TYPY CUKRZYCY U KOTÓW
Cukrzyca jest jedną z najczęstszych chorób wewnątrzwydzielniczych psów i kotów. Polega na zaburzeniach gospodarki białkami, cukrami i tłuszczami w organizmie w następstwie zupełnego lub częściowego niedoboru insuliny. Insulinę produkują komórki znajdujące się w wewnątrzwydzielniczych wysepkach w trzustce.
Tradycyjny opis i podział typów cukrzycy u kotów nastąpił w oparciu o dokonania medycyny ludzkiej. W pierwszej kolejności cukrzycę dzielimy na pierwotna i wtórną. Pierwotna dzieli się na typ 1 i 2.
Cukrzyca typu 1 polega na ograniczeniu lub całkowitym braku wytwarzania insuliny z powodu zniszczenia komórek beta trzustki, odpowiedzialnych za produkcję hormonu, głównie na skutek procesów immunologicznych i jest bardzo rzadka u kotów. Insulina odpowiada za pobieranie przez komórki glukozy z krwi. Dzięki temu organizm otrzymuje odpowiednią porcję energii niezbędnej dla właściwego funkcjonowania. Przy prawidłowym wydzielaniu insuliny do krwi, glukoza zostaje zamieniona na glikogen, w której to postaci jest łatwo przyswajalna przez organizm. Jeśli insuliny zabraknie, poziom cukrów we krwi gwałtownie wzrasta, gdyż organizm nie potrafi ich odpowiednio spożytkować i zostają one wydalone wraz z moczem. Organizm zaczyna wówczas głodować, a ratując się przed tym zużywa zapasy cukrów z organizmu, ale ich nie uzupełnia. Prowadzi to do stopniowego wyniszczenia organizmu. W tym przypadku może nastąpić zatrucie organizmu ciałami ketonowymi (są to toksyczne produkty przemiany materii), które powstają wskutek spalania tłuszczów bez udziału węglowodanów.
Cukrzyca typu 2 stanowi, tak jak u ludzi, najczęstszą postać cukrzycy kotów. Jest związana ze zmianami (starczymi) w obrębie trzustki (jednym z najważniejszych czynników w rozwoju choroby jest amyloidoza trzustki - odkładanie amyloidu (kwasochłonne, nierozpuszczalne białko proste) w komórkach beta wysepek trzustkowych). Tego typu cukrzyca polega zarówno na zaburzonym wydzielaniu insuliny, jak i na braku reakcji na nią tkanek w organizmie.
Obecnie część endokrynologów powoli odchodzi tradycyjnego podziału na typ 1 i 2, chętniej stosując podział cukrzycy na insulinozależną i insulinoniezależną. Około 20% chorujących kotów jest na pograniczu obu stanów, co jest przyczyną zmiennego zapotrzebowania na insulinę i możliwego okresowego lub nawet trwałego cofnięcia się objawów choroby.
Wtórna postać cukrzycy (TYP 3) występuje wskutek zaburzeń hormonalnych takich, jak: nadczynność tarczycy lub kory nadnercza, długotrwały stres, stosowanie sterydów oraz hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Cukrzyca wtórna występuje najczęściej u kotów po 10 roku życia, u samców, a także u niektórych ras (koty syjamskie i birmańskie). Polega na wzroście poziomu cukru w surowicy krwi na skutek innych chorób lub podanych leków.