Królestwo: Zoa
Podkrólestwo: Metazoa
Divisio: Eumetazoa
Triblastica
Protostomia
Coelomata
Typ: Arthrepoda
Podtyp: Chelicerata
Gromada: Merostomata
Podgromada: Xiphosura
Limulus polyphemus
Gromada: Arachnida
Rząd: Scorpionidea
Euscorpius sp.
Rząd: Pseuroscorpionidea
Chelifer cancroides
Rząd: Opilionidea
Phalangium opilio
Rząd: Araneida
Podrząd: Labidognatha
Araneus diadematus
Tegenaria domestica
Rząd: Acarina
Podrząd: Gamasida
Varroa jacobsoni
Podrząd: Ixodida
Ixodes ricinus
PODTYP: CHELICERATA
Głównie lądowe, zazwyczaj wolno żyjące (pasożytnicze są tylko roztocza). Brak wyodrębnionej głowy, brak czułków i dwie pary przysadek gębowych. Ciało rozróżniamy na głowotułów (prosoma) i odwłok (opistosoma).
Głowotułów jednolity. U Xiphosura wykształca się z akronu i 6-7 segmentów odnóżowych, u Arachnida z akronu i 6 segmentów odnóżowych. Dwa segmenty występują przed otworem gębowym, pierwszy za otworem należy do głowy zarodkowej, reszta do tułowia zarodkowego. Odnóża są jednogałęziowe i członowane. Dwie pary rozróżniamy na szczękoczułki (chelicery) oraz nogogłaszczki (pedipalpy), reszta (5/4 pary) to odnóża lokomocyjne.
Chelicery leżą przed otworem gębowym, zakończone są szczypcami lub pazurami. Zawiązują się za otworem gębowym i w rozwoju przesuwają przed niego. Pedipalpy położone są za otworem gębowym, mają wyrostki do żucia i są narządami dotyku.
Odwłok składa się z 6-13 segmentów, ma dwugałęziowe odnóża (u Merostomata), u Arachnida odnóży brak. Może być segmentowany lub niesegmentowany. Głowotułów i odwłok zazwyczaj są od siebie odgraniczone.
GROMADA: MEROSTOMATA
Żyjące wyłącznie morskie. Jednolity głowotułów, jednolity lub segmentowany odwłok. Duży telson w kształcie kolca. Para oczu prostych po bokach głowotułowia. Szczękoczułki małe, nogogłaszczki i odnóża duże, wyposażone w endity (wyrostki do żucia). Odwłok z odnóżami skrzelowymi.
PODGROMADA: XIPHOSURA
Rozróżniamy głowotułów, odwłok i telson. Pancerz duży, zakrywający odnóża. Głowotułów jednolity, 7 par odnóży (jednogałęziowych): 2 pary przysadek, 5 par lokomocyjnych. Chelicery ze szczypcami, trójczłonowe. Pedipalpy i lokomocyjne siedmioczłonowe z enditami. Przedostatnia para odnóży większa, natomiast ostatnia zmodyfikowana w chilaria (proste pręty). Otwór gębowy pośrodku głowotułowia, w otoczeniu odnóży (z tyłu ograniczają go chilaria, z przodu labrum).
Odwłok połączony stawowato. Wyposażony jest w ruchome kolce, jest niesegmentowany. Odnóża blaszkowate, pierwsza para tworzy wieczko osłaniające ujścia przewodów płciowych. Kolejne mają blaszki skrzelowe. Telson jest połączony stawowato, anus leży przed nim.
Mózg słabo wykształcony (proto i tritocerebrum). Parzyste oczy złożone oraz oczy proste. Występuje organ czołowy odbierający wrażenia węchowe. Żołądek żujący, obszerny gruczoł trzustkowo-wątrobowy. Serce ma 8 par ostiów, naczynia tętnicze oplatają obrączkę okołoprzełykową. Barwnikiem jest rozpuszczone hemocyjanina. Para gruczołów biodrowych. Przewody gonad uchodzą pod wieczkiem, brak narządów kopulacyjnych. Rozdzielnopłciowe. Zapłodnienie zewnętrzne, jaja bogate w żółtko, centrolecytalne. Larwa trylobitowa.
GROMADA: ARACHNIDA
Lądowe, nieliczne wtórnie wodne. Brak czułków, oczu złożonych, 6 par odnóży głowotułowiowych. W skład odwłoka wchodzi 6-14 segmentów, raczej niesegmentowany. Odwłok możemy rozdzielać na przed i zaodwłok. Odnóża lokomocyjne mają 6-8 członów, reszta odnóży różnie wykształcona. Na odwłoku jedynie odnóża skrajnie wyspecjalizowane.
Epikutikula nawoskowana i lipidowa. Mogą występować gruczoły jadowe oraz przędne. Mózg składa się z protocerebrum (oczy) i tritocerebrum (szczękoczułki). Duży zwój podprzełykowy. Oczy proste w liczbie 1-6 par. Liczne włoski czuciowe oraz narządy szczelinowate (zagłębienia pokrycia ciała okryte błonką przebitą komórką zmysłową).
Pobierają pokarm płynny, więc gardziel jest pompująca. Gruczoł trzustkowo-wątrobowy duży, często pełni funkcje magazynujące. Oddychają płucotchawkami (1-4 par, otworek prowadzi do komory której ściana jest pofałdowana i wypełniona hemolimfą) lub tchawkami (system rozgałęzień doprowadzający tlen bezpośrednio do tkanek). Serce w odwłoku, naczynia liczne (jeśli występują tchawki to zredukowane). Barwnikiem jest rozpuszczona hemocyjanina. Gruczoły biodrowe ilub cewki Malpighiego (1-2 pary wypukleń jelita środkowego). Gonady w odwłoku, uchodzą prosto, narządy kopulacyjne zazwyczaj nie występują. Rozdzielnopłciowe, zapłodnienie wewnętrzne i zazwyczaj rozwój wprost.
RZĄD: SCORPIONIDEA
Zazwyczaj środowiska suche, nocny tryb życia. Mają kolec jadowy na zaodwłoku. 7 + 8 + 6. Głowotułów jednolity, para oczu większych i po bokach kilka par mniejszych. Chelicery krótkie ze szczypcami lub narządami strydulacyjnymi (służącymi do wydawania dźwięków). Pedipalpy duże z dużymi szczypcami, odnóża lokomocyjny ośmioczłonowe, zakończone podwójnym pazurem. Odwłok segmentowany (przedodwłok z 7 segmentów, jeden zanika w rozwoju). Na pierwszym z nich występuje wieczko płciowe, na kolejnym grzebienie (narządy zmysłów). Zaodwłok bez odnóży z kolcem, wyraźne płytki segmentów (sternity, tergity i pleuryty).
Duża koncentracja zwojów (zwój podprzełykowy to 9 zlanych zwojów brzusznych), dalej układ łańcuszkowy. Płucotchawki występują w liczbie 4 par. W sercu 7 par ostiów,, dobrze rozwinięte. Para gruczołów biodrowych i dwie pary cewek Malpighiego. Jajnik nieparzysty, podwójny jajowód uchodzący do pojedynczej macicy. Jądra parzyste, produkują spermatofory (cecha prymitywna). Jajożyworodne lub żyworodne. Rozwój wprost. Samice opiekują się młodymi.
RZĄD: PSEUDOSCORPIONIDEA
Brak zaodwłoka, dobrze rozwinięte nogogłaszczki. Głowotułów jednolity, chelicery dwuczłonowe ze szczypcami. Ewentualne oczka w liczbie 1-2 par. Gruczoł przędny na szczypcach, włoski oskórkowe. Pedipalpy duże z gruczołami jadowymi na końcach. Odwłok segmentowany, 12 segmentów. Silna koncentracja układu nerwowego, krwionośny zredukowany (oddychają tchawkami). Gruczoły biodrowe. Zazwyczaj spermatofory, jaja rozwijają się w woreczkach lęgowych, larwy z narządami ssącymi które potem degenerują.
RZĄD: OPILIONIDEA
Długie i cienkie nogi, głowotułów jednolity, para oczek na wzgórku. Po bokach mają gruczoły odstraszające wydzielające substancje o zapachu octu. Odwłok segmentowany (10 segmentów). Chelicery małe trójczłonowe, szczypce. Pedipalpy z wyrostkami do żucia i pazurem lub narządem dotykowym. Samice mają na odwłoku pokładełko.
Zwoje nerwowe skoncentrowane, oddychają tchawkami. Para gruczołów biodrowych. Odnóża mają zdolność do regeneracji. Samice nie opiekują się młodymi, rozwój wprost.
RZĄD: ARANEIDA
Ciało gęsto pokryte oskórkowymi włoskami, rozróżniamy u niech głowotułów i odwłok. Głowotułów jednolity, gruby i twardy, połączony z odwłokiem stylikiem. Odwłok jest miękki, zbudowany z 12 segmentów, raczej niesegmentowany. Oczy w liczbie 3 lub 4 par. Z przodu głowotułowia, pośrodku znajdują się oczka dzienne, po bokach występują pigmentowane oczka nocne. Chelicery dwuczłonowe z zaginanym pazurem i gruczołem jadowym. Pedipalpy z wyrostkami do żucia, u samców mogą pomagać w przenoszeniu spermy, u samic wykształcone jak odnóża lokomocyjne (te z kolei zbudowane są z 7 członów i zakończone pazurkami). Na odwłoku występują kądziołki (stożkowate wyniosłości gruczołów przędnych, 3 lub 4 pary). Przednia para może łączyć się tworząc kolulus bez gruczołów przędnych lub tworząc kribellum z licznymi gruczołami (w takim wypadku na czwartej parze odnóży lokomocyjnych występują grzebyki do przędzenia nici). Gruczoły przędne wydzielają płyn krzepnący pod wpływem powietrza, same sieci służą do różnych celów.
Linieją przez całe życie. Układ nerwowy skoncentrowany, zwój podprzełykowy ma kształt gwiaździsty, w mózgu występują centra asocjacyjne regulujące budowę sieci. Liczne włoski na odnóżach, oczy dobrze rozwinięte. Narządy szczelinowe pojedyncze lub zespołowe (wtedy nazywamy je narządami lirowatymi). Otwór gębowy ograniczony wargami, w zagłębieniu. Gardziel i żołądek ssący. Płucotchawki w liczbie 1-2 par lub tchawki (1 para). Serce ma 2-5 par ostiów, w hemolimfie występują bezbarwne hemocyty. Gruczoły biodrowe (1-2 pary) oraz para cewek Malpighiego. Gonady parzyste, zbiorniczek nasienny uchodzi do pochwy lub epigynum (płytka samicza). Samce pedipalpami przenoszą spermę na narządy kopulacyjne samic, zapłodnienie wewnętrzne lub w trakcie składania jaj (jeśli występuje epigynum). Jaja składane są do kokonów, którymi opiekują się samice.
PODRZĄD: LABIDOGNATHA
Chelicery pionowe lub skośne, ich pazurki skrzyżowane. Para płucotchawek i tchawek albo dwie pary tchawek. Sześć kądziołków. Sieci łowne.
RZĄD: ACARINA
Liczne są pasożytami, przenoszą choroby. Zdolność do anabiozy. Zazwyczaj drobne. Głowotułów i odwłok połączone jednolicie. Ciało silnie skrócone (odwłok rozwija się z 6 segmentów). Rozróżniamy u nich gnatosomę i idiosomę.
Gnatosoma (część gębowa) zawiera otwór gębowy, powstaje z akronu, segmentów chelicer i pedipalpów i może być wciągana do idiosomy. Nie zawiera zwojów mózgowych, jest w kształcie stożka. Często rozróżniamy ją na nadgębie (nakrywa chelicery), chelicery (różnie wykształcone, mogą być chowane), wargę górną, fałd nadgardzielowy (epifarynks), pedipalpy (tworzą podgębie, różnie wykształcone, często jako narządy czuciowe) oraz fałd podgardzielowy (hipofarynks). Jako stożek gębowy określamy podgębie i epi oraz hipofarynks.
Na idiosomie osadzone są odnóża, jest odgraniczona od gnatosomy rowkiem dysjugalnym, zazwyczaj jednolita. Między drugą a trzecią parą odnóży może być podzielona bruzdą sejugalną na propodosomę oraz histerosomę. Stosuje się umowny podział idiosomy na odnóżową podosome i leżącą za nią opistosomę. Wtedy gnatosomę wraz z propodosomą określamy jako proterosomę. Zazwyczaj cztery pary odnóży (larwy trzy pary). Otwory płciowe na opistosomie, zazwyczaj okryte.
Oskórek nie jest zróżnicowany na płytki, często porzeźbiony. Często gruczoły wydzielające różne substancje ochronne. Mięśnie lekko prążkowane. Układ nerwowy zlany w idiosomie, oczy proste na propodosomie, wiele włosków czuciowych. Gardziel ssąca, może występować wole, liczne uchyłki jelita środkowego. Oddychają tchawkami, 1-4 pary, układu krwionośnego zazwyczaj brak. 1-4 pary gruczołów biodrowych, para cewek. Gonady parzyste, często pokładełko. Częsta partenogeneza, zapłodnienie wewnętrzne. Larwy mają przysadki gębowe i 3 pary odnóży. Przechodzą one przez trzy stadia: proto, deuto i tritonimfę. Mogą występować stadia przetrwalne.
PODRZĄD: GAMASIDA
Drapieżne lub pasożytnicze. Varroa jacobsoni odżywia się hemolimfą pszczół, wywołuje warrozę, przenosi choroby.
PODRZĄD: IXODIDA
Pasożyty. Nożycowate chelicery, podgębie wyposażone w kolce. Oskórek rozciągliwy, przenoszą wiele chorób.