WYKŁAD I
Problematyka
system bankowy,
struktura banku,
funkcje banku,
operacje bankowe.
Ukształtowanie aktywów i pasywów
kredyty
Podstawowe zasady kredytowe przedsiębiorstwa i ludności
pojęcie,
cechy,
klasyfikacja kredytów.
Czym jest kredyt bankowy w polityce
Umowa kredytowa
forma
elementy
konsekwencje
zmiany umowy
Ocena wniosku kredytowego
tematyka
merytoryczna
kredytowanie inwestycji
Prawne formy ubezpieczenia kredytu
źródła i koszty środków banku
Zasady i tryby dochodzenia należności przez bank
Alternatywne formy finansowania działalności gospodarczej przez bank
Problem ryzyka kredytowego
....
klasyfikacja
ograniczenie ryzyka
Gwarancje bankowe
Transakcje na rynkach finansowych, walutowych, pieniężnych, kredytowym i pap. wart.
Samodzielne i samofinansujące jednostki
posiadające osobowość prawną,
dzielące się wg. statusu
W gospodarce spełniają funkcje:
kreowanie pieniądza gotówkowego (polega na emisji znaków pieniężnych)
kreowanie pieniądza bezgotówkowego (bankowego) - realizują banki komercyjne. Pieniądz bankowy występuje w postaci sald na rachunkach klientów banku.
pośrednictwo w rozliczeniach pieniężnych - obok banków inne instytucje finansowe mogą dokonywać pośrednictwa finansowego (ale banki pośredniczą najczęściej).
Czynności bankowe (operacje lub usługi):
operacje bierne,
operacje czynne,
operacje pośredniczące,
inne usługi.
Ad.1. operacje bierne (pasywne)- to gromadzenie depozytów (wkładów) i wykorzystywanie innych czynności zmierzających do zwiększania sumy kapitałów własnych i obcych znajdujących się w dyspozycji banku. Zwiększenie pasywów czyli kapitałów własnych i obcych w banku.
Ad.2. operacje czynne - polegają na wykorzystaniu zgromadzonych kapitałów do udzielania kredytów lub do lokowania ich w innych lokatach takich, które przyniosą bankom dochód.
Ad.3. operacje pośredniczące - na zlecenie klientów na bazie rachunków bankowych.
Ustawa z 29.08.97 r. „Prawo Bankowe”: Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustawy, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do działań bankowych, .....
Przyjmowanie wkładów pieniężnych na żądanie lub z nadejściem terminu, prowadzenie tych wkładów,
Udzielanie kredytów,
Udzielanie gwarancji bankowych,
....
prowadzenie bankowych rozliczeń pieniężnych,
wykonywanie innych czynności
Innymi czynnościami bankowymi są:
udzielanie pożyczek,
operacje wekslowe,
wydawanie kart płatniczych,
wykonywanie operacji przy użyciu kont,
terminowe operacje...,
nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych,
przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych,
wykonywanie czynności obrotu dewizowego,
wykonywanie czynności zleconych (np. emisje pap. wart.)
Komisja Nadzoru Bankowego - podejmuje decyzje związane ze statutem banku.
Kasy nie mają statusu banku, a prowadzą działalność polegającą na gromadzeniu oszczędności swoich członków.
wyodrębnienie się banków emisyjnych,
uniwersalizm w działalności banków operacyjnych,
Banki emisyjne są podstawą banków w każdym kraju. Banknoty emitują albo banki państwowe, albo spółki kapitałowe o przewadze kapitału państwowego.
Banki emisyjne spełniają funkcje:
dbają o stabilność waluty krajowej,
regulują płynność całego systemu bankowego,
kształtują potencjał kredytowy banków operacyjnych.
W wielu krajach Bank Centralny prowadzi rachunki budżetu państwa. Banki Centralne wykonują operacje zlecone przez aparat państwowy i udzielają kredytów.
Banki operacyjne (uniwersalne, komercyjne) - wykonują wszystkie operacje bankowe i nie stosują się do nich żadne ograniczenia ilościowe, branżowe, regionalne. Kierują się komercyjnością.
Banki specjalne różnią się zakresem i formą działania lub rodzajem klientów, np. banki przemysłowe, rolne itp.
Banki hipoteczne - kredyty zabezpieczone nieruchomościami (wpis hipoteczny)
Spółdzielnie kredytowe - instytucje - drobne kredyty dla członków. Odpowiedzialność materialna za działalność spółdzielni.
Kasy oszczędnościowe - środki głównie od ludności - pożyczki, rozliczenia finansowe na zlecenie
Struktura systemu bankowego w Polsce: dwa szczeble:
Bank Centralny - NBP,
Banki Komercyjne.
Banki komercyjne dzielą się w zależności od formy własności:
banki państwowe (1924 r. - Bank Gosp. Kraj. - jedyny państwowy)
banki w formie spółek akcyjnych,
banki spółdzielcze,
banki zagraniczne.
Wydzielenie ze struktur NBP 9 banków komercyjnych. Obecnie działa 85 banków komercyjnych.
1994 - restrukturyzacja banków spółdzielczych i BGŻ
trójstopniowa struktura spółdzielczości,
solidarna odpowiedzialność wszystkich banków zrzeszonych za ryzyko i płynność finansową banku zrzeszonego.
Banki zagraniczne - duża ekspansja kapitału zagranicznego w bankowości polskiej,
Bank państwowy - może być utworzony przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia na wniosek Ministra Skarbu, po opinii Komisji Nadzoru Bankowego (KNB).
Bank spółdzielczy - ustawa „Prawo Spółdzielcze” na podstawie KNB (10 osób).
Bank spółka akcyjna - wydaje zezwolenie KNB po konsultacji z Ministrem Finansów (3 os.)
Zezwolenie jest wydawane przez KNB pod warunkiem:
wyposażenia banku w kapitał własny,
zarządzanie rozważne (b. ważny wymóg, odpowiednie kierownictwo banku z doświadczeniem i wykształceniem)
zapewnienie pomieszczeń,
kap. akcyjny min. 5 mln euro
Gwarantowanie depozytów:
Bankowy Fundusz Gwarancyjny. 17.000 euro - 90%
3
1