Prawo konstytucyjne ćwiczenia 2.04.2014r.
Zasady podziału władzy (sami ogarnąć)
Art. 11. RP Działalność partii politycznych w Polsce.
Definicja partii- organizacja o charakterze dobrowolnym posiadająca program i dążąca do zdobycia i wykonywania władzy, albo do zdobycia wpływów na podejmowanie decyzji państwowych.
Funkcje:
-kształtowanie opinii i postaw politycznych
- wyborcza
-rządząca, albo w opozycji.
Klasyfikacje partii:
Kryterium organizacyjne
- opartych na wewnętrznej demokracji (pewien zakres swobody, frakcyjność czasem, pewien zakres autonomii)
- scentralizowane (władza znajduje się w rękach organu ogólnokrajowego, hierarchizacja)
b) według zasięgu władzy
- kadrowe
-masowe
c) charakteru i treści programu
- patronarzu (zdobycie władzy dla przywódcy i dla sztabów partyjnych )
- interesów ( artykuły, interesy określonych środowisk społecznych, które stanowią ich bazę).
- światopoglądowe
d) kryterium radykalizmu treści programu
- rewolucyjne (całkowita zmiana systemu państwowego)
- reformistyczne ( nastawione na przeprowadzenie niezbędnych reform)
- konserwatywne (konieczność zachowania w niezmienionym kształcie stosunków politycznych)
Systemy partyjne:
Realna możliwość zdobycia władzy przez partie
-system monopartyjne (jedna partia w walce o władze)
- systemy dwupartyjne (dwie partie liczące się o władze)
- system wielopartyjny ( wiele partii, żadna z nich nie ma szansy na samodzielne zdobycie władzy)
*system koalicji ustabilizowanej
*system koalicji nieustabilizowanej
Prawna regulacja partii politycznej
Podejście traktowania partie polityczne tak samo jak stowarzyszenia.
Podejście instytucjonalizacji i konstytucyjności partii politycznych. (art.11,13) 27.06.97 ustawa o partiach politycznych.
Systemy regulacji partii politycznych
System koncesyjny- odpowiedni organ państwowy ulega koncesji zgody na funkcjonowanie partii politycznej (minister spraw wewnętrznych).
Administracyjny- nadzór nad działalnością partii pełni odpowiedni organ państwowy
Rejestracyjny- partie po zarejestrowaniu może być partią.
Ustawa o partiach politycznych.
- w Warszawie jest jakiś tam urząd w którym można zarejestrować partię. Wymagane aspekty muszą być spełnione. W zgłoszeniu imiona, nazwiska, pesele oczywiście 18+ członkowie partii politycznych.
-Finansowanie partii politycznych- składki członkowskie, dotacje, subwencja. Partia nie może prowadzić działalności gospodarczej. Nie może uzyskiwać od osób zamieszkałych za granicą, a nawet od cudzoziemców zamieszkałych w Polsce. Darowizna w ciągu roku 15-krotność 1600zł każdy z nas może tyle dać.
W przypadku koalicji partii demokratycznych przynajmniej 6% dotacja przedmiotowa.
Fundusz wyborczy na finansowanie udziału partii w wyborach. Ustala się pewne mity wydatków na działalność wyborczą. Finansowanie jest jawne.
Pluralizm polityczny- konsekwencja zasady wolności jednostki i równości. Respektowanie odmienności i różnorodności wszystkich ludzi. Dla wszystkich te same prawa. Pluralizm rasowy, estetyczny, seksualny.
A w politycznej wielość działania partii politycznych, partie konkurują ze sobą o głosy obywateli, uznanie różności i równości politycznych.
Art.13 jakie partie w Polsce nie mogą funkcjonować.
W społeczeństwie konsensus.
Wspólne cele. Wykluczenie kwestii które mają znaczenie wspólnego dobra powszechnego.
Społeczeństwo obywatelskie- pokrywa się z pluralizmem politycznym, ale chodzi także o to, aby to społeczeństwo było zorganizowane. Interesy i dążenia charakter zróżnicowany, a czasem przeciwstawny. Istnieją grupy które dążą do zdobycia wpływów, a nie władzy, tzw. Grupy wpływów.
ustawa o lobbingu
definicja lobbingu- jest działalnością zarobkową prowadzona na rzecz osób trzecich w celu uwzględnienia w procesie stanowienia prawa interesów tych osób.
Rada ministrów raz na 6 miesięcy ustala program prac legislacyjnych który dotyczy szczególnie projektów ustaw. Organ odpowiedzialny za przygotowanie projektów ustawy.
Rada ministrów, prezes rady ministrów i ministrowie przygotowują swoje plany, które są projektami rozporządzeń.
Są publikowane w biuletynie informacji publicznej. Z chwilą udostepnienia tych projektów każdy może zgłosić się do pracy nad projektami ustawy.
Może zostać przeprowadzone wysłuchanie publiczne i podmiot który zgłosił zainteresowanie nad pracami może wziąć udział w wysłuchaniu publicznym. Rejestr podmiotów nad działalnością lobbingową. Podmiot który bez uprawnień prowadzi działalność lobbingową podlega karze od 3-5 tys zł.
Regulacja konstytucyjna odnosząca się do wolności wyznania.
Art. 53, indywidualne uznanie wyznania i sumienia.
Art. 25, określa relacje między państwem, a kościołami i związkami wyznaniowymi.
Zasada bezstronności państwa w wyznaniach religijnych.
Art. 85 konkordat.
Art. 91
System partyjny który u nas funkcjonuje.
Demokratyczny i opiera się na niedemokratycznych partiach. Zhierarchizowane wewnętrznie mocno. Dyscyplina partyjna.
Na kolokwium.
Konstytucja.
TK.
Gwarancje nadrzędności konstytucji, systemy kontroli konstytucyjności prawa
Zasady naczelne konstytucji.
Prawo wyborcze-
kodeks wyborczy 2011r.
konstytucji rozdział 4.
tryb wyboru do sejmu i senat u na urząd prezydenta i do parlamentu europejskiego. Musimy znać.
Pojęcie prawa wyborczego
Podmiotowy- uprawnienia jednostki do głosowania i podejmowania innych czynności wyborczych.
Przedmiotowym- całokształt norm prawnych które regulują sposób obsady organów państwowych.
Funkcje wyborów:
-kreacyjna
- polityczno-programowa
- legitymizacji systemu politycznego (działanie dla ludu, narodu..)
Zasady prawa wyborczego.
Powszechne- krąg wyborców w znaczeniu podmiotowym. Czynne w Polsce dla wszystkich obywateli od 18 roku życia. Bierne zależne.. Cenzusy historyczne- majątkowe, zamieszkania, płci, wieku. Ograniczenia ustawowe. Przewiduje je kodeks wyborczy. Nie mają prawa wybierania osoby które mają sądownie pozbawienie tych praw. Osoby które mają orzeczenie Trybunały Stanu. Osoby ubezwłasnowolnione częściowo bądź całkowicie. Powołuje się obwodowe komisje tam gdzie jest minimum 15 wyborców. Nie mają prawa wyborczego do sejmu i senatu osoby z wyrokiem umyślnego czynu. Kłamcy lustracyjni też nie mają prawa wyborczego. Gwarancje zasady powszechności. Wybory w dzień wolny od pracy. Nie mogą być w dzień wolny ustawowy od pracy. Rejestry i spisy wyborcze są prowadzone z urzędu przez gminę. Rejestr wyborczy obejmuje uporządkowany zbiór o osobach którym przysługuje możliwość wyborów. Wyborca czasowy znajdujący się na danym terenie na swój pisemny wniosek może być dodany do danego kręgu głosowania na 5 dni przed głosowaniem. Zaświadczenie o prawie do głosowania. Spisy wyborców do wglądu w gminie 21-8 dni przed wyborami.
Bezpośrednie
Równość- formalnie (każdy wyborca ma jeden głos) materialnym (siła wyborców każdego wyborcy jest taka sama równa). Naruszenie tej zasady wybory pluralne. Niektóre kategorie osób miało kilka głosów, a nie jeden. Wybory kumulatywne, geometria wyborcza. Dotyczy także biernego prawa wyborczego każdy kandydat ma równe szanse. Różne rodzaje nominacji kandydatów. Art.100 art. 97.System dounta. Listy ogólnokrajowe. Ograniczenie równości. Klauzule zawodowe. Progi wyborcze.
tajne
proporcjonalne