POWIKŁANIA W ANESTEZJOLOGII

1. Sytuacje krytyczne:

• występują podczas trwania znieczulenia ogólnego lub bezpośrednio po nim

• są następstwem użytych technik, leków

• powodują zgon lub trwałe uszkodzenie mózgu

2. Inne:

• lekkie powikłania

• zgony podczas znieczulenia z przyczyn innych schorzeń

• reakcja anafilaktyczna (uczuleniowa)

• śmiertelny zator płuc

3. Powikłania anestezjologiczne:

• praktycznie w każdym okresie postępowania anestezjologicznego mogą wystąpić

• nie ma znieczulenia bez ryzyka

4. Przeciwdziałanie:

• właściwa ocena pacjenta (dobór znieczulenia, leków)

• przygotowanie przedoperacyjne (wyrównanie choroby zasadniczej, przygotowanie farmakologiczne, pusty żołądek, wyrównana temperatura ciała)

• przygotowanie, kontrola sprzętu anestezjologicznego

• stała obecność personelu anestezjologicznego przy pacjencie znieczulanym

• monitorowanie dostosowane do potrzeb pacjenta i rodzaju zabiegu

• nieprzemęczony, niedoświadczony personel

5. Premedykacja:

• po premedykacji pacjent już pod kontrolą anestezjologiczną

• jeśli leki dożylne pacjent pod opieką (szybkie ogólne działanie leku) - nie wolno mu chodzić samemu po podaniu leków uspokajających

• możliwość „przekłucia” żyły

• krwiaki po podaniu domięśniowym

• czasem zamiast sedacji pobudzenie (dzieci, osoby w wieku podeszłym)

6. Podanie poza żyłę:

• szybki ucisk

• wykłucie

• opatrunek

• ewentualne okłady

• przy podaniu omyłkowym dotętniczym - nie wykłuwać

• przepłukać roztworem soli fizjologicznej lub roztworem lignokainy

• blokada splotu ramiennego

7. Indukcja znieczulenia:

• powikłania miejscowe:

• dostęp naczyniowy

• zranienie warg, krwawienie ze śluzówek

• wyłamanie zębów, nadłamanie

8. Indukcja - intubacja:

• trudna intubacja

• przedłużona intubacja

• intubacja do przełyku

• traumatyczna intubacja

• skutek - niedotlenienie

9. Indukcja - aspiracja treści pokarmowej:

• profilaktyka przed uśpieniem

• rękoczyn Sellicka

• natlenianie bierne

• pełna dawka skoliny (wcześniej prekuraryzacja)

• szybka intubacja

• zawsze przygotowany ssak (założony dren)

10. Indukcja -Ⴍ akcji serca:

• zbyt płytkie uśpienie

• za szybko intubacja, zakładanie maski krtaniowej

• leki: Skolina, Pavulon, Ketamina, czasami barbiturany

• niedotlenienie

• Ⴍ zużycie tlenu (gorączka, zakażenie, nadczynność tarczycy)

11. Indukcja - Ⴏ tętna:

• niedotlenienie (po tachykardii)

• leki anestetyczne

• niedokrwienie serca (ściana dolna)

• Ⴍ ICP

12. Indukcja - Ⴍ RR:

• zbyt płytkie znieczulenie

• zbyt szybko intubacja, zakładanie maski krtaniowej

• szczególnie osoby z nadciśnieniem chwiejnym, nieleczonym

• leki (Ketamina, Pavulon)

13. Indukcja - ႯRR:

• nadmierna dawka leku nasennego

• odwodnienie

• zaburzenia rytmu serca

14. Indukcja - drżenia mięśniowe:

• po skolinie - bóle mięśniowe po zabiegu

• Hypnomidat

15. Indukcja - wentylacja czynna:

• „nadmuchanie” żołądka - wymioty pooperacyjne

16. Podtrzymywanie znieczulenia - niedotlenienie:

• rozłączenie układu oddechowego

• spadek stężenie tlenu w układzie

• przemieszczenie rurki intubacyjnej - niedodma

• wydzielina w drzewie oskrzelowym - zatkanie rurki

• obturacja (skurcz oskrzeli -odruchowy, po podaniu leków - reakcja uczuleniowa)

17. Podtrzymywanie znieczulenia - hiperkapnia:

• retencja CO₂

• niedostateczna wentylacja

• zużyte wapno

• wzrost temperatury ciała

18. Podtrzymywanie znieczulenia - Ⴍ RR:

• zbyt płytkie znieczulenie - reakcja bólowa

• hiperkapnia (zaleganie dwutlenku węgla)

• nadmierne reakcje z układu autonomicznego (nadciśnienie)

• tachykardia -możliwość wystąpienia zawału mięśnia sercowego w okresie okołooperacyjnym

19. Podtrzymywanie znieczulenia - ႯRR:

• nadmierna anestezja

• utrata krwi

• niedostateczna podaż płynów

• zespół żyły czczej dolnej (ułożenie, guzy brzucha, torbiele, ciąża)

• wyziębienie

• ryzyko niedokrwienia mięśnia sercowego

20. Podtrzymywanie znieczulenia - Ⴍ tętna:

• zbyt płytkie znieczulenie

• reakcja bólowa

• niedotlenienie

• niedokrwistość, krwawienie

• gorączka, zakażenie

• wstrząs

• hipertermia złośliwa

• nadczynność tarczycy

• nadmierne wypełnienie pęcherza moczowego

• tachyarytmie (migotanie przedsionków)

21. Podtrzymywanie znieczulenia - Ⴏ tętna:

• zbyt duża dawka leków

• odruchowa reakcja z układu autonomicznego (np. pociąganie za krezkę, odruch oczno- sercowy)

• niedotlenienie

• niedokrwienie ściany dolnej mięśnia sercowego

• wzrost ICP

• duża dawka ၢ - blokerów

22. Podtrzymywanie znieczulenia - zaburzenia rytmu pracy serca:

• niedotlenienie

• spadek RR

• zwyżka RR

• zaburzenia elektrolitowe (Ⴏ K, Mg)

• niedokrwienie serca

• stosowane leki np. wziewne (Halotan)

• KA z pola operacyjnego

23. Podtrzymywanie znieczulenia - spadek temperatury ciała:

• otwarte jamy ciała

• parowanie z pola operacyjnego

• zimne chusty

• płyny używane śródoperacyjnie w polu operacyjnym

• niska temperatura sali operacyjnej

• niska temperatura przetaczanych dożylnie płynów

24. Wybudzanie - niedotlenienie:

• za słaba czynność oddechowa

• leki zwiotczające

• hipowentylacja (depresja ponarkotyczna)

• skurcz krtani (zaburzenia drożności)

• chrypka

• uporczywy kaszel

25. Wybudzanie - wymioty:

• ryzyko zachłyśnięcia

• usuwanie rurki - obecne odruchy obronne - pełna siła mięśniowa

26. Wybudzanie - Ⴍ RR:

• ból

• niedotlenienie

• nadciśnienie własne

• pełny pęcherz

• niewygoda z pozycji leżącej

• zbyt duża podaż płynów lub leków np. Efedryny

• dreszcze pooperacyjne

27. Wybudzanie - ႯRR:

• krwawienie śródoperacyjne

• nadmierna utrata płynów śródoperacyjnie

• niedostateczna podaż płynów

28. Wybudzanie - zaburzenia rytmu serca:

• niedotlenienie

• leki - Atropina, Prostygmina

• zaburzenia RR

• zaburzenia elektrolitowe

29. Reakcje polekowe:

• alergiczne - wysypki zwiewne, zmiany spastyczne, spadek RR

• skutek - wstrząs anafilaktyczny

30. Hipertermia złośliwa:

• leki anestetyczne

31. Zaburzenia temperatury:

• hipertermia

• hipotermia - dreszcze pooperacyjne

• niedotlenienie (zwiększone zapotrzebowanie na tlen)

32. Okres pooperacyjny:

• niedotlenienie:

• zaburzenia drożności/wymiociny, ślina, osłabiony odruch kaszlowy

• osłabienie siły mięśniowej (resztkowe działanie leków znieczulenia miejscowego)

• depresja ponarkotyczna

• hiperkapnia - hipowentylacja:

• czynnik bólowy

• zaburzenia krążenia:

• utrata płynów krwawienie

• działanie leków

• zaburzenia temperatury ciała - rozszerzenie łożyska naczyniowego po ogrzaniu

• ból

• zespół zachłystowy

• niedodma płuc - zapalenie płuc

• powikłania zakrzepowe, zatorowe

• niedokrwienie mięśnia sercowego

• zawał mięśnia sercowego - często w trzeciej dobie po znieczuleniu - późne niedokrwienie

---