prawo konstytucyjne- ćwiczenia 2.
Zmiana Konstytucji:
1/5 posłów (92 posłów)
Senat
Prezydent
Sejm:
→ Pierwsze czytanie odbywa się na posiedzeniu, nie wcześniej jednak niż 30 dnia od złożenia projektu;
→ Drugie czytanie
→ Trzecie czytanie
* Rozdziały: I, II, XII ← uchwalenie Konstytucji nie wcześniej niż 60 dnia od pierwszego czytania
* Głosowanie: 2/3 Sejmu przy ½ posłów
Senat:
Uchwalana bezwzględną większością przy ½ senatorów
60 dni na uchwalenie Konstytucji
Jeżeli zmiany Konstytucji dotyczą rozdziałów I, II, XII, to fakultatywnie można przeprowadzić referendum ← na wniosek podmiotów posiadających inicjatywę zmiany Konstytucji w ciągu 45 od uchwalenia Konstytucji → Marszałek zarządza referendum → w ciągu 60 dni od złożenia wniosku o referendum
AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO
Organy samorządu terytorialnego
Terenowe organy administracji rządowej
Nie mają charakteru samoistnego
Wydawane na podstawie i w granicach ustawy
Upoważnienie nie musi być tak szczegółowe jak do rozporządzenia wykonawczego
Obowiązują jedynie na obszarze działania organu, który wydał ten akt
Ustawa z dn. 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym;
Ustawa z dn. 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatu;
Ustawa z dn. 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa;
Ustawa z dn. 23 stycznia 2009 r. o województwie i administracji rządowej w województwie
↑
Wymienia podmioty upoważnione do wydawania aktów prawa miejscowego
Rodzaje przepisów:
Przepisy o charakterze ustrojowo-organizacyjnym
Przepisy o charakterze wykonawczym (potrzebne bardziej szczegółowe upoważnienie → i organ i materia do uregulowania)
Przepisy o charakterze porządkowym
Bezwzględny nakaz publikacji przepisów prawa miejscowego w Dzienniku Urzędowym → Wojewódzki Dziennik Urzędowy.
Akty prawa miejscowego wydają organy przedstawicielskie:
Gmina → Rada Gminy, ewentualnie Rada Miasta;
Powiat → Rada Powiatu;
Województwo → Sejmik Wojewódzki
* na podstawie przepisów szczególnych (zawarte w różnych ustawach) → wójt, burmistrz, prezydent miasta
* w ramach administracji rządowej → wojewoda lub terenowe organy administracji niezespolonej
Rodzaje aktów prawa miejscowego:
Uchwały organów kolegialnych (Rad, Sejmików, Zarządów)
Zarządzenie organu jednoosobowego (wójt, burmistrz, prezydent miasta)
Zarządzenie terenowych organów administracji niezespolonej
Rozporządzenie porządkowe wojewody (nie mylić z rozporządzeniem wykonawczym!!!)
Statuty oraz regulaminy
* przepisy porządkowe → specyficzna forma
→ wydawane wyjątkowo (gdy jest to niezbędne dla ochrony pewnych wartości, to jest: życia, zdrowia, mienia oraz dla zapewnienia bezpieczeństwa, pokoju, porządku publicznego);
→ można wydać tylko wtedy, gdy dana materia nie jest regulowana w innych przepisach prawa powszechnie wiążącego;
→ wydaje:
Gmina - Rada Gminy w formie uchwały, a w sprawach nie cierpiących zwłoki wójt, burmistrz, prezydent miasta;
Powiat - Rada Powiatu, a w sprawach nie cierpiących zwłoki Zarząd Powiatu w formie uchwały
Województwo - wojewoda w formie rozporządzenia porządkowego
→ dodatkowo przepisy prawa porządkowego mogą być publikowane w formie obwieszczeń w sposób zwyczajowo przyjęty w środkach masowego przekazu.
Akty prawa miejscowego podlegają kontroli sądowej ← właściwe SADY ADMINISTRACYJNE (Trybunał Konstytucyjny nie jest kompetentny w badaniu przepisów prawa miejscowego)
AKTY PRAWA WEWNĘTRZNIE OBOWIĄZUJĄCEGO
Dotyczą podmiotów organizacyjnie podległych podmiotom wydającym ten akt; art. 93 Konstytucji wymienia tylko akty wydawane przez Radę Ministrów (Prezydent RP → statut Kancelarii Prezydenta, Sejm i Senat → Regulamin Sejmu i Senatu)
Uchwały i zarządzenia, statuty, regulaminy
Wydawane na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego → mają charakter normatywny, mogą być badane względem ich zgodności z Konstytucją
Nie ma obowiązku ich publikacji, jest to fakultatywne
OGŁASZANIE AKTÓW NORMATYWNYCH
Ustawa z dn. 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych
Prawo Unii Europejskiej → Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
Zasada vacatio legis (okres spoczywania ustawy od ogłoszenia do jego wejścia w życie) → 14 dni ← są sytuacje, kiedy można odstąpić od okresu vacatio legis, a mianowicie wówczas, gdy wymaga tego ważny interes państwa i zasady demokratycznego państwa prawnego nie stoją temu na przeszkodzie (art. 4 Ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i innych aktów prawnych)
Cel vacatio legis:
Adresat normy prawnej zapoznaje się z regulacją prawną
Aby adresat normy prawnej mógł dostosować się do nowej regulacji prawnej
* przepisy porządkowe - vacatio legis wynosi 3 dni, chociaż mogą one wejść w życie w okresie krótszym niż 3 dni, jeżeli późniejsze wejście przepisu w życie spowodowało nieodwracalne szkody lub poważne szkody dla zdrowia, życia lub mienia
Dziennik Ustaw, Monitor Polski, Monitor Polski B ← prezes Rady Ministrów
Wszystkie akty prawa powszechnie obowiązującego z wyjątkiem aktów prawa miejscowego, Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące aktów ogłaszanych w Dzienniku Ustaw są ogłaszane w DZIENNIKU USTAW.
Akty prawa wewnętrznie obowiązującego wydawane przez naczelne organy państwowe np. Zarządzenia Prezydenta, Regulamin Sejmu, Senatu, itp., orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące aktów ogłaszanych w Monitorze Polskim i orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące kontroli prewencyjnej są ogłaszane w MONITORZE POLSKIM.
Sprawozdania finansowe wynikające z przepisów o rachunkowości, komunikaty gospodarcze ogłaszane w MONITORZE POLSKI B.
Dzienniki resortowe - wydawane przez właściwych ministrów.
Wojewódzkie Dzienniki Urzędowe - wydawane przez Wojewodę
Dzienniki Urzędowe Unii Europejskiej:
Seria L - akty legislacyjne: rozporządzenia, decyzje, zalecenia, dyrektywy, opinie
Seria C - komunikaty albo informacje
Seria S - stanowiące suplement
KWESTIE PRAWA MIĘDZYNARODOWEGO W SYSTEMIE PRAWNYM
Trzy koncepcje w systemie prawnym w ogóle:
Koncepcja monistyczna
Koncepcja dualistyczna
Koncepcja multicentrycznego systemu prawa
Prof. Ewa Łętkowska - odzwierciedlenie w orzeczeniu TK; zmienia się pojęcie systemu prawa; różne ośrodki tworzenia prawa i one oddziaływają na stosunek prawny w państwie
Państwo, Unia Europejska, korporacje międzynarodowe (ekonomiczne i finansowe), federacje (np. międzynarodowe federacje sportowe)
Polski ustrojodawca wybrał koncepcję dualistyczną - art. 9 Konstytucji RP
Umowy międzynarodowe w ramach Konstytucji
RATYFIKOWANE NIERATYFIKOWANE
Ratyfikacja → proces, w którym umowa międzynarodowa staje się prawem powszechnie obowiązującym w Polsce; dokonuje Prezydent przy kontrasygnacie Prezesa Rady Ministrów
Umowy ratyfikowane → wymagają wydania ustawy (art. 89), projekt przedkłada Rada Ministrów → Sejm wyraża zgodę → Prezydent może ratyfikować umowę międzynarodową
Umowy nieratyfikowane → negocjowane, zatwierdzane przez Radę Ministrów, staje się prawem wewnętrznie obowiązującym.
Umowa międzynarodowa ratyfikowana za zgodą w ustawie
↓
Ustawa
↓
Umowa ratyfikowana bez zgody wyrażonej w ustawie
umowa ratyfikowana bez zgody w ustawie = umowa nieratyfikowana
różnice:
ma charakter powszechnie obowiązujący
ratyfikacji dokonuje Prezydent
musi być publikowana w Dzienniku Urzędowym
ma charakter wewnętrznie obowiązujący
zatwierdzana przez Radę Ministrów
może ale nie musi być publikowana
4