25. Potrzeby psychiczne człowieka oraz znaczenie wiedzy i rozumienia w tej dziedzinie
w działalności pedagoga
Potrzeba psychiczna to stan osoby doznającej poczucia niespełnienia, czyli frustrację potrzeb, działające jako czynnik motywujący, skłaniający zatem jednostkę do aktywności, którą mogą tę potrzebę zaspokoić. Inaczej - odczuwalny brak czegoś, który powoduje, że podejmuje się działania zmierzające do zapełnienia tego braku. Z potrzebami wiąże się pozytywna bądź negatywna charakterystyka afektywna. Niezaspokajanie potrzeb niższego rzędu powoduje niemożność zaspokojenia potrzeb wyższego rzędu.
Według Abrahama Maslowa hierarcha potrzeb:
Potrzeby fizjologiczne:
- potrzeba jedzenia
- potrzeba odpoczynku
- potrzeba przyjemnych doznań zmysłowych
- potrzeby seksualne
Potrzeby bezpieczeństwa wyrażają się unikaniem tego, co może przynieść śmierć lub cierpienie:
- potrzeba zależności
- potrzeba opieki i oparcia
- potrzeba braku lęku
- potrzeba ładu
Potrzeba przynależności; ich zaspokojenie rzutuje na sposób widzenia świata, występują w dążeniach przezwyciężania , osamotnienia, alienacji.
Potrzeby szacunku i uznania:
- potrzeba potęgi
- potrzeba wyczynu
-potrzeba wolności
- potrzeba respektu i uznania innych
- potrzeba dobrego statusu społecznego
- potrzeby sławy
-potrzeby dominacji
Potrzeby samorealizacji:
- dążenie do rozwoju możliwości
- dążenie do realizacji celu
Według Haliny Filipczuk najważniejszymi potrzebami psychicznymi są:
- potrzeba aktywności - Dorośli pobudzą aktywność dziecka zapewniając mu zewnętrzne warunki do zabawy, a w dalszych etapach rozwoju do innych rodzajów aktywności: nauki, realizacji zainteresowań, zamiłowań.
-potrzeba akceptacji
- potrzeba biologiczna- zaspokajanie potrzeb fizjologicznych ale również psychicznych. Jeśli potrzeby natury biologiczne będą niezaspokojone może to niekorzystnie wpłynąć na rozwój potrzeb psychologicznych
- potrzeba bezpieczeństwa
- potrzeba kontaktu
- potrzeba poznawcza - poznawanie świata przez małe osoby poprzez wszystkie zmysły
- potrzeba przynależności - pierwsza grupa społeczna do której należy dziecko jest rodzina i to ona uczy norm i reguł panujących w danej grupie.
- potrzeba posiadania - potrzeba posiadania jakiegoś przedmiotu, zabawki. Należy pamiętać, aby rodzic uczył dziecko dzielenia się oraz aby dziecko nie chełbiło się posiadaniem
- potrzeba samodzielności
-potrzeba seksualna - udzielanie dziecku różnych informacji na temat płci, osoby starsze wprowadzane są w życie seksualne, wiedzą jakie mogą wyniknąć z pewnych działań konsekwencje
- potrzeba sensu życia
Działalność pedagogia w tej dziedzinie:
- pedagog poprzez swoja wiedzę powinien umieć rozwijać potrzeby i zainteresowania młodzieży
- pedagog powinien rozpoznawać i rozróżniać potrzeby (diagnoza)
- rozpoznanie potrzeb przez pedagoga może go zainspirować do sposobu ich zaspokojenia poprzez inną formę pracy
- pedagog powinien posiadać wiedzę, która ma wpływ na zrozumienie zachowań ucznia
- powinien umieć swobodnie rozmawiać z uczniem
- skuteczność zaspokajania potrzeb uczniów uzależniona jest od postawy nauczyciela