WYKŁAD 3
Wycisk- negatywowe odwzorowanie kształtu określonego obszaru podłoża protetycznego, rejestrowany w miękkim materiale wiążącym w jamie ustnej
Wycisk wg celu:
- orientacyjny - wykonanie modelu wstępnego
- wstępna diagnoza
- ustalenie planu leczenia
- wykonanie łyżki indywidualnej
- roboczy - wykonanie modeli roboczych
- wykonanie gotowych protez
Wycisk wg rodzaju masy wyciskowej:
- sztywny - masy Stentsa, gips, woski wyciskowe, masa tl-cynk.-eug.
- elastyczny - masa alginatowa, elastomery
Wycisk wg czynności mięśni warg, policzków , języka:
- anatomiczny- wstępna diagnoza
- ustalenie planu leczenia
- wykonanie łyżki indywidualnej
- czynnościowy - czynnościowe kształtowanie pobrzeża
wycisk anatomiczny - odtworzenie stanu tkanek podłoża protetycznego w spoczynku
- standardowe łyżki wyciskowe
- masy alginatowe, gips, elastomery
- baza do wykonania modelu orientacyjnego
wycisk czynnościowy - odtworzenie stanu podłoża protetycznego w sytuacji dynamicznej (ruchy czynnościowe)
- łyżki wyciskowe indywidualne
- masa tlenkowo- cynkowo- eugenolowa lub elastomery
- możliwość wykonania :- uszczelnienia pobrzeża protezy
- pierwotnego odciążenia
wycisk czynnościowy- wg rozległości pola protetycznego:
- mukostatyczny- obejmuje pole protetyczne pokryte nieruchomą błoną śluzową
- mukodynamiczny - obejmuje pole protetyczne pokryte ruchomą i nieruchomą błoną śluzową
- możliwość ekstensji - poszerzenia płyty protezy
wycisk czynnościowy - wg ucisku wywieranego na tkanki:
- uciskowy
- bezuciskowy
- wybiórczo - uciskowy
wg źródła nacisku:
- ucisk fizjologiczny - przez mięśnie żwacze, wały zwarciowe lub sztuczne zęby w protezie
- ucisk niefizjologiczny - wywierany przez lekarza podczas pobierania wycisku
wg równomierności ucisku:
- ucisk równomierny
- ucisk selektywny
wycisk czynnościowy:
- czyny- ruchy wykonuje pacjent
- bierny- ruchy wykonuje lekarz
wycisk czynnościowy:
- przy ustach otwartych - np. wycisk Herbata
- przy ustach zamkniętych - np. wycisk Marxcorsa, Płonki
wycisk czynnościowy - wg ilości warstw wycisku:
- 1- warstwowy
- 2- warstwowy
- wielowarstwowy
Różnice między wyciskiem anatomicznym a czynnościowym
Wycisk anatomiczny:
- statyka tkanek
- łyżki standardowe
- głównie masy alginatowe
Wycisk czynnościowy:
- dynamika tkanek
- łyżki indywidualne
- głównie masy tl.-cynk.-eug. lub elastomery
Wycisk- wykonany w celuy modyfikacji lub naprawy protezy:
podścielający - wykonywany na protezie protezie celu jej podścielenia lub rebazacji
dopełniający - wykonywany po założeniu protezy na podłoże w celu dostawienia klamry lub zęba oraz w celu poszerzenia zasięgu płyty
Cechy dobrego wycisku:
dokładnie odwzorowuje pole protetyczne
bez pęcherzy i artefaktów
artefaktów całości podparty łyżką wyciskową
Łyżka wyciskowa- nośnik masy wyciskowej
Łyżka indywidualna - wykonana indywidualnie dla danego pacjenta, dokładnie dostosowana do warunków jego jamy ustnej
- może ją stanowic dotychczas użytkowana przez pacjenta proteza
- wykonana z szelaku, szybkopolimeru lub materiału światłoutwardzalnego
Wykonanie łyżki indywidualnej
Wycisk anatomicznymodel wstępnyzarysowanie przez lekarza na modelu zasięgu łyżki zablokowanie podcieni i izolacja modelu preparatem błonotwórczymuzyskanie odpowiedniej konsystencji ciasta akrylowego i uformowanie płyty podstawowej i uchwytu po spolimeryzowaniu tworzywa akrylowego, zdjęcie łyżki z modelu i ostateczna obróbka mechaniczna frezami i kamieniami
Obrzeże powinno być pogrubione (ok.2 mm), zaokrąglone i dokładnie obejmowac obszar zarysowany na modelu.
Testy Herbsta
Wykład 4
WYCISK HERBSTA
Cel: poprawa stabilizacji protezy dolnej przez poszerzenie płyty protezy w przestrzeni podjęzykowej
testowanie łyżki klasyczne
uszczelnienie przedniej kieszonki podjęzykowej masą termoplastyczną o przedłużonym czasie plastyczności (Extensoform, Subrofix)
naniesienie na łyżkę wosku wyciskowego (Adheseal)
wykonanie ruchów czynnościowych
możliwość korekty poprzez nałożenie warstwy korygującej
WYCISK POŁYKOWY HROMATKI
- pierwszy wycisk ekstensyjny
- próba objęcia wyciskiem okolicy pozażuchwowo-gnykowej i wykonanie w niej skrzydeł stabilizujących
WYCISK MARXCORSA
rodzaj- wycisk zgryzowy
cel- fizjologiczne rozłożenie sił na podłoże protetyczne
materiał i metoda- łyżki indywidualne zaopatrzone w wały zwarciowe
-masą silikonową
testowanie łyżek indywidualnych zaopatrzonych w wały zwarciowe, pobrzeża skrócone o 1-2mm
ustalamy wysokość zwarcia
obniżamy wysokość wzornika dolnego o 1-2mm (miejsce na masę) jeżeli pobieramy jednocześnie wycisk szczęki i żuchwy- ścinamy oba wały
powlekamy powierzchnie łyżek klejem adhezyjnym
całe pobrzeże uszczelniamy masą Xantopren Function- pacjent przez 5 minut wykonuje ruchy czynnościowe, przy bardzo dużych zanikach w żuchwie nakładamy masę na całą powierzchnię łyżki dolnej
nałożenie rzadkiej masy Xantopren Blau/ Greek
uszczelnienie pierwotne na linii A-H za pomocą cienkiego wałeczka masy Xantopren function
naniesienie linii orientacyjnych i połączenie wzorników za pomocą kluczy zwarciowych
WYCISK PŁONKI
rodzaj- wycisk zgryzowy
cel- fizjologiczny rozkład sił na podłożu protetycznym i ukształtowanie językowej części pobrzeża protezy całkowitej dolnej
materiał i metoda- łyżki indywidualne stanowią próbne protezy na sztywnych płytach
Etapy kliniczne
wycisk anatomiczny szczęki i żuchwy
dostosowanie płyt podstawowych-testowanie zasięgu, przyklejenie wałów zwarciowych- ustalenie zwarcia centralnego (teoria kalotowa)
dostosowanie próbnych protez (ścięcie frezem obrzeża1-2mm,- klej do silikonu- wałeczek cienkiej masy X.F,- kształtowanie pobrzeży-wycisk czynnościowy szczeki i żuchwy
dopasowanie i oddanie gotowych protez
Etapy laboratoryjne
modele wstępne- wykonanie płyt podstawowych z samopolimeru i wałów zwarciowych z twardego wosku
ustawienie sztucznych zębów (metoda kalotowa)
puszkowanie i polimeryzacja
WYCISK WYBIÓRCZO-ODCIĄŻAJĄCY WEDŁUG KOZŁOWSKIEGO
rodzaj- wybiórczo-uciskowy
cel- odciążenie miejsc o zmniejszonej podatności na ucisk
materiał i metoda- łyżki indywidualne klasyczne- pasta wyciskowa (ZnO + eugenol)
- badanie kliniczne- określenie miejsc do odciążenia
- wycisk anatomiczny masą alginatową
- model pomocniczy, na którym zaznacza się miejsca odciążeń i pokrywa cienką warstwą rzadkiego gipsu
- wykonanie łyżki indywidualnej-dostosowanie- pobranie pierwszej warstwy wycisku czynnościowego
- zaznaczenie na błonie śluzowej w ustach pacjenta miejsc odciążeń- ponowne wprowadzenie wycisku do jamy ustnej (odbicie zaznaczonych ołówkiem miejsc) i usunięcie materiału wyciskowego z tych miejsc (perforacja łyżki wiertłem)
- nałożenie pasty wyciskowej na wycisk i mocne dociśnięcie do podłoża
- model roboczy- który nie wymaga wykonania odciążeń