Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku wykładowcy

1. Założenia - dane niezbędne do wykonania zadania:

A. Dotyczące pomieszczenia pracy:

1. pokój o wymiarach 4m x 5m i wysokości 3m,

2. oświetlenie elektryczne (na suficie świetlówki o ciepłej barwie światła
   w oprawach rastrowych) i naturalne, okna zgodne z wymaganiami,

3. klimatyzacja,

4. natężenie oświetlenia przy klawiaturze E_m = 550 lx, równomierność oświetlenia = 0,7, wskaźnik oddawania barw R_a 90,

5. temperatura powietrza w pomieszczeniu = 19⁰C, a wilgotność względna 58%,

6. w pokoju znajdują się stabilne stoliki pod komputery, które wraz z biurkiem zajmują ok. 2/5 jego powierzchni,

7. blat biurka o jasnej, matowej powierzchni z monitorem ciekłokrystalicznym, drukarką laserową w zasięgu ręki, licencjonowane, proste oprogramowanie,

8. w pomieszczeniu znajduje się kserokopiarka,

9. obrotowe krzesło posiada 5-ciopodporową podstawę z kółkami jezdnymi oraz regulacją wysokości siedziska, oparcia i podłokietników,

10. do obowiązków pracownika należy prowadzenie zajęć z studentami 2x po 90 min, a przy komputerze 120 min.,

11. w relacji pracodawca-pracownik zdarzają się sytuacje konfliktowe.

12. w czasie przerwy pracownik przygotowuje sobie w pomieszczeniu biurowym herbatę lub kawę, gotując wodę w czajniku elektrycznym,

13. powierzchnia podłogi wyłożona wykładziną antystatyczną, równa, nieśliska,

14. brak instrukcji na stanowisku,

15. pracodawca dokonał oceny ryzyka zawodowego na stanowisku .

2. Wykaz wymagań bhp i ergonomii dotyczących pomieszczenia i stanowiska oraz ocenę stopnia spełnienia tych wymagań:

1. podłogi powinny być równe, nieśliskie, niepylące - spełnia wymagania,

2. na każdego pracownika powinno przypadać 2m² wolnej powierzchni i 13m³ wolnej objętości - spełnia wymagania,

3. wysokość nie niższa niż 3m - spełnia wymagania

4. należy zapewnić oświetlenie naturalne - spełnia wymagania,

5. ograniczenie olśnienia bezpośredniego poprzez stosowanie odpowiednich opraw oświetleniowych - spełnia wymagania,

6. wskaźnik oddawania barw Ra = 80 - spełnia wymagania,

7. natężenie oświetlenia przy klawiaturze E_m = 500 lx - spełnia wymagania,

8. równomierność oświetlenia powinna wynosić co najmniej 0,65 - spełnia wymagania,

9. należy zapewnić temperaturę min 18^oC - spełnia wymagania,

10. wilgotność względna powietrza = 40% - spełnia wymagania,

11. obowiązek dostarczenia pracownikom aktualnych instrukcji bhp - nie spełnia wymagań,

12. obowiązek zapewnienia 5-cio minutowych przerw zatrudnionemu przy komputerze > 4 godzin - spełnia wymagania

13. obowiązek dokonania oceny ryzyka zawodowego - spełnia wymagania,

l) wyposażenie stanowiska pracy: oraz sposób rozmieszczenia elementów tego wyposażenia nie może powodować podczas pracy nadmiernego obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego i/lub wzroku oraz być źródłem zagrożeń dla pracownika - brak dostatecznych danych,

ł) monitor ekranowy powinien spełniać następujące wymagania:

• znaki na ekranie powinny być wyraźne i czytelne,

• obraz na ekranie powinien być stabilny, bez tętnienia lub innych form niestabilności,

• jaskrawość i kontrast znaku na ekranie powinny być łatwo do regulowania,

• regulacja ustawienia monitora powinna umożliwić pochylenie ekranu do tyłu, do przodu oraz obrót wokół osi w obu kierunkach,

• powinien być pokryty warstwą antyodbiciową lub wyposażony w filtr,

• w razie potrzeby powinna być użyta oddzielna podstawa monitora
  i regulowany stół,

• ustawienie względem źródeł światła powinno ograniczyć olśnienie
  i odbicie światła - brak dostatecznych danych.

m) klawiatura powinna stanowić osobny element wyposażenia podstawowego stanowiska pracy,

• konstrukcja klawiatury powinna umożliwić użytkownikowi przyjęcie pozycji, która nie powodowałoby zmęczenia mięśni kończyn górnych,

• powinna posiadać możliwość regulacji kąta nachylenia, odpowiednią wysokość, powierzchnia powinna być matowa, a znaki kontrastowe
  i czytelne - brak dostatecznych danych

• Konstrukcja stołu powinna umożliwić dogodne ustawienie elementów wyposażenia stanowiska, w tym zróżnicowaną wysokość ustawienia monitora
  i klawiatury:

1. szerokość i głębokość stołu powinna zapewnić: wystarczającą powierzchnię, ustawienie klawiatury, ustawienie elementów wyposażenia,

2. wysokość stołu i krzesła powinna być taka, aby zapewniała: naturalne położenie kończyn, odpowiedni kąt obserwacji ekranu, odpowiednią przestrzeń pod nogi,

3. powierzchnia blatu powinna być matowa, najlepiej barwy jasnej - spełnia wymagania,

• Krzesło powinno posiadać:

1. dostateczną stabilność (5-cio podporowe),

2. wymiary oparcia i siedziska zapewniające wygodne pozycje i swobodę ruchów,

3. regulację wysokości siedziska,

4. regulację wysokości oparcia,

5. możliwość obrotu wokół osi,

6. podłokietniki,

7. mechanizmy regulacji wysokości siedziska i pochylenia oparcia - spełnia wymagania.

3. Identyfikacja i ocena zagrożeń ze wskazaniem czynników niebezpiecznych oraz szkodliwych i uciążliwych z uwzględnieniem źródeł ich powstania i skutków oddziaływania:

Czynnik	Zagrożenie	Źródło zagrożenia	Skutki zagrożenia
Fizyczny	Prąd elektryczny	Uszkodzona izolacja przewodów elektrycznych, uszkodzone obudowy części będących po napięciem	oparzenia, śmierć
		Upadek na niższy poziom	Śliskie podłogi, schody, nieuwaga	Stłuczenia, zwichnięcia, złamania
		Upadek na tym samym poziomie	Nierówne lub śliskie podłogi, bałagan na stanowisku, zastawione dojścia lub przejścia	Stłuczenia, zwichnięcia
		Hałas	Hałas z ulicy , głośne rozmowy studentów	Złe samopoczucie, upośledzenie słuchu
		Mikroklimat	Niewłaściwa temperatura i wilgotność powietrza w pomieszczeniu (wyłączona klimatyzacja), przeciągi	Złe samopoczucie, przegrzanie organizmu, przeziębienia
		Pożar i/lub wybuch	Używanie otwartego ognia, zwarcie w instalacji elektrycznej, umyślne podpalenia	Oparzenia, śmierć
Chemiczne	Preparaty chemiczne	Środku czystości, kleje, preparaty do drukarek i kopiarek	Podrażnienie oczu i skóry
Biologiczne	Wirusy grypy	Kontakt z studentami, drogą kropelkową	Grypa, zapalenie płuc
Psychofizyczne	Obciążenia fizyczne	Złe wymiary stanowiska pracy, brak przemienności oraz przerw w pracy przy komputerze	Bóle mięśniowo-stawowe, zwyrodnienia kręgosłupa
		Stres	Duża odpowiedzialność, duże tempo pracy, konflikty z pracodawcą i studentami	Złe samopoczucie, bóle głowy, nerwice

Do czynników szkodliwym zliczamy: hałas, niewłaściwy mikroklimat, preparaty chemiczne, wirusy grypy.

Do czynników niebezpiecznych należą: porażenie prądem elektrycznym, upadek na tym samym poziomie i na niższy poziom, pożar i/lub wybuch.

Do czynników uciążliwych należą: obciążenia fizyczne, stres

6. Ocena ryzyka zawodowego metodą PHA:

Lp	Ad.4. wykaz zagrożeń			Ad.5. Ocena ryzyka zawodowego metodą PHA
	Zagrożenie	Źródła zagrożeń	Możliwe skutki	S	P	R	Sposoby zmniejszania ryzyka	S	P	R
1	Prąd elektryczny	Uszkodzona izolacja, nieosłonięte części, urządzenia będące pod napięciem	Poparzenia, śmierć	4	2	8	Bieżąca kontrola stanu izolacji, pomiary skuteczności zerowania i rezystencji	4	1	4
2	Obciążenie układu kostno-stawowego	Zła pozycja przy pracy, niestosowanie się do przerw w pracy i przemienności pracy	Zmęczenie, zwyrodnienia układu kostno-stawowego	2	2	4	Powierzchnia i przestrzeń robocza zgodna z zaleceniami ergonomii, właściwe usytuowanie środków pracy, stosowanie przepisów i zasad pracy przy komputerze	2	1	2
3	Niewłaściwy mikroklimat	Niewłaściwa temperatura i wilgotność powietrza	Złe samopoczucie, zmęczenie	1	2	2	Utrzymywanie odpowiedniej temperatury i wilgotności powietrza w pomieszczeniu	1	2	2
4	Upadek na niższy poziom	Niesprawny podest lub jego brak, nie stosowanie zasad bhp na wysokości	Stłuczenia, zwichnięcia, złamania	3	2	6	Stosowanie podestu, przestrzeganie instrukcji bhp przy pracach na wysokości	3	1	3
5	Pożarem i/lub wybuchem	Używanie otwartego ognia, zwarcie instalacji elektrycznej	Oparzenia, zatrucia tlenkiem węgla	3	2	6	Bezwzględny zakaz używania otwartego ognia, przeglądy stanu izolacji przewodów elektrycznych, szczególna uwaga	3	1	3
6	Nadmierny hałas	Pracująca urządzenia, głośne rozmowy	Zmęczenie, upośledzenie narządu słuchu oraz centralnego układu nerwowego	3	3	9	Właściwy stan techniczny urządzeń, konserwacja urządzeń, dyscyplinowanie interesantów	2	1	2
7	Nadmierny stres	Duża odpowiedzialność za materiały i właściwe wykonanie zadania	Nadmierna pobudliwość, zmęczenie	1	2	2	Systematyczne wykonywanie zadań, wsparcie ze strony pracodawcy	1	2	2
8	Biologiczne	Wirusy grypy	Grypa, zapalenie płuc	3	2	6	Szczepienia profilaktyczne, izolacja zakażonych	3	1	3
9	Chemiczne	Preparaty chemiczne używane do czyszczenia oraz drukarek	Podrażnienie skóry i oczu	2	2	4	Stosować się do szczegółowej instrukcji bhp, uwaga	2	1	2

4. Ocena ryzyka dla stanowiska pracy wykładowcy z podaniem wartości ryzyka, jego dopuszczalności i uzasadnienie przyjętej wartości:

Po redukcji ryzyko zawodowe na stanowisku wykładowcy jest małe, a zatem dopuszczalne po wprowadzeniu zaplanowanych działań naprawczych.

Ad 6. Propozycje zmian poprawiających bhp w pomieszczeniu i na stanowisku pracy wykładowcy:

1. techniczne: utrzymywać właściwe oświetlenie naturalne i sztuczne, zapewnić temperaturę min. 18^oC i sprawną klimatyzację, prawidłowy stan techniczny urządzeń, sprzętu i mebli, konserwacja urządzeń zgodnie z dokumentacją DTR lub instrukcją obsługi, stosowanie urządzeń posiadających certyfikaty CE, zapewnić właściwy stan podłóg,

2. organizacyjne (proceduralne): dokonać i systematycznie aktualizować ocenę ryzyka zawodowego, opracować i wprowadzić instrukcje bhp dla stanowiska komputerowego, terminowo przeprowadzać pomiary skuteczności zerowania
   i rezystencji instalacji elektrycznej, właściwe rozmieszczenie stanowisk pracy, zachować czystość i porządek na stanowisku pracy, dbać o dobre stosunki międzyludzkie,

3. środki ochrony zbiorowej: oznakowanie wyjść ewakuacyjnych, zabezpieczenie punktu udzielania I pomocy,

4. środki ochrony indywidualnej: nie ma potrzeby.

Tadeusz Jóskowski

1

---