Instytut politologii Współczesne Chiny i źródła ich międzynarodowej pozycji ks. dr Artur Wysocki

VIII. Sytuacja demograficzna Chin

A) Polityka planowania urodzeń w ChRL-polityka „jednego dziecka”

(计划生育政策; jìhuà shēngyù)

(One-child Policy, Politique de l'enfant unique, Ein-Kind-Politik)

1. Kwestia uwarunkowań kulturowych i społecznych

2. Sprzeczności ideologiczne, filozoficzne i kulturowe wewnątrz kraju i komunistów

3. Podejście natalistyczne a pierwsi zwolennicy liberalizacji (Deng Xiaoping)

4. Pierwszy spis powszechny i pierwsza kampania planowania rodziny lata 1953-56

5. Całkowity odwrót czasu Wielkiego Skoku

6. Druga kampania kontroli urodzin 1962-66

7. Czas Rewolucji Kulturalnej: I etap (1966-1969) i kolejne zawirowania

8. II-gi etap Rewolucji (1970-1976)

1. 1971 r. pod wpływem premiera Zhou Enlaia: trzecia kampania

2. Intensyfikacja kampanii w 1973 r.

9. Kampania lat 1979-83.

1. Koniec 1979 r. - zalecenia, by kłaść większy nacisk na propagowanie rodzin jednodzietnych (Deng Xiaoping)

2. Luty 1980 - początkowe zalecenie zamienia się w limit jednego dziecka

3. Problemy dla polityki w związku z dekolektywizacją rolnictwa

4. Nowy spis ludności w 1982 r.

5. Wzmocniony zapis o PPU w znowelizowanej Konstytucji z 1982 r.

6. Szokująca kampania końca 1982 r. i początku 1983 r

10. Złagodzenie polityki lat 1984-85

1. 12 kwietnia 1984 r. - Dokument Nr 7/1984

2. Rola premiera Zhao Ziyang

3. Spisy typów zezwoleń na 2 dziecko

11. Czas kontrowersji 1986-89 r.

1. spory wewnątrz partii

2. Maj 1986 r.- Dokument Nr 13/1986

3. Przyspieszenie wzrostu naturalnego

4. Marzec 1988 r. - oficjalny zapis, że na wsi - poza rzeczywiście trudnymi warunkami, także rodziny posiadające tylko dziewczynkę mogą mieć drugie dziecko

5. Wydarzenia na Placu Tiananmen i dymisja Zhao Ziyanga

12. 1990-1999 - królowanie prawa

1. Spis ludności z 1990 r.

2. Reakcja polityków restrykcyjnej polityki urodzeń

3. 1991 r. - nowa kampania

4. Wielka niepopularność polityki planowania wśród ludzi i konsekwencje

5. Wypracowanie pewnego kompromisu (obawy o stabilność wewn. kraju etc.)

6. Duża liczba wprowadzonych praw-regulacji ludnościowych na poziomie krajowym

7. Prawo o eugenice w październiku 1994 r.

8. Lata 90-te zdecydowany spadek dzietności

13. Stabilizacja-lata po 2000 r.

1. ostatni spis ludności z 2000 r.

2. „Prawo ludnościowe i planowania urodzin”-grudzień 2001 r.

3. Stabilizacja PPU

4. Pozycja Jiang Zemina i Hu Jintao

B. Pozycja demograficzna Chin

B-1. Podstawowe wskaźniki demograficzne

1. Liczba ludności i gęstość zaludnienia (2007 r.)

	Ludność	%	Obszar w km2	%	Gęstość zaludnienia os/km2
Świat	6,602,170,923	100	148,939,063	100	44,32
Chiny	1,321,851,888	20,02	9 596 960	6,4	137,74
Polska	38,518,241	0,58	312 512	0,21	123,25

2. Narodziny, umieralność, przyrost naturalny i współczynnik dzietności

3. Wskaźnik maskulinizacji i femizacji (2007)

Współczynnik płci dla całości populacji (fem=100):

• Świat - 101,1

• ChRL - 106,0

• Polska - 94,4

W przedziale 0-4 lata: Ponad 80 lat:

• Świat - 106,3 * Świat - 56,4

• ChRL - 122 * ChRL - 67

• Polska - 105,9 * Polska - 43,5

1. Struktura ludności

1. Piramida wieku - wiek i płeć

2. Ludność wiejska i miejska

3. Liczba osób wykształconych, szkoły wyższe, R&D, wskaźnik analfabetyzmu (NBSC; UNESCO)

UNESCO: Analfabetyzm (>15 lat w %)

1990 2000 2015

Chiny 21,7 14,8 7,1

Świat 24,7 20,3 15,0

Liczba przyznanych patentów: wzrost w latach 1990-2005: 1282% (ok. 13X)

4. Zróżnicowanie etniczne - zmiany

B-2. NBSC - Feb 2009 (dane na koniec 2008 r.)

• Liczba ludności: 1 328, 02 mln

• Narodziny: 16, 08 mln Współczynnik urodzeń: 12, 14

• Zgony: 9, 35 mln Współczynnik zgonów: 7, 06

• Przyrost naturalny: 6 ,73 mln Współczynnik przyrostu: 5, 08

• Proporcja płci przy narodzinach: 120, 56 (fem=100)

• Struktura płci w społeczeństwie:

• Mężczyźni: 683 570 tys. tj. 51,5%

• Kobiety: 644 450 tys. tj. 48,5%

• Ludność wiejska i miejska:

• Wiejska 721 350 tys. tj. 54,3%

• Miejska 606 670 tys. tj. 46,7%

2. Społeczne reperkusje PPU

1. Zaburzenia struktury płci

2. Problem Cztery-Dwa-Jeden (4-2-1)

3. Starzejące się społeczeństwo

4. Problemy zabezpieczenia socjalnego

5. Problemy zdrowotne

6. Kwestie humanitarne

3. Population, Living Conditions and Social Security -Statistical communique-NBSC-Feb 2009

• Liczba ludności: 1 328, 02 mln

• Narodziny: 16, 08 mln Współczynnik urodzeń: 12, 14

• Zgony: 9, 35 mln Współczynnik zgonów: 7, 06

• Przyrost naturalny: 6 ,73 mln Współczynnik przyrostu: 5, 08

• Proporcja płci przy narodzinach: 120, 56 (fem=100)

• Struktura płci w społeczeństwie:

• Mężczyźni: 683 570 tys. tj. 51,5%

• Kobiety: 644 450 tys. tj. 48,5%

• Ludność wiejska i miejska:

• Wiejska 721 350 tys. tj. 54,3%

• Miejska 606 670 tys. tj. 46,7%

1

---