Komunikacja interpersonalna - ciąg dalszy.
Komunikacja ma ścisłe powiązania z zagadnieniem mediów masowych, czyli tzn. czwartej władzy.
Medium (łac. środkowy, bezstronny) - to, coś co zapośrednicza interakcje między ludźmi.
Media:
- zapewniają obieg informacji
- dają wyraz i okazję do wyrażenia opinii przez społeczeństwo
- kontrolują pozostałe władze
ale niejednokrotnie prowadzą do negatywnych skutków. Ważne, aby mieć świadomość słabości mediów masowych.
5 głównych grzechów czwartej władzy:
ekonomiczna zależność - systematyczna komercjalizacja, czyli dostosowanie do wymogów gospodarki rynkowej oraz osób (państwa), które opłacają dane przedsięwzięcia, np. reklamy, łagodzenie pewnych wypowiedzi, albo pomijanie tematów
rytualizm i nadprodukcja obrazów - coraz większe problemy w wypełnieniem czasu i ramówki (mnogość stacji, gazet, wydłużenie czasu antenowego, zwiększenie objętości) oraz coraz mniej czasu na weryfikacje danych i szukanie czegoś innego, nowego (stąd częste plagiaty)
poetyka skandalu - konflikty, skandale sprzedają się lepiej niż współpraca, działania na rzecz innych; media poszukują, więc wydarzeń szokujących, skandalicznych, cech różniących różne osoby i konfliktujących - stąd coraz więcej konfliktowości w przestrzeni publicznej, szerzenie nietolerancji, rasizmu i nienawiści - mowa nienawiści w polityce
niekompetencja dziennikarzy - obniżenie poziomu kształcenie na uczelniach
niezdolność do wiernego odzwierciedlenia rzeczywistości - niezależnie od intencji dziennikarzy obiektywne odzwierciedlenie nie jest możliwe. Informacje przechodzą przez szereg filtrów i ulegają redukcji.
MOWA NIENAWIŚCI
- termin obecny zarówno w naukach społecznych, jak i w codziennych walkach politycznych
- istotną cechą mowy nienawiści jest to, że posługuje się negatywnymi stereotypami obcych grup w kontraście do pozytywnego opisywania grupy własnej. Stereotyp może też opierać się elementach prawdziwych połączonych jednak w fantastyczną całość oraz być nadmiernym uogólnieniem opisu prawdziwego
- elementem mowy nienawiści są dehumanizacja oraz okazywanie wyższości rozmówcom
- mowa nienawiści jest zjawiskiem silnie uzależnionym od kontekstu i należy ten kontekst rozpatrywać przy definicji i określaniu tego co stanowi mowę nienawiści, a co nie.
Zapobieganie stosowaniu i eskalacji mowy nienawiści:
1) komunikaty typu JA, zamiast TY
2) asertywne wyrażanie i odbieranie krytyki
3) umiejętność prowadzenia negocjacji przy konfliktach
Ad1). Komunikat typu „Ja”:
Nie lubię (ja) czekać na kogoś, zdenerwowałem się (ja) czekając na ciebie!
Komunikat typu „Ty”:
Jesteś (ty) nieodpowiedzialny, spóźniłeś się pół godziny!”
Jak powinna wyglądać komunikat typu „Ja”
1) Wskazanie na konkretne zachowanie.
2) Określenie jak to zachowanie wpływa na nas, tzn. konkretne nazwanie negatywnego skutku.
3) Nazwanie emocji, które to w nas wywołało.
Ad 2). Asertywne wyrażanie i odbieranie krytyki
Asertywne wyrażanie krytyki
Celem asertywnej krytyki jest eliminacja zachowania drugiej strony, które nam nie odpowiada. Osiągamy to poprzez uświadomienie rozmówcy, że to co robi nam nie pasuje oraz nakłonienie go do zmiany zachowania. W asertywnej krytyce nie ma miejsca na upokorzenie, raniącą formę wypowiedzi, wyzwiska, nieuprawione uogólnienie pojedynczych faktów, złośliwości czy aluzje.
Maria Król-Fijewska w swojej książce pt. „Asertywność menedżera” opisuje technikę, którą można zastosować, jeśli chcemy w asertywny sposób wyrazić krytyczną opinię o innej osobie. Technika ta nosi nazwę FUO + 2K. Skrót ten oznacza:
F jak Fakty czyli informacja, czego dotyczy nasza krytyka np. „Raport nie został skończony na czas”.
U jak Ustosunkowanie do faktów np. „Nie podoba mi się to”.
O jak Oczekiwanie czyli czego oczekujemy od naszego rozmówcy np. „Chciałbym, aby został jak najszybciej skończony”.
K jak Konkret czyli np. konkretny termin do kiedy dana osoba ma poprawić swoje zachowanie „Proszę o jego dostarczenie na jutro, na godz. 10.00”.
K jak Kontrakt czyli zawarcie kontraktu związane z wypełnieniem oczekiwania np. „Czy możemy się tak umówić?”.
W asertywnej krytyce może się znaleźć również pytanie motywujące np. „Jakie widzisz rozwiązanie tego problemu?”, „Co proponujesz?”, „Co zamierzasz zrobić w tej sytuacji?” itp., które angażują drugą stronę w zlikwidowanie niekomfortowej sytuacji..
Asertywne przyjmowanie krytyki
Wiele osób odbiera krytykę nie jako opinię innych na ich temat, ale jako wyraz prawdy. Dlatego słysząc zdanie, które nie zgadza się z ich „prawdą”, zaczynają atakować, mnożyć argumenty lub usprawiedliwiać się.
Potraktowanie oceny jako opinii oznacza uznanie, że ktoś może mieć inne zdanie na mój temat, niż ja sam. Możemy się zgadzać z osobą, która nam mówi o swojej opinii (np. „Myślę podobnie”, „Mam takie samo zdanie o sobie”) lub nie („Myślę o sobie inaczej”, „Ja tak nie uważam”). Kiedy mówimy „Masz rację” traktujemy ocenę jako fakt obiektywny, a nie ocenę.
Kiedy krytyka dotyczy spraw błahych i ma wyraźnie złośliwy charakter, możemy zastosować technikę „zasłony z mgły”. Polega ona na spokojnym zgodzeniu się z krytyką, np. „Pewnie masz rację. Za wolno wykonuję swoje obowiązki”. Takie zachowanie może ostudzić zapał krytyka do dalszego wyśmiewania, a gdyby mimo to chciał kontynuować krytykę, to możemy stanowczo odmówić w niej udziału np. w ten sposób: „Nie chcę z Tobą rozmawiać o tym, jak pracuję”.
Czasami spotykamy się z krytyką zbyt ogólną wobec naszego zachowania, które tą krytykę spowodowało. Zachowanie asertywne w tym wypadku powinno polegać na przyznaniu częściowej racji krytykowi oraz przeciwstawieniu się nadmiernym uogólnieniom.
Często krytyka jest zaskakująca lub mało czytelna. Kiedy taka krytyka spotyka nas ze strony osób dla nas ważnych np. szefa czy współpracownika, warto dla uchronienia się przed dalszymi błędami, wyjaśnić bliżej sens tej krytyki. Jeśli usłyszymy np. „Nie podoba mi się, jak Pani ostatnio pracuje” to konstruktywna reakcja na krytykę powinna wyrażać prośbę o jej wyjaśnienie, np. „Czy może mi Pan wyjaśnić, co niewłaściwego jest w mojej pracy?”.
Czasami partner nie krytykuje nas wprost tylko niewerbalnie wyraża swoje niezadowolenie: unika kontaktu wzrokowego, jest oschły, milczący. Osoba asertywna w takiej sytuacji może uprzedzić krytykę, pytając wprost o przyczyny niezadowolenia bądź wyrazić przypuszczenie, że wie, o co chodzi.
2
Źródło: http://www.abcpraca.pl/rozwoj-zawodowy/41-umiejetnosci/78-asertywnosc-w-pracy-cz-2
Negocjacje to dwustronny proces komunikowania się, którego celem jest osiągnięcie porozumienia, gdy przynajmniej jedna strona nie zgadza się z daną opinią lub z danym rozwiązaniem sytuacji. Proces wzajemnego poszukiwania takiego rozwiązania które satysfakcjonowałoby zaangażowane w konflikt strony.
Przykłady taktyk negocjacyjnych:
Wysoki pułap, mierz wysoko. Postaw na początku duże wymagania tak aby po dokonaniu kilku ustępstw korzyści nadal były większe, niż gdybyś wystartował ze zbyt niskiego poziomu.
Przedłużanie pozytywnych strzałek. Polega na kontynuowaniu wątku, który poruszył nasz rozmówca (korzystnego dla nas). Przedłużanie strzałek odbywa się poprzez wyrażanie podziwu, zadawanie dalszych dociekliwych pytań, kontynuowanie rozmowy w kierunku, który nas interesuje.
Spotkajmy się w połowie drogi. To najczęściej spotykana taktyka, którą stosują zarówno początkujący (bo myślą, że tak jest sprawiedliwie), jak i doświadczeni negocjatorzy (jeżeli jest to dla nich korzystne). Zasada jest prosta: ty mówisz swoją cenę, ja mówię swoją i spotkamy się w połowie. Nieświadome wykorzystywanie tej taktyki jest często wynikiem braku przygotowania obrony własnej oferty. Doświadczeni negocjatorzy, wykorzystując taką taktykę, wysuwają nierealistyczne propozycje po to, aby kompromis dał im zadowalający efekt, lub gdy merytorycznie ciężko uzasadnić im swoją ofertę.
Zaangażowanie emocjonalne. Próbujemy wywrzeć wrażenie na naszym rozmówcy poprzez manifestowanie naszego emocjonalnego zaangażowania wiążącego się z przedmiotem negocjacji. Może to zwiększyć naszą wiarygodność i dać drugiej stronie usprawiedliwienie w razie przyjęcia naszej oferty.
Ustalenie i poszukanie wspólnych potrzeb, mimo różnych stanowisk.
W prowadzeniu negocjacji istotne jest aktywne słuchanie oraz asertywność.