MIC: w podłożu stałym, E-test, Vitek
Metody badania wrażliwości bakterii na antybiotyki - ilościowe
MIC na podłożu stałym:
wysiewamy odpowiednio rozcieńczoną hodowlę na serię podłóż (podłoże Mueller-Hinton), które zawierają odpowiednie stężenia leku
antybiotyk w stężeniach od 0,25 mg/l do 128 mg/l
inkubacja 18 h
odczytujemy MIC - najniższe stężenie antybiotyku przy którym nie ma wzrostu na podłożu
E-test:
określenie stopnia oporności od niskiego do wysokiego
Breakpoint (BP)/MIC = indeks PK/PD = indeks BMQ
najwyższy indeks BMQ - największa oczekiwana skuteczność terapeutyczna
Breakpoint - stęż. graniczne wartości MIC
PK - farmakokinetyka - zmiany stężenia leku w ustroju w czasie
PD - farmakodynamika - sposób wywierania efektu przez lek
dyfuzja antybiotyku z cienkiego plastikowego paska zgodnie z gradientem stężeń
MIC - wielkość i miejsce gdzie kończy się strefa zahamowania wzrostu
aby ustalić maksymalny efekt bakteriobójczy wykorzystujemy parametry:
Cmax = stęż. max.
T>MIC = czas, w którym stężenie leku utrzymuje się powyżej MIC
AUC/MIC = pole pod krzywą wchłaniania antybiotyku/MIC
antybiotyki zależne od T>MIC: beta-laktamy, wankomycyna, klindamycyna; często/wlew ciągły
antybiotyki zależne od Cmax: aminoglikozydy; cała dawka dobowa jednorazowo
efekt poantybiotykowy: zahamowanie wzrostu bakterii pomimo spadku stęż. poniżej MIC: aminoglikozydy, imipenem
Vitek:
automatyczny system komputerowy
po kilku h !
zakres 3 - 4 rozcieńczeń
tylko zakres wartości MIC (nie dokładny MIC)
!!! MIC konieczny:
ciężkie inwazyjne zakażenia (sepsa, ZOMR, BZW, zap. kości, zap. płuc)
immunosupresja (chemioterapia, noworodki)
pacjenci OIT - stany krytyczne
zaburzenia funkcji narządów - zmiany PK
materiały fizjologicznie jałowe (krew, płyn MR, BAL, tkanki)
alert-patogeny, MDR
dynamika zmian MIC w trakcie leczenia (kontrola zakażeń szpitalnych)
Testy ATB, testy do ESBL, MBL, KPC, MRSA, HLAR, MLS-B, VRE, PRSP
Metoda pasków ATB: metoda badania lekowrażliwości - jakościowa
paski zawierają dwa stęż. antybiotyku c i C (20 różnych antybiotyków); ATB Staph, ATB Strep, ATB Enterococcus, ATB Ana, ATB G-, ATB Pse, ATB Haem
do dołków wprowadzamy zawiesinę bakterii z płynnego podłoża M-H
inkubacja 18 h
odczyt przez laserowy czytnik programu komputerowego
interpretacja:
c+ C+ = R (oporny)
c+ C- = I (średniowrażliwy)
c- C- = S (wrażliwy)
testy do ESBL, MBL, KPC, MRSA, HLAR, MLS-B, VRE, PRSP
kolokwium II, pytanie 18 i 19
materiały od naszej pani - testy specjalne dla bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych
Testy specjalne
Wyróżniamy testy specjalne dla bakterii Gram (+) lub Gram (-)
BAKTERIE GRAM-DODATNIE
Gronkowce
1. wykrywanie szczepów MRSA, MRSE, MRCoNS ALARM !!!
• Krążek z cefoksytyną (FOX): średnica ≥ 20 dla S. aureus (S), ≥ 25 (S) dla gronkowców koagulazoujemnych
NIE STOSOWAĆ ANTYBIOTYKÓW β-LAKTAMOWYCH !!!
Możliwe leki: ciężkie zakażenia - wankomycyna, teicoplanina, oraz nowe leki: linezolid, tigecyklina;
łagodne zakażenia - trimetoprim / sulfametaksazol (Biseptol)
2. wykrywanie szczepów VISA, VRSA ALARM !!!
E-test z wankomycyną (wartości MIC: patrz lista szczepów alarmowych)
Paciorkowce
wykrywanie szczepów PRP (lub PRSP) ALARM !!!
E-test na podłożu Mueller-Hinton z krwią
Interpretacja wartości MIC w zależności od jednostki chorobowej oraz sposobu podania leku (patrz lista szczepów alarmowych)
wykrywanie szczepów HLAR (paciorkowce kałowe - Enterokoki)
GentaR i StreptaR to HLAR (+)
GentaR i StreptaS to HLAR (+) (HLGentamycinR(+))
GentaS I StreptaR to HLAR (+) (HLStreptomycinR(+))
GentaS I StreptaS to HLAR (-)
• Dwa krążki: gentamycyna, streptomycyna (≥ 7 oporny)
Enterokoki są naturalnie oporne na cefalosporyny i klindamycynę. Szczepy wrażliwe na penicyliny (głównie E. faecalis) mogą być leczone ampicyliną, amoksycyliną, piperacyliną, a w cięższych zakażeniach jak zapalenie wsierdzia z dodatkiem aminoglikozydu (sprawdzić HLAR). Szczepy oporne na penicyliny (gównie E. faecium) leczy się glikopeptydami (teicoplanina bardziej aktywna niż wankomycyna).
3. wykrywanie szczepów VRE (Enterokoki) ALARM !!!
E-test (MIC ≥ 32 mg/l)
Leczenie: linezolid, chinuprystyna zdalfoprystyną (SYNERCID), tigecyklina
Gronkowce i paciorkowce
wykrywanie oporności na makrolidy, linkozamidy, streptograminy B (test MLSB)
Dotyczy szczepów opornych na erytromycynę
• Dwa krążki: Erytromycyna, clindamycyna (Dalacin)
INDUKCJA (-) INDUKCJA (+)
E - R, Cli - S E- R, Cli -R
Oraz nie stosować makrolidów 14-, 15- to członowych
TESTY SPECJALNE
BAKTERIE GRAM-UJEMNE
wykrywanie szczepów ESBL (Extended spectrum beta-lactamase = beta -laktamaza o rozszerzonym spektrum substratowym) ALARM !!!
Kilka sposobów:
test badania synergizmu (DD) wg Appleton, cztery warianty, różnica średnic ≥ 5mm
test zbliżeniowy dwóch krążków (DDST) wg Jarliera, odkształcenie stref zahamowania wzrostu
test różnicowania MIC (różnica MIC ≥ trzem kolejnym rozcieńczeniom)
E-test ESBL (różnica MIC ≥ trzem kolejnym rozcieńczeniom, lub odkształcenie stref zahamowania wzrostu bakterii)
Test DD wg Appleton
Jeśli ESBL(+) to NIE PODAJEMY PENICYLIN, CEFALOSPORYN, MONOBAKTAMÓW !!!!
Skuteczne leki z inhibitorami β-laktamaz (patrz lista antybiotyków , punkt 1H), oraz karbapenemy i tigecyklina.
ESBL najczęściej produkują E. coli, Klebsiella pneumoniae i Klebsiella oxytoca.
2. wykrywanie szczepów MBL (metalo-beta laktamaza) ALARM !!!
Różnica średnic wokół krążków z IPM i CAZ ≥ 5mm lub strefy odkształcone od strony EDTA
Jeśli MBL(+) to NIE PODAJEMY KARBAPENEMÓW (podać przykłady z listy antybiotyków), a także MONOBAKTAMÓW
Narasta liczba szczepów Pseudomonas aeruginosa opornych na karbapenemy - szczepy CRPA (carbapenem resistant Pseudomonas aeruginosa), wrażliwych tylko na kolistynę. W zakażeniach wywołanych przez ten drobnoustrój powinno się stosować leczenie skojarzone np. β-laktam z aminoglikozydem lub z cyprofloksacyną. W infekcjach trudnych można dodać ryfampicynę (szczepy tworzące biofilm).
Obserwuje się wzrost szczepów Acinetobacter baumannii opornych na karbapenemy -szczepy CRAB (carbapenem resistant Acinetobacter baumannii). Stosuje się kolistynę lub tigecyklinę.
3. wykrywanie szczepów KPC (Klebsiella pneumoniae oporna na karbapenemy) ALARM !!!
- PCR : geny bla KPC
- Test na podłożu Muellera-Hintona z kwasem fenyloboronowym
Gdy strefy wokół krążków z kwasem fenyloborowym różnią się od stref z antybiotykiem szczep oznaczamy jako KPC (+)
Gdy strefy wokół samego antybiotyku i antybiotyków z kwasem są identyczne mówimy o KPC (-)
III. PODŁOŻA CHROMOGENNE - przyspieszają detekcję szczepów alarmowych
MRSA
VRE
ESBL
KPC
klindamycyna
erytromycyna
Amoksycylina + kw. klawulanowy
Ceftazydym (CAZ)
Cefoksytyna (CFX)
AZT
ESBL (+)!!
Imipenem (IPM)
EDTA (kwas etylenodiaminotetraoctowy)
CAZ
Meropenem (MEM)
IPM
IPM + kw. fenyloborowy
MEM + kw. fenyloborowy