POLITYKA FISKALNA = decyzje rzadu dotyczące wydatków i podatków.

POLITYKA STABILIZACYJNA = działania rządu zmierzające do utrzymania poziomu produkcji ,tak by PNB był blisko poziomu zapewniającego pełne wykorzystanie czynników wytwórczych(pełne zatrudnienie)

DEFICYT BUDŻETOWY-nadwyżka wydatków nad jego dochodami.

*Deficyt budżetu =całkowite wydatki państwa- wpływy z podatków

*Deficyt budżetu= zakupy dóbr i usług- podatki netto

DŁUG PUBLICZNY-(narodowy)-suma pozostałych do spłacenia pożyczek państwowych.

Wzrasta w wyniku deficytu budżetowego.Jest ciężarem dla gospodarki,jeśli utrudnia przedsiębiorstwom dostęp do kredytów z powodu wyższej stopy procentowej lub gdy rzad nie chce lub nie może podnieść podatków,by sfinansowac wypłatę rosnacych odsetek od coraz większego dlugu publicznego.

Udział państwa w ruchu okrężnym:

Rząd wprowadza do obiegu sumy wydatkowane na dobra i uslugi,ale odprowadza wpływy z podatków od wydatków i podatków bezpośrednich nakladnaych na dochody czynników produkcji. Dochody gospodarstw domowych są również powiększone o płatności transferowe wypłacone przez państwo.

Państwo wlącza się do ruchu okrężnego poprzez zakup dóbr i usług oraz poprzez ściaganie podatków (pomniejszonych o transfery zasiłków) które sprawiają,że dochody rozporządzalne są mniejsze od dochodu i produktu narodowego.

MNOŻNIK ZRÓWNOWAŻONEGO BUDZETU-oznacza ,ze wzrost wydatków państwa, któremu towarzyszy taki sam wzrost podatków,powoduje zwiększenie produkcji.

BUDŻET PAŃSTWA=zapis planu wydatków i sposobów ich finansowania:określonej osoby, przedsiębiorstwa lub państwa.

AUTOMATYCZNE STABILIZATORY

Mechanizmy w gospodarce. Które zmniejszają podatność PNB na wstrząsy.

Wstrząs,zaburzenia np.wzrost ce ropy 1973,wojna

• Podatek dochodowy-w gosp.zamkn.

• Podatek od artości dodanej VAT-w gosp.zamkn.

• Zasiłki dla bezrobotnych-w gosp.zamkn.

• Import -w gosp.otwartej

Ograniczają zakres wahań PNB poprzez zmniejszanie wartości mnożnika.

Zawsze gdy spadają produkcja i dochów rząd wypłaca wyższe zasiłki dla bezrobotnych, a dochody państwa z podatku dochodowego i VAT zmniejszają się.

Zaleta autom.stabilizatorów:

Działają automatycznie,nikt nie musi decydowac o ich uruchomieniu.zmniejszajac podatność gospodarki na wstrząsy automatyczne stabilizatory sprawiają,ze produkcja nie spadnie do katastrofalnie niskiego poziomu.

AKTYWNA POLITYKA PAŃSTWA=DYSKRECJONALNA POLITYKA FISKALNA

Rząd stosuje aktywną politykę fiskalną w celu ustabilizowania poziomu produkcji.W praktyce nie należy oczekiwać iż polityka fiskalna jest w stanie w pełni ustabilizować poziom produkcji.Wystepują boweim opóznienia czasowe w rozpoznawaniu problemu,wprowadzaniu zmian w polityce oraz dostosowaniu się do nowego stanu równowagi.

OGRANICZENIA AKTYWNEJ POLITYKI FINANSOWEJ:

Dlaczego zaburzenia w budżecie nie mogą być natychmiast zamortyzowane przez ziany polityki fiskalnej?

• Opóżnienia czasowe-rozpoznanie zmian lącznego popytu wymaga czasu

• Niepewność -wartość podstawowych wielkości w gospodarce nie jest określona dokładnie,skutki polityki fiskalnej są przesunięte w czasie ,rząd może przewidywać poziom popytu globalnego dopiero wtedy,gdy efekty tej polityki ujawniąsię w calej pełni.

Dlaczego rzad nie prowadzi ekspansywnej polityki fiskalnej mimo trwalne utrzymujacego się bezrobocia?

• Deficyt budzetowy-przy niskim poziomie produkcji i wysokim bezrobociu deficyt budzetowy jest zazwyczaj wysoki.Ekspansywna poityka fiskalna może spowodować jego wzrost.Rząd może zrezygnować z ekspansji fiskalnej z obawy o rozmiary deficytu,albo z obawy ,ze wysoki deficyt może doprowadzić do inflacji.

• Może istnieć pełne wykorzystanie zasobów.-wlk produkcji zależy od popytu. Ekspansja fiskalna podniesie globalny popyt i poziom produkcji.

Jednakowy poczatkowy wzrost wydatków państwa i podatków podnosi lączny popyt i produkcję.Jest to skutek działania mnożnika zrównoważonego budzetu.

---