Praca zaliczeniowa LO I

Semestr I

Jakie uniwersalne wartości zawierają mity greckie?

Mity greckie są zbiorem opowieści przedstawiających życie bogów, herosów oraz ich postępowania względem ludzi. Każdy mit zawiera w swojej treści uniwersalne, ponadczasowe prawdy stosowne we wszystkich kolejnych epokach także w życiu codziennym dzisiaj.

Przykładem takiej uniwersalnej prawdy stosowanej do dziś może być postawa mitologicznego Prometeusza - (który według mitologii ulepił człowieka z gliny i łez). Pomagał ludziom nie zważając na konsekwencje, jakie musiał ponieść z tego tytułu. Prometeusz wykazał się bezinteresowną pomocą względem ludzi, którzy do dnia dzisiejszego czy to przez Wolontariat czy w życiu codziennym są zdolni do bezinteresownego niesienia pomocy drugiemu człowiekowi, taką postawę określa się mianem Prometejskiej.

Kolejnym z mitów zawierających prawdę ponadczasową jest mit o pięcie Achillesa, która była jedynym jego słabym punktem. Ludzie w dzisiejszych czasach choć tak mocni, zawsze posiadają słaby punkt tak zwaną ,,Piętę Achillesa"- nazwa ta odnosi się nie tylko do sfery fizycznej ale również duchowej ludzi.

Kolejnym mitem ukazującym ponadczasowość mitycznych opowieści traktowanych dzisiaj raczej jako ciekawe opowieści przygodowe może być mit traktujący, o patriotyzmie i poświęceniu na jego rzecz nawet kosztem życia.

Jest to mit, o Dedalu i Ikarze, ojcu i synie, którzy z tęsknoty za ojczyzną postanawiają uciec do niej za pomocą skrzydeł stworzonych przez Dedala.

Historia kończy się tragicznie, bo śmiercią młodego Ikara, ukazując kolejną z prawd ponad czasowych, czyli mądrość ludzi starszych, która bardzo często jest lekceważona przez młodych ludzi.

Mity pokazują również, uczucia, np. miłość matki do córki jak w micie Demeter i Kora. Mit pokazuje jak duży wpływ na życie bogini jest utrata ukochanej córki i w jaki sposób zmiany emocjonalne odbijają się na otaczającym nas świecie.

W przypadku Demeter i Kory zaniedbanie przez boginię ziemi spowodowało pojawienie się pór roku, więc zmieniło ziemskie życie. Każdy z przetaczanych mitów zawiera jakąś prawdę stosowaną przez wszystkie lata i nadal aktualną.

Myślę, że prawdy zawarte w mitach są na tyle uniwersalne i ponadczasowe, że przetrwają jeszcze przez długi czas nawet, jeśli same mity przedstawiające je zostaną zapomniane.

Biblia-Księgą żywą czy martwą?

Biblia jest księgą żywą. Jest to księga zawierająca wiele wskazówek jak godnie i mądrze żyć. Jest księgą wyjątkową, została napisana w trzech językach i przetłumaczona na setki innych ( jak żadna inna księga). Wydana w milionach egzemplarzy, których liczby nie da się zliczyć. Jest ona słowem danym ludziom przez Boga.

Wszystkie wartości biblii wplecione w przypowieści w niej zawarte odnieść można do współczesnych czasów, do naszego życia codziennego.

Ponadczasowe wartości zawarte w biblii to między innymi: miłość opisana pięknie w Hymnie o Miłości, mądrość - księga Koheleta oraz przebaczenie i poświęcenie. Wartości, które każdy z nas wplata w życie codzienne rodzinne czy też zawodowe.

Jakie wzorce osobowe propagowała literatura średniowieczna?

Głównymi wzorcami propagowanymi przez literaturę średniowieczną były trzy typy wzorców osobowych:

Pierwszym wzorcem jest:

- wzorzec władcy doskonałego - czyli władcy dbającego o swoich poddanych, sprawiedliwego, mądrego i broniącego wiary chrześcijańskiej. Postaci takich władców odnajdujemy w ,,Kronice " Galla Anonima. Autor tego dzieła pozostaje anonimowy, tworząc swoje dzieło korzystał głównie z informacji ustnych. W swoim utworze przedstawił postać władcy doskonałego, rycerskiego, sprawiedliwego, odnoszącego do swoich poddanych z ogromną życzliwością. Taka właśnie sylwetka Bolesława Chrobrego - odpowiadała ówczesnemu ideałowi władcy.

Władcą idealnym według literatury średniowiecznej był również Bolesław Krzywousty- ceniono go za cechy władcy -rycerza takie jak: odwago, zapał do walki oraz pogardę dla śmierci.

Kolejnym z wzorców literatury średniowiecznej:

-rycerza doskonałego - głównymi cechami takiego rycerza były, odwaga, oddanie swojemu władcy i kościołowi, honor, siła oraz waleczność.

Wszystkie te cechy odnaleźć możemy w utworze ,,Pieśń o Rolandzie" Poemat ten opowiada o wyprawie wojennej, opisuje zwycięstwo nad poganami oraz historię siostrzeńca ówczesnego władcy-Hrabim Rolandzie.

Główny bohater Roland jest rycerzem, odważnym, bogobojnym, oddanym władcy, który w obronie kraju i religii gotowy jest znosić wszelkie niedogodności losu a nawet ponieść śmierć w nierównej walce, byle by pamięć o nim nie splamiono.

Jak bardzo religia była istotna dla rycerstwa czasów średniowiecznych ukazuje moment śmierci Rolanda. Rycerz konając prosi Boga, aby przyjął jego towarzyszy do nieba na koniec dopiero modli się o siebie.

Trzeci z wzorców osobowych:

-wzorzec ascety- świętego. Był to wzorzec człowieka, który wyrzekając się dobrowolnie wszelkich dóbr egzystencji doczesnej, ciągłą myślą o bogu oraz dobrymi uczynkami starał się przygotowywać do śmierci i życia wiecznego w niebie.

Hasłem przewodnim życia ascety było memento Mori (pamiętaj o śmierci).

Cechami charakterystycznymi dla tego wzorca było stałe rozmyślanie o bogu, śluby czystości i odrzucenie wszelkich fizycznych przyjemności.

Utwory traktujące o żywotach świętych składały się zwykle z takich samych części- autor we wstępie prosił siły wyższe o pomoc, czytelników zaś o wyrozumiałość, po czym wyjaśniał, co było powodem powstania jego dzieła.

Sposób przedstawienia całej historii opisywanego świętego był taki sam we wszystkich przypadkach, ukazana w sposób cudowny zapowiedź narodzin, cnotliwa młodość, a po niej śluby czystości i porzucenie bogactwa, najczęściej w formie rozdania biednym i potrzebującym.

Przedstawianym świętym przypisywano zazwyczaj nadprzyrodzone zdolności.

Po elementach przedstawiających umartwianie się bohatera następowała męczeńska śmierć zwykle towarzyszyły jej liczne cuda.

Przykładem takiego wzorca osobowego jest postać zaprezentowana w anonimowym dziele ,,Legenda o świętym Aleksym" .Święty Aleksy jest uznawany za ideał ascety, ponieważ jako syn rodu książęcego odrzuca wszelkie dobra i opuszcza strony rodzinne, oddaje wszystko biednym i potrzebującym, a sam koncentruje się na osiągnięciu szczęścia wiecznego, wartości trwałych (nie materialnych) i świętości.

Z czasów średniowiecznych znane są przykłady bardzo liczne życia zgodnie z wyżej wymienionymi wzorami.

Życia pełnego poświęceń, dobrowolnych wyrzeczeń, ale także odwagi i męstwa.

Są one bardzo charakterystyczne dla tej epoki.

---