TRĄDZIK RÓŻOWATY (ROSACEA)
Jest to dermatoza, która dotyczy osób w wieku dojrzałym.
Częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn.
Pierwsze objawy pojawiają się w okresie pełnej dojrzałości płciowej i waha się między 30- 60 r.ż.
Zmiany ulegają zaostrzeniu w okresie około menopauzalnym, jak też w czasie ciąży, miesiączki lub jajeczkowania.
Charakteryzuje się występowaniem zmian rumieniowych, wykwitów grudkowych i krostkowych.
ETIOPATOGENEZA:
jest złożona i nadal nie w pełni wyjaśniona
schorzenie ma przebieg wieloletni z okresami remisji (czasowe zmniejszenie nasilenia choroby lub całkowite jej ustąpienie) i zaostrzeń
rozpoznanie trądziku różowatego opiera się głównie na kryteriach klinicznych
Wyróżnia się 4 typy i 1 odmianę trądziku różowatego:
POSTAĆ RUMIENIOWA z licznymi teleangiektazjami ( ERYTHEMATOTELEANGIECTATIC ROSACEA)
POSTAĆ GRUDKOWO - KROSTKOWA ( PAPULOPUSTULOSA ROSACEA)
POSTAĆ PRZEROSTOWO - GUZOWATA
POSTAĆ OCZNA ( OCULAR ROSACEA)
ODMIANA ZIARNINIAKOWA ( ROSACEA GRANULOMATOSA)
Trądzik różowaty powstaje na podłożu cery tłustej (łojotokowej), ale równocześnie wrażliwej, ze skłonnością do rozszerzania się naczyń krwionośnych
Przyczyną jedną z wielu powstawania trądziku różowatego są zaburzenia naczynioruchowe związane z wegetatywnym układem nerwowym -NERWICA NACZYNIORUCHOWA, określana jako PREROSACEA (początkowy okres trądziku różowatego)
We wszystkich postaciach dominującym objawem jest napadowe
( flusching) lub utrwalone zaczerwienie skóry twarzy, utrzymujące się bardzo długo
postacie trądziku różowatego określane są również jako OKRESEM trwania choroby, ze zróżnicowaniem typu zmian
I OKRES ( POSTAĆ) RUMIENIOWY
Dochodzi do napadowego zaczerwienienia skóry twarzy. Początkowo zaczerwienienia są krótkotrwałe, przemijające, przechodzące w utrwalone zaczerwienienie o charakterystycznym kształcie motyla - środek brody, policzki, nos, środek czoła. Po ustąpieniu rumienia mogą pozostawać rozszerzone, drobne naczynia krwionośne skóry, które utrwalają się w postaci TELEANGIEKZJI( rozszerzone naczynia krwionośne)
II OKRES (POSTAĆ) GRUDKOWO - KROSTKOWY
Do I okresu - zmian naczyniowych, dochodzą charakterystyczne zmiany w postaci wykwitów, grudek i krostek
NIE WYSTEPUJĄ ZASKÓRNIKI!
Zmianom w tym okresie trądziku różowatego może towarzyszyć uczucie:
napięcia
pieczenia
kłucia
mrowienia cechy/objawy wspólne dla cery
świądu i ściągania z trądzikiem różowatym i cery
gorąca wrażliwej
III OKRES (POSTAĆ) PRZEROSTOWO - GUZOWATY
OKRES PRZEROSTOWY - dochodzi do przerostu tkanki łącznej gruczołów łojowych i ścian naczyń krwionośnych skóry ( śródbłonka). Zmiany tworzą się najczęściej w obrębie nosa, rzadziej policzków, następnie na części środkowej czoła i brody. Ogniska mają zwykle symetryczny kształt
OKRES, w którym powstaje GUZOWATOŚĆ ( KALAFIROWATOŚĆ) nosa, powodująca jego zniekształcenie. Skóra jest lśniąca, zgrubiała z widocznymi rozszerzonymi ujściami gruczołów łojowych i licznymi teleangiektazjami (o kolorze sino czerwonym)
PRZYCZYNY:
zaburzenia naczynioruchowe
zaburzenia hormonalne (ciąża, jajeczkowanie, miesiączka, menopauza)
stres, napięcia nerwowe
choroby układu krążenia oraz leki na nie stosowane
wrażliwość na oddziaływanie czynników zewnętrznych - atmosferycznych ( wysoka, niska temperatura, wiatr, mróz, słońce)
klimatyzacja w pomieszczeniach, suche powietrze
zaburzenia ze strony układu pokarmowego:
nieżyt, choroba wrzodowa żołądka, dwunastnicy
obecność, infekcja HELICOBACTER PYLORI
zaburzenia pracy trzustki, jelit
dieta, nietolerancja pokarmów ( cytrusy, orzechy, pomidor- przecier, kakao, alkohol- czerwone wino, gorące i ostre potrawy)
8. Błędy w pielęgnacji cery:
mycie twarzy wodą chlorowaną z mydłem
stosowanie peelingów mechanicznych - scrub
mocne pocieranie i wycieranie skóry ręcznikiem
stosowanie kosmetyków zbyt silnie działających z kw. owocowymi o wysokim stężeniu lub z alkoholem; masek rozgrzewających, mocno zasychających, ściągających
9. Niewłaściwy styl życia:
korzystanie z sauny, solarium
ekspozycja na słońce
duży wysiłek fizyczny
10. Nadmierne wydzielanie sebum
CZYNNIKIEM NASILAJĄCYM ZMIANY jest obecność w gruczołach łojowych NUŻEŃCA -> DEMODEX FOLLICULORIUM oraz DROŻDŻAKÓW LIPOFILNYCH -> PITYROSPORUM OVALE
11.Uwarunkowania genetyczne
PROBLEMATYKA:
zaburzenia ze strony PTS
kruchość, przepuszczalność naczyń, obrzęk
nerwica naczynioruchowa ->rumień
wrażliwość -> nadreaktywność na bodźce emocjonalne, czynniki zewnątrzpochodne
napięcie, ściągnięcie, suchość skóry lub nadprodukcja sebum
świąd, pieczenie, uczucie gorąca
PIELĘGNACJA:
Prawidłowa pielęgnacja cery z trądzikiem różowatym jest bardzo trudna, powinna przebiegać według pewnych zasad:
przed pierwszym zastosowaniem kosmetyku należy wykonać próbę tolerancji
twarz należy myć preparatami przeznaczonymi dla cery wrażliwej: mleczka, oliwka hydrofilna
należy używać wody termalnej, toniki bezalkoholowe
stosowane kremy powinny mieć lekką konsystencję i być obojętne w celu zmniejszenia obrzęku, uczucia pieczenia, podrażnienia skóry i odbudowy płaszcza hydrolipidowego
należy stosować preparaty zmniejszające rumień, obkurczające, hamujące stan zapalny oraz preparaty ochronne przed UVA/B i IR
można stosować peelingi enzymatyczny 1 raz na 2 tyg, gommage do zmycia
Najlepsze efekty uzyskuje się stosując preparaty DERMOKSMETYCZNE, zawierające substancje czynne:
wit. PP, C
alantoinę
d - pantenol
olejek z rumianku rzymskiego
ruta zwyczajna
miłorząb japoński ( uszczelnia naczynia)
bluszcz pospolity
kasztanowiec
krwawnik
lukrecja gładka
dziurawiec zwyczajny
skrzyp polny
arnika
malwa
rumianek -> bisabolol
zielona herbata
algi
mącznica cielista
nostrzyk żółty
ostropest plamisty ( wzmacnia naczynia)
liście prawoślazu lekarskiego ( śluzy, pektyny, flawonoidy) osłaniająco
owoc poziomki pospolitej - odżywczo, wzmacniająco
Zabiegi wykonywane w gabinecie:
wzmacniający i uszczelniający ściany naczyń krwionośnych,
łagodząco - kojący,
nawilżający
LECZENIE:
Ogólne:
Antybiotyki- tetracykliny, erytromycna, metronidazol
Retinoidy- isotretinoina
Leki przeciwzimnicze ( hydroksychlorochina)
Sulfony
Miejsowe:
Antybiotyki: erytomycyna, klindamycyna, metronidazol
Kw. Azelainowy
Retinoidy
Zawiesina siarkowo - ichtiolowa
Preparaty z wit. ( wit. A, PP, C)
Dieta
Naświetlanie solluxem z niebieskim filtrem
Jonoforeza
Laser
Dermabrazja, elektrokoagulacja
Leczenie chirurgiczne w przypadku ostatniego stadium choroby
leki naczyniowe
1