Dynamizmy wychowania
BIOS - (gr.życie) pęd życiowy do naturalnego, psychologicznego rozwoju organizmu (wyposażenie dziedziczne)
ETOS - (gr ethos to obyczaj, przyzwyczajenie) wpływy społeczne np. wychowawców unormowane zwyczajami i obyczajami życia określonego społeczeństwa
AGOS - (gr. Ago to prowadzą) wprowadzanie w świat wartości, kultury wyższej
Etap przechodzenia od teorii potocznych do naukowej:
Poziom wiedzy i poznania potocznego (przednaukowego) - potoczna wiedza o wychowaniu, stanowią ją najczęściej praktyczne umiejętności, efektem powstającej spontanicznie i nieustannie wiedzy potocznej są własne przekonania, opinie, zasady na temat wychowania (osobista teoria wychowania)
cechy: prostota, bardzo mały stopień ogólności, duża bezkrytyczność, czasami wewnętrzna sprzeczność, brak spójności i klarowności myśli
Otwarcie na kontekst społeczny (przednaukowy) - pojawia się wtedy gdy przyjmuje się do wiadomości także doświadczenia i obserwacje innych, porównuje je z własnymi, analizuje
Cechy: większa ogólność i bardziej powszechna ważność wiedzy, najczęściej wyrażana językiem literackim, emocjonalnym, obrazowym
Poziom refleksji (teorii) naukowej - rozpoczyna się gdy fakty oraz zjawiska zaczynamy gruntownie badać i systematyzować
Cechy: sformułowania uogólniające, logiczne, komunikalne, sprawdzalne za pomocą metod przyjętych w badaniach w danym typie nauki
Kryteria odróżniające naukę od innych form zorganizowanej działalności społecznej
o Własny przedmiot badań
o Własny system pojęciowy
o Własne metody badań
o Własne teorie opisujące i wyjaśniające przedmiot badań
Socjalizacja - uspołecznianie, wszelkie wpływy jednostek i grup w ramach społecznych na osobę. Wpływy nieplanowane, spontaniczne i zachodzą w każdej sytuacji społecznej, w której próbujemy zmienić lub ukierunkować zachowanie jednostki w stronę społecznie akceptowanego skryptu. Wpływ modelujący zachowanie oraz przygotowujący do pełnienia ról społecznych, do bezkonfliktowego funkcjonowania w społeczeństwie.
Mechanizmy socjalizacji:
1. odruchy warunkowe
2. role społeczne
3. kanalizacja czyli społeczne okiełznanie popędów
4. motywy i aspiracje
5. identyfikacja - utożsamianie norm, wartości, celów grupy z własnymi
6. internalizacja - świadome uwewnętrznienie norm jako własne
Internalizacja rzeczywistości
Socjalizacja pierwotna - w dzieciństwie w ramach grupy pierwotnej przez naśladownictwo, przez przekaz symboliczny - pozawerbalny, świat przefiltrowany jest przez dorosłych, zinternalizują ich cały świat, dokonuje się w atmosferze o wysokim ładunku emocjonalnym, silna więź, kończy się w momencie gdy u dziecka pojawi się uogólniony inny.
Socjalizacja wtórna - jej warunkiem jest przejście przez socjalizację pierwotną, jest internalizacją subświatów instytucjonalnych, różne światy tworzące całość, te światy powinny być nadbudowywane, poszerzają dzieci świat już który był, nie ma ładunku emocjonalnego.
Proces wychowania jest to ciąg zaplanowanych uporządkowanych, wynikających jednych z drugich działań o wyraźnie nakreślonym kierunku działań, skuteczność można ocenić przez analizę zachowań wychowanka.
Warstwa aksjologiczna - składa się na strukturę wychowania, to ideał i cele wychowania
Czym jest ideał wychowania?
Postulowany przez dane społeczeństwo w danym czasie kształt dojrzałej osobowości. Zbiór cech, że taka powinna być jednostka. Jest problemem teoretycznym. Wywodzi się z obu typów wartości - stałych i zmiennych. Rzeczywistość się zmienia, więc nauczyciele nie mają konkretnego ideału. Ale konkretem jest kulturowy wzór osobowości. Stanowi warstwę aksjologiczną.
Czym są wartości?
Są prymarne, są podstawą wszystkich działań, mogą przejawiać się w sposób jawny bądź ukryty. Można wychowywać do wartości lub poprzez wartości (przez działania). Ideał wychowania wynika z wartości.