A. - perypetia, Polonistyka


Wyjaśnienia pojęć (trzech składników fabuły) stanowią cytaty zaczerpnięte z rozdziału XI Poetyki:

perypetia - zmiana biegu zdarzeń (zgodnych z zasadą przyczynowo-skutkową) w kierunku przeciwnym intencjom działania postaci, która odbywa się (...) zgodnie z prawdopodobieństwem lub koniecznością; przykłady: Król Edyp - poseł chce pocieszyć Edypa, a ujawniona przez niego prawda pogrąża Edypa jeszcze bardziej; Linkeus - Danaos odprowadza Linkeusa, który ma zginąć z jego ręki, z przebiegu wydarzeń wynika jednak śmierć Danaosa i ocalenie Linkeusa;

rozpoznanie - zwrot od nieświadomości ku poznaniu, który prowadzi do przyjaźni lub wrogości między postaciami, których stan szczęścia lub nieszczęścia został uprzednio [przez poetę] określony. Najpiękniejsze jest takie rozpoznanie, które łączy się z perypetią, co ma np. miejsce w Edypie. Istnieją również inne formy rozpoznania. Może ono mianowicie nastąpić dzięki jakimś przedmiotom i to nawet zupełnie przypadkowym, istnieje też możliwość rozpoznania, czy ktoś dokonał jakiegoś czynu, czy go nie dokonał. (...) czasem dotyczy ono tylko jednej z dwu postaci (...), innym razem zachodzi potrzeba rozpoznania obydwu.

patos - bolesne lub zgubne zdarzenie, takiej jak: przedstawione naocznie* zabójstwa, męki, zranienia i inne tego rodzaju rzeczy. *Niekoniecznie ma tu na myśli Arystoteles ścisłe wyrażenie sceniczne podanych zdarzeń, a sam fakt ich obecności. Mówi przecież wcześniej, iż tragedia posiada przecież swą moc oddziaływania nawet bez wystawienia na scenie i bez udziału aktorów.

Kompozycyjne składniki tragedii wymienione przez Arystotelesa w rozdziale VI:

Każda tragedia zawiera sześć składników, które stanowią o jej istocie: fabułę [mythos], charakter [ethe], wysłowienie [leksis], sposób myślenia [dianoia], widowisko [opsis] i śpiew [melopoiia].

Z czego wyodrębnia się:

środki naśladowania - język wysłowienia (mowa, dialog, leksis) i śpiew (kompozycja muzyczna, melopoiia),

sposób naśladowania - widowisko (przedstawienie, kosmos opseos),

przedmioty naśladowczego przedstawienia - fabuła (mythos, która jest naśladowczym przedstawieniem akcji - praksis), naturalne źródła działania postaci: charaktery (objawione w działaniu, ethos) i myślenie (objawione w słowach, sądach, dianoia).

Z wymienionych i opisywanych dalej elementów za najważniejszy Arystoteles uznaje fabułę, czego dowodzi tłumacząc, iż początkujący poeci wcześniej osiągają doskonałość w kształtowaniu charakterów postaci i ich języka, najpóźniej zaś w konstruowaniu fabuły, a także tym, że tragedia może istnieć bez kilku wymienionych elementów, lecz nie bez fabuły, która jest jej istotą i której wyrażenie jest jej celem.

Co ma litość i trwoga do tragedii? W jaki sposób wiąże się z tragedią?

Według Arystotelesa tragedia jest naśladowczym przedstawieniem zdarzeń mającym na celu wzbudzenie tych właśnie uczuć. -> Co mówi teleologiczna koncepcja fabuły tragicznej?

Fabuła jest najważniejszym elementem tragedii, która ma pełnić funkcję katartyczną - przez wzbudzenie litości i trwogi doprowadza do „oczyszczenia” [katharsis] tych uczuć.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Marsz Polonia demo
polonistyka nr6 2009 demo
TOK WPROWADZANIA LITERY w szkole podstawowej, pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna, edukacja pol
Współczesna polska proza kobieca, polonistyka, 5 rok
BEZ DOGMATU H. Sienkiewicz, Polonistyka
test nr 7 wyrażenia regularne, STUDIA, LIC, TECHNOGIE INFORMACYJNE POLONISTYKA ZAOCZNE UW Uniwersyt
antyautorytarna, EDUKACJA POLONISTYCZNA, PSYCHOLOGIA, SOCJOLOGIA, EDUKACJA PLASTYCZNA, PEDAGOGIKA
EDUKACJA POLONISTYCZA 3- sprawdzianik, !Nauka, klasa III
tym rymcimcim, WCZESNOSZKOLNA, Edukacja polonistyczna, e.polonist
Funkcje podrecznika poprawione, studia polonistyka
Deszcze, Bystroń, polonistyka pwsz krosno
M. Białoszewski, polonistyka, XX wiek - Różne
Pitagoras, Polonistyka, Filozofowie i filozofie, Pojęcia
konspekt E. lipska dom dziecka, POLONISTYKA
Słowniki renesansowe i późniejsze, Polonistyka, Leksykografia
Podrecznik(1), Chopin, polonistyka

więcej podobnych podstron