Ucz się śmiać - scenariusz zajęć w klasach 1 - 3
Ucz się śmiać - scenariusz zajęć dla uczniów kształcenia zintegrowanego (opublikowałam go w "Carpe Diem" i czasopismach metodycznych)
Przewidywane umiejętności uczniów: Uczeń empatycznie współpracuje w grupie. Rozróżnia różne uczucia i emocje. Wie, w jakich sytuacjach pojawiają się różne uczucia i emocje. Potrafi wyrażać swoje uczucia, emocje i mówi o nich otwarcie. Podaje przykłady wyjaśniające powiedzenie Śmiech to zdrowie. Jest zaradny w sytuacjach otwartych, podczas rozwiązywania problemów. Twórczo projektuje różne zmiany w swoim zachowaniu, daje różne propozycje rozwiązania danego problemu. Rozumie, że dobry humor ułatwia kontakty międzyludzkie i samodzielnie odkrywa skutki dobrej komunikacji międzyludzkiej. Odgrywa scenki dramowe. Śpiewa , bawi się przy muzyce. Układa rymowanki. Rozwiązuje podany problem za pomocą ekspresji plastycznej.
Środki dydaktyczne: magnetofon, taśma magnetofonowa z nagraniem dowolnej piosenki o zabawach, radościach dzieci, dobrym humorze n.p.: nagranie piosenki Ucz się śmiać z książki Błękitna czarownica, czyli wyczaruj piosenkę H. Cenarskiej i A. Nowaka, duże arkusze papieru, flamastry, kredki, kartki, długopisy, kartony, papier kolorowy, klej, nożyczki, maski: Jestem smutny, Jestem wesoły - wykonane przez nauczycielkę.
Przebieg zajęć
Dzieci i nauczycielka siadają w kręgu. Nauczycielka przykłada sobie do twarzy maseczkę Jestem smutna i za chwilę maseczkę Jestem wesoła. Mówi dzieciom o swoim nastroju, który przedstawia dana maska. (Jestem smutna gdy..... Jest mi wesoło gdy.....). Chętne dzieci robią podobnie.
„Rozgrzewka” - ćwiczenie „Krąg uczuć”: mimiką, gestem, ruchem chętne dzieci kolejno przedstawiają różne stany uczuciowe ( strach, smutek, złość, rozpacz, obojętność, ulgę itp.), a pozostali mają za zadanie je rozszyfrować. Następnie przechodzimy do ćwiczenia „Skojarzenia”: Co przychodzi wam do głowy, gdy powiem wyraz radość? Co przychodzi wam do głowy, gdy powiem wyraz smutek? Dość szybko dzieci powinny mówić swoje pierwsze skojarzenie. Po ćwiczeniu krótkie jego podsumowanie: Jak wiele jest skojarzeń i określeń na temat radości i smutku. Pochwała dzieci za różnorodność pomysłów i odwagę ich przedstawienia pozostałym uczestnikom.
Wprowadzenie do tematu - wysłuchanie nagrania piosenki przygotowanej przez nauczycielkę - z interpretacją ruchową według pomysłu nauczycielki. Na zakończenie wszyscy śmieją się głośno. Po wysłuchaniu piosenki - krótka rozmowa z dziećmi i próba odpowiedzi na pytania: Do czego w życiu potrzebny jest człowiekowi śmiech i czy w ogóle jest potrzebny, Czy śmiech do czegoś służy?, W jakich sytuacjach się śmiejemy?
Dzieci siadają przy stolikach w grupach (5-6 osób). Nauczycielka przedstawia problem do rozwiązania: Co by było, gdyby ludzie nie potrafili się śmiać? - BURZA MÓZGÓW - przewidywanie skutków paradoksalnej sytuacji; ćwiczenie wspierające giętkość i płynność antycypacyjną myślenia. Dzieci ( w grupach) podają wszystkie swoje pomysły rozwiązania podanego problemu, poddają je weryfikacji, wybierają najlepsze ich zdaniem odpowiedzi i zapisują na dużych arkuszach papieru. Po skończeniu zadania grupy wieszają swoje „plakaty” na tablicy, ścianie i odczytują swoje pomysły. Wspólne wybieranie (z plakatów) najważniejszych i najistotniejszych dla życia ludzi skutków braku śmiechu. Uzasadnianie przez dzieci swojego wyboru. Podsumowanie ćwiczenia: Jaki byłby świat bez śmiechu? Czy dobrze byłoby nam żyć w takim świecie?
Praca indywidualna - ćwiczenie wspierające płynność i giętkość skojarzeniową myślenia. Polecenie: Napisz na kartce jak najwięcej wyrazów kojarzących się ze słowem śmiech (czas trwania -2 minuty). Po wykonaniu zadania dzieci odczytują swoje propozycje. Nad niektórymi można się nieco zatrzymać i porozmawiać o oryginalności skojarzenia itp.
Projektowanie plakatu Kto się do przyjaciół śmieje, temu uśmiech nie rdzewieje - praca w grupach. Po naradzie zespołowej dzieci wykonują plakat dowolną techniką plastyczną na dużych arkuszach papieru. Materiały i przybory są zgromadzone na jednym stoliku w klasie i grupy same wybierają z niego potrzebne rzeczy. Gdy dzieci zakończą pracę, każda grupa prezentuje swój plakat, objaśniając pozostałym, co przedstawia i jak grupa zrozumiała, rozwiązała problem.
Wspólne wyjaśnienie rozumienia powiedzenia Śmiech to zdrowie, podawanie przykładów z życia codziennego.
Zabawa z całą klasą w dobieranie rymów - wyrazy związane z humorem, śmiechem. Jedno dziecko podaje wyraz i wszyscy szukają do niego rymu. Kilka przykładów można zapisać na tablicy pod tytułem „Bank rymów”(przykłady: śmiech - nie grzech, wesoły - do szkoły, radosna - wiosna). Indywidualne układanie krótkich wierszyków, rymowanek pod tytułem „Ucz się śmiać” i pisanie ich na kartkach. Głośne odczytanie rymowanek przez chętne dzieci.
Odgrywanie scenek dramowych Zgadnij, jakie uczucia i emocje przedstawiam? W jakiej sytuacji mogę je mieć? Wypowiedzi dzieci dotyczące własnych emocji w kontaktach międzyludzkich i ich wpływu na te kontakty w różnych sytuacjach życiowych.
Podsumowanie zajęcia: Czego nie wiedzieliście przed zajęciami? O czym nie mieliście pojęcia? Czego się dowiedzieliście? Co już wiecie na pewno? Co jest warte zapamiętania? Do czego wykorzystacie w przyszłości swoją wiedzę i umiejętności zdobyte na zajęciach? Dlaczego warto uczyć się śmiać i do czego to jest przydatne w życiu.