PODEJŚCIE KOSZTOWE
Istotą podejścia kosztowego jest przyjęcie założenia, że nabywca nier. nie będzie skłonny zapłacić za nier. więcej niż wyniosą koszty odtworzenia nier. w takiej samej technologii lub funkcji, w tym samym miejscu i w takim samym stopniu zużycia.
Konsekwencją przyjęcia takiego założenia jest wyróżnienie dwóch rodzajów kosztów:
kosztu odtworzenia
kosztu zastąpienia
Podejście kosztowe opiera się na założeniu, że wartość istniejącej nier. jest równa wartości gruntu oraz kosztom odtworzenia lub kosztom zastąpienia obiektów budowlanych z uwzględnieniem stopnia ich zużycia.
Stopień zużycia obiektów budowlanych jest wyrazem utraty wartości wynikającej ze stanu fizycznego i pogorszonej sprawności funkcjonalnej.
Podejście kosztowe jest zalecane przy wycenie nier., na które niemają pytu na rynku i które w konsekwencji nie trafiają na rynek lub sprzedawane są bardzo rzadko.
Podejście kosztowe może mieć zastosowanie nie tylko do wyceny obiektów budowlanych ale i do innych części składowych nier. (np. drzewostanu).
Wycena nier. w podejściu kosztowym polega na odrębnym określeniu wartości gruntu oraz wartości obiektów budowlanych wzniesionych na tym gruncie.
Wyceny dokonuje się wg poniższych wzorców:
Wycena nier. zabudowanej obiektami nie przeznaczonymi do rozbiórki lub likwidacji:
gdzie:
WN - wartość wycenianej nier.,
WG - wartość gruntu,
WBi - koszt odtworzenia poszczególnych obiektów budowlanych wzniesionych na gruncie (lub alternatywnie koszt zastąpienia)
- współczynnik zużycia poszczególnych obiektów budowlanych
i - ilość obiektów budowlanych
TECHNIKA SZCZEGÓŁOWA
Dla ustalenia kosztów odtworzenia ( WB) należy wykonać, następujące czynności:
dokonać inwentaryzacji technicznej i obmiarowania obiektu budowlanego z dużą szczegółowością,
określić technologie wykonania niezbędnych robót budowlanych i instalacyjnych,
obliczyć ilość niezbędnych robót (Ji),
określić ceny jednostkowe Cji poszczególnych robót w oparciu o normatywy w których uwzględniana jest robocizna, materiały i sprzęt oraz koszty pośrednie i zysk
określić koszty opracowania dokumentacji i nadzoru budowlanego (WKD) w formie wskaźnika procentowego odniesionego do kosztów odtworzenia robót budowlanych (WKO),
ustalić koszty odtworzenia wg poniższego wzoru:
TECHNIKA WSKAŹNIKOWA
Technika ta polega na ustaleniu kosztu odtworzenia poprzez przemnożenie ceny wskaźnikowej CjQ przez ilość jednostek odniesienia, dla których cena ta została ustalona (Q).
Jednostki odniesienia są bardzo zagregowane, na ogół jest to jedna jednostka dla całego obiektu budowlanego, taka jak 1m3 kubatury obiektu, 1m2 powierzchni użytkowej (przy obiektach powierzchniowych) lub l mb długości (przy obiektach liniowych).
Cenę wskaźnikową ustala się na podstawie analizy notowań cen bieżących w budownictwie.
Dla ustalenia kosztów odtworzenia (WB) należy wykonać następujące czynności:
dokonać inwentaryzacji technicznej i obmiarowania obiektu pod kątem ustalenia ilości jednostek odniesienia,
ustalić ilość jednostek odniesienia (Q),
ustalić cenę wskaźnikową (CjQ),
określić koszty opracowania dokumentacji i nadzoru budowlanego w formie wskaźnika procentowego odniesionego do kosztów odtworzenia robót budowlanych (WKD),
ustalić koszty odtworzenia wg poniższego wzoru:
Technikę wskaźnikową można stosować tylko wtedy, gdy obiekty, których wartość określa się, są porównywalne z obiektami, dla których znane są ceny wskaźnikowe.
TECHNIKA ELEMENTÓW SCALONYCH
Dla ustalenia kosztów odtworzenia (WB) należy wykonać te same czynności co przy technice szczegółowej z tym, że nie ustala się ilości niezbędnych robót ale rodzaje i ilość scalonych elementów tych robót (Jei). Nie ustala się jównież cen jednostkowych poszczególnych robót, ale ceny scalonych elementów robót ( Cjei) korzystając z odpowiednich normatywów cen scalonych. Uwzględniając powyższe ustalenie kosztów odtworzenia dokonuje się wg poniższego wzoru:
Szczegółowość dokonywanych obmiarów obiektu będzie przy tej technice odpowiednio mniejsza, gdyż obmiary określa się dla elementów scalonych.
ZASADY I PROCEDURY STOSOWANIA METODY KOSZTU LIKWIDACJI
Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad wyceny nier. oraz zasad i trybu sporządzania operatu szacunkowego: metodę kosztów likwidacji stosuje się przy użyciu techniki szczegółowej, techniki elementów scalonych albo techniki wskaźnikowej.
Wartość nier. określona tą metodą równa się wartości gruntu pomniejszonej o koszty likwidacji części składowych gruntu. W przypadku możliwości odzyskania materiałów pozostałych po rozbiórce, wartość, o której mowa powyżej, powiększa się o wartość tych materiałów.
USTALENIE WARTOŚCI OBIEKTÓW BUDOWLANYCH PRZEZNACZONYCH DO ROZBIÓRKI.
Wartość budynków i innych urządzeń przeznaczonych do rozbiórki lub likwidacji ustala się według łącznej wartości możliwych do odzyskania lub odzyskanych materiałów porozbiórkowych, nadających się do ponownego wbudowania, pomniejszonych o całkowity koszt robót rozbiórkowych tych obiektów.
PROCEDURA WYCENY
W celu określenia ilości materiałów budowlanych oraz kosztu robót rozbiórkowych należy dokonać:
uproszczonej inwentaryzacji obiektu oraz zobmiarowania poszczególnych elementów składowych obiektu jak np. fundamenty, ściany, stropy, schody, dach - konstrukcja i pokrycie, instalacje: elektryczna, wod.-kan., c.o.
wyspecyfikowania materiałów budowlanych możliwych do odzyskania z przeznaczeniem do ponownego wykorzystania oraz określenie ich łącznej ilości w danym elemencie obiektu
określenia procentowego wskaźnika odzysku materiałów budowlanych
wyliczenia wartości poszczególnych odzyskanych materiałów w drodze przemnożenia ich ilości przez cenę zakupu (określoną jak dla materiałów nowych)
pomniejszenia wartości tych materiałów o zużycie techniczne wyrażone procentowo
odjęcia od łącznej wartości wszystkich odzyskanych materiałów kosztu robót rozbiórkowych.
Kro = R + M + S + Kp+ Z
gdzie:
R - sumaryczny koszt robocizny kosztorysowej stanowiący Σ NR x CR przy czym NR to normatywne nakłady pracochłonności robót rozbiórkowych przyjęte z KNR ; Cr - stawka roboczogodziny
M - sumaryczny kosztorysowy koszt materiałów niezbędnych dla wykonania robót rozbiórkowych, ustalony jako iloczyn normatywnego zużycia poszczególnych materiałów Nm i ich cen nabycia Cm czyli Σ Nm x Cm
S - sumaryczny koszt pracy sprzętu użytkowego do robót rozbiórkowych wyliczony jako iloczyn normatywnej ilości maszynogodzin poszczególnych jednostek sprzętowych Ns i cen ich najmu Cs tj. Σ Ns x Cs
Kp - koszty pośrednie
Z - zysk wykonawcy robót
Stawkę roboczogodziny, ceny nabycia materiałów i najmu sprzętu oraz narzut kosztów pośrednich i zysku przyjmuje się według zasad podanych w metodzie szczegółowej ustalania kosztów odtworzenia.
Wycena nier. zabudowanej obiektami przeznaczonymi do rozbiórki lub likwidacji:
gdzie:
WN - wartość wycenianej nier.,
WG - wartość gruntu,
Wmi -wartość materiałów porozbiórkowych dla poszczególnych rodzajów materiałów
- współczynnik zużycia poszczególnych rodzajów materiałów
i - liczba poszczególnych rodzajów materiałów
Kro - ogólny koszt robót rozbiórkowych
Wm = Yi x Cjmi x Vi
Yi - ilość danego materiału w obiekcie
Cjmi - aktualna cena jednostkowa zakupu rodzaju materiału
Vi - wskaźnik odzysku danego materiału (%)