Nici chirurgiczne
Wszystkie współczesne materiały szewne dzielą się na wchłanialne oraz na niewchłanialne naturalne i syntetyczne.
Większość z nich produkowana jest w postaci szwów atraumatycznych, lecz niektóre dostępne są również w formie samych nitek - do nawlekania na konwencjonalne igły chirurgiczne lub używanych jako podwiązki. Konfekcjonowane są one fabrycznie w odpowiednich długościach, wyjaławiane i pakowane, najczęściej jednostkowo.
Na opakowaniu znajduje się pełny opis szwu znajdującego się wewnątrz, a w przypadku szwu atraumatycznego - graficzny symbol wtopionej w nić igły. Zwykle znajduje się tam również data produkcji szwu, sposób jego sterylizacji i data ważności.
W zależności od potrzeby, podczas zabiegu operacyjnego stosuje się materiały szewne o różnych grubościach. Ogólnie przyjęte są dwie miary grubości: metryczna - podawana w dziesiątych częściach milimetra (przyjęta w Farmakopei europejskiej i amerykańskiej) oraz odpowiadająca jej miara chirurgiczna (znacznie częściej stosowana w klinice).
miara metryczna |
miara chirurgiczna |
|
|
catgut |
niewchłanialne syntetyczne wchłanialne |
0,2 |
|
10-0 |
0,3 |
|
9-0 |
0,4 |
|
8-0 |
0,5 |
8-0 |
7-0 |
0,7 |
7-0 |
6-0 |
1,0 |
6-0 |
5-0 |
1,5 |
5-0 |
4-0 |
2 |
4-0 |
3-0 |
3 |
3-0 |
2-0 |
3,5 |
2-0 |
0 |
4 |
0 |
1 |
5 |
1 |
2 |
6 |
2 |
3 & 4 |
7 |
3 |
5 |
Materiały wchłanialne
Stopniowo ulegają one rozpadowi w tkankach, znacznie szybciej jednak tracą swą wytrzymałość. Podzielić je można na trzy grupy:
1. o krótkim
2. o średnim
3. o długim okresie zdolności utrzymania swego napięcia w tkankach.
GRUPA 1.
CATGUT (Softcat - B, Softgut - D&G, Plain catgut - E, Catgut super - mth, Catgut plain - S, Surgigut plain - USSC) - jest to materiał naturalny o jedynie kilkunastodniowej zdolności utrzymywania swego napięcia w tkankach. Stosowany jest w celu krótkotrwałego zbliżania tkanek głębszych i tkanki podskórnej, z reguły przy braku napięcia brzegów rany oraz jako materiał na podwiązki. Obecnie wycofywany z użycia.
POLIGLACTIN 910 o małej masie cząsteczkowej (Vicryl rapide - E) jest syntetyczną plecionką nie wywołującą praktycznie żadnego odczynu tkankowego. Wytrzymałość na napięcie utrzymuje przez około 12 dni i pod tym względem porównywalny jest z catgutem, lecz jego pierwotna wytrzymałość na rozciąganie (przy tej samej grubości nici) jest dwukrotnie większa. Zastosowanie ma podobne do catgutu.
GLYKOMER 631 (Biosyn - USSC) - jednowłóknowy trójskadnikowy szew wchłanialny. Utrzymuje swe napięcie w tkankach przez okres około 2 tygodni, rozkłada się również na drodze hydrolizy.
GRUPA 2.
POLIGLECAPRONE (Monocryl - E) - jednowłóknowy syntetyczny szew wchłanialny o średnim, 21 dniowym (postać niebarwiona) i 28 dniowym (postać barwiona) okresie utrzymywania napięcia w tkankach. Rozkłada się stopniowo na drodze hydrolizy.
CATGUT CHROMOWANY (Softcat chromic - B, Softgut chromic - D&G, Chromic catgut - S, Surgigut chromic - USSC) -
utrzymuje swe napięcie dłużej, przez około 28 dni. Używany jest przede wszystkim do zbliżania tkanki podskórnej. Obecnie wycofywany z użycia.
POLYGLYCOLIC ACID (Dexon - P, Dexon - D&G) - jest syntetyczną plecionką, czas wchłaniania Dexonu to 60-90 dni, podtrzymywanie Dexonu 65% po 2 tygodniach, 35% po 3 tygodniach. Porównywalny jest więc on z catgutem chromowanym, lecz jego wyjściowa wytrzymałość na rozciąganie jest ponad dwukrotnie większa. Służy do zbliżania większości tkanek będących nawet pod miernym napięciem.
POLYGLACTIN 910 o dużej masie cząsteczkowej (Coated Vicryl - E) - jest syntetyczna plecionką, czas wchłaniania Vicrylu to 56-70 dni, podtrzymywanie Vicrylu 75% po 2 tygodniach, 50% po 3 tygodniach.
LACTOMER 9-1 (Polysorb - USCC) - ma właściwości i zastosowanie podobne do Dexonu i Coated Vicrylu i jest szwem plecionym.
GRUPA 3.
POLYDOXANONE (PDS - E) - jest jednowłóknowym materiałem syntetycznym o długim, sięgającym 2 miesięcy okresie utrzymywania swego napięcia w tkankach. Używany jest wszędzie tam, gdzie konieczne jest czasowe, lecz długotrwałe zbliżenie tkanek. Ze względu na swa bezodczynowość oraz łatwość zakładania szwów i wiązania węzłów stosowany jest również do szycia skóry.
POLYGLYCONATE (Maxon - D&G) ma postać, właściwości oraz zastosowanie kliniczne zbliżone do PDS, jest także monofilamentem.
Materiały niewchłanialne
A. Naturalne
Z materiałów naturalnych pozostały w użyciu jedynie jedwab i len, z których szersze zastosowanie w klinice maja szwy jedwabne.
B. Syntetyczne wielowłóknowe
POLIESTRY - produkowane są w formie zwykłej plecionki (Estafil - P, Dagrofil - B, Dacron - D&G, Mersilene - E, Sutulene - S) lub pokrywane są dodatkową warstwą ułatwiającą poślizg podczas szycia i (lub) zmniejszają odczyn tkankowy (Synthofil - B, Ticron - D&G, Ethibond - E, Medtek - mth, Surgibond - S, Surgidac - USSC).
POLIAMIDY - (Amfil - P, Supramid - B, Surgilon - D&G, Nurolon - E, Supramid - mth, Supramid - S, Bralon - USSC).
C. Syntetyczne jednowłóknowe
POLIESTRY (Miralene - B, Novafil - D&G, Mersilene - E).
POLIAMIDY (Amifil M - P, Dafilon - B, Dermalon - D&G, Ethilon - E, Medalon - mth, Nylon - mth, Surgidek - S, Monosof - USSC).
POLIPROPYLENY (Surgilene - D&G, Prolene - E, Cardiolene - mth, Prodek - S, Surgipro - USSC).
Amifil M - nić poliamidowa, barwiona na kolor niebieski, w postaci podwiązek i szwów igłowych (atraumatycznych), w numeracji od 5-0 do 2.
AMIFIL M może być stosowany wszędzie tam, gdzie stosuje się szwy i podwiązki niewchłanialne, we wszystkich zabiegach chirurgicznych wymagających stosowania nici o dużej wytrzymałości na czas gojenia rany. W szczególności do szycia powięzi i skóry, także jako szew zabezpieczający "przez wszystkie warstwy".
Użyte powyżej skróty oznaczają nazwy producentów najczęściej spotykanych w Polsce szwów chirurgicznych:
P - Polfa, B - B. Braun, D&G - Davis & Geck, E - Ethicon, mth - Medizin Technik Hard, S - Sutures Ltd, USSC - United States Surgical Corporation