Odchudzanie - nowe spojrzenie naukowców
Ten tekst został zredagowany przez Erica Müllera, dziennikarza naukowego, eksperta w dziedzinie roślin i dietetyki.
Przez wiele lat uważano, że mikroflora jelitowa pełni tylko i wyłącznie ważną rolę w kwestii odporności. Nie bez powodu, gdyż 80% mechanizmów odpornościowych podtrzymywanych jest przez florę bakteryjną jelit. To bardzo ważna rola. Jednak dzięki coraz większej liczbie badań, naukowcy doszli do wniosku, że mikroflora jelitowa przyczynia się również do kontrolowania wagi. W dzisiejszym newsletterze chciałbym omówić Lactobacillus gasseri, mało znaną bakterię będącą probiotykiem, o bardzo interesujących właściwościach. Naukowcy zaobserwowali, że dostarczanie do flory bakteryjnej Lactobacillus gasseri (inaczej L.gasseri) pomaga pozbyć się zbędnych kilogramów. Tu uwaga: bakteria L. gasseri często jest mylona ze swoją kuzynką Lactobacillus casei (inaczej L. casei), którą można znaleźć w produktach typu Actimel i Yakult dostępnych w sklepach. Większość bakterii o działaniu probiotycznym takich jak L. casei wykorzystuje się do wzmacniania systemu odpornościowego. Jednak kwestia ta bardzo często podlega dyskusji. Naukowcy twierdzą dziś, że skład flory bakteryjnej jelit jest odpowiedzialny za otyłość i cukrzycę typu 2. Flora bakteryjna jelit a nadwaga W kwestii leczenia otyłości i cukrzycy typu 2 szykuje się prawdziwa rewolucja. Naukowcy przewidują, że wprowadzenie dobrych bakterii do jelit może stanowić klucz do przezwyciężania otyłości. W układzie trawiennym człowieka znajduje się ponad 500 rodzajów mikroorganizmów, które biorą udział w procesach trawiennych i odpornościowych. Ich populacje tworzą armię miliardów organizmów zamieszkujących jelita. Dniem i nocą chronią one i oczyszczają jelita, a także zapobiegają rozwojowi szkodliwych bakterii i drożdży. Dla porównania - tych mikroorganizmów jest dziesięciokrotnie więcej niż komórek ciała. Ich liczba wynosi około 100 trylionów .
Właśnie tę liczną armię nazywamy florą bakteryjną jelit. Należy o nią dbać, zasilając ją wartościowymi składnikami odżywczymi. W przeciwnym razie mikroflora jelitowa stanie się siedliskiem szkodliwych dla zdrowia bakterii, które mogą wywołać: zatwardzenia, wzdęcia, biegunki, stany zapalne, zmiany skórne, wzmożony apetyt na słodkości, nadwagę i wahania nastrojów. Nieprawidłowa flora bakteryjna może skutkować poważniejszymi chorobami takimi jak: zespół jelita drażliwego, krwawe biegunki, nowotwór jelita grubego, cukrzyca typu 2 czy otyłość. Szacuje się, że mikroflora jelitowa składa się w 85% z dobrych bakterii i w 15% ze złych. Za dużo spaghetti, pizzy i słodkości Podstawowym problemem współczesnego sposobu odżywiania jest to, że rozregulowuje on florę bakteryjną jelit, ograniczając jej różnorodność i sprzyjając rozwojowi szkodliwych rodzajów bakterii. Dodatkowo pogarszają sytuację antybiotyki, ponieważ niszczą dobre bakterie obecne w jelitach. W wyniku tego mnożą się niepożądane rodzaje bakterii i zajmują miejsce tych dobrych. Gluten, który występuje w pieczywie, makaronach i pizzy, jest często nieprawidłowo trawiony, co powoduje przewlekłe zapalenie jelit. Takie zapalenie sygnalizuje osłabienie mikroflory jelitowej. Działanie glutenu można porównać do nieustannego tarcia ścianek jelita papierem ściernym. W ten sposób błona śluzowa chroniąca ścianki jelit niszczeje. Na powierzchni tej błony bytują miliardy bakterii, bez których oczyszczanie jelit w celu utrzymania ich w dobrej, zdrowej kondycji nie byłoby możliwe.
Ścianki jelit stają się porowate i zaczynają przepuszczać do krwi różne szkodliwe substancje wywołujące niepożądane efekty, na przykład szybsze odkładanie tłuszczów. Wszystkie słodkie pokarmy lub te, które w szybkim tempie rozpadają się na cukry proste, równie niekorzystnie wpływają na florę bakteryjną jelit. Gluten jest idealnym przykładem. Dotyczy to także glukozy zawartej w ziemniakach, fruktozy znajdującej się w sokach owocowych i laktozy obecnej w przetworach mlecznych. Sprzyjają one rozwijaniu się flory grzybiczej, która zakłóca odporność i pociąga za sobą ryzyko wystąpienia: cukrzycy, otyłości, udaru mózgu, zawału serca i różnych nowotworów. Rozregulowana flora bakteryjna jelit może: spowodować nadwagę lub utrudnić utratę wagi. Wiele badań udowodniło, że mikroflora u osób otyłych miała inny skład niż u osób szczupłych. L. gasseri pozwala na zrzucenie zbędnych kilogramów
Japońscy naukowcy podjęli prace badawcze, których celem było zbadanie wpływu probiotyku Lactobacillus gasseri na zjawisko otyłości. Na 87 osobach ze znacznym nadmiarem tkanki tłuszczowej w jamie brzusznej przeprowadzono randomizowaną podwójnie ślepą wieloośrodkową próbę kliniczną z wykorzystaniem placebo. Po dwóch tygodniach grupa leczona L. gasseri pozbyła się średnio 4,6% tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha i 3,3% podskórnej tkanki tłuszczowej. Waga u tych osób zmniejszyła się o 1,4%, a obwód w talii o 1,8%. Zaszczepienie L. gasseri pozwala pogrubić warstwę śluzową jelit. Dzięki temu szkodliwe substancje nie są w stanie swobodnie przedostawać się do krwi. L. gasseri umożliwia także modyfikację sygnałów chemicznych pochodzących z układu trawiennego tak, aby zmienić sposób, w jaki organizm przetwarza tłuszcze. Badanie to potwierdziło wyniki wcześniej przeprowadzonej próby klinicznej, która dowiodła skuteczności L. gasseri w redukcji tkanki tłuszczowej u zwierząt. L. gasseri nie jest oczywiście cudownym środkiem na odchudzanie. Wyniki badań są niepodważalne, ale nie mają one przełomowego charakteru. Nie spodziewaj się, że zbędne kilogramy znikną z dnia na dzień tylko dzięki stosowaniu L. gasseri. Jednak przy zdrowym trybie odżywiania i odpowiedniej aktywności fizycznej dodatkowe stosowanie probiotyku L. gasseri może Cię znacząco wspomóc i przynieść upragnione efekty. Jeśli zdrowo się odżywiasz, uprawiasz sport, a mimo tego waga wciąż pozostaje taka sama, L. gasseri może okazać się brakującym elementem układanki, który umożliwi zrzucenie niechcianych kilogramów. Jedno jest pewne - zaniedbana flora bakteryjna jelit nie spełnia prawidłowo swojej roli. Można to porównać do pokonywania stromego odcinka pod górkę na rowerze z przerzutką dostosowaną do dużej prędkości. Lepiej byłoby już zsiąść z roweru i iść na piechotę. Jednak jeśli Twój rower jest w dobrym stanie i możesz zmienić przerzutkę na bardziej odpowiednią, pokonasz odcinek o wiele szybciej niż pieszo. W ten sam sposób flora bakteryjna będzie działać na Twoją korzyść lub niekorzyść w zależności od tego, czy o nią dbasz, czy nie.
Prawidłowa flora bakteryjna jelit: ułatwi trawienie, dostarczy Ci składników odżywczych i potrzebnych witamin, poprawi metabolizm tak, aby tłuszcze się nie odkładały, oraz ochroni Cię przed wirusami, grzybami, szkodliwymi bakteriami i wieloma chorobami, które czyhają na Twój organizm. Natomiast nieprawidłowa flora bakteryjna jelit: pozbawi Cię tarczy ochronnej przeciwko atakom z zewnątrz; będzie również utrudniać trawienie, podnosząc ryzyko wystąpienia zatwardzenia czy biegunek; a przede wszystkim pozwoli szkodliwym bakteriom, drożdżom i patogennym grzybom (Candida albicans) mnożyć się w Twoich jelitach, zapewniając im ciepło, pożywienie i ochronę. W związku z tym musisz bezwzględnie zacząć dbać o mikroflorę jelitową. Zapewniając obecność L. gasseri w przewodzie pokarmowym, przywrócisz równowagę flory bakteryjnej i wspomożesz procesy metaboliczne. L. gasseri pozwala na modyfikowanie sygnałów chemicznych warunkujących odkładanie się tłuszczów w ciele. To wszystko ułatwia utratę wagi. Probiotyk w mleku matki Bakterie L. gasseri znane są ze swojego probiotycznego działania, wzmacniającego odporność. Przeprowadzono podwójnie ślepą randomizowaną próbę kliniczną względem placebo na grupie 44 alergicznych dzieci. U dzieci, które przyjmowały probiotyk, szybko zaobserwowano zwiększoną odporność na alergeny. Ich zdrowie ogólne również się poprawiło. L. gasseri jest jedną z bakterii niezbędnych do utrzymania prawidłowej flory bakteryjnej jelit i mających korzystny wpływ na ogólny stan zdrowia. Bakteria ta pochodzi z mleka matki. U każdego, kto miał szczęście być karmionym mlekiem matki, L. gasseri zasiedliło jelita w bardzo wczesnym wieku. Dlatego mówi się, że wśród dzieci karmionych mlekiem matki występuje mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia nadwagi. Tym, którzy nie mieli tyle szczęścia, zaleca się kurację probiotykiem L. gasseri tak, aby bakteria na stałe osiedliła się w jelitach. Odrobina wytrwałości przy stosowaniu kuracji pozwoli w pełni skorzystać z dobrodziejstw L. gasseri. Natura sprawia, że flora bakteryjna jelit u dziecka jest dziedziczona po matce. Przed narodzinami przewód pokarmowy jest zupełnie sterylny. W czasie wychodzenia na świat w jelitach dziecka zasiewa się waginalna flora bakteryjna matki. Następnie mleko matki dostarcza niemowlęciu pozostałych niezbędnych bakterii o działaniu probiotycznym takich jak L. gasseri. W dzisiejszych czasach ze względu na cesarskie cięcia i butelki pełne pasteryzowanego mleka, którymi karmi się dzieci, zasianie odpowiednich bakterii w momencie narodzin jest coraz rzadziej zapewniane przez matkę. Podczas cesarskiego cięcia pominięty zostaje etap zasiewu jelit przez florę waginalną. Jeśli niemowlę nie jest karmione piersią, nie otrzymuje ono od matki dobrych bakterii, które powinny osiedlić się w jego jelitach. W takich przypadkach bezlitosne bakterie krążące w szpitalach i miejskim powietrzu stają się odpowiedzialne za zasiedlenie jelit. Dlatego też nie należy się dziwić zjawisku występowania całych pokoleń alergicznych i astmatycznych dzieci. Przyjmowanie L. gasseri jest więc sposobem na przywrócenie silnej i zdrowej bakteryjnej flory jelitowej, którą matki przekazują swoim dzieciom przy narodzinach. Problem związany z doustnym przyjmowaniem probiotyków Przyjmując probiotyki, liczymy na to, że przejdą one gładko przez przewód pokarmowy i trafią do jelit, w których będą mogły spokojnie się rozmnażać. W rzeczywistości czeka na nie niebezpieczna przeprawa. Bakterie o działaniu probiotycznym atakowane są przez kwasy i enzymy znajdujące się w ślinie i żołądku. Bakterie te ulegają więc zdziesiątkowaniu, a pozostałe bakterie najczęściej nie mają szansy na zagnieżdżenie się w jelitach po przekroczeniu bariery żołądka. Dlatego należy wybrać taką bakterię o działaniu probiotycznym, która będzie zdolna oprzeć się barierze wytwarzanej przez układ pokarmowy. W przeciwnym wypadku leczenie probiotykiem nie da żadnych efektów. W celu symulacji „ataków kwasowych” naukowcy z centrum badań rolniczych Agroscope w Brnie umieścili bakterie macierzyste L. gasseri w 0,3% roztworze kwasów żółciowych na trzy godziny. Pod koniec doświadczenia bakterie L. gasseri wciąż żyły. W podobny sposób umieszczono bakterie macierzyste L. gasseri w środowisku kwasowym o pH3 na trzy godziny. Zaobserwowano, że liczba bakterii zmniejszyła się o połowę, co wskazuje na umiarkowaną tendencję. Ci sami naukowcy przeprowadzili badania na prosiętach, podając im L. gasseri przez okres dwóch tygodni. Bakteria ta nie jest normalnie obecna w jelitach u świń. Analizując odchody po przetrawieniu próbek przez zwierzęta, naukowcy znaleźli resztki bakterii macierzystych L. gasseri nawet tydzień po zakończeniu leczenia. Stanowi to kolejny dowód na to, że bakterie przetrwały proces trawienia. L. gasseri jest więc probiotykiem, który z pewnością wzmocni florę bakteryjną Twoich jelit.
Pozdrawiam serdecznie,
Eric Müller
Źródła:
1) How The Bacteria In Your Gut Is Linked To The Size Of Your Waistline, Mercola
http://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2010/07/06/probiotics-bacteria-gut-digestive-health-immune-system.aspx
2) Kadooka Y1, Sato M, Imaizumi K, Ogawa A, Ikuyama K, Akai Y, Okano M, Kagoshima M, Tsuchida T., Regulation of abdominal adiposity by probiotics (Lactobacillus gasseri SBT2055) in adults with obese tendencies in a randomized controlled trial; http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20216555 Eur J Clin Nutr. 2010 Jun;64(6):636-43. doi: 10.1038/ejcn.2010.19. Epub 2010 Mar 10.,
3) Nutrition soins santé, Effet du microbiote sur notre santé: obésité et diabète de type II, http://nutrisoinssante.wordpress.com/2013/11/23/effet-du-microbiote-sur-notre-sante-obesite-et-diabete-de-type-ii/
4) Martínez-Cañavate A1, Sierra S, Lara-Villoslada F, Romero J, Maldonado J, Boza J, Xaus J, Olivares M., A probiotic dairy product containing L. gasseri CECT5714 and L. coryniformis CECT5711 induces immunological changes in children suffering from allergy; http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19594864. Pediatr Allergy Immunol. 2009 Sep;20(6):592-600. doi: 10.1111/j.1399-3038.2008.00833.x. Epub 2009 Jul 8.
5) Bogovic-Matijasic B, Rogelj I: Bacteriocinogenic activity of lactobacilli isolated from cheese and baby faeces. Food Technol Biotechnol 1999, 37:93-100.
6) Bogovic Matijasic B, Stojkovic S, Rogelj I: Survival and in vivo adhesion of human isolates Lactobacillus gasseri LF221 and K7 in weaned piglets and their effects on coliforms, clostridia and lactobacilli viable counts in faeces and mucosa; http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16834817?dopt=Abstract&holding=f1000,f1000m,isrctn. J Dairy Res 2006, 73:417-422.