Temat: O odmiennych częściach mowy - rzeczowniku, czasowniku i przymiotniku.

 

Cele lekcji:

 

Poziom wiadomości:

- Uczeń wie, jaką formę przybiera czasownik

- Wie, czym charakteryzują się strony czasownika

- Wie, czym charakteryzuje się orzeczenie imienne

- Wie, czym charakteryzują się strony czasownika

- Zna rodzaje stopniowania przymiotników

- Zna pojęcie zakres znaczeniowy wyrazu

 

Poziom umiejętności:

- Czyta tekst ze zrozumieniem

- Wskazuje w tekście i wypisuje czasowniki w odpowiedniej formie

- Wskazuje wyrazy o węższym i szerszym znaczeniu

- Określa stronę czasownika oraz konstrukcję zdania

- Podkreśla orzeczenie imienne w zdaniu

- Potrafi odróżnić stronę zwrotną od czynnej

- Wypisuje z tekstu czasowniki w określonym trybie

- Potrafi określić przypadek, liczbę i rodzaj związku wyrazowego

- Umie stopniować przymiotniki

- Potrafi utworzyć przymiotniki od innych wyrazów

- Układa zdania z wybranymi przymiotnikami

- Odmienia rzeczownik przez przypadki i liczby

- Potrafi oddzielić temat od końcówki w rzeczowniku

 

Poziom postaw:

- Rozwijanie sprawności poprawnego posługiwania się językiem ojczystym

 

Metody pracy: ćwiczeniowa, praca z tekstem

 

Formy pracy: zbiorowa

 

Materiały: arkusze z przygotowanymi przez nauczyciela ćwiczeniami

 

Przeczytaj uważnie tekst Małgorzaty Musierowicz Tym razem serio, a następne wykonaj polecenia.

 

Mam złe wspomnienia ze szkoły, bo złe są wspomnienia mojej wczesnej młodości. Był to ponury okres w moim życiu i w życiu mojej rodziny, i mogłabym się tutaj o tym rozpisywać, ale nie lubię tego wspominać. Zresztą ta książka ma być serio.

 

Rzecz jasna (…) były jaśniejsze momenty, choć widzę to dopiero z perspektywy lat.

 

W klasie pierwszej zakochałam się po raz pierwszy w życiu, a delikwentem był Jureczek J. , rumiany chłopczyk o kasztanowych oczach i ciemnej grzywce,. Był dzieckiem fabrykanta guzików i (…), jako jedyne chyba z klasowych dzieci, ubierano go dostatnio, a wręcz wytwornie. My, pozostali, byliśmy niezamożni. Chodziłam w ślicznych sukienkach(…) szytych za grosze, z resztek, szytych przez Mamę lub Ciocię. W Jureczku kochały się wszystkie klasowe dziewczynki i ja też oczywiści. Proszę się nie śmiać, pierwszoklasiści tez się zakochują. Z tym że inne dziewczynki były śmielsze, bardziej zdecydowane. Ja przez całe życie uważałam, że nie zasługuję na to, by zwrócono na mnie uwagę.

 

Tymczasem któregoś dnia po lekcjach, gdy wracałam do domu, (…) usłyszałam za sobą charakterystyczny łomocik, wydawany przez piórnik drewniany obijający się w tekturowym tornistrze. Łomocik ten zwiastował, że ktoś się do nas zbliża w tempie przyspieszonym lub też podskakując. Otóż, zanim zdążyłam się obejrzeć, już zostałam objęta od tyłu za szyję i mocno pocałowana w policzek przez samego Jureczka J. Scena ta została wyryta w moim sercu i pozostała tam do dziś, o dziwo. Uważam wobec tego, że z całą pewnością była to pierwsza miłość, choć dodać muszę, że już po tygodniu widywałam, jak Jureczek obdarzał identycznymi względami inne dziewczynki z klasy.

 

1. Wyszukaj w tekście i zapisz:

 

a) czasownik w formie nieosobowej (-no, -to): …………………………………………...…..

 

b) czasownik w dowolnej formie osobowej: ………………………………………………….

 

c) czasownik w bezokoliczniku: ………………………………………………………………

 

2. Do podanych wyrazów dopisz:

 

a) trzy wyrazy o znaczeniu bardziej szczegółowym: przybory szkolne- …………………………………………………………………………………………………..

 

b) wyraz o znaczeniu ogólniejszym: pierwszoklasiści, gimnazjaliści, licealiści - …………………………………………………………………………………………………..

 

3. Określ stronę czasownika i konstrukcji zdania ( czynna czy bierna), podkreśl orzeczenie imienne:

 

Zostałam objęta od tyłu za szyję. (strona …………………………….)

 

Jureczek obdarzał identycznymi względami inne dziewczynki z klasy. (strona……………………..)

 

Scena ta została wyryta w moim sercu. (strona ……………………………….)

 

4. Podkreśl czasowniki w stronie zwrotnej:

 

malować się                 napić się                    rzucić się

 

5. Wypisz z tekstu po jednym przykładzie czasownika w trybie:

 

orzekającym - …………………………………………………………………………….

 

przypuszczającym - …………………………………………………………………………

 

rozkazującym - …………………………………………………………………………….

 

6. W zdaniu:  Z tym że inne dziewczynki były śmielsze, bardziej zdecydowane podkreśl przymiotniki i określany rzeczownik. Określ przypadek, liczbę i rodzaj tego związku wyrazowego oraz rodzaj stopniowania przymiotnika.

 

Przypadek:……………………. Liczba - ………………………, Rodzaj - …………………..

 

Stopniowanie:………………………..- ……………………….., stopień……………………

                     …………………………- ……………………….., stopień …………………..

 

7. Od następujących wyrazów utwórz przymiotniki:

 

- zakochać - …………………………..

 

- uważać - …………………………….

 

- obdarzać - ………………………….

 

- klasa - ………………………………

 

- życie -……………………………….

 

8. Ułóż 3 zdania z wyżej wymienionymi przymiotnikami.

 

9. Rzeczownik klasa odmień przez przypadki  w liczbie pojedynczej i mnogiej. Oddziel temat i końcówkę.

 

………………………………………                        ……………………………………

………………………………………                        ……………………………………

………………………………………                        ……………………………………

………………………………………                        ……………………………………

………………………………………                        ……………………………………

………………………………………                        ……………………………………

………………………………………                        ……………………………………

 

Arkusz hospitacji diagnozującej

 

 

Data ……………           

Klasa: 6                     

Prowadzący: Małgorzata Florian

 

Przedmiot: j. polski

 

Temat: O odmiennych częściach mowy - rzeczowniku, czasowniku i przymiotniku

 

Cel hospitacji: Diagnoza umiejętności w zakresie znajomości części mowy: rzeczownika, czasownika, przymiotnika.

 

Standard	Wskaźniki	Ocena obserwowanych umiejętności uczniów			Spostrzeżenia hospitującego
				Opanowane	Częściowo opanowane	Nie opanowane
	Uczeń poprawnie posługuje się językiem ojczystym	Czyta tekst ze zrozumieniem
		Wie, jaką formę przybiera czasownik
		Wskazuje w tekście i wypisuje czasowniki w odpowiedniej formie
		Zna pojęcie zakres znaczeniowy wyrazu
		Wskazuje wyrazy o węższym i szerszym znaczeniu
		Wie, czym charakteryzują się strony czasownika
		Określa stronę czasownika oraz konstrukcję zdania
		Wie, czym charakteryzuje się orzeczenie imienne
		Podkreśla orzeczenie imienne w zdaniu
		Potrafi odróżnić stronę zwrotną od czynnej
		Wie, czym charakteryzują się strony czasownika
		Wypisuje z tekstu czasowniki w określonym trybie
		Potrafi określić przypadek, liczbę i rodzaj związku wyrazowego
		Zna rodzaje stopniowania przymiotników
		Umie stopniować przymiotniki
		Potrafi utworzyć przymiotniki od innych wyrazów
		Układa zdania z wybranymi przymiotnikami
		Odmienia rzeczownik przez przypadki i liczby
		Potrafi oddzielić temat od końcówki w rzeczowniku

 

……………………………….                                                             ……………………………..

Podpis prowadzącego                                                                                           Podpis hospitującego       

 

---