pedagogika-nauka o człowieku, o jego wychowaniu w interakcji i komunikacji z 2 człowiekiem i jednocześnie o kształceniu, nauczaniu i uczeniu się. Pedagogika realizuje zadania które dotyczą opisywania, doświadczenia i umiejętności komunikacji, dlatego pedagogikę dzielimy na ogólną teorię wychowania, historię wychowania, dydaktykę jako podstawowe dyscypliny. Te dyscypliny wyznaczają linię rozwoju człowieka, do nich należą pedagogika rodziny, pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, pedagogika szkolna, obejmująca szkoły ogólnokształcące, zawodowe i wyższe, ped. Dorosłych- andragogika, ped. Specjalna w tym resocjalizacja, rewalidacja, rehabilitacja. Kształcenie ustawiczne, czyli edukacja permanentna i pe dag. Wielk ludzi starszych-gerenogogika. Dyscypliny odpowiadające działalności człowieka: ped. Społeczna, kultury, pracy, zdrowia, czasu wolnego. Dyscypliny pomocnicze dotyczą: pedagogiki- nauka o zawodzie nauczyciela, polityki oświatowej, organizacji oświaty i wychowania, socjologii wychowania. Cele działalności związanej z nauczaniem to dydaktyka, która dzieli się na dydaktykę ogólną, Dyd. Szczegółową(metodyka), Dyd. Szkoły wyższej. Kryteria dotyczące instytucji zajmującej się nauczaniem: ped. Szkolna, przedszkolna, szkoły wyższej. Kryterium rozwojowe człowieka dotyczy ped. Okresu żłobkowego, okresu wczesnoszkolnego, dzieci i młodzieży, andragogiki ( osób dorosłych). Kryteium uwzględniające rozwój działalności człowieka: ped. Obronna, reakcja, działalności kulturalnej, sportu, pracy, zdrowia. Kryterium dotyczące defektów rozwojowych i dewiacji: oligofrenopedagogika (osoby niepełnosprawne umysłowo- małego umysłu), surdopedagogika (osób niesłyszących i niedowidzących), ped. Resocjalizacyjna (niedostosowanie społeczne). Ped. Specjalna- zajmuje się kształceniem i wychowaniem osób z odchyleniami od normy. Def- nauka zajmująca się całokształtem człowieka który posiada deficyty rozwojowe. Rozwój przypada na okres II wojny, kiedy mieliśmy styczność z dziećmi niepełnosprawnymi intelektualnie. Ped. Specjalna zajmuje się dziećmi szczególnie uzdolnionymi oraz wyodrębnia się pedagogikę integracyjną, która zajmuje się złożonymi problemami integracyjnego systemu kształcenia i wychowania. Tworzenie klas integracyjnych regulują przepisy prawne, jest to rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 22.01.2005r. Mówi o formach kształcenia specjalnego, o klasach integracyjnych i o kształceniu indywidualnym, o warunkach organizowania kształcenia dla dzieci niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i i działach ogólnodostępnych lub integracyjnych. Drugie rozporządzenie z dnia 29.01.2003 o potrzebie kształcenia lub indywidualnego nauczania dzieci oraz szczegółowych zasad kierowania dokształcania specjalnego lub indywidualnego. Rozporządzenie z 12.02.2001 w sprawie orzekania i potrzebie kształcenia oraz szczegółowych zasad kierowania dokształcaniem integracyjnym. Pojęcie upośledzenia umysłowego: równoznaczne z niepełnosprawnością intelektualną obejmuje szeroki zakres a także zaburzenia i zachowania emocjonalne występujące w rozwoju, a często osłabienie również sprawności fizycznej. MariaGrzegorzewska posługuję się terminem upośledzenia jako nadrzędnym w stosunku do oligofrenia i otępienia. Mówiąc o tym że oligofrenią nazywa się niedorozwój umysłu istniejący już od urodzenia i najwcześniejszego dzieciństwa, występuje tu zawsze wstrzymanie rozwoju mózgu i wyższych czynności nerwowych, otępienie natomiast, pojawia się później i polega na uszkodzeniu czynności umysłowych dotąd pełnowartościowych. Niepełnosprawność- stan osób które na skutek odchylenia poziomu fizycznego psychicznego i społecznego mają trudności i ograniczenia w rozwoju i funkcjonowaniu. Upowszechnia się definicja uchwalona przez sejm RP gdzie za niepełnosprawną uznaje się tą którą sprawność fizyczną, psychiczną i społeczną trwale lub okresowo ogranicza lub uniemożliwia życie społeczne, naukę, pracę oraz spełnianie ról społecznych zgodnie z normami prawnymi i zwyczajowymi. Osoby niepełnosprawne mają prawo do niezależnego i samodzielnego życia i nie mogą podlegać dyskryminacji. Uchwała sejmu RP z 1997. Podobny sposób patrzenia na osoby niepełnosprawne i ich problemy prezentowane jest przez europejskie forum niepełnosprawności. Definiuje się: osoba niepełnosprawna jest jednostką w pełni swych praw znajdującą się w sytuacji upośledzającej ją na skutek barier: środowiskowych, ekonomicznych i społecznych, których z powodu występujących w niej uszkodzeń nie może przezwyciężać w taki sposób jak inni ludzie. Bariery te często są zwiększone przez depresjonujące podstawy ze strony społeczeństwa. Jest to Parlament Europejski październik 1994. W Polsce przyjmuje się powszechnie niepełnosprawność jako dysfunkcje organizmu (dysfunkcyjność-dzieli się na krótkotrwałą ,trwałą i długotrwałą.Jest ona podstawą do przyznawania stosownych świadczeń socjalnych. W ostatnich latach wyraźniej uwydatnia się nowe tendencje pod kątem szans jakie mogą pojawić się w związku z ograniczeniem jej społecznych skutków) a z drugiej strony jako niezdolność człowieka do pełnego udziału w życiu społecznym. Niepełnosprawność nie jest już tylko rozumiana jako skutek choroby,tylko przede wszystkim rezultatem barier jakie napotyka w społeczeństwie osoba niepełno. W Polsce żyje ok.4,5mil niepełnosprawnych. Najliczniejszą grupę stanowią osoby z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności, a także umiarkowanym.Co 10osoba żyjąca w UE jest niepeł. Blisko40 mil ludzi którzy pomimo własnych ograniczeń starają się przeżyć życie pożytecznie. O tym jak przebiega życie niepełno. Decyduje on sam gdy w pełny uświadomi sobie ograniczenie i możliwość, lecz w jakim stopniu będzie to możliwe zależy w dużej mieże od otoczenia w jakim żyje. Z punktu pedagogicznego niepeł. jest zróżnicowana. Pierwsza reakcja-tworzy podstawę do dalszych perspektyw i analiz funkcjonowania jednostki.Trauma wynikająca z dysfunkcji organizmu doprowadza do przeżyć wstrząsających całym życiem człowieka.Przede wszystkim odczuwanie strachu ,walka o życie,wyobrażenie śmierci, zaburzenie myślenia, nowe wyobrażenie o własnym ciele,samotność, utrata rul społecznych i ograniczenie aktywności zawodowej. Wielkość traumy zdeterminowana jest również przez wielkość uszkodzenia, czynniki te mają również wpływ na czas w jakim osoba niepeł. poradzi sobie z przeżyciem i zaakceptuje swój stan. Droga prowadząca do odzyskania wiary w swoje możliwości nie jest łatwa. Początkowo wydaje się startem, który nie ma sensu. Proces akcetacji zależy w dużej moieże od programu rehabilitacji oraz osobowości człowieka. Jednocześnie zrozumienia pojęcia wyleczony i zrehabilitowany to różnice polegające na następującym sformuowaniu:”wyleczony to człowiek, który powrócił do zdrowia,a rehabilitowany, to człowiek, który powrócił do społeczeństwa”. Pacjent wtedy jest zdrowy gdy wraca do życia,a nie wychodzi z szpitala.Rozpatrując Osoby z wadami wrodzonymi można stwierdzić, że ich sytuacja jest odmienna od tych ,które spotkały się z niepełnosprawnością w latach późniejszych czyli inaczej mówiąc inwalidztwo od urodzenia jest dla pacjenta nieco inną reakcją niż jeżeli nastąpi ono w ciągu życia.dzieje się tak prawdopodobnie, że człowiek z wrodzonymi uszkodzeniami ciała rozwija własne ja z uwzględnieniem nieistniejącego defektu. Dopiero w dalszym życiu uzyskuje informacje o różnicach i anomaliach somatycznych a więdz nie prowadzi to do nagłego szoku. Inaczej mówiąc dotychczasowe życie które ulega zmianie trzeba pogodzić ze zmieniającym się obrazkiem własnego ciała,ograniczoną sprawnością, a także nauczyć się żyć w środowisku zdrowych ludzi,lecz żeby pogodzić się z tym trzeba uwieżyć,że inwalidztwo nie przekreśla realnych możliwości kontynuowania życia tylko w nowych warunkach i odegrania w świecie pożytecznej roli. Postrzeganie osoby nieme.przez społeczeństwo-Często trudno jest nam postawić się w sytuacji i zrozumieć osobę niepełnosprawną fizycznie, psychicznie ,niewidomą. Wynika to z braku doświadczenia oraz kontaktu z taką osobą trzeba jednak odróżnić brak umiejętności od niechęci zrozumienia takiej osoby. Relacje warunkują akceptacje osób niepełnosprawnych w życiu społecznym osoby niep. Często natrafiają na liczne utrudnienia i w brutalny sposób przypominają im o ich odmienności, powodując zniechęcenie i frustracją. Wartościowanie osób niepeł. często zależy od funkcjonalnych w naszym umyśle pojęć i schematów w naszym umyśle pojęć i schematów wpływać one mogą na bezpodstawne, często odruchowo złe wartościowanie tych osób w często boimy się tego czego nie znamy, lęk przed tym co obce i nieznane. Człowiek niepeł. to osoba która ma swoje poglądy zainteresowania, mażenia,pragnienia. Izolowanie się od niepeł. i uważanie ich za gorszych,używanie krzywdzących określeń sprzyja segregacji.Brak kontaktu z osobami niepeł.wynika nieczęsto z obawy i niewiedzy jak mamy zachować się w obecności takiej osoby.Ludzie niep. Oczekują zainteresowania i czują się dowartościowani,pewni siebie,nabierają odwagi i chętnie obcują z drugim człowiekiem.Wpływ otoczenia jest dla nich bardzo ważny.Okazuje się często,że pacjent powrócił ze szpitala,jest skazany na wegetacje społeczną,ponieważ mieszka na4piętrze,bez windy i musi przebywać daleką drogę,aby wyjść z mieszkania.odnosi się to do postrzegania osób niepeł.bo większy kontakt i chęć pokonania barier prowadzi do normalizacji i wzajemnych relacji.Poznanie wartości tych ludzi prowadzi do lepszego funkcjonowania ich w społeczeństwie.Często osoba niepeł.kojaży się z pojęciem biedy,żebractwa,negatywnymi wyobrażeniami,lękiem przed zarażeniem się a także odawą przed bojkotem towarzyskim spowodowanym kontaktem z osobą niepeł.Społeczeństwo powinno wiedzieć,że osobą niepeł.na ulicy,w sklepie i w innych miejscach to ludzie,którzy dzięki swojemu samozaparciu i pragnieniu życia na równi zdolni są być wśród nas. Nie chcą być oceniani w kategoriach swoich fizycznych ograniczeń. Chcą być akceptowani takimi jakimi są.Niepełnosprawność intelektualna-obejmuje zakres niepełnosprawności intelektualnej oraz zaburzeń emocjonalnych i społecznych.Niep.intelektualna(upośledzenie umysłowe)jest to nieosiągnięcie nieodpowiedniej dla danego wieku sprawności poznawczej,umożliwiającej opanowanie wiadomości i umiejętności niezbędnych do prawidłowego przystosowania życiowego.Światowa organizacja zdrowia klasyfikację opiera na badaniu ilorazu inteligencji w następujący sposób.Dolna granica normy68-83ilorazu inteligencji.Upośledzenie w stopniu lekkim52-63.W stopniu umiarkowanym36-51.W stopniu znacznym20-35.W stopniu głębokim0-19.Przyczyny powstania upośledzenia umysłowego dzielimy biorąc pod uwagę okresy występowania-przed urodzeniem:wiek matki,czynniki genetyczne,dziedziczne,uszkodzenia mechaniczne płodu,wstrząsy płodu,używanie leków,prześwietlenia RTG,choroby infekcyjne matki(grypa w3pierwszych miesiącach ciąży).Drugi okres-porodowy-może wystąpić uszkodzenie mechaniczne i niedotlenienie dziecka.3okres-pourodzeniu-urazu fizycznego choroby mózgu,niekorzystne warunki psychospołeczne,oraz zaburzenia przemiany materii.Terapia i leczenie-to proces złożony,bowiem istotne są zarówno działania medyczne jak i edukacyjne oraz psychoterapeutyczne.Ogólna uwaga dotycząca terapii to otoczenie dzieci życzliwością.Dzieci niepeł. intelek.podlegają tym samym procesom jak rówieśnicy pełnosprawni.Jednak działania związane z zagrożeniem nie dają takich efektów i przejawiają się w upośledzeniu porozumiewania się-mowa,pismo-z zaburzeniami emocjonalnymi oraz wadami ukrytymi dla oka.Postawy rodziców i ich konsekwencje dla dziecka upośledzonego intelek.-postawy:nadmiernej opiekuńczości-wyręczania z wykonywania niektórych czynności,pozornej pomocy,ograniczającej się do atrakcyjnych zabawek bez umiejętności ich wykorzystania zarówno w zabawie jak i w rehabilitacji.Ta postawa nadmiernej opieki występują u rodziców którzy z róznych powodów przeczuwają poczucie winy akceptują dziecko tylko pozorne i nie rozumieją istoty pomocy. Postawa akceptacji-przyjmują dziecko takie jakie jest.Odrzucanie dziecka-jest to najgorsza postawa,mogąca być wynikiem przyjścia na świat innego dziecka niż spodziewali się rodzice.Nieumiejętnego postępowania z dzieckiem niepeł.intel.Nieprawidłowego przyjęcia przez babcie w przekonaniu,że młoda matka nie potrafi sobie poradzić z wychowaniem dziecka,oraz długotrwała hospitalizacja.Postawa nadmiernie wymagajaca-rodzice stawiają dziecku zbyt duże wymagania nie zdając sobie sprawy z tego,że nie jest w stanie tego sprostać,uważają,że dziecko nie jest w stanie współpracować,wykonać na danym etapie pewnych czynności,czy opanować umiejętności.Wychowanie zbyt liberalne-polega na dawaniu dziecku zbyt dużej swobody,braku karcenia jego niepożądanych zachowań,co prowadzi do nie liczenia się dziecka z rodzicami.Pojawianie się trudności z przystosowaniem do wymagań innych jakim jest grupa rówieśnicza i przyzwyczajeniu się do żądań ,do natychmiastowego spełnienia wszystkich zachcianek.Zbyt małe zainteresowanie dzieckiem i brak współdziałania-skutniem tych tendencji jest brak zainteresowania odpowiedniego zachowania.Wychowanie niekonsekwentne-polega na zmienności oddziaływań wychowawczych,braku egzekwowania poleceń,błędów w ocenianiu (raz łagodnie,raz surowo)w zależności od nastroju rodziców,co zagraża poczuciu bezpieczeństwa.Terapia dziecka dotyczy zarówno jego możliwości intelektualnych ,emocjonalnych i społecznych.Dzieci niepeł.w stopniu lekkim-charakterystyka tych dzieci jest zróżnicowana ze względu na rodzaj i poziom zabużeń rozwojowych i zdaniem wielu autorytetów tj.Bożyszkocka,Wyczesany.Zawiera oddziaływanie wielu czynników w przeciwieństwie do głębszych postaci niedorozwoju.Dzieci te nie wyróżnianą się swym wyglądem wśród rówieśników,dopiero po wnikliwej obserwacji można zaóważyć odchylenia w funkcjonowaniu czynników psychicznych.Dla procesu nauczania i uczenia się najistotniejsze znaczenie ma poziom sprawności procesów poznawczych.Dla procesu nauczania i uczenia się najistotniejsze znaczenie ma poziom sprawności procesóe poznawczych tj.poznawanie umysłowe-myślenie i manipulacje-praktyczna działalność.Dziecko upośledzone w wyniku oddziaływania uszkodzenia centralnego układu nerwowego,ma zabużony poziom spostrzegania.Spostrzeganie jest niedokładne,często wypiurcze,co wiąże się ze znacznym zaburzeniem analizy i syntezy.Funkcjonowanie niep.dziecka w stopniu lekkim,ma zaburzony obraz kształtu barwy,odrębności przedmiotów i uzależnione jest os sprawności procesów myślowych.Zaburzone są procesy myślowa słowno pojęciowe i abstrakcyjne.Myślenie zatrzymuje sięna poziomie konkretno-obrazowym.Ma kłopoty z tworzeniem+ pojęć,wnioskowaniem.Człowiek w wieku15-20lat ma poziom dziecka8-letniego.czyli są zaburzone wyższe formy myślenia co powoduje gorsze zdobywanie wiedzy i najczęściej obserwujemy słabą koncentrację uwagi, zaburzenia orientacji przestrzennej,słaby poziom sprawności grafomotorycznej(związana z pisaniem),występują wady wymowy,wolne tępo pracy,trudność w rozpoznawaniu liter oraz w czytaniu,ograniczony poziom wykonywania działań matematycznych,brak zrozumienia treści zadań tekstowych i trudności w ich rozwiązywaniu.trudności w orientowaniu się w sytuacjach czasowych i posługiwaniu się nim. Słaby poziom samodzielności wykonywania zadań.Dziecko upośledzone w stopniu lekkim mało widzi kiedy patrzy i mało słyszy kiedy słucha.Trudno jest mu skoncentrować się,jeśli są to czynności abstrakcyjne.Dzieci te mają dobrą pamięć mechaniczną,nie mają pamięci logicznej.np.trudność mają z odpytywaniem na wyrywki,często nie rozumieją tego.Programy aktywności-zostały stworzone przez małżeństwo Mariannę i Christophena Knillów.Pracując od1973r z osobami dorosłymi,dziećmi i młodzieżą z ciężkimi zaburzeniami rozwoju ruchomym,poznawczym i społecznym doszli do przekonania,że odpowiednio skonstruowany program terapeutyczny jest w stanie obudzić inicjatywę u osób upośledzonych.Uważali,że najważniejszym kanałem sensorycznym jest skóra.Dotyk jest pierwszym wrażeniem jakiego doznajemy.Od wrażliwości dotykowej zależy umiejętność nawiązania kontaktu z otoczeniem.W swoich programach aktywności autorzy skojarzyli ruch i dotyk ze specjalnie skomponowaną muzyką. Wykonując ćwiczenia przy muzyce dziecko uczy się odczuwania własnego ciała i otwiera na doznania dotykowe z otoczeniem.Programy aktywności stanowią ramy dzięki którym rozwija się kontakt społeczny,ruch i zabawa.Stanowią one również baze wyjściową dla rozwoju rozumienia i używania języka.W tych programach każdy ruch dziecka wspierany jest przez akompaniament muzyczny,będący sygnałem konkretnej aktywności.Co wymaga puźniejszy jego udział i rozumienie związanego z nim języka.Muzyka wyznacza długość trwania ruchu i uzasadnia jego charakter.Ruchy obejmują ćw.całego ciała,wykonując aktywność wielokrotnie,dziecko uczy się schematu własnego ciała,poznaje zależności między poszczególnymi jego częściami,a tym samym uczy się świadomego władania nim.Aktywności zawarte w każdym programie następują kolejno po sobie.Realizowany program powinien być dostosowany do specyficznych potrzeb każdego dziecka.dziecko najpierw słucha taśmy i zapoznaje się z muzyką.Muzyka która twoży ramy dla ruchów w czasie może pomóc dzieciom niesprawnym wzmocnić kontrolę nad częściami ich ciała.Program aktywności składa się z6części:program wprowadzający (trwa8min.,kołysanie,wymachiwanie rękoma,pocieranie dłoni,klaskanie,głaskanie głowy,głaskanie brzucha,relaksacja).P. specjalny-(trwa25min., kołysanie,wymachiwanie rękoma,pocieranie dłoni,zaciskanie i otwieranie dłoni,klaskanie,głaskanie policzków,głaskanie brzucha,głaskanie ud,rowerek, przewracanie się, relaksacja) .P.pierwszy-(trwa15min., kołysanie,wymachiwanie rękoma, zginanie i rozprostowywanie rąk,pocieranie dłoni,zaciskanie i otwieranie dłoni, ruchy palców u rąk, klaskanie, głaskanie głowy, gł. policzków, gł. łokci, gł.brzucha, przewracanie się, relaksacja) .P.drugi- (trwa15min., kołysanie,klaskanie,gł.brzucha, gł.ud, gł.kolan, gł.palców u stóp, wiosłowanie, pocieranie stóp,rowerek, leżenie na plecach, odwracanie się z pleców na bok,odwracanie się z pleców na brzuch,relaksacja).P.trzeci- (trwa20min., leżenie na brzuchu,leżenie na plecach,obracanie się z pleców na brzuch,obracanie się z brzucha na plecy, rowerek,czołganie się,raczkowanie, klęczenie i spacerowanie na kolanach,upadanie z pozycji klęczącej, odpychanie i przyciąganie,relaksacja).P.czwarty-(trwa20min., leżenie na brzuchu,leżenie na brzuchu i mruganie oczyma, leżenie na plecach z rękoma wokół karku, rowerek, odbijanie się na siedzeniu, kręcenie się wokół siedzenia, ślizganie się na siedzeniu, podnoszenie się i stanie bez ruchu, podnoszenie ramion jednego ,a potem obu jednocześnie, podnoszenie jednocześnie jednej ręki i nogi, stawanie przed kimś,podbieganie i odbieganie do/od osoby, spacerowanie szybko i delikatnie, spacerowanie wolno i ciężko, spacerowanie wolno i delikatnie po cichu, odpychanie i przyciąganie,dowolne ruchy)