BANKI - przedsiębiorstwa zajmujące się gromadzeniem pieniędzy, ich inwestowaniem, udzielaniem kredytów oraz przeprowadzaniem operacji finansowych.
Kategorie operacji banków:
bierne (pasywne) - gromadzenie środków pieniężnych przez zaciąganie zobowiązań. Wkłady bankowe to depozyty.
Depozyty mogą być na żądanie (a vista) i terminowe. Zalicza się tu również emitowanie przez banki własnych obligacji i akcji.
czynne (aktywne) - udzielanie kredytów i pożyczek. Pełnia rolę pośrednika między oszczędzającymi i inwestorami.
usługowe - czynności wykonywane na rachunek i zlecenie klientów.
Dochody własne banków to odsetki od udzielanych kredytów oraz
opłaty i prowizje pobierane od klientów za wykonywane usługi.
W Polsce dominują banki komercyjne, działają na podstawie prawa bankowego, działają jak przedsiębiorstwa, ich celem jest osiągnięcie zysku.
Inne rodzaje banków to:
Banki inwestycyjne - obsługują przedsiębiorstwa, bardzo bogatych klientów, inwestycje długookresowe, np. Invest Bank
Banki depozytowe - liczni klienci, drobne operacje, wkłady pieniężne na dłuższe terminy, np. Kredyt Bank
Banki uniwersalne - wykonują wszystkie podstawowe czynności bankowe, ale koncentrują się na wybranych dziedzinach, np. Bank Rozwoju Eksportu
Banki wyspecjalizowane - maja prawo do wykonywania wszystkich czynności, ale realizują wybrane, np. Opel Bank
Banki hipoteczne - ograniczony zakres działalności (udzielanie kredytów zabezpieczonych hipoteka na nieruchomościach), np. BPH PBK
Kredyty przynoszą bankom ponad 50% zysków.
Wybrane rodzaje kredytów:
A/ dewizowe - udzielane w walucie innych krajów
B/ komercyjne - łatwo dostępny, wysokość oprocentowania zależy od warunków stawianych przez bank, np. okres spłaty, oprocentowanie stałe czy zmienne, koszt obsługi kredytu
C/ preferencyjne - udzielany na korzystniejszych warunkach niż inne, dofinansowywane przez agencje rządowe i ze specjalnych funduszy, mogą się o nie starać rodziny o niskich dochodach
D/ hipoteczne - kredyt długoterminowy, okres spłaty do 25 lat
E/ lombardowe - kredyt krótkoterminowy, okres spłaty do roku, jego zabezpieczenie to zastaw np. biżuteria, obrazy.
Rodzaje kredytów gospodarczych:
kredyt obrotowy - na bieżącą działalność przedsiębiorstwa,
kredyt inwestycyjny - na finansowanie działalności rozwojowej przedsiębiorstwa. Zabezpieczeniem jest hipoteka
faktoring - krótkoterminowe finansowanie przez bank dostaw towarów.
Aby uzyskać kredyt gospodarczy należy:
założyć rachunek w banku, w którym chcemy wziąć kredyt,
złożyć wniosek o przyznanie kredytu,
czekać na rozpatrzenie wniosku przez bank,
podpisać umowę kredytową.
Umowa kredytowa określa:
strony umowy,
kwotę i walutę kredytu,
cel przeznaczenia kredytu,
zasady i terminy spłaty,
wysokość oprocentowania,
sposób zabezpieczenia kredytu,
termin postawienia przez bank środków pieniężnych do dyspozycji kredytobiorcy,
wysokość prowizji i opłat,
warunki dokonywania zmian i rozwiązywania umowy.
Rachunek bieżący - rachunek przeznaczony do gromadzenia wpływów pieniężnych i dokonywania wypłat.
Rachunek kredytowy - rachunek, na którym realizowane są operacje finansowe do wysokości zaciągniętego kredytu.
Umowa debetowa - rodzaj kredytu, za zgoda banku można zadłużyć się na rachunku bieżącym do określonej kwoty.
ROR czyli Rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy - rachunek bieżący osób fizycznych. Mogą być tu przekazywane kwoty wynagrodzenia, emerytury, renty oraz dochody z innych źródeł
z wyjątkiem wpływów z działalności gospodarczej.
Zadania NARODOWEGO BANKU CENTRALNEGO (NBP):
stabilizacja złotego,
ograniczenie inflacji,
nadzór emisji banknotów i rozliczeń międzynarodowych,
funkcja banku RP (rozliczenia finansowe sfery budżetowej).