EKONOMIA ŚRODOWISKA I ZASOBÓW NATURALNYCH
(przykład)
1. Koszty zewnętrzne związane z użytkowaniem węgla kamiennego w Polsce obejmują m.in.
[a] wpłaty do budżetu z tytułu otrzymania przez kopalnię koncesji na eksploatację pokładu o jakości niższej niż przeciętna.
[b] odszkodowania wypłacane przez kopalnie rodzinom górnikow, którzy zginęli pod ziemią.
[c] odszkodowania płacone przez kopalnie właścicielom nieruchomości dotkniętych tzw. szkodami górniczymi.
[d] niezrekompensowane szkody z tytułu zanieczyszczenia powietrza spowodowanego spalaniem węgla.
[e] żadne z powyższych.
2. Twierdzenie Coase'a głosi, iż
[a] działalność szkodząca środowisku przyrodniczemu powinna być opodatkowana na ogólnych zasadach.
[b] ochrona środowiska może być skutecznie realizowana niezależnie od tego, czy tzw. opłaty ekologiczne zasilają budżet centralny, czy też budżet lokalny regionu dotkniętego szkodliwym wpływem produkcji.
[c] reakcje przedsiębiorstw szkodzących środowisku są niezależne od tego, czy tzw. opłaty ekologiczne wliczają się do kosztów produkcji, czy też są potrącane z zysku.
[d] stawka podatku Pigou powinna odpowiadać maksymalnym stratom, na jakie może narazić zanieczyszczenie środowiska.
[e] żadne z powyższych.
3. W przypadku, gdy podaż dobra publicznego kształtuje się na nieoptymalnym społecznie poziomie na skutek zachowań typu "jazdy na gapę", rząd może wprowadzić podatek motywacyjny -- tzw. podatek Grovesa-Clarke'a, którego zadaniem jest
[a] dostarczenie motywacji do rzetelnego deklarowania preferencji, co do pożądanego poziomu tego dobra.
[b] zebranie pieniędzy w celu zapewnienia odpowiedniej podaży tego dobra.
[c] obciążenie każdego płatnością wynoszącą tyle, ile dany podmiot zyskuje na dostarczeniu podaży na właściwym poziomie.
[d] zrekompensowanie każdemu podmiotowi strat, na jakie będzie narażony w przypadku niedostarczenia podaży na właściwym poziomie.
[e] żadne z powyższych.
4. Dyskontowanie wielkości przyszłych strumieni za pomocą stopy procentowej odzwierciedlającej tzw. społeczną stopę preferencji czasowej
[a] pomaga uzasadnić podjęcie projektów inwestycyjnych charakteryzujących się wprawdzie niewielkimi korzyściami, ale za to rozłożonymi na długi okres czasu.
[b] pomaga uzasadnić podjęcie projektów inwestycyjnych charakteryzujących się wprawdzie znacznymi kosztami inwestycyjnymi ale za to ponoszonymi głównie na najwcześniejszych etapach inwestowania.
[c] pozwala na sprowadzenie do porównywalności kosztów i korzyści ponoszonych w różnych okresach.
[d] może być stosowane tylko w gospodarce, w której tempo inflacji nie przekracza tempa wzrostu dochodu narodowego.
[e] żadne z powyższych.
5. Konkluzje klasycznych badań H.J.Barnetta i Morse'a dotyczących dostępności zasobów środowiska przyrodniczego od połowy XIX w. można streścić następująco:
[a] dostępność światowych zasobów - mierzona relacjami cen produktów szeroko pojętego sektora wydobywczego do cen pozostałych towarów - rosła.
[b] dostępność zasobów amerykańskich - mierzona relacjami kosztów produkcji w szeroko pojętym sektorze wydobywczym do ogólnego poziomu kosztów - malała.
[c] dostępność zasobów brytyjskich - mierzona relacjami cen produktów szeroko pojętego sektora wydobywczego do cen pozostałych towarów - pogarszała się w odniesieniu do leśnictwa; w pozostałych gałęziach sektora wydobywczego - poprawiała się.
[d] dostępność światowych zasobów - mierzona relacjami kosztów produktów szeroko rozumianego sektora wydobywczego do kosztów pozostałych produktów - poprawiała się w odniesieniu do wydobycia ropy naftowej; w pozostałych gałęziach sektora wydobywczego - pogarszała się.
[e] żadne z powyższych.
6. Ekonomicznie optymalny okres rotacji w leśnictwie (od nasadzenia do wyrębu) wyznacza się
[a] znajdując moment, w którym tempo przyrostu wartości netto drzewostanu zrównuje się ze stopą procentową.
[b] empirycznie określając czas potrzebny na osiagnięcie maksymalnej objętości masy drzewnej.
[c] porównując zyski osiagane z uprawy różnych gatunków (o różnym tempie wzrostu).
[d] obliczając pracochłonność zabiegów pielęgnacyjnych, których intensywność musi rosnąć wraz ze starzeniem się drzewostanu.
[e] żadne z powyższych
7. Wzrost lub spadek tzw. produktu narodowego netto (PNN) uwzględnia zmiany w poziomie dobrobytu -- łącznie ze zmianami wynikającymi z poprawy bądź pogorszenia stanu środowiska -- ponieważ
[a] do PNN wlicza się wydatki ochronne, tj. nakłady na likwidację skutków degradacji środowiska.
[b] PNN uzyskuje się z tradycyjnego dochodu narodowego odejmując wydatki ochronne, tj. nakłady na likwidację skutków degradacji środowiska.
[c] wynagrodzenia z tytułu pracy wliczają się tylko w formie zysku od tzw. kapitału ludzkiego (jako zwrot nakładów poniesionych na wykształcenie itp.).
[d] do PNN wliczają się zyski przedsiębiorstw działających na rzecz redukcji emisji (np. produkcja filtrów itp.).
[e] żadne z powyższych
8. Jeśli się nie stosuje miar pieniężnych w celu określenia wartości środowiska przyrodniczego, to
[a] spośród wielu alternatywnych projektów realizującyh ten sam cel (np. ochronę jeziora) nie można byłoby wybrać najtańszego.
[b] nie można podać ekonomicznie optymalnego poziomu ochrony środowiska.
[c] tempo degradacji środowiska będzie wyższe od uzasadnionego względami ekonomicznymi.
[d] spośród wielu alternatywnych projektów realizującyh ten sam cel (np. ochronę gatunku przed ekstynkcją) nie można byłoby wybrać społecznie optymalnego.
[e] żadne z powyższych
9. Metoda "cen hedonicznych" służy wycenie wartości dóbr lub usług nie wymienianych indywidualnie na rynku. Polega ona na
[a] różnicowaniu cen towarów komplementarnych w oparciu o ich zdolność do zaspokajania popytu na zdrową żywność lub nieskażone środowisko.
[b] wyodrębnieniu w cenie towaru tej jego części, która bezpośrednio zaspokaja pewne potrzeby konsumpcyjne.
[c] statystycznym wyodrębnieniu w cenie towaru części, która odpowiada pewnemu składnikowi tego towaru, który nie jest mierzalny.
[d] statystycznym wyodrębnieniu w cenie towaru części, która odpowiada pewnemu składnikowi tego towaru, który sam nie jest przedmiotem tranzakcji.
[e] żadne z powyższych
10. Zasada "Zanieczyszczający Płaci" została przyjęta jako podstawa polityki ochrony środowiska w wielu krajach ponieważ
[a] producenci obawiali się nieuczciwej konkurencji ze strony dostawców nie poddanych analogicznym jak oni wymaganiom ekologicznym.
[b] producenci obawiali się nieuczciwej konkurencji ze strony dostawców nie poddanych obowiązkowi regularnego uiszczania opłat ekologicznych.
[c] żądały tego ugrupowania konsumenckie obawiające się utrwalenia sytuacji, w której koszty ochrony środowiska przerzucane są na nabywców.
[d] efektywność gospodarowania wymaga, żeby za emitowane zanieczyszczenia płacił sprzedawca, a nie nabywca.
[e] żadne z powyższych
11. Podatki ekologiczne
[a] pozwoliły w Polsce na obniżkę tradycyjnego opodatkowania (podatku od zysku przedsiębiorstw).
[b] mogą być wdrożone w sposób, przy którym działanie motywacyjne jest odzielone od działania fiskalnego.
[c] są wdrożone w rozwiniętych gospodarkach rynkowych jako efektywny ekonomicznie instrument ochrony środowiska
[d] są wdrożone w rozwiniętych gospodarkach rynkowych jako skuteczny instrument fiskalny
[e] żadne z powyższych
12. W Polsce po roku 1990, po serii podwyżek stawek tzw. opłat ekologicznych wpłacanych przez przedsiębiorstwa na fundusze ekologiczne (Narodowy Fundusz Ochrony środowiska i Gospodarki Wodnej oraz fundusze lokalne), ich relatywną wysokość charakteryzuje następujące stwierdzenie:
[a] w porównaniu z większością krajów zachodnioeuropejskich stawki za emisje atmosferyczne są relatywnie wysokie.
[b] opłaty zaczęły być bardziej zauważalne w przedsiębiorstwach rolnych (z uwagi na zużycie węgla o niskiej jakości), natomiast relatywnie potaniały w energetyce zawodowej.
[c] stawki opłat z tytułu zanieczyszczeń atmosferycznych zaczęły odgrywać rolę miarodajnego wskaźnika efektywności zużycia energii w przedsiębiorstwach państwowych.
[d] stawki za zrzut scieków zaczęły być relatywnie (tj. w porównaniu z innymi krajami europejskimi) wysokie, natomiast za emisje atmosferyczne - nadal relatywnie niskie.
[e] żadne z powyższych.