Sprawozdanie finansowe jednostki w upadłości sporządzone na dzień bilansowy
Prowadzę księgi rachunkowe spółki z o.o., w stosunku do której z dniem 15.10.2010 r. została ogłoszona upadłość. Sporządziliśmy sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający dzień ogłoszenia upadłości, tj. na 14.10.2010 r. Ponieważ upadłości nie zakończono do dnia 31.12.2010 r. (dzień bilansowy), to zamierzamy sporządzić sprawozdanie finansowe za okres 15.10. - 31.12.2010 r. Czy powinniśmy sporządzić również sprawozdanie finansowe za okres 1.01. - 31.12.2010 r.?
Zgodnie z art. 12 ust. 2 pkt 6 ustawy o rachunkowości, księgi rachunkowe zamyka się na dzień poprzedzający dzień ogłoszenia upadłości - nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia zaistnienia tego zdarzenia. Natomiast otwarcia tych ksiąg dokonuje się - w myśl art. 12 ust. 1 pkt 5, tj. na dzień ogłoszenia upadłości, w ciągu 15 dni od tej daty. W przypadku jednostki postawionej w stan upadłości, ww. zamykanie i otwieranie ksiąg rachunkowych ma przede wszystkim na celu ustalenie ilościowego, realnego stanu aktywów i pasywów oraz tych składników majątku, które wymagają wyłączenia z majątku służącego zaspokojeniu roszczeń wierzycieli.
W przypadku ogłoszenia upadłości, wycena aktywów jednostki - zgodnie z art. 29 ustawy o rachunkowości - następuje po cenach sprzedaży netto możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen ich nabycia lub kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. W takim przypadku jednostka jest również obowiązana utworzyć rezerwę na przewidywane dodatkowe koszty i straty spowodowane zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuowania działalności. Różnica powstała w wyniku ww. wyceny oraz utworzenia rezerwy wpływa w tym przypadku na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny (art. 29 ust. 2a ustawy o rachunkowości). Oznacza to, że w wartościach ustalonych zgodnie z ww. art. 29 ustawy o rachunkowości następuje otwarcie ksiąg rachunkowych jednostki w upadłości.
Ponadto - w myśl art. 12 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy - księgi rachunkowe jednostki zamyka się również na dzień kończący rok obrotowy. W przypadku jednostki postawionej w stan upadłości oznacza to, że księgi te zamyka się na koniec każdego roku obrotowego w trakcie trwającego postępowania upadłościowego.
Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o rachunkowości, sprawozdanie finansowe sporządza się na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych. A zatem biorąc powyższe pod uwagę, jednostka będąca w upadłości sporządza sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości oraz na koniec każdego roku obrotowego w trakcie trwającego postępowania upadłościowego. Sprawozdanie to składa się z bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej. Oznacza to, w sytuacji przedstawionej w pytaniu, iż sprawozdanie finansowe powinno zostać sporządzone na dzień poprzedzający dzień ogłoszenia upadłości, tj. na dzień 14.10.2010 r. oraz na dzień kończący rok obrotowy (dzień bilansowy), tj. na 31.12.2010 r. Jednostka nie ma obowiązku sporządzenia jednego sprawozdania finansowego za cały rok obrotowy, w roku, w którym ogłoszono upadłość, tj. w omawianym przypadku za 2010 rok. Oczywiście jednostka może, w celach informacyjnych, sporządzić - poprzez sumowanie - zbiorczy rachunek zysków i strat za cały rok 2010.
Sprawozdania finansowe sporządzane w trakcie toczącego się postępowania upadłościowego nie podlegają obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta, bowiem jednostka nie jest jednostką kontynuującą działalność, ani sprawozdania nie są też zatwierdzane przez organ zatwierdzający.