„ Przedstaw literackie portrety kochanków w literaturze różnych epok”
„Precz z moich oczu! Posłucham od razu,
Precz z mego serca!... I serce posłucha,
Precz z mej pamięci!... Nie- tego rozkazu
Moja i twoja pamięć nie posłucha”
Czym jest miłość? Dla każdego znaczy co innego. Według mnie to uczucie to jeden z wymiarów naszego człowieczeństwa. Nie potrafimy stwierdzić jakie jest jej oblicze, ma tak wiele tożsamości. Jedno jest pewne nie umiemy żyć nie kochając. Bez miłości nasze życie byłoby puste i bezwartościowe, a może nawet martwe. W moim odczuciu jest to cudowne i głębokie uczucie, nieśmiertelne, które jest w stanie zarówno darować jak i smucić, odradzać czy unicestwić, tworzyć i niszczyć. To ona sprawia, że czujemy się potrzebni drugiej osobie, jest celem naszej wędrówki przez życie, jej sensem. Dla kochanków nie liczy się nic innego, poza nią, jest ona pokarmem duchowym, bez którego nie mogliby żyć. Namiętnośc , siostra miłości także towarzyszy ich losom.
Kreacje kochanków odnajdujemy na przestrzeni wszystkich epok począwszy od Antyku, skończywszy na literaturze współczesnej i życiu doczesnym. Motyw miłości jest uniwersalny, wspólny wszystkim okresom, kulturom i grupom.
Biblia to jeden z przykładów ukazujących miłość dwojga ludzi- Oblubieńca i Oblubienicy. „ Pieśń nad Pieśniami” składa się z szeregu poematów miłosnych, w których kochankowie opisują urodę swojego partnera i rozkosze odczuwane w jego objęciach
„ Przyrównam Ciebie moja przyjaciółko,
do klaczy w wozach faraona
Przepiękne są twoje lica wśród klejnotów,
a twoja szyja wśród korali”
Stanowią oni dla siebie największe dobro, które jest trudne do opisania. W utworze widzimy akcent położony na wieczność, partnerstwo i wyłączność w związku. Doskonałe i uświęcone relacje kobiety i mężczyzny łączą się z wzajemnym upodobaniem duchowym, któremu towarzyszy erotyczna fascynacja. Kochankowie są partnerami „ Mój miły jest mój, a ja jestem jego”. Są również sobie wierni o czym świadczy porównanie Oblubienicy do zamkniętego ogrodu, będącego miejscem do którego ma się wyłączne prawo. Dla Oblubieńca nie liczą się inne kobiety, nawet cały królewski harem. Jego partnerka jest dla niego wszystkim, bez niej nie mógłby żyć.
Innym utworem ukazującym kochanków prezentującym model miłości, która jaw się jako najsilniejsze ludzkie uczucie zmuszające do wielu cierpień i poświęceń, aby być z ukochaną osobą jest „ Pieśń o Tristanie i Izoldzie”. Ta stara celtycka opowieść powstała na przełomie średniowiecza. Jej narodziny datuje się na grubo przed cyklem słynnych legend arturiańskich. Jest to opowieść o miłości, o miłości, która zwycięża wszystko- obyczaj, przesąd, obowiązek, czy nawet zasady moralne. Miłość Tristana i Izoldy przychodzi niespodziewanie, po tym jak wypijają wino zaprawione eliksirem. Momentalnie wznieca się między nimi wielkie namiętne uczucie, któremu oddają się bez reszty. Zawierzają się sobie nawzajem, stają się jednym ciałem, jednym organizmem.
„(…) Powinnam Cię czcić. Służyć ci i kochać Ciebie, jak swoją królową
Ty wiesz, że moc twoja włada nade mną i że jestem twą niewolnicą”
Nic, ani nikt nie jest w stanie unicestwić ich uczucia. Miłość jaka nimi kieruje ukazana jest jako wielka siła wobec której my ludzie jesteśmy bezsilni i bezbronni. Uczyniła życie kochanków zarówno niebem, jak i piekłem, przyniosła im wiele rozterek i rozpaczy , ale ofiarowała także coś więcej - radość i namiętność. Mimo iż ich miłość narażona jest na liczne przeciwności losu, Tristana i Izoldę możemy traktować, jako symboliczną parę kochanków. W opowieści widzimy szereg aktualnych prawd, co czyni opisane w niej uczucie rzeczywiście ponadczasowe, które rodzi się i nabrzmiewa na tle urzekającej i nadzwyczajnej urody świata.
„ Romeo i Julia” to historia miłości młodych ludzi z Werony, którzy wywodzili się z dwóch arystokratycznych, zwaśnionych ze sobą rodów. Szekspir pokazał ich historię, jako dramat namiętnego uczucia, ludzi którzy mimo przeszkód jakie napotykali na drodze do miłości potrafili się kochać. Romeo i Julia są symbolem wielkiego, spontanicznego uczucia zrodzonego od pierwszych chwil. W ich wzajemnej fascynacji ważną rolę pełni scena balkonowa, w której młodzi bohaterowie wyznają sobie miłość.
„Zwij mnie kochankiem, a krzyżmo hrztu tego
Sprawi, że odtąd nie będę Romeem”
W przeciwieństwie do marzyciela kochanka Julia pod wpływem miłości staje się dojrzałą i praktyczną kobietą, ustala plan połączenia ich na zawsze potajemnym ślubem. Uczucie, jakie zawładnęło dwojgiem kochanków pomaga im wszystko przezwyciężyć. Nie obawiają się nawet śmierci. Oboje woleli umrzeć niż prowadzić samotne Zycie bez ukochanej osoby. Miłość, której doświadczyli miała niestety tragiczny finał, ale doprowadziła do pogodzenia od dawna zwaśnionych ze sobą rodów - Montekich i Kapuletich, Nie ważne jak długo trwało ich uczucie, wiadomo że Romeo i Julia są najczystszą, najdoskonalszą i tragiczną para miłosną w literaturze światowej. Te smutne losy bohaterów były skazane i naznaczone fatum. Urok i wdzięk ich postaci, poetyckie piękno monologów lirycznych mówiących o miłości sprawiają że ten najsłynniejszy utwór Szekspira staje się uniwersalnym arcydziełem literatury dramatycznej, który przetłumaczono na wszystkie języki świata i poddano różnym interpretacjom. Gdy przypominamy sobie o pięknej historii tych dwojga kochanków zapiera nam dech w piersiach. Ich porywy serc i wyznania miłosne przepełnione ciepłem i namiętnością przysłaniają cały zły świat, który stoi im na przeszkodzie w drodze do szczęścia.
Inną epoką, w której odnajdujemy niezliczone ilości kochanków jest Romantyzm, okres w którym powstał wiersz „ Do M***” A. Mickiewicza. Podmiotem lirycznym jest kochanek posiadający wiele cech autorskich, natomiast adresatem - Maryla Wereszczakówna, wielka i nieszczęśliwa miłość Mickiewicza. Poeta pokazuje wielką gorycz płynącą z tej niespełnionej miłości. Jego uczucie było także wzniosłe i nieszczęśliwe, prowadziło do ciągłego niepokoju. Mówi:
„ Na każdym miejscu i o każdej dobie, Gdziem z tobą płakał, Gdziem się z tobą bawił, wszędzie i zawsze będę ja przy tobie Bom wszędzie cząstkę mej duszy zostawił”
Podmiot liryczny odmalowuje okoliczności wspólnych spotkań i przeżyć. Rozdzieleni zostali tylko w świecie materialnym, w świecie ducha są razem, gdyż ich miłość była bardzo głęboka i namiętna.
W dobie Romantyzmu powstał także utwór „Giaur” Georga Byrona. Oblicze kochanków jawi się tutaj jako postać tytułowego bohatera, Wenecjanina - Giaura oraz muzułmańskiej branki, gruizianki Leilli.
„ Zaiste miłość jest świętym pożarem. Iskrą zatloną w ogniach nieśmiertelnych , Aniołów dobrem, Wszechmocnego darem, Balsamem rajskim dla serc skazitelnych”
Ich miłość jest również nieszczęśliwa. Uczucie, które nimi zawładnęło narażone jest na przeciwności losu, a w końcu nawet śmierć, która spotkała Leille. Giaur sam zabił oprawce kobiety Hassana, ale nie obawiał się swego czynu ponieważ wiedział że nie ma nic gorszego niż rozstanie z ukochaną osobą. Cierpienie i samotność stały się przyczyną nienawiści, która przemawiała przez postawę bohatera.
„ Serce zbyt czułe- do kochania skłonne, lecz nie zna co to kochanie dozgonne”
Ostatnim zaprezentowanym przeze mnie dzisiaj utworem będzie „Granica” Zofii Nałkowskiej. Ten utwór, który powstał w dobie dwudziestolecia międzywojennego opowiada o romansie biednej dziewczyny - Justyny Bogutównej oraz Zenona Ziemkiewicza, pana wywodzącego się z wyższych sfer. Mimo iż nie obiecywał on nic kobiecie, możemy stwierdzić na przykładzie jego zachowania że było to coś więcej niż tylko zwykła sympatia. Dla Justyny była to miłość, która miała odmienić jej los i połączyć ja na zawsze z ukochanym. Wierzyła ona że przyjdą wspólne i radosne dni, żyła marzeniami o wspólnym jutrze. Lecz kiedy okazało się,że jej kochanek nie jest i nie będzie jej załamała się i zamknęła w sobie, zbudowała swój wewnętrzny świat, w którym odtąd żyła. Jak wynika z treści tego utworu wydawać by się mogło, że nie powinniśmy poświęcać się do końca uczuciom, związkom. Musimy pozostawić dla siebie wolną przestrzeń, miejsce, gdzie moglibyśmy uciec. Ale z drugiej strony spowodowałoby niestety, że okazalibyśmy się fałszywymi kochankami o nieautentycznych uczuciach.
Reasumując uważam, że miłość to najważniejsze i najsilniejsze uczucie, rządzące ludzkim światem. To właśnie ona kieruje naszym losem. Jak wiele do zaoferowania ma kochająca osoba, która daje radość i szczęście, nadzieje oraz ciepło. Nie ma człowieka na świecie, który by nie zaznał miłości, nie ma kochanka, który by nie zasmakował zarówno jej słodkiego oblicza, jak i goryczy. Jakaż jest osoba, która nie kocha! Według mnie jest pusta i bezwartościowa, brakuje jej miłości - cząstki naszego człowieczeństwa. Namiętność, jaka staje na drodze kochanków staje się ich motywem działania, kieruje nimi jak ster statku, który albo dopłynie do lądu, albo rozbije się o skały. Jak mówił wielki Polak, nasz papież Jan Paweł II „ Miłość jest to jeden z centralnych problemów życia ludzkiego, a zarazem jeden z centralnych tematów refleksji, twórczości i kultury.”