Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne - ubezpieczenia, których głównym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa socjalnego, w tym osobom w podeszłym wieku (emerytura), niezdolnym do pracy (renta), ofiarom wypadków oraz chorób. Wypłaty z tych ubezpieczeń mogą mieć charakter krótkoterminowy, długoterminowy lub dożywotni. Wraz z pomocą społeczną stanowią podstawowy instrument polityki socjalnej państwa.

Zakres ubezpieczeń społecznych

Rodzaje ubezpieczeń społecznych ze względu na zakres świadczeń:

• Ubezpieczenia emerytalne - polegają na comiesięcznej wypłacie określonej kwoty osobom, które osiągnęły wiek emerytalny.

• Ubezpieczenia rentowe - polegają na comiesięcznej wypłacie określonej kwoty w okresie wyznaczonym przez specjalną komisję np. osobom niezdolnym do pracy.

Rozróżnia się rentę:

• inwalidzką - z tytułu niezdolności do pracy,

• szkoleniową - dodatek do renty inwalidzkiej na przekwalifikowanie,

• rodzinną - jeśli osoba która zmarła pobierała lub była uprawniona do emerytury bądź renty; mogą ją otrzymywać:

• wdowy/wdowcy,

• sieroty (dodatkowe zasiłki dla sierot całkowitych),

• rodzice i inni

• Ubezpieczenia chorobowe - polegają na wypłacie określonej kwoty w razie chorób oraz za urlopy macierzyńskie.

• Ubezpieczenia wypadkowe - polegają na wypłacie określonej kwoty w postaci odszkodowań i zasiłków z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Ubezpieczenia społeczne w Polsce

Podstawowym aktem prawnym dotyczącym ubezpieczeń społecznych jest ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. Nr 0, poz. 121).

• Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) - dla pracowników najemnych oraz ludności utrzymującej się z pozarolniczej działalności gospodarczej, instytucja obsługująca Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (FUS)

• Narodowy Fundusz Zdrowia - ubezpieczenia zdrowotne

• Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) - dla ludności utrzymującej się z rolniczej działalności gospodarczej.

Przykładem systemu redystrybutywnego w Polsce jest Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (I filar emerytalny) zarządzany przez ZUS, przykładem systemu redystrybutywno-kapitałowego - II filar emerytalny realizowany przez OFE.

---