Skurcz mięśni poprzecznie prążkowanych:
Pod wpływem acetylocholiny uwolnionej na synapsach nerwowo-mięśniowych, dochodzi do pobudzenia błony komórkowej, czyli do jej depolaryzacji, dochodzi do aktywacji w błonie komórkowej. Na skutek pobudzenia wydzielane są jony wapniowe, które wiążą się z podjednostką C troponiny i zmniejszają jej powinowactwo do aktyny. Cząsteczki aktyny uwolnione od hamującego wpływu troponiny stykają się z cząsteczkami miozyny. Do połączenia miozyny z aktyną potrzebna jest energia ATP. Nitki cienkie aktyny wsuwają się pomiędzy nitki grube miozyny powodując skracanie się mięśnia poprzecznie prążkowanego i skurcz całego mięśnia.
Efekty pracy serca:
Hronotropowy - związany z częstością skurczu serca
Dodatni - tachykardia
Ujemny - bradykardia
Batmotropowy - związany z pobudliwością mięśnia sercowego
Dodatni - wzrost pobudliwości
Ujemny - spadek pobudliwości
Dromotropowy - związany z przewodzeniem stanu czynnego
Dodatni - wzrost jakości przewodzenia przez mięsień sercowy
Ujemny - spadek jakości ........................................................
Inotropowy - związany z siłą skurczu mięśnia sercowego
Dodatni - wzrost siły skurczu mięśnia sercowego
Ujemny - spadek siły .............................................
Wydolność fizyczna:
Zdolność do realizowania ciężkich lub długotrwałych wysiłków fizycznych realizowanych z udziałem dużych grup mięśniowych bez szybko narastających procesów zmęczenia i warunkujących jego rozwój zmian w środowisku wewnętrznym organizmu.
Homeostaza - zdolność utrzymywania stałości środowiska wewnętrznego pomimo zaburzających ten stan wpływów środowiska zewnętrznego.
Czynniki warunkujące wydolność fizyczną:
Zdolność zaopatrywania tlenowego.
Zasób substratów energetycznych.
Sprawność usuwania produktów przemiany materii.
Sprawne procesy termoregulacyjne.
Tolerancja zmian zmęczeniowych.
Regulacja oddychania:
OŚRODEK ODDECHOWY
Regulacja oddychania, czyli częstotliwość i głębokość oddechów, odbywająca się za pośrednictwem ośrodka oddechowego w rdzeniu przedłużonym.
Skupisko tkanki nerwowej zlokalizowanej w rdzeniu przedłużonym i odcinku piersiowym rdzenia kręgowego.
Dzieli się na dwa podośrodki o przeciwnej funkcji: wdechu i wydechu.
Ośrodek wdechu:
Ma zdolność do samopobudzania się, sam z siebie pobudza się 16 razy na minutę.
Pobudzenie wysyłane jest w kierunku przepony, przepona - główny mięsień oddechowy, pobudzenie nerwowe powoduje jej skurcz, kurcząc się pociąga za sobą tkankę płuc powodując jej naciąganie i zasysanie powietrza = wdech.
Informacja o skurczu idzie do ośrodka pneumotaksycznego.
Impuls zostaje jednocześnie wysłany do przepony oraz do ośrodka pneumotaksycznego, a on zwrotnie wysyła rozkaz do ośrodka wdechu o zaprzestaniu funkcji.
Po wdechu następuje wyhamowanie do przepony, przestaje dopływać impulsacja, następuje rozkurcz i wydech.
Ośrodek wydechu:
Wydech w spoczynku = akt bierny - powrót klatki piersiowej do pozycji wyjściowej, klatka piersiowa (elastyczna) rozpręża się.
Stosunki gazowe we krwi decydują o głębokości wdechu.
Regulacja napięcia mięśniowego:
Napięcie mięśniowe jest regulowane przez:
*nadrzędne ośrodki ruchowe w ośrodkowym układzie nerwowym
*dzięki samoregulacji
Neurony ruchowe skupione w jądrach pnia mózgu i rdzenia kręgowego stale wysyłają impulsy do mięśni szkieletowych. Nawet mięśnie niepracujące wykazują napięcie mięśniowe spoczynkowe. Jest to związane z pobudzeniem niewielkiej liczby jednostek motorycznych. Tym samym napięcie mięśniowe jest to słaby skurcz tężcowy izometryczny bardzo długo się utrzymujący.
Komórki mięśniowe ekstrafuzalne - mają jednolitą budowę na całej długości, są skupione w pęczki i oba ich końce są przyczepione do ścięgien.
Komórki mięśniowe intrafuzalne w swej części środkowej nie mają poprzecznego prążkowania i część ta nie kurczy się. Są skupione w pęczki, czyli wrzecionka nerwowo - mięśniowe. Wrzecionka te przyczepiają się swoimi końcami do komórek ekstrafuzalnych. We wrzecionkach, znajdują się receptory wrażliwe na rozciąganie mięśnia.
Zmęczenie:Zmęczenie ostre-pojawiające się w czasie bardzo intensywnego wysiłku, kiedy pracujemy w warunkach beztlenowych,co w krótkim
czasie prowadzi do wytworzenia się kwasicy metabolicznej.Zmęczenie fizyczne-zespół procesów prowadzących do silnego zaburzenia homeostazy,których efektem jest niemożliwość kontynuowania pracy.
Wpływ na kształtowanie takiego stanu mają:1.Niedostateczny dowóz tlenu,2.Pojawienie się przemian beztlenowych.3.Kwasica metaboliczna.4.Wyczerpanie substratów energetycznych(objawy wycieńczenia).
5.Niedostateczne odprowadzanie produktów przemiany materii(głównieCO2)6.Zaburzenia termoregulacji.Zmęczenie przewlekłe-pojawia się przy długotrwałej pracy prowadzącej do wyczerpania zasobów energii
(zaczyna brakować ATP do skurczów mięśni-przetrenowanie).
Regulacja krążenia:
OŚRODEK SERCOWY
Neurony ośrodka kontrolują pracę serca.
Praca serca zostaje zwiększona przede wszystkim dzięki przyśpieszeniu skurczów serca, z tego względu neurony wywołujące ten efekt określa się jako ośrodek przyśpieszający pracę serca.
Zmniejszenie pracy serca wiąże się ze zwolnieniem jego skurczów i neurony zwalniające pracę serca obejmują nazwą ośrodka zwalniającego pracę serca.
Najważniejsze jest ciśnienie krwi, bionoreceptory zlokalizowane w łuku aorty rozpoznają, że jest niskie lub wysokie ciśnienie, gdy za wysokie to pobudzają ośrodek zwalniający pracę serca, gdy za niski to pobudzają ośrodek przyśpieszający pracę serca.
Ośrodek sercowy odpowiada za napełnianie dużego zbiornika tętniczego krwi.
OŚRODEK NACZYNIOWO RUCHOWY
Zawiaduje funkcję mięśniówki tętnic.
Dzieli się na dwa podośrodki: część preryjną (odpowiadającą za wzrost ciśnienia, naczynio-odkurczające) i część depresyjną (naczynio-rozkurczjąca).
Odpowiada za opróżnianie dużego zbiornika tętniczego z krwi.
Wrażliwy na spadek ciśnienia w nerkach.
Jeżeli ciśnienie rozkurczowe spadnie poniżej 40 to nerki przestają pracować.
Zaburzenia wentylacyjne:
Obturacja:
Zwężenie dróg oddechowych powodujące zaburzenie przepływu powietrza podczas oddychania
Trudności przy nabieraniu powietrza do płuc i wypuszczaniu
Przyczyny: przewlekłe zapalenie oskrzeli, palenie tytoniu, obniżona odporność, alergie
Restrykcja:
Ograniczona elastyczność aparatu oddechowego - typ ograniczający wentylację.
Przyczyny: zrosty opłucnej, zwapnienie płuc, po operacjach na klatce piersiowej.
Najsilniej ograniczeniu ulega rytm oddechowy (do zera).
Synapsa, włókna nerwowe i specyfika przewodzenia:
Włókna nerwowe:
1.Rdzenne - Włókna z osłonką - mielinowe, najczęściej włókna ruchowe od mózgu przez rdzeń kręgowy do mięśni. Spełniają funkcję ochrony mechanicznej i izolatora elektrycznego aksonu.
2 Bezrdzenne - bez osłonki mielinowej, najczęściej włókna czuciowe i włókna układu anatomicznego, czyli niezależne od naszej woli.
Synapsa - połączenie nerwowe, miejsce przewodzenia impulsu za pomocą neurotransmiterów
MEDIATORY POBUDZAJĄCE
Mediatory wywołujące depolaryzację błony komórkowej to mediatory pobudzające. Im więcej mediatorów wiąże się z receptorami w błonie postsynaptyczne tym większy stopień depolaryzacji.
Są to: acetocholina, dopomina, noradrenalina, serotonina.
MEDIATORY HAMUJĄCE
Mediatory wywołujące repolaryzację błony komórkowej to mediatory hamujące.
Są to: gaba, glicyna.
POMPA SODOWO - POTASOWA
Powoduje aktywny transport jonów potasu wewnątrz komórki, a jonów sodów na zewnątrz komórki.
Funkcje: kontroluję objętość komórki, jest niezbędna dla pobudzenia nerwów i mięśni, jest siłą napędową transportu aktywnego cukrów i aminokwasów.
Warunki do działania: wymaga stałego dopływu glukozy i tlenu, resyntezy ATP, zachowania temperatury 37C i odprowadzania dwutlenku węgla.
Na powierzchni komórki nerwowej istnieje nierównomierny rozkład jonów tzn.wewnątrz przeważają jony ujemne,zaś na zewnątrz jony dodatnie.Taki stan nazywamy polaryzacja
błony,utrzymywany jest między innymi dzięki działaniu pompy sodowo-potasowej.Działanie różnych bodzców powoduje zmianę przepuszczalności błony dla jonów,co wpływa na zmianę ich rozkładu po
obu stronach błony,czyli jej depolaryzację.Depolaryzacja nie trwa długo.Przenośniki białkowe przywracają pierwotny rozkład ładunków po obu stronach błony.Przemieszczanie się fali depolaryzacji wzdłuż
neuronu nazywamy impulsem nerwowym.