ZABAWY LOGOPEDYCZNE

 

By pogimnastykować aparat mowy można zaproponować dzieciom śmieszne zabawy na rozruszanie warg i języka:

 

      Konik jedzie na przejażdżkę, naśladuj konika stukając czubkiem języka o podniebienie. Kląskaj.

      Wilk gonił zająca i bardzo się zmęczył, wysunął język i dyszy. Wysuń język jak najdalej na brodę - pokaż dyszącego wilka.

      Huśtawka unosi się do góry, a potem wraca na dół. Wysuń język przed zęby i poruszaj nim tak, jakby się huśtał: raz do góry w stronę nosa, raz do dołu w stronę brody.

      Młotkiem wbijamy gwoździe w ścianę. Spróbuj zamienić język w młotek i uderzaj o dziąsła tuż za górnymi zębami, naśladując wbijanie gwoździa.

      Chomik wypycha policzki jedzeniem, a Ty pokaż jak można wypchnąć policzki językiem, by wyglądać jak chomik, raz z lewej raz z prawej strony.

      Wyobraź sobie, że Twój język to żołnierz na defiladzie. Na raz - czubek języka wędruje na górną wargę, na dwa - czubek języka dotyka lewego kącika ust, na trzy - czubek języka na dolną wargę, na cztery - czubek języka przesuwamy do prawego kącika ust.

      Wysuń obie wargi do przodu, udając ryjek świnki. Następnie połóż na górnej wardze słomkę i spróbuj ją jak najdłużej utrzymać.

      Alpinista wybrał się na wycieczkę w góry. Wspina się na sam szczyt krok po kroku: dotknij czubkiem języka do krawędzi zębów dolnych, potem górnych, a na koniec do podniebienia.

      Glonojad to taka ryba, która mocno przysysa się do ścian akwarium i zjada glony. Spróbuj mocno przyssać koniuszek języka do podniebienia naśladując glonojada.

      Wysuń długi, wąski język do przodu i manewruj nim jak jaszczurka (szybkie ruchy); można zmodyfikować: kładąc na talerzu kilka płatków kukurydzianych, zadaniem jaszczurki jest je zjeść.

      Skaczemy jak małpki - wprowadzamy język między górną wargę, a górne zęby i z taką miną (można się trzymać rękami za uszy) biegamy i skaczemy jak małpki.

      Zawody - dwoje dzieci stojących naprzeciw siebie trzyma kartkę papieru między wargami (nie zębami) i każde ciągnie ją w swoją stronę; inny wariant: dzieci na wyścigi zjadają z talerzyka chrupki kukurydziane, posługując się tylko wargami.

 

Do usprawniania narządów mowy można wykorzystać także wierszyki. Nauczyciel czyta wierszyki w trakcie, których dzieci wykonują odpowiednie ruchy, o których mowa w wierszu.

MINKI

 

Instrukcja:

     Ryjek świnki - wargi wysunięte do przodu, lekko rozchylone na brzegach

     Dziobek ptaka - złączone wargi wysunięte daleko do przodu

     Uśmiech konia - warga górna uniesiona do góry tak, by było widać wszystkie zęby, przy czym górna warga jest ruchliwa

     Wiewiórka gryząca orzechy - pracuje dolna warga

     Warczący pies - uniesiona górna warga, zęby widoczne

 

Jest na podwórzu świnek gromada

Każda ze świnek smacznie zajada.

I każda świnka już po posiłku,

Wysuwa ryjek nie bez wysiłku.

W stajni stoją koniki gniade,

 patrzą na ptaków dużą gromadę.

Ptaki swe dziobki w przód wyciągają,

Koniki dziobki ich wyśmiewają.

 

Na drzewie rude wiewiórki siedzą,

Ruszają wargą, orzechy jedzą.

Twarde łupinki na dół zrzucają,

I o porządek wcale nie dbają.

 

Widzą to pieski, o czystość proszą

I w górę wyraźnie wargi unoszą.

One tu dobrze porządku pilnują,

Dlatego warczą i kły pokazują.

 

JĘZYK AKROBATA

 

Na początku jest rozgrzewka, językowa wprzód wywieszka.

Cały język wyskakuje, wszystkim nam się pokazuje:

w dół i w górę, w lewo, w prawo.

Pięknie ćwiczy! Brawo! Brawo!

Język wargi oblizuje, piękne kółka wykonuje.

Popatrzymy do lusterka, jak się język bawi w berka.

Język długi i szeroki, umie liczyć, lubi skoki.

Kto spróbuje z miną śmiałą zwinąć język w rurkę małą?

Może uda się ta sztuczka, trzeba uczyć samouczka.

Jak rozgrzewka zakończona, ząbki liczyć przyszła pora.

Język ząbki poleruje, każdy dotknie i wyczuje.

Język w górze za ząbkami, może dotknąć twardej ściany.

I dotyka jej radośnie, gdy mu ślina piśnie „Noś mnie”.

 

ZWINNE JĘZYCZKI

 

Pięknie ćwiczą gimnastyczki,

Podziwiają je języczki.

 

Zwinna chcę być tak jak one,

Chcą być pięknie wyszkolone.

 

Języczki - wędrowniczki

Naśladują gimnastyczki.

 

W górę, na dół, w lewo, w prawo,

Ćwiczę wszystkie szybko, żwawo.

Jeśli język zwinny masz,

To ćwicz dalej, radę dasz.

Język rusza się na boki,

Raz jest wąski, raz szeroki.

Skłony będą trenowały,

Duży średni oraz mały.

 

W górę, na dół, w lewo, w prawo,

Ćwiczę wszystkie szybko, żwawo.

Jeśli język zwinny masz,

To ćwicz dalej, radę dasz.

Język rusza się na boki,

Raz jest wąski, raz szeroki.

 

 

ZABAWY DŹWIĘKONAŚLADOWCZE

 

To też rodzaj ćwiczeń artykulacyjnych. Należy dbać o to, by wyrazy dźwiękonaśladowcze, które są powtarzane za nauczycielem były artykułowane prawidłowo, a narządy artykulacyjne ruchome.

Proponowane poniżej wierszyki - rymowanki można wykorzystać z wprowadzeniem elementów ruchowych (np. dzieci idą jak kaczka i mówią kaczym językiem).

 

POLIGLOTA

 

Jestem mały poliglota, bo rozumiem psa i kota.

Ptasi język także znam, zaraz udowodnię wam.

Kotek miskę mleka miał. Pyszne było - miauknął: miau miau.

Piesek też by pewnie chciał, szczeknął głośno: hau hau.

Małej myszce ser się śni, piszczy cicho: pii pii pii.

Kurka zniosła jajek sto. Gdacze o tym: ko ko ko.

Kaczka śliczne pióra ma, Kwacze dumnie: kwa kwa kwa.

Nad jeziorem żabek tłum, kumka sobie kum kum kum.

Jak to dobrze kumie, kumie, że ktoś po żabiemu umie.

 

 

---