SOCJOLOGIA I PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA
Socjologia - nauka badająca w systematyczny sposób funkcjonowanie i zmianę społeczeństwa. Socjologowie badają społeczne reguły, procesy i struktury, które łączą i dzielą ludzi, tworzą lub są przejawem więzi między ludźmi, a także proces ich zmian
Psychologia społeczna - bada w jaki sposób ludzie wywierają wpływ na sposób myślenia, emocji i postawy innych ludzi, zarówno nieświadomie jak i celowym działaniem
Czynniki wpływające na obraz samego siebie:
- samowiedza
- ocena innych osób
- cechy osobowościowe
- standardy społeczne
- sondy opisowe/wartościujące
- obserwacja relacji z drugim człowiekiem
- analiza własnych sukcesów i porażek
Dwa elementy postrzegania człowieka:
- elementy emocjonalne
- elementy poznawcze
Komunikacja społeczna - przekazywanie informacji, komunikowanie się w społeczeństwie, różny sposób przekazywania informacji oraz interakcje jakie zachodzą przy wymianie komunikatu
Elementy sprzyjające dobrej komunikacji:
- mowa ciała
- ten sam kod
- właściwe medium
- spokojne przekazywanie treści
- empatia
- aktywne słuchanie
- obserwacja rozmówcy
Bariery komunikacyjne według Boltona:
Osądzanie:
- krytykowanie
- obrażanie
- orzekanie
- chwalenie połączone z oceną
Decydowanie za innych:
- rozkazywanie
- grożenie
- moralizowanie
- nadmierne wypytywanie
Uciekanie od cudzych problemów:
- doradzanie
- zmiana tematu
- logiczne argumentowanie
- pocieszanie
Style komunikacyjne:
- instrumentalny (uwaga skupiona na treści, nie patrzy na odbiorcę)
- egocentryczny (skupienie uwagi na sobie)
- allocentryczny (uwaga skupiona na odbiorcy)
- autorytarny
- partnerski
Negocjacje - rodzaj komunikacji, sposób rozwiązywania konfliktów, kompromis jest najczęstszym efektem negocjacji; proces komunikacji, w której strony prowadzą rozmowę, wymianę informacji oraz podejmują decyzje. Przejawia się w wielu formach i we wszystkich dziedzinach życia; proces wzajemnego poszukiwania takiego rozwiązania, które satysfakcjonuje wszystkie zaangażowane strony
Etapy procesu negocjacji:
1. Etap przygotowawczy ( kluczowy)
2. Proces negocjacji
3. Serce negocjacji
4. Zakończenie negocjacji
II 1. Etap przygotowawczy
2. Pierwsze wrażenie
3. Zawarcie kontraktu
4. Domykanie rozmów
5. Podanie informacji do wiadomości publicznej
6. Ocena procesu negocjacji
7. Realizacja umowy/kontraktu
Techniki negocjacji:
- krakowski targ (50:50)
- spojrzenie z oddali
- okres próbny
- zabawa w twórcze myślenie („co by było, gdyby”)
Asertywność - umiejętność odmawiania (mówienia „nie”), umiejętność przyjmowania odmowy. Być asertywnym znaczy domagać się czyiś lub swoich praw lub występować w ich obronie, nie ograniczając przy tym praw kogoś innego
Aby być asertywnym należy:
- stawiać czoła problemom
- wyrażać swoje uczucia
- odmawiać, kiedy trzeba
- mieć optymistyczne nastawienie
- być spokojnym
- akceptować swoje błędy
- iść naprzód
- być bezpośrednim
- być odpowiedzialnym za siebie
- uświadomić sobie swoje prawa
Herbert Fensterheim:
Masz prawo do robienia tego co chcesz, do póki Twoja działalność nie rani kogoś innego.
Masz prawo do zachowania swojej godności przez asertywne zachowanie, nawet jeśli rani to kogoś innego, dopóki Twoje intencje nie są agresywne lecz asertywne.
Masz prawo do przedstawiania innym swoich próśb, dopóki uznajesz, że druga osoba ma prawo odmówić.
Istnieją takie sytuacje między ludźmi, w których prawa nie są oczywiste. Zawsze jednak masz prawo do przedyskutowania i wyjaśnienia problemu z drugą osobą.
Masz prawo do korzystania ze swoich praw. Jeśli z nich nie korzystasz, to godzisz się na odebranie ich sobie.
Asertywność: dwie skrajności:
- postawa pasywna
- postawa agresywna
Kultura - odnosi się do sposobów życia jednostek i grup w społeczeństwie, należy do niej sztuka, literatura i malarstwo, ale kultura jest pojęciem szerszym. Inne elementy kulturowe to np. sposób ubierania się, zwyczaje, style pracy i ceremonie religijne
Etnocentryzm - ocena danej kultury przez pryzmat własnej
Kontrkultury - funkcjonują na zasadzie negacji norm obowiązujących w danej kulturze
Rodzaje kultur:
kultura społeczeństw łowców i zbieraczy: od 50 tys. lat pne
kultura społeczeństw rolniczych (pojawiają się przywódcy): 12 tys. lat pne
kultura społeczeństwa pasterskiego: 12 tys. lat pne
kultura społeczeństwa przedindustrialnego (Chiny, Indie, Starożytny Egipt): 6 tys. lat pne
kultura społeczeństwa nowoczesnego (zmiana społeczna): od XVIII w. do dziś
Stres - reakcja organizmu na wymagania świata, na wszelkie stawiane mu żądania np.: obrona przed zimnem, gorącem, wirusem, pojawiająca się konieczność rozwiązania problemu. W celu przystosowania się do żądań organizm i psychika reagują, pocimy się podczas gorączki, a do rozwiązania problemu uruchamiamy pokłady inteligencji, pamięci
Trzy fazy stresu:
reakcji alarmowych
oporności i odporności (adaptacja)
załamania i wyczerpania
Czynniki stresogenne:
egzogenne (zewnętrzne):
- nowa sytuacja
- wyzwanie
- zmiana pracy
- choroba
- śmierć bliskiej osoby
- zmiana miejsca zamieszkania
b) endogenne (wewnętrzne):
- kwestie charakteru, osobowości, natury, temperamentu, wychowania
Stres ma wpływ na:
- reakcje fizjologiczne
- reakcje emocjonalne
- myślenie
- zachowanie
Rodzaje stresu:
- eustres - euforia
- owerstres - pojawia się wtedy, kiedy mamy przekroczyć własne możliwości
- under stres - wywołany nudą i flustracją
- dystres - dyskomfort, depresja
Hierarchia potrzeb Maslowa:
Fizjologiczne - głód, temperatura, ciepło, sen
Bezpieczeństwa - ochrona przed szkodą, poczucie bezpieczeństwa
Społeczne - przyjaźń, przynależność, akceptacja
Pozytywnej samooceny - szacunek do samego siebie
Samorealizacja - rozwój osobowości, możliwości
Motywacje:
- psychiczna - żeby coś przeżyć, czegoś doświadczyć
- rzeczowa - żeby coś posiadać