MIEJSCE	STADIUM	ROZPOZNANIE	LECZENIE
						OPRACOWANIE	WYPEŁNIENIE
	1 zagłębienia na: - powierzchni żującej zębów bocznych - powierzchniach podniebiennych zębów przednich - powierzchniach policzkowych i podniebiennych zębów trzonowych	0	Zdemineralizowane szkliwo (po osuszeniu powierzchni): - na dnie i/lub wzdłuż dołków i bruzd na powierzchni żującej - w dołkach i na powierzchniach policzkowych/podniebiennych Brak wykrywalnego ubytku szkliwa	Leczenie nieinwazyjne - remineralizacyjne - lakier fluorkowy - lak szczelinowy
		1	Nieprzezierność lub podpowierzchniowe przebarwienie zauważalne bez osuszania - występuje mikroubytek do 1/3 zewnętrznej części zębiny (RTG)	Punktowy, ogniskowy dostęp do zmiany bez usuwania zdrowego szkliwa sąsiadujących bruzd. Kształt sferoidalny, brzegi pod kątem prostym. Zachowanie niepodpartego szkliwa.	Cement glass-jonomerowy, kompomer lub kompozyt z systemem łączącym szkliwno-zębinowym, amalgamat. Sąsiadujące bruzdy zalakować.
		2	Odłamanie szkliwa i/lub nieprzezierność lub podpowierzchniowe szare przebarwienie - występowanie pod szkliwem rozmiękłej zębiny obejmującej 1/3 zewnętrznej części zębiny (RTG)	Początkowo dostęp ograniczony do rozmiaru zmiany, następnie sąsiadujące bruzdy. Kształt sferoidalny, różne poziomy dna zależne od głębokości demineralizacji zębiny, zukośnienie brzegów (gdy brak obciążenia zgryzowego). Szerokość na powierzchni żującej nie przekracza 1/4 odległości międzyguzkowej w kier. policzkowo-językowym. Na obwodzie można zachować niepodparte szkliwo (gdy brak narażenia na obciążenie zgryzowe).	Kompozyt wprowadzany warstwowo, amalgamat. Sąsiadujące obszary - lakier fluorkowy lub antybakteryjny.
		3	Ubytek szkliwa i podpowierzchniowe szare przebarwienie - boczne szerzenie się zmian próchnicowych w zębinie przekraczające głębokość 1/3 zewnętrznej części zębiny (RTG)	Szeroki dostęp do ubytku na powierzchni żującej, wybiórcze usunięcie na obwodzie niepodpartego szkliwa zwłaszcza na wewnętrznym stoku podminowanych guzków, ubytek głęboki sięga zębiny w pobliżu komory miazgi. Szerokość zarysu może przekraczać 1/4 odległości międzyguzkowej w kierunku policzkowo-językowym. Szkliwo na szczytach guzków i krawędziach brzeżnych należy zachować.	Wypełnienie o wysokiej odporności na ścieranie, kompozyt, amalgamat. Przebieg przewlekły - wypełnienie bezpośrednie wielowarstwowe z płynnym kompozytem pokrywanym kompozytem o standardowej lub zwiększonej gęstości. Przebieg ostry - bioaktywny cement glass-jonomerowy pokrywany kompozytem.
		4	Duży ubytek szkliwa, przebarwiona próchnicowa zębina z płytką bakteryjną i resztkami pożywienia, większe osłabienie w kierunku policzkowo-językowym	Usunięcie zmienionej zębiny i osłabionych ścian pozostawia podcięcia - zastosowanie półpłynnego kompozytu lub cementu glass-jonomerowego - oszczędzenie tkanek zęba i podparcie/stabilność wypełnień pośrednich - wkładów koronowych. Preparacja pod wkłady - rozbieżność preparacji ścian bocznych, zaokrąglenie kątów wewnętrznych - łagodny zarys „muszelkowy”, brzegi pod kątem prostym, 2mm przestrzeni dla materiały. Pod amalgamat - preparacja retencyjna, ćwieki.	Wkład kompozytowy, ceramiczny, lany. Wypełnienie kompozytowe, amalgamatowe z ćwiekami

MIEJSCE	STADIUM	ROZPOZNANIE	LECZENIE
						OPRACOWANIE	WYPEŁNIENIE
	2 przedtrzonowce i trzonowce powierzchnie styczne	0	Zmieniona prawidłowa przezierność szkliwa (biała plama) poniżej miejsca kontaktu stycznego, w RTG „halo” w zębinie - objęcie próchnicą połączenia szkliwno-zębinowego	Lakier fluorkowy lub chlorheksydynowy
		1	Nieprzezierność lub podpowierzchniowe przebarwienie szkliwa w następstwie mikroubytków, zasięgo do 1/3 części zębiny (RTG)	Preparowanie oszczędne - ultrazachowawcze z zachowaniem krawędzi brzeżnych i szkliwa kontaktującego się z sąsiednim zębem. Łatwy dostęp - bezpośrednie, punktowe opracowanie, hemisferoidalny ubytek z nawisem szkliwa zdrowego Brak dostępu - okluzyjno-styczna preparacja tunelowa	Półpłynny materiał: kompozyt, kompomer, cement glass-jonomerowy, zalecane kompozyty bioaktywne (uwalniające jony fluorkowe)
		2	Ubytek szkliwa w rejonie kontaktu stycznego i/lub podpowierzchniowa nieprzezierność/szare przebarwienie pod krawędzią brzeżną szkliwa, do 1/3 zewnętrznej części zębiny (RTG)	Okluzyjny dostęp do ubytku przez zniesienie krawędzi brzeżnej od położonego stycznie zagłębienia na powierzchni żującej po uprzednim wprowadzeniu klina międzyzębowego (rozseparowanie zębów) Ubytek styczno-okluzyjny w kstałcie kropli	Kompozyt techniką warstwową, amalgamat - preparacja retencyjna, amalgamat + podkład adhezyjny - preparacja adhezyjna
		3	Szerokie, szarawe przebarwienie zęba - szerzący się proces próchnicowy w zębinie pod krawędzią brzeżną, obejmuje 1/3 wewnętrzą część zębiny	Ubytek próchnicowy w kształcie skrzyni powiększa się w obwodzie i szerokości w kierunku policzkowo-językowym, co powoduje oddzielenie guzków Przy wypełnieniu bezpośrednim - zachowanie maksymalnej ilości szkliwa w rejonie przyszyjkowym - zukośnienie W innym przypadku - brzeg pod kątem prostym Preparacja pod wkład koronowy - stożkowata rozbieżna, eliminacja podcięć materiałem półpłynnym	Wypełnienie bezpośrednie kompozytem metodą warstwową lub kanapkową (cement glass-jonomerowy i kompozyt) Wypełnienie pośrednie - wkład koronowy
		4	Odłamanie krawędzi brzeżnej i guzków, sięga w sąsiedztwo komory miazgi (RTG)	Opracowanie ubytku do odbudowy wkładem koronowym - płaskie przyszyjkowe dno, niezukośniony brzeg przyszyjkowy, eliminacja podcięć półpłynnym kompozytem/cementem glass-jonomerowym Opracowanie adhezyjne dla kompozytu warstwowego/z insertami Opracowanie dla amalgamatu - z ćwiekami retencyjnymi	Wkład koronowy kompozytowy lub ceramiczny, kompozyt warstwowy lub z insertami, prefabrykowanymi wkładami ceramicznymi, amalgamat i ćwieki retencyjne
	2 siekacze i kły powierzchnie styczne	0	Plama próchnicowa bez ubytku	Postępowanie remineralizacyjne - lakiery fluorkowe i antybakteryjne
		1	Nieprzezierność lub podpowierzchniowe przebarwienie dostrzegalne bez osuszania, zmiany do połączenia szkliwno-zębinowego	Minimalnie inwazyjna preparacja tunelowa z zachowaniem stycznej krawędzi szkliwa	Półpłynny kompozyt, kompomer, cement glass-jonomerowy
		2	Odłamanie szkliwa i/lub podpowierzchniowe szare przebarwienie - do 1/3 zewnętrznej części zębiny (RTG)	Dostęp przez powierzchnię podniebienną lub językową zachowując szkliwo na powierzchni wargowej, niepodparte szkliwo zachowujemy ze względów estetycznych	Półpłynny/standardowy kompozyt, kompomer, giomer, cement glass-jonomerowy
		3	ubytek styczny policzkowo−językowy zachowujący brzeg sieczny, wykonanie ukośnych brzegów szkliwa (o zróżnicowanej szerokości zależnie od ilości utraconych tkanek zęba) w celu uzyskania optymalnej retencji adhezyjnej i niedostrzegalnego przejścia między kompozytem a zębem		kompozyt
		4	ubytek styczny policzkowo−językowy obejmuje brzeg sieczny, c.d. j.w.		Kompozyt

MIEJSCE	STADIUM	ROZPOZNANIE	LECZENIE
						OPRACOWANIE	WYPEŁNIENIE
	3 na powierzchni korony lub/i korzenia w obszarze przyszyjkowym wszystkich zębów	0	Po osuszeniu widoczna nieprzezierna biała albo ciemna plama w przyszyjkowej części korony lub korzeniu zęba.	Remineralizacja - lakier fluorkowy lub chlorheksydynowy
		1	Mikroubytki razem z nieprzezroczystością i przebarwieniem powierzchni. Zmiany dostrzegalne bez osuszania, ograniczone do szkliwa, nie przekraczają połączenia szkliwno−zębinowego	Punktowo, z zachowaniem zdemineralizowanego szkliwa sąsiadującego na obwodzie z uszkodzeniem. Wypełnienie cementem szklano−jonomerowym - płytki ubytek z brzegami pod kątem prostym, kompozyt - brzegi ukośnie.	Hybrydowy cement szklano−jonomerowy, kompomer, uniwersalny mikrohybrydowy kompozyt z systemem adhezyjnym szkliwno−zębinowym, przy wysokim ryzyku próchnicy wtórnej - materiał bioaktywny
		2	Występowanie ubytku szkliwa w obszarze przyszyjkowym. Zmiany sięgają do połączenia szkliwno−cementowego.	Brzeg przyszyjkowy opracowuje się pod kątem prostym i można wykonać bruzdę retencyjną w zębinie. Brzeg okluzyjny opracowuje się ukośnie wtedy, gdy materiałem odtwórczym jest kompozyt.	Modyfikowany żywicą cement glass−jonomerowy, kompomer, uniwersalny kompozyt mikrohybrydowy z systemem adhezyjnym szkliwno−zębinowym, przy wysokim ryzyku próchnicy wtórnej - uwalniający jony bioaktywny materiał.
		3	Rozległy ubytek odsłaniający próchnicowo zmienioną zębinę. Zmiana nie szerzy się stycznie	Z powodu szerokiego dostępu powstaje atypowy ubytek o zróżnicowanej wielkości. Brzegi ubytku opracowuje w taki sam sposób jak w poprzednim stadium	Hybrydowy cement szklano−jomerowy jest materiałem z wyboru, ale w celu uzyskania dobrej estetyki stosuje się technikę kanapkową.
		4	Bardzo rozległy ubytek wokół szyjki zęba odsłaniający zmienioną zębinę, występuje ryzyko złamania korony zęba.	Preparacja powoduje powstanie dużego ubytku rozszerzającego się w kierunku brzegu siecznego i przyszyjkowo, miejscami głębokiego i znajdującego się bardzo blisko komory miazgi. Ze względu na oszczędność tkanek zęba wszystkie brzegi należy opracować pod kątem prostym.	Materiałem z wyboru jest hybrydowy cement szklano−jonomerowy zastosowany sam lub razem z półpłynnym kompozytem

---