58. Kobieta w religiach neolitycznych
Konsekwencją odkrycia rolnictwa jest to, iż religijne relacje ze światem zwierzęcym u paleolitycznych myśliwych zostają wyparte przez „mistyczną solidarność człowieka i roślin”. W neolicie kobieta i przysługująca jej sakralność wyłania się na pierwszy plan.
Ponieważ kobiety odegrały decydującą role w udomowieniu roślin, stały się właścicielkami uprawnych pól, co polepszyło ich pozycje społeczną i stworzyło charakterystyczne instytucje tj. matrylokalność, obligującą małżonka do mieszkania u żony.
Płodność ziemi jest związana z płodnością kobiet, które stają się odpowiedzialne za obfitość zbiorów, znają przecież tajemnicę prokreacji. Jest to tajemnica religijna, ponieważ rządzi początkiem życia, zaopatrzeniem w żywność i śmiercią. Gleba zostaje upodobniona do kobiety. Później, po wynalezieniu radła, uprawę roli łączy się z aktem płciowym. Sakralność życia płciowego, a przede wszystkim sakralność płci kobiety wiążą się nierozerwalnie z cudowną tajemnica prokreacji. Złożony, antropokosmiczny w swej strukturze symbolizm łączy kobietę i jej pleć z rytami księżycowymi, z glebą i tym, co można nazwać „tajemnicą wegetacji”. Ową tajemnicą jest bowiem konieczność„śmierci” nasienia, by mogło się ono na nowo narodzić.
Kobieta nosi w sobie tajemnicę narodzin, śmierci i odrodzenia, analogiczną do tej, która możemy zaobserwować w rytmie przyrody, w związku z czym rola płci pięknej urosła w wierzeniach neolitycznych do wielkiej rangi.