Polska
-zyski bankow lata 2008-2009 w mlnach
Straty bankow swiatowych wyniosą 2,28 biliona dolarów
W tym banki amerykanskie stracą 885 miliardów dol.,
Tajniki sukcesu polksiej gospodarki w walce z kryzysem bankowym:
-stosunkowo zamknieta gospodarka, w porownaniu z innymi krajami UE
-gospodarka zroznicowana
-plynny kurs walutowy
Sukces bankow spoldzielczych:
Wynik netto wszystkich banków spółdzielczych wzrósł w 2008 roku o 33,38%.
Średni współczynnik wypłacalności (13,2%) był wyższy niż przeciętny w bankach komercyjnych o 2,5 p.p i to on w rzeczywisty sposób obrazuje bezpieczeństwo kapitałowe polskich banków spółdzielczych.
Skutkiem załamania banków hiszpanskich byl drastyczny spadek cen nieruchomosci, gdyz w latach 2000-2007 koniunktura tego kraju napedzana byla glownie przez budowe domow
, nei tylko przez Hiszpanow, lecz takze Francuzow Niemcow i Anglikow, marzących o domkach w slonecznej hiszpanii. Skutkiem tego byl nadmierny wzrost cen nieruchomosci. Analogiczna sytuacja miala miejsce w Dubaju.
PKO BP 2008 2009
Liczba akcji 1 000 000,000 1 250 000,000
Przych z tyt. prowizji 3 144 760 3 335 347
Wychodzenie z kryzysu Milenium
Ważnym elementem strategii wzrostu jest plan podwyższenia kapitału zakładowego Banku Millennium o około 1 miliard złotych poprzez emisję akcji z prawem poboru
NIEMCY
Niemiecki rząd przyjął w środę założenia do ustawy zaostrzającej regulację dla rynków finansowych, która obciąży banki kosztami walki z kryzysem. Ustawa ma wprowadzić nadzwyczajny podatek od banków na stworzenie pozabudżetowego funduszu stabilności.
Zgromadzone w funduszu środki służyłyby wspieraniu instytucji finansowych, zagrożonych plajtą.
W trakcie kryzysu w 2008 i 2009 r. koszty ratowania banków zagrożonych bankructwem ponosiło państwo. Niemiecki rząd przeznaczył na poręczenia kredytowe i bezpośrednie wsparcie dla banków pół biliona euro.
Według agencji dpa planowany fundusz miałby opiewać na 1,2 miliarda euro rocznie. Większość środków (900 mln euro) pochodziłoby od banków prywatnych. Wysokość podatku zależeć ma od znaczenia danej instytucji dla systemu finansowego oraz gospodarki. Podatek ten nie będzie obejmował towarzystw ubezpieczeniowych.
Nowa ustawa ma także dać rządowi nowe możliwości postępowania z wielkimi bankami, które popadną w tarapaty finansowe. W ostateczności banki takie będą mogły zostać podzielone na mniejsze spółki.
Osoby zarządzające bankami będą ponosić odpowiedzialność za błędne decyzje podjęte do 10 lat wstecz (obecnie jest to pięć lat) oraz zostaną zobowiązane do odszkodowania.
Niemiecki minister finansów Wolfgang Schaeuble zapowiedział w środę, że rząd w Berlinie, zaostrzając regulacje dla rynków finansowych, zamierza ściśle współpracować z Francją. Minister gospodarki tego kraju Christine Lagarde wzięła udział w środowym posiedzeniu niemieckiego rządu. Zapowiedziała wprowadzenie we Francji podobnych kroków, jakie podjął Berlin.
Projekt niemieckiej ustawy ma być gotowy do połowy lipca.
WŁOCHY
Włoskie banki najlepiej w całej Unii Europejskiej stawiły czoła konsekwencjom światowego kryzysu finansowego, a Włosi - mimo tego kryzysu - najmniej się zadłużyli - podały za PAP media elektroniczne.
„Włoski system finansowy jest jednym z najmniej dotkniętych przez kryzys” - ocenił unijny komisarz ds. konkurencji Joaquin Almunia.
W sobotnim wystąpieniu na forum ekonomicznym w Cernobbio, na północy Włoch. Komisarz zachęcał włoskie banki, by dalej podążały obraną drogą sprzyjając wymogom finansowym firm.
Tego samego dnia ogłoszono optymistyczny raport włoskich Izb Handlu. Wynika z niego, że poważny kryzys ekonomiczny przyniósł paradoksalnie pozytywne rezultaty; rozbudził większą ostrożność i roztropność w planowaniu zakupów przez klientów indywidualnych i doprowadził do spadku liczby strajków o prawie 6 procent. Spadła także o 1 procent liczba wystawianych czeków bez pokrycia - podkreślono.
Dane, dotyczące pierwszych pięciu miesięcy tego roku porównano z tym samym okresem 2009 roku.
Pozytywny obraz wyłania się także z wynika z przedstawionego w sobotę sondażu, którego wyniki przywołują za PAP media elektroniczne.
Sondaż, przeprowadzony przez Instytut Rzemiosła i Małego Biznesu w Mestre, wskazuje, że kryzys nie zmienił stylu życia rodzin w Italii. Tradycyjnie unikają one zaciągania kredytów i - zamiast pożyczać - wolą oszczędzać.
Średnia suma zadłużenia rodziny we Włoszech wynosi 24,5 tys. euro - poinformował Instytut podając dla porównania analogiczne wartości dla innych państw. I tak zadłużenie każdego gospodarstwa domowego w Niemczech i Francji sięga 37 tysięcy euro; w Hiszpanii jest to już 54 tysiące euro, a w Wielkiej Brytanii - gdzie jest najwyższe - wynosi 67 tysięcy euro - wylicza za PAP portal pb.pl.
Dla Włoch są to, jak się podkreśla, dane pocieszające, tym bardziej, że wszystkie rodziny na Półwyspie Apenińskim zadłużone są na sumę 610 miliardów euro, co wpływa na PKB w najmniejszym stopniu spośród badanych państw.
Wyniki te potwierdzają, że Włochy wciąż trzymają się nieźle na tle najważniejszych państw Unii.
UK
16.02.10
Brytyjskie banki dalej pozostają w odwrocie. Trzy duże instytucje finansowe dalej znajdują się w rękach rządowych i nic nie wskazuje by ta sytuacja miała się wkrótce zmienić.
Chodzi oczywiście o szkocki RBC oraz angielskie Lloyds i Northern Rock. Warto przypomnieć, że upadek Northern Rock był katalizatorem kryzysu finansowego 2008-2009. Bank ten już we wrześniu 2007 roku był w bardzo trudnej sytuacji finansowej, czyli na rok przed głośnym upadkiem Lehman Brothers. Otrzymał on wsparcie w postaci dodatkowej płynności z Banku Anglii dokładnie 14 sierpania 2007 roku, a lutym 2008 roku został przejęty przez państwo.
Zdaniem reporterów BBC agencja rządowa UK Financial Investments nie zamierza w najbliższym czasie sprzedawać swoich udziałów we wspomnianych instytucjach finansowych. Ewentualna odsprzedaż udziałów może najwcześniej nastąpić w 2015 roku. Oznaczałoby to zamrożenie 40 miliardów funtów pochodzących z budżetu na jeszcze minimum 5 lat. Obecnie przedstawiciele UKFI nie myślą o żadnych transakcjach sprzedaży, ponieważ w ich ocenie mogłyby by one mieć negatywnie wpłynąć na kursy ich akcji.
07.08.10
Brytyjskie banki ogłosiły w tym tygodniu swoje półroczne wyniki finansowe, z których widać, że dla nich kryzys się już skończył. Zysk przed podatkiem ogłosił nawet najgorzej doświadczony Royal Bank of Scotland.
Brytyjski skarb państwa uratował go przed plajtą trudną do wyobrażenia sumą 45 mld funtów i bank stał się w ten sposób w ponad 80 proc. własnością brytyjskich podatników. Royal Bank of Scotland, który stracił prawie 3,5 mld funtów w pierwszej połowie zeszłego roku; w tym półroczu zanotował ponad miliard zysku. Podobnie inne wielkie banki brytyjskie - Lloyds, będący również własnością państwa w 41 proc. i również rok temu na sporym minusie - w tym półroczu zarobił ponad półtora miliarda funtów.
Barclays i HSBC nie wzięły od brytyjskiego rządu żadnej zapomogi i ich zyski są teraz odpowiednio wyższe - 4 i 7 mld funtów. Brytyjskie media podkreślają, że banki, które sprowokowały globalną recesję wyszły z niej najprędzej. Nadal wywołują jednak wielkie rozgoryczenie, pobierając lichwiarski procent od kredytów i zgorszenie, przeznaczając niebotyczne sumy na premie dla swoich dyrektorów i brokerów - średnio aż jedną trzecią zysków.
HISZPANIA
Hiszpańskim bankom udało się jak dotąd utrzymać wysokie zyski mimo kryzysu gospodarczego. Stało się tak w dużej mierze dzięki dochodom z rynków zagranicznych.
16,75 mld euro zarobiły w 2008 r. cztery największe banki Hiszpanii. Teraz spodziewają się najgorszego i politykę kredytową prowadzą bardzo twardo
Najmniejszy spadek zysku - w stosunku do roku 2007 - zanotował Santander (2 proc.), największy - katalońska kasa oszczędnościowa La Caixa - 27,6 proc.
Liczba osób nie płacących zobowiązań wzrosła w tym banku pięciokrotnie. Skutek jest taki, że La Caixa będzie musiała zamknąć 250 oddziałów.
Z kolei na sytuacji Santandera zaważyła współpraca z oszustem Bernardem Madoffem - pochłonęła ok. 500 milionów euro. Bank BBVA stracił w ten sam sposób 302 miliony euro. Co prawda zamknął rokzyskiem w wysokości 5 mld euro - w 2007 roku był on jednak o 18 proc. wyższy. Oba jednak odnotowały wzrost wartości giełdowej o 4,22 proc.
NORWEGIA
Majątek krajowy Norwegii szacowany jest na 505 mld dolarów, wynika z tego, że ryzyko finansowe w tym kraju jest niższe niż w Stanach Zjednoczonych i Niemczech. Również niski poziom bezrobocia pozytywnie wpływa na sytuację gospodarczą kraju. Dodatkowo nadwyżka budżetowa w stosunku do PKB równa się 10,3 proc. Według założeń rządu nadwyżka ta utrzyma się na poziomie bliskim 10 proc. PKB w tym roku.
Obecnie podnosi stopy procentowe (jako pierwsza po kryzysie)
ISLANDIA
W 2008 w wyniku światowego kryzysu finansowego islandzki system bankowy, będący zarazem najlepiej rozwiniętą z gałęzi islandzkiej gospodarki, załamał się. Islandzki kryzys finansowy z 2008 r., będący efektem koniunktury na rynkach światowych i systemu bankowego w kontekście światowego kryzysu ekonomicznego w roku 2008, stanowi ogromny problem dla Islandii. Trzy z największych islandzkich banków dotknięte zostały kryzysem i kontrolę nad nimi przejął rząd.
W celu stabilizacji systemu finansowego Islandia pożyczy ok. 6 mld dolarów od konsorcjum, w skład którego wejdą Międzynarodowy Fundusz Walutowy, kraje skandynawskie, Wielka Brytania, Holandia i Polska. Udział Polski ma wynieść ok. 200 mln dolarów.
IRLANDIA
Gdy świat ogarnął kryzys finansowy, irlandzkie banki też zaczęły mieć kłopoty. Dłużnicy nie spłacali kredytów, zaczęło brakować pieniędzy. Anglo Irish Bank, jeden z miejscowych potentatów finansowych, jest o krok od upadku. To pociągnęłoby za sobą prawdziwą lawinę bankructw w zmagającym się z recesją kraju.
Rząd, aby tego uniknąć, postanowił wpompować w zagrożone firmy aż 50 miliardów euro. To jeszcze bardziej zachwiało sytuacją kraju. Irlandia ma coraz gorsze notowania na świecie. Agencje ratingowe, które analizują wiarygodność finansową państw, dają jej coraz gorsze oceny. Złe oceny odstraszają inwestorów i utrudniają zaciąganie kolejnych długów.
Irlandzki sektor bankowy jest na krawędzi krachu. Grozi mu odcięcie od źródeł finansowania i utrzymywany jest dzięki funduszom irlandzkiego banku centralnego i Europejskiego Banku Centralnego - ocenił w czwartek portal eurointelligence.
W sierpniu i wrześniu na skutek utraty zaufania do irlandzkich banków klienci czołowej instytucji finansowej Irish Life and Permanent wycofali depozyty na łączną sumę 600mln euro, co odpowiada 11 proc. ogółu wkładów depozytowych.
W związku z trudnościami z uzyskaniem finansowania na międzynarodowym rynku międzybankowym irlandzkie banki korzystają z nadzwyczajnych źródeł finansowania irlandzkiego banku centralnego i Europejskiego Banku Centralnego (EBC).
Agencja Reutera wyliczyła, że trzy największe irlandzkie banki (Anglo-Irish, AIB oraz BoI), aby utrzymać operacje, będą potrzebowały ok. 100 mld euro w okresie najbliższych trzech lat.
EBC pożyczył tym trzem bankom 130 mld euro (ok. 80 proc. irlandzkiego PKB), ale chce ograniczyć to "niekonwencjonalne wsparcie", ponieważ sądzi, że problemem tych banków nie jest płynność, lecz wypłacalność. Lukę po EBC miałby wypełnić unijny Fundusz Stabilizacyjny (EFSF) - twierdzi eurointelligence.
1. POLSKA W OBLICZU KRYZYSU
W drugiej połowie 2008 r. rynek finansowy na świecie został dotknięty
głębokim kryzysem, odczuwalnym również w Polsce. W sytuacji
szczególnego zagrożenia znalazły się instytucje kredytowe. Dlatego w wielu
krajach świata część z nich otrzymała wsparcie ze środków publicznych1.
W reakcji na pojawiające się na świecie zjawiska kryzysowe polskie
instytucje państwowe (Komisja Nadzoru Finansowego oraz jej Urząd,
Narodowy Bank Polski, Ministerstwo Finansów) podjęły szereg działań
zmierzających do podtrzymania stabilności polskiego systemu finansowego.
Inicjatywy te w pierwszej kolejności zabezpieczały płynność polskich
banków. Miały one także na celu zapewnienie odpowiedniego poziomu bazy
kapitałowej krajowych instytucji finansowych.
W efekcie podjętych w czasie kryzysu inicjatyw stabilność krajowego
systemu finansowego została zachowana. W Polsce nie zaszła konieczność
podejmowania bezpośrednich operacji ratunkowych.
Od upadku banku inwestycyjnego Lehman Brothers Holdings Inc w dniu 15
września 2008 r. nastąpiło gwałtowne załamanie na rynku międzybankowym
(interbank market seizure), które dotarło również do Polski. Spadek
wzajemnego zaufania pomiędzy uczestnikami krajowego rynku został
spowodowany m.in. pogłoskami o problemach finansowych inwestorów
strategicznych polskich banków5. Datę 15 września 2008 r. można więc
przyjąć jako początek okresu kryzysowego w Polsce. Działania instytucji
państwowych z nim związane trwają do chwili obecnej, choć z punktu widzenia stabilności krajowego rynku finansowego oznaki powrotu do
normalnego funkcjonowania widać już od roku 2009.
Należy przy tym zaznaczyć, że nie wszystkie elementy ważne dla krajowych
uczestników rynku, np. płynność na rynku międzybankowych depozytów o
terminie zapadalności powyżej 1 miesiąca powróciły do stanu sprzed kryzysu.
W następstwie bankructwa Lehman Brothers Holdings Inc. światowy rynek
międzybankowy praktycznie zamarł. W obliczu załamania się wzajemnego
zaufania banki wolały utrzymywać zwiększone stany rezerw gotówkowych
niż udzielać pożyczek innym uczestnikom rynku, nawet po stawkach o wiele
wyższych niż poprzednio. Spadek aktywności rynku pieniężnego najbardziej
odczuły te banki, których struktura finansowania była w znacznym stopniu
oparta na depozytach instytucji finansowych6.
W okresach perturbacji mających miejsce wcześniej na światowym rynku
pieniężnym (np. w marcu 2008 r.7) funkcjonowanie krajowego rynku
międzybankowego nie ulegało znaczącym zakłóceniom i zachowywał on
swoją autonomię. Jednak we wrześniu 2008 r. w Polsce, podobnie jak w
innych krajach na świecie, odnotowano skokowy spadek aktywności
rynkowej. W przypadku większości krajowych banków zdolność do
pozyskania finansowania na rynku międzybankowym została w znacznym
stopniu ograniczona, z wyjątkiem niewielkich kwot na krótkie okresy8,
pomimo strukturalnej nadpłynności krajowego rynku bankowego9
W czasie kryzysu ceny aktywów i walut postrzeganych jako ryzykowne
spadły, zyskały natomiast aktywa tradycyjnie uznawane jako bezpieczne
(frank szwajcarski, jen japoński, obligacje rządowe Stanów Zjednoczonych,
metale szlachetne). Zmiany cen na rynkach były dużo bardziej gwałtowne,
miały również większą skalę, niż w poprzednich latach.
Z punktu widzenia polskiego rynku finansowego najbardziej istotne były
wydarzenia na rynku akcji i rynku walutowym. W okresie od czerwca 2008 r.
do lutego 2009 r. indeks WIG giełdy w Warszawie obniżył się o ponad
połowę. Podobną w skali przecenę obserwowano również na innych rynkach
akcji na świecie
Czynnikiem, który wpłynął stabilizująco na warszawską giełdę i który
odróżnia polski rynek kapitałowy od innych krajów regionu Europy
Środkowo-Wschodniej, jest znaczny udział w obrocie Otwartych Funduszy
Emerytalnych (OFE). Popyt netto ze strony OFE przyczynił się do
zamortyzowania spadków cen na warszawskiej giełdzie w okresie największej
bessy na przełomie lat 2008 i 2009
INICJATYWY:
Poniższa lista zawiera działania Komisji Nadzoru Finansowego i jej Urzędu,
Narodowego Banku Polskiego oraz Ministerstwa Finansów, istotne ze
względu na przebieg kryzysu finansowego na krajowym rynku
KNF i jej Urząd:
ograniczenie dynamiki portfela kredytów indeksowanych w walutach
obcych
przyjęcie uchwały płynnościowej
monitorowanie transakcji wewnątrzgrupowych
zaostrzenie limitów koncentracji dla banków
ograniczanie ryzyka koncentracji lokat zakładów ubezpieczeń
zatrzymanie zysku w bankach (i również selektywnie w zakładach
ubezpieczeń
ograniczenie roli pożyczek podporządkowanych w kapitałach
banków
wprowadzenie mechanizmu zaliczania obligacji do kapitałów
banków
oszacowanie łącznej pozycji i wyceny opcji
zaostrzenie rekomendacji dla banków wykorzystujących instrumenty
pochodne
Narodowy Bank Polski:
Wprowadzenie w życie „Pakietu zaufania”
- operacje repo (Operacje Repo - Operacje warunkowego zakupu polegające na warunkowym zakupie przez bank centralny papierów wartościowych od banków komercyjnych. Repo jest operacją zbliżoną do udzielenia przez bank krótkoterminowego kredytu pod zastaw papierów wartościowych.)
- swapy walutowe
- ułatwienia w dostępie do kredytu lombardowego
- wcześniejszy wykup własnych obligacji
- zmniejszenie stopy rezerwy obowiązkowej
Wprowadzenie w życie „Paktu na rzecz rozwoju akcji kredytowej”
- kredyt dyskontowy
Opracowanie raportów dotyczących stabilności systemu
bankowego
Ministerstwo Finansów:
Ogłoszenie „Planu stabilności i rozwoju”
- poniesienie poziomu gwarancji depozytów bankowych
- stworzenie mechanizmu wsparcia instytucji finansowych
- wprowadzenie mechanizmu rekapitalizacji zagrożonych instytucji
finansowych
- rozszerzenie systemu gwarancji rządowych