Satyra Ignacego Krasickiego, szkoła


Satyra Ignacego Krasickiego „Do Króla” jest uznawana za przykład tzw. satyry „na opak”. Nie tylko nie jest jej zadaniem wyrzucenie królowi jego wad i pomyłek, ale jest to utwór wyśmiewający krytyków Króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, czyli - uogólniając - typową, ciemną, zacofaną szlachtę, która mimo swoich przywar, była liczną siłą w Rzeczypospolitej, stanowiąc aż dziesięć procent społeczeństwa państwa - najwięcej w Europie. Krasicki, w celu obrony króla, przytacza część argumentów stosowanych przez szlachtę w celu oczernienia króla, robi to jednakże w taki sposób, by wydobyć na światło dzienne ich absurdalność. Tym samym, Ignacy Krasicki, pokazuje, że to co przeciętny, ciemny Sarmata uważa za wadę Stanisława Augusta Poniatowskiego, w rzeczywistości jest zaletą. Patrząc na tę satyrę w ten sposób, możemy również dojść do wniosku, że ostatni polski król elekcyjny był idealnym, przynajmniej według Krasickiego. Obraz króla stworzony przez autora satyry jest niezwykle pozytywny, z niego dowiadujemy się o wielu godnych uznania cechach Stanisława Augusta. Jednym z argumentów wysuwanych przez pospólstwo szlacheckie, był między innymi młody wiek i wygląd króla. Krasicki wyśmiewa opinie, że mądrość mieszka w zmarszczkach a zdolności w siwych włosach, a z ironii, którą się posługuje, by o tym opowiedzieć, dowiadujemy się, że tak naprawdę autor satyry uważa to za duży atut monarchy. Z innych wypowiedzi opisujących cechy króla, przez zaprzeczenie, możemy się dowiedzieć również wielu ciekawych rzeczy, co pomaga nam w stworzeniu nieco pełniejszego obrazu monarchy, niż tylko notka encyklopedyczna pod hasłem „Stanisław August Poniatowski”. Król wywodził się z polskiej szlachty, więc - można uznać - że nie był zbyt wysoko urodzony. Tytuł książęcy otrzymał kilkanaście lat przed elekcją i nie miał nic wspólnego z dynastiami królewskimi. To był jeden z punktów zaczepienia dla przeciwników Stanisława Augusta, dla Krasickiego zaś tym większa zasługa, że zwykły szlachcic był w stanie dokonać tak wiele i osiągnąć takie stanowisko. Tutaj przypomina się stare, sarmackie przysłowie - szlachcic na zagrodzie, równy wojewodzie, i powód do zazdrości dla szerokich mas szlacheckich, które nie potrafiły odpowiedzieć sobie na pytanie, dlaczego ktoś równy im stanem zaszedł wyżej niż oni? W satyrze jest również mowa o reformatorskich osiągnięciach Stanisława Augusta Poniatowskiego, co oznacza, że nie był on jednym z tych monarchów, którzy osiadłszy na tronie rezygnują z pracy na rzecz Kraju. Mimo tego, ogół szlachty i tak uważa króla za niegodnego swego stanowiska, choćby z tytułu, że jest z pochodzenia Polakiem, a nie obcokrajowcem, najlepiej Sasem. Można to tłumaczyć znanym zjawiskiem historycznym - królowie pochodzenia zagranicznego, by pozyskać sobie szlachtę, zwykle uciekali się do nadawania kolejnych przywilejów - tu tej motywacji zabrakło. Ponad to, władca ten jest bardzo ludzki w stosunku do poddanych - chce by go kochali, a tu tymczasem naród jest przyzwyczajony do strachu przed władcą, tak więc zamiast przywiązania i uwielbienia Stanisław August Poniatowski zyskuje lekceważenie. Stanisław August był typowym działaczem oświecenia - uczony, doceniający edukację i ludzi światłych, mający zamiłowanie do kultury i wykształcenia - to także nie podoba się szlachcie, która przy swoim zamiłowaniu do grzania ciepłego i spokojnego miejsca w dworku szlacheckim, traciła przez to wpływy u króla, które były tymczasem rozdzielane między ludzi światłych.
Oba wizerunki władców Polski, omawiane w niniejszej pracy, są pisane z pewnego, konkretnego punktu widzenia, więc nie możemy ich uznać za historyczne. Obaj autorzy, zarówno Henryk Sienkiewicz jak i Ignacy Krasicki, z różnych względów mieli tendencje do wybielania opisywanych monarchów - pierwszy z racji sentymentów historycznych, drugi chociażby z powodu mecenatu króla, jakiemu podlegał.

Król ten jest nie tyle przedstawiany jako postać niedostępna dla człowieka, ale przeciwnie jako ktoś bliski, kto próbuje przede wszystkim zdobyć miłość poddanych. To typowy władca oświecenia, który zajmuje się przede wszystkim wprowadzaniem w życie reform, które umożliwiły by dostęp do edukacji i kultury dla szerszych rzesz ludności, wspieraniem artystów i naukowców, a także dźwignięciem podupadłej po - ubóstwianych przez szlachtę - czasach saskich gospodarki.

Stanisław August Poniatowski nie był idealnym królem i sporo jego krytyków miało przynajmniej częściową rację. Jego - niewątpliwie wybitna - działalność na polu kulturalnym, nie może jednak zniwelować licznych błędów, które popełnił w kwestii polityki zagranicznej kraju jak i wewnętrznej. Również wystawny styl życia króla nie wydaje się adekwatny w stosunku do problemów finansowych z jakimi borykało się państwo, ale o tym Krasicki taktownie milczy - w końcu satyra „Do Króla” jest przede wszystkim peanem na cześć mecenasa artystów Rzeczypospolitej

Reasumując - ciężko być władcą idealnym. Zawsze znajdą się błędy, które można wytknąć i dokonania, które można chwalić. Wszystko zależy od punktu widzenia i to właśnie powinno być kluczem do analizy przedstawionych przez literatów portretów władców.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ODNIEŚ SIĘ DO TWÓRCZOŚCI IGNACEGO KRASICKIEGO, Szkoła- pomoce naukowe ;P, Ściągi;), Polski
ODNIEŚ SIĘ DO TWÓRCZOŚCI IGNACEGO KRASICKIEGO, Szkoła- pomoce naukowe ;P, Ściągi;), Polski
Krytyka wad narodowych Polaków w satyrach Ignacego Krasickiego
STRESZCZENIE?JKI CZAPLA RYBY I RAK IGNACEGO KRASICKIEGO
biografia Ignacego Krasickiego
Funkcja śmiechu w literaturze polskiego oświecenia na przykładzie twórczości Ignacego Krasickiego ze
CCzytanie ze zrozumieniem PP Ćwiczenia z Odpow O jezyku i stylu Ignacego Krasickiego
! Oświecenie, Twórczość Ignacego Krasickiego w opinii współczesnego, Twórczość Ignacego Krasickiego
Krytyka życia zakonnego w MONACHOMACHII Krasickiego, Szkoła, Język polski, Wypracowania
Moralistyka, ironia i sceptycyzm w twórczości Ignacego Krasickiego
ANALIZA I INTERPRETACJA SATYRY „DO KRÓLA” I.KRASICKIEGO, szkoła, j polski pomoce
Jaką rolę odegrały bajki i satyry I. Krasickiego, Szkoła [hasło- emilka]
Wprowadzenie do twórczości Ignacego Krasickiego, J. POLSKI, EPOKI, 05 - Oświecenie
Satyryczna prawda o szlachcie polskiej w twórczości Ignacego Krasickiego
Pisarstwo Ignacego Krasickiego gatunki, styl, bohaterowie,
Program królewskiego obozu reform w krzywym zwierciadle satyry Ignacego Krasickiego Do króla
Dydaktyczny charakter bajek Krasickiego, Szkoła, Język polski, Wypracowania

więcej podobnych podstron