Sprawdzian A: Polska pierwszych Piastów i Rozbicie dzielnicowe
Imię i nazwisko: ....................................
Data: ..........................., klasa: ...............
1. Mieszko I przyjął chrzest w roku: (1)
a) 965 b) 966 c) 968 d) 972
2. Bolesław Śmiały został koronowany na króla Polski w Gnieźnie w roku: (1)
a) 1058 b) 1076 c) 1080 d) 1025
3. Które miasto Niemcy oblegli w 1109 roku? (1)
a) Głogów b) Kraków c) Poznań d) Człuchów
4. Kto sprowadził Krzyżaków do Polski? (1)
a) Henryk Brodaty b) Konrad Mazowiecki c) Leszek Biały d) Wacław II
5. Mongołowie napadli na Polskę w roku: (1)
a) 1138 b) 1146 c) 1226 d) 1241
6. Podaj znaczenie pojęć: (2)
chrzest - .................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................;
Krzyżacy - .............................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................. .
7. Napisz, o kim mowa. (4)
a) pierwszy historyczny władca Polski - ..............................................................................................................
b) cesarz, który przybył do Gniezna w 1000 r. - ..................................................................................................
c) prowadził wojny z cesarstwem w latach 1002-1018 - .....................................................................................
d) walczył z Bolesławem Krzywoustym o władzę w kraju - ...............................................................................
8. Wymień nazwy pięciu plemion polskich. (5)
• ....................................... • ....................................... • .......................................
• ....................................... • .......................................
9. Uzupełnij zdanie. (2)
Mieszko I w .......... r. pokonał margrabiego Hodona w bitwie pod ......................................
10. Od 968 r. na ziemiach polskich istniało biskupstwo misyjne w Poznaniu. W roku 1000 powstały trzy nowe biskupstwa. W których miastach? (3)
• ....................................... • ....................................... • .......................................
11. Narysuj oś czasu i wykonaj podane niżej polecenia. (4)
a) Zaznacz na osi czasu datę śmierci św. Wojciecha.
b) Zaznacz datę ostatecznego podboju Prus przez Krzyżaków.
c) Napisz, które z tych wydarzeń jest wcześniejsze: ........................................................................................... .
d) Oblicz, ile lat dzieli oba wydarzenia: .............................................................................................................. .
12. Korzystając z mapy, opisz postanowienia
testamentu Bolesława Krzywoustego. (5)
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
13. Przeczytaj uważnie poniższy fragment przemówienia Urbana II w Clermont.
Wszystkim idącym tam, w wypadku ich zgonu na lądzie czy na morzu lub w boju z poganami, od tej chwili odpuszczone będą grzechy [...]. Niech się obecnie staną rycerzami ci, którzy przedtem byli rozbójnikami. Niech obecnie prowadzą sprawiedliwą walkę z barbarzyńcami ci, którzy poprzednio walczyli przeciwko
braciom i współrodakom. Niech otrzymają teraz wieczną nagrodę ci, którzy dawniej za małą zapłatę byli najemnikami. Niech podwójny honor uwieńcza wysiłki tych, którzy trudzili się ze szkodą ciała i duszy. Kto tu nieszczęśliwy i biedny, tam będzie bogaty, kto tu przeciwnikiem Boga, tam będzie jemu przyjacielem.
Odpowiedz na podane pytania.
a) Co obiecał papież rycerzom, którzy zginą podczas wyprawy krzyżowej do Ziemi Świętej? (1)
...............................................................................................................................................................................
b) Do czego zachęcał rozbójników? (1)
...............................................................................................................................................................................
c) Co obiecywał biednym? (1)
...............................................................................................................................................................................
d) Jak zareagowało rycerstwo europejskie na wezwanie papieża? (1)
...............................................................................................................................................................................
14. Przeczytaj uważnie poniższy fragment dokumentu Konrada Mazowieckiego i ułóż do niego trzy najistotniejsze, Twoim zdaniem, pytania.
W imię świętej i niepodzielnej Trójcy. Ja, Konrad, z Bożego miłosierdzia książę Mazowsza i Kujaw [...] nadałem Marii św. i braciom Zakonu Niemieckiego całe terytorium [...] chełmińskie niepodzielnie ze wszystkimi przynależnościami na wieczyste posiadanie. Obiecałem też, gdyby ktokolwiek pomienionym braciom czynił przeszkody w posiadaniu tej ziemi, to ja z całą mą potęgą będę ich bronił. Owi zaś bracia przyrzekli też mnie i wszystkim moim dziedzicom, że z całą wiernością wraz z nami walczyć będą każdego czasu stosownie do woli Bożej i wedle swych możliwości przeciw wrogom Chrystusa i naszym.
1. ...................................................................................................................................................................... (1)
2. ...................................................................................................................................................................... (1)
3. ...................................................................................................................................................................... (1)
15. Wyjaśnij powiedzenie: „pójść do Canossy”. (1)
...............................................................................................................................................................................
16. Przedstaw pozytywne i negatywne skutki sprowadzenia Krzyżaków do Polski. (2)
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
Sprawdzian B: Polska pierwszych Piastów i Rozbicie dzielnicowe
Imię i nazwisko: ....................................
Data: ..........................., klasa: ...............
1. Który cesarz przybył w roku 1000 do Gniezna: (1)
a) Otton I b) Henryk IV c) Fryderyk Barbarossa d) Otton III
2. Bolesław Chrobry został koronowany na króla w roku: (1)
a) 992 b) 1000 c) 1018 d) 1025
3. Podział Polski na dzielnice miał miejsce w roku: (1)
a) 1109 b) 1138 c) 1146 d) 1227
4. Krzyżacy zostali sprowadzeni do Polski w roku: (1)
a) 1125 b) 1226 c) 1295 d)1320
5. Który król zginął w 1241 r. w bitwie pod Legnicą? (1)
a) Bolesław Krzywousty b) Zbigniew c) Leszek Biały d) Henryk Pobożny
6. Wyjaśnij pojęcia: (2)
koronacja - ............................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................;
wyprawy krzyżowe - .............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................................. .
7. Napisz, o kim mowa. (4)
a) zginął w Prusach w 997 r. - ...............................................................................................................................
b) został koronowany w 1076 r. - .........................................................................................................................
c) walczył z cesarstwem w 1109 r. - .....................................................................................................................
d) pierwszy polski kronikarz - ..............................................................................................................................
8. Podaj nazwy pięciu grodów istniejących za panowania pierwszych Piastów. (5)
• ....................................... • ....................................... • .......................................
• ....................................... • .......................................
9. Uzupełnij zdanie. (2)
W 968 r. pierwszym polskim biskupem został ......................................................., a siedzibą biskupstwa
misyjnego ....................................................
10. Wymień trzy insygnia władzy królewskiej. (3)
• ....................................... • ....................................... • .......................................
11. Narysuj oś czasu i wykonaj poniższe polecenia. (4)
a) Zaznacz na osi czasu datę pokoju w Budziszynie.
b) Zaznacz datę zamordowania Leszka Białego w Gąsawie.
c) Napisz, które z tych wydarzeń jest wcześniejsze: ........................................................................................... .
d) Oblicz, ile lat dzieli oba wydarzenia: .............................................................................................................. .
12. Korzystając z mapy, wypisz nazwy ziem zamieszkiwanych
przez plemiona: Polan, Wiślan, Mazowszan, Pomorzan oraz Ślężan. (5)
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
...........................................................................
13. Przeczytaj uważnie poniższy fragment kroniki Thietmara.
Dostojny margrabia Hodon po zebraniu wojska napadł z nim na Mieszka, który był wierny cesarzowi i płacił trybut aż po rzekę Wartę. Na pomoc Hodonowi pospieszył mój ojciec, graf Zygfryd. Kiedy w dzień św. Jana Chrzciciela starli się z Mieszkiem, odnieśli zwycięstwo, lecz potem w miejscowości zwanej Cydzyną [Cedynią] brat jego Czcibor zadał im klęskę, kładąc trupem wszystkich najlepszych rycerzy z wyjątkiem wspomnianych grafów.
Odpowiedz na podane pytania.
a) Czy Mieszko I był władcą podległym cesarzowi? Uzasadnij odpowiedź. (1)
................................................................................................................................................................................
b) Czyim synem był kronikarz Thietmar? (1)
................................................................................................................................................................................
c) Czy Mieszko I posiadał rodzeństwo? (1)
................................................................................................................................................................................
d) Jaki był rezultat bitwy pod Cedynią? (1)
................................................................................................................................................................................
14. Wyjaśnij powiedzenie: „pójść do Canossy”. (1)
................................................................................................................................................................................
15. Przeczytaj uważnie poniższy fragment kroniki Jana Długosza, opisujący pobyt Henryka Sandomierskiego w Ziemi Świętej, i ułóż do niego trzy najistotniejsze, Twoim zdaniem, pytania.
A gdy przybył [Henryk] szczęśliwie do Ziemi Świętej, uczciwszy pobożnie grób Zbawiciela, złączył się z rycerstwem króla jerozolimskiego Baldwina i z wielką odwagą i poświęceniem walczył przeciwko Saracenom, pragnąc pozyskać wieniec męczeński. Lecz, gdy mu się nie udało tego szczęścia dostąpić, zabawiwszy tam rok cały i straciwszy znaczną liczbę rycerzy, już to w boju poległych, już odmienności powietrza znieść nie mogących, wrócił zdrowo do ojczyzny. Tu od braci swoich, Bolesława i Mieczysława [Mieszka], i przedniejszych panów polskich z wielką czcią i radością powitany został.
1. ...................................................................................................................................................................... (1)
2. ..................................................................................................................................................................... (1)
3. ...................................................................................................................................................................... (1)
16. Wyjaśnij znaczenie wypraw krzyżowych. (2)
................................................................................................................................................................................