Cyklony Tropikalne

Cyklony - obejmują głębokie niże powstające w szerokościach międzyzwrotnikowych. Charakteryzują się dużymi wartościami gradientów: ciśnienia i wiatru.

Różnice pomiędzy cyklonem a niżem umiarkowanych szerokości :

• Na obszarze cyklonów nie obserwujemy frontów

• Cyrkulacja powietrza (przypominająca wir) obejmuje jednorodną masę powietrza

• Dominują wstępujące ruchy powietrza (z wyjątkiem oka cyklonu)

• Izobary zbliżone do kształtu kołowego lub eliptycznego

• Gradienty ciśnienia o wartości 20-25 mbar / 1^o

• Silne wiatry związane z wysokimi gradientami ciśnienia (nawet ponad 120 m/s), powodujące silne falowanie oraz zmiany poziomu wody w portach i na wybrzeżach.

Cyklony występują w strefach między 5 a 20 stopniem szerokości obu półkuli (Wyjątek to Atlantyk południowy oraz wschodnia część Pacyfiku). Nie powstają między 5N a 5 S ze względu na zbyt małe siły Coriolisa.

Podział w służbie ostrzeżeń radiowych:

1. Niż tropikalny (tropi cal depression) - wiatry nie przekraczające 33 kn, niewielkie spadki ciśnienia - jedna lub dwie zamknięte izobary

2. Sztorm tropikalny (tropi cal storm) - wiatr od 34 do 63 kn. Obszar obniżone ciśnienia otoczony kilkoma izobarami

3. Cyklon tropikalny (hurricane, typhoon) - prędkość wiatru przekracza 64 kn (12 w skali Beauforta) - znaczna liczba zamkniętych izobar wokół centrum niskiego ciśnienia

Warunki sprzyjające powstawaniu cyklonu:

• Temperatura powierzchni nie niższa niż 26^o

• Temperatura powietrza nieco niższa niż temperatura wody.

• Wysoka temperatura punktu rosy (duża ilość pary wodnej w powietrzu)

• Zaburzenie tropikalne np. fala wschodnia, poruszające się z prędkością 12-13 kn lub niższą.

• Antycyklonalna cyrkulacja w górnej warstwie troposfery - nad przyziemnym zaburzeniem

• Niewielka zmienność wiatrów - przy niewielkich wiatrach nad powierzchnią wody.

Stadia rozwoju cyklonu :

• Stadium powstawania - ciśnienie nie spada poniżej 1000 mbar. W obszarze istniejące zaburzenia, wokół środka obniżonego ciśnienia powstaje cyrkulacja cyklonalna

• Stadium dojrzewania - ciśnienie spada do wartości minimalnych. Wiatry o prędkości ponad 64 kn, tworzą zamknięty pierścień wokół centrum (oko cyklonu), w którym to dominują słabe wiatry lub nawet cisza. Chmury i opady w wąskich pasmach zbliżające się spiralnie do oka.

• Stadium dojrzałe - obszar objęty przez cyklon tropikalny rozszerza się, nie następuje dalszy spadek ciśnienia. Zanika symetria - obszar najgorszej pogody jest większy po prawej stronie, względem kierunku ruchu, niż po lewej (na półkuli S odwrotnie)

• Stadion zanikania - cyklon znajduje się ponad kontynentem lub znajdzie się nad obszarami chłodnej wody w drodze ku wyższym szerokościom. Po dojściu do strefy umiarkowanych szerokości przekształcają się czasami w głębokie niże pozazwrotnikowe.

Cykl rozwojowy trwa 6-9 dni. Niektóre potrafią utrzymywać się 3-4 tygodnie, inne mogą zanikać po 1-2 dniach.

Rozmiary :

• Określa się przez podanie promienia obszaru wiatrów powyżej 64 kn i 34 kn. Sposób ten stosuje się w ostrzeżeniach radiowych.

• Na ogół promień przy wiatrach 64 kn nie przekracza 100 Nm, choć może być zawsze większy. Zależne jest to od wielu czynników.

• Przy wiatrach 34-63 kn promień to wartości rzędu 400-600 Nm. Mogą zachodzić duże odchylenia od tych wartości

Ruch:

Większość cyklonów przemieszcza się początkowo w kierunku równoleżnikowym (ku zachodowi) a następnie w stronę wyższych szerokości.

---