Benchamrking jest metodą porównywania własnych rozwiązań z najlepszymi oraz ich udoskonalania poprzez uczenie się od innych i wykorzystywanie ich doświadczenia.
Benchmarking to metoda poszukiwania wzorcowych sposobów postępowania poprzez uczenie się metod działania od innych firm, a w szczególności poprzez dokładną analizę poczynań liderów w branży i twórcze wykorzystywanie ich doświadczenia. Niektórzy menedżerowie postrzegają benchmarking jako sztukę odkrywania, jak i dlaczego niektóre firmy funkcjonują sprawniej niż inne, a za cel benchmarkingu uważają twórcze naśladowanie najlepszych praktyk innych firm.
Benchmarking jest procesem wykrywania strategii i procedur prowadzących do sukcesu poprzez naśladownictwo takich wzorców jak:
zasady działania firmy na rynku
techniki stosowane przez firmę
konstrukcje
narzędzia
zarządzanie zasobami firmy
współpraca z otoczeniem zewnętrznym
stosowane technologie
zarządzanie informacją
zarządzanie finansami
Wiele firm zarówno polskich jak i działających na rynkach międzynarodowych poszukuje różnych sposobów na utrzymanie się na rynku lub też na agresywną ekspansję na inne rynki. Coraz częściej kadra menedżerska zadaje sobie pytanie: „W jaki sposób liderzy osiągają lepsze wyniki w działalności gospodarczej?”, „Jak wykorzystać posiadaną informację o konkurencji aby móc osiągnąć przewagę konkurencyjną?” lub też „W jaki sposób liderzy rynkowi są bardziej innowacyjni niż my?”.
Benchmarking jako metoda jest coraz częściej stosowany przez japońskie przedsiębiorstwa w celu rozwiązywania problemów operacyjnych i strategicznych firmy. Sukces wielu firm japońskich wynika najczęściej ze stosowania benchmarkingu. Japończycy kopiowali amerykańskie pomysły już od 1945 roku, dzięki czemu w wielu dziedzinach są bardziej innowacyjni niż amerykańskie czy europejskie firmy. Benchmarking w USA stał się popularny dopiero w latach siedemdziesiątych, a propagowały go takie firmy jak Xerox i Ford. Z pomysłów wspomnianych firm skorzystały również inne przedsiębiorstwa wprowadzając w odpowiednim momencie swoje innowacyjne produkty. Skutkiem takiego działania stało się ciągłe dążenie firm do osiągania przewagi konkurencyjnej poprzez wdrażanie innowacyjnych pomysłów czy też produktów, obserwacje poczynań konkurencji, analizowanie lub kopiowanie ich pomysłów i produktów oraz dynamiczny rozwój firm na rynkach globalnych.
Celem benchmarkingu jest zdobywanie przewagi konkurencyjnej poprzez zaplanowane działania na poziomie strategicznym firmy. Szczególnie ważne w tej metodzie jest odpowiednie zarządzanie informacją i innowacyjne ukierunkowanie firmy na rozwój. Uczenie się od innych i porównywanie się z konkurencją (często z liderami w branży) jest coraz częściej dobrym sposobem na rozwiązanie wielu problemów firmy. Głównym celem w procesie „naśladownictwa” powinna być dominacja na rynku, czyli zdobycie pozycji lidera.
Benchmarking obejmuje analizę:
produktów innych firm
usług innych firm
procesów produkcji
funkcji personelu
sprawności organizacji
procesu dostarczania wartości
Etapy benchmarkingu według Kotlera:
określenie przedmiotu benchmarkingu
określenie najistotniejszych zmiennych podlegających analizie
określenie najlepszych w swojej klasie firm
ocena sprawności funkcjonowania tych firm
ocena sprawności funkcjonowania własnej firmy
określenie programu i strategii działania w celu poprawienia różnic
wdrożenie nowej strategii działania i monitorowanie rezultatów[1]
Benchmarking ma charakter:
strategiczny - w przypadku gdy firmy porównują się z liderem w branży
proceduralny - w przypadku gdy realizowane są zaplanowane działania obejmujące badanie procedur organizacyjnych i porównuje się firmę z innymi liderami dowolnej branży operującymi w różnych dziedzinach działalności
marketingowy - w przypadku gdy dokonuje się systematycznego i zaplanowanego badania oraz porównywania opinii obejmujących zagadnienia jakości oraz istotnych cech produktu lub usługi firmy z opinią o wyrobach firm konkurencyjnych.
Benchmarking może być stosowany w wielu dziedzinach. Firmy stosujące benchmarking powołują zespoły zadaniowe na czas trwania projektu lub też tworzą wydziały d/s benchamrkingu. Sposób działania zależy od możliwości finansowych i zaawansowania technologicznego firmy. Wydział d/s benchmarkingu jest powoływany do promowania techniki benchmarkingu i szkolenia specjalistów z innych wydziałów firmy. Przedsiębiorstwo powinno skoncentrować się na zadaniach, które mogą wpłynąć na zadowolenie klienta i koszty firmy Ponadto firma powinna zdobyć aktualne informacje o istnieniu firm uzyskujących lepsze wyniki i w zależności od potrzeb zidentyfikować docelowy proces. Następnym etapem benchmarkingu jest zdobycie informacji dotyczących wyników finansowych, szczególnie kosztowych, efektywności firmy i zarządzania jakością.
Benchmarking jest dobrym narzędziem służącym poprawie konkurencyjności firmy i jakości produkcji lub usług. Pozytywne uwarunkowania benchmarkingu powodują powstawanie negatywnych stron tej metody. Otóż nadmierne poleganie na benchmarkingu wywołuje zwykle zahamowanie własnej kreatywności poprzez jedynie kopiowanie działań innych firm. Jednak jeśli firma stosująca wspomnianą metodę uzyska wartościowe informacje o sposobie działania firmy w danych obszarach, może to wykorzystać do uzyskania przewagi konkurencyjnej poprzez dalsze badania nad usprawnieniem uzyskanej w drodze benchmarkingu metody działania i wykreowanie innowacyjnego sposobu działania lub produktu. Poleganie na benchmarkingu może doprowadzić do powstania niewiele lepszego produktu lub usługi, a w tym czasie konkurencyjne firmy mogą już wprowadzić bardziej innowacyjne rozwiązania na rynek. Niezmiernie ważnym czynnikiem w tym momencie staje się efektywne zarządzanie czasem i zasobami firmy.
Zródła informacji dotyczących benchmarkingu:
http://www.efgm.org/ European Foundation for Quality Management
http://www.competitiveanalisys.com/ Competitive Benchmarking Associates
http://www.benchmarkingreview.com/ The Benchmarking Review
http://www.globalbenchmarking.org/ Global Benchmarking Review
http://www.ntu.edu.au/library/bench2.html#bench Northern Territory University Library
strategiczny |
proceduralny |
marketingowy |
Realizacja i kontrola |