Rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia i opinie Artykuł 288 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dawny artykuł 249 TWE) W celu wykonania kompetencji Unii instytucje przyjmują rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia i opinie. „Rozporządzenie ma zasięg ogólny. Wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich”. „Dyrektywa wiąże każde Państwo Członkowskie, do którego jest kierowana, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawia jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków”. „Decyzja wiąże w całości. Decyzja, która wskazuje adresatów, wiąże tylko tych adresatów”. „Zalecenia i opinie nie mają mocy wiążącej”.

Rozporządzenia „Rozporządzenie ma zasięg ogólny. Wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich Państwach Członkowskich”. Cechy charakterystyczne Rozporządzeń: adresatami rozporządzeń są państwa członkowskie, osoby prawne i osoby fizyczne; normy rozporządzeń obowiązują i są stosowane bezpośrednio, bez potrzeby ich inkorporowania czy transponowania do krajowych porządków prawnych; co więcej, uważa się za niedopuszczalne, aby ustawodawcy państw członkowskich wprowadzali rozporządzenia do prawa krajowego za pomocą ustaw lub innych aktów normatywnych; w dziedzinach unormowanych rozporządzeniami organy prawodawcze państw członkowskich są zobowiązane do uchylenia wcześniejszych krajowych przepisów prawnych niezgodnych z tymi rozporządzeniami i do powstrzymania się od ustanawiania takich przepisów w przyszłości; zachowując swój wspólnotowy charakter, rozporządzenia stają się integralną częścią krajowych porządków prawnych ( z chwilą opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej); rozporządzenia są przejawem najgłębszej ingerencji prawodawcy unijnego w porządki prawne państw członkowskich - są instrumentem ujednolicania (unifikacji) prawa na całym terytorium Unii Europejskiej.

Dyrektywa „Dyrektywa wiąże każde Państwo Członkowskie, do którego jest kierowana, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawia jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków”. Cechy charakterystyczne Dyrektyw: adresatami są państwa członkowskie - najczęściej wszystkie, ale niekiedy tylko niektóre; nie są więc adresowane do innych podmiotów prawa - osób prawnych i fizycznych i nie mogą być więc bezpośrednim źródłem ich uprawnień i ich obowiązków; normy dyrektyw wymagają wprowadzenia (implementowania, transponowania) do prawa krajowego; implementowanie dyrektywy do prawa krajowego polega zasadniczo na wydaniu aktu prawnego przez właściwy organ państwa członkowskiego, który wprowadzi normy zawarte w dyrektywie do porządu prawnego w tym państwie - najczęściej za pomocą ustawy lub innego aktu prawnego powszechnie obowiązującego; o pełnej implementacji dyrektywy można mówić, gdy normy prawa krajowego stwarzają podstawy dla kompetencji organów państwowych, a także określają uprawnienia lub obowiązki podmiotó prawa, niezbędne dla osiągnięcia celów, prrzewidzianych w danej dyrektywie; dyrektywy są, w odróżnieniu od rozporządzeń, instrumentem harmonizacji prawa państw członkowskich, nie zaś jego ujednolicania.

Decyzja „Decyzja wiąże w całości. Decyzja, która wskazuje adresatów, wiąże tylko tych adresatów”. Cechy charakterystyczne: jest aktem indywidualnym instytucji Unii, tym różni się od rozporządzenia, które ma charakter powszechnie obowiązującego prawa; adresaci decyzji są w niej bezpośrednio określeni - mogą być nimi instytucje Unii, państwa członkowskie (pojedyńcze lub kilka z nich), przedsiębiorstwa lub inne podmioty prawa; ma zastosowanie do konkretnego przypadku (jednostkowej sprawy); porównywana jest do decyzji administracyjnej w prawie krajowym; może nałożyć bezpośrednio skuteczne obowiązki na adresata, jej adresat nie ma swobody co do sposobu jej wykonania.

Stanowienie aktów ustawodawczych Unii Europejskiej (art. 289 TFUE) Akty ustawodawcze Unii Europejskiej - rozporządzenia, dyrektywy i decyzje - stanowione są w drodze: zwykłej procedury ustawodawczej oraz specjalnej procedury ustawodawczej Zwykła procedura ustawodawcza UE: uchwalane środki prawne: rozporządzenia, dyrektywy i decyzje; inicjatywa legislacyjna: wyłącznie Komisja Europejska - przedstawia projekt aktu prawnego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (dawnej Radzie UE); instytucje uchwalające: Parlament Europejski i Rada. Specjalna procedura ustawodawcza UE: uchwalane środki prawne: rozporządzenia, dyrektywy i decyzje; inicjatywa legislacyjna: państwa członkowskie, Palament Europejski, Europejski Bank Centralny, Trybunał Sprawiedliwości UE, Europejski Bank Centralny; instytucje uchwalające: a) Parlament Europejski z udziałem Rady b) Rada z udziałem Parlamentu Europejskiego.

---