Układ cholinergiczny

• Acetylocholina ( przekaźnik układu cholinergicznego) jest magazynowana w pęcherzykach synaptycznych

• impuls => uwolnienie Ca=> uwolnienie ACH

• ACH jest rozkładana przez acetylocholinesterazę do choliny i kwasu octowego

Rodzaje receptorów układu cholinergicznego

Nn - neurony pozazwojowe, niektóre zakończenia presynaptyczne zakończeń neuronów cholinergicznych, rdzeń nadnerczy, OUN

Nm - połączenia nerwowo-mięśniowe

M1 - OUN, neurony na obwodzie, komórki okładzinowe żołądka

M2 - m. sercowy, zakończenia presynaptyczne neuronów w OUN i na obwodzie

M3 - gruczoły ślinowe, potowe, oskrzelowe, mm gładkie narządów wewnętrznych, naczynia krwionośne ( powoduje uwolnienie ze

śródbłonka EDRF(NO) => dyfunduje do mm gładkich=> aktywacja cyklazy guanylowej => rozkurcz

RECEPTOR NIKOTYNOWY

• gruczoły przewodu pokarmowego wzrost wydzielania

• układ moczowo-płciowy:

1. zwieracz - rozkurcz

2. rozwieracz - skurcz

RECEPTOR MUSKARYNOWY:

• serce

1. węzeł zatokowo-przedsionkowy - chromotropowo(-), dromotropowo(-)

2. węzeł przedsionkowo-komorowy - przedłużenie czasu refrakcji

3. przedsionki - inotropowo (-), przedłużenie czasu refrakcji, niewielkie zmniejszenie siły skurczu

• naczynia

1. tętnice - rozkucz

2. żyły - skurcz

• oko

1. zwieracz źrenicy - skurcz ( zwężenie źrenicy)

2. mięsień rzęskowy - skurcz ( akomodacja źrenicy na widzenie z bliska

3. obniżenie ciśnienia śródgałkowego

gruczoły: potowe, łzowe, ślinowe - wzrost wydzielania

• układ oddechowy

1. gruczoły oskrzelowe - wzrost wydzielania

2. mięśnie oskrzeli - skurcz

• przewód pokarmowy

1. zwieracze - rozkurcz

2. mm gładkie jelit - skurcz

Leki cholinomimetyczne

działające bezpośrednio

• Metacholina

• Betanechol

• Karbachol

• Pilokarpina - alkaloid

działające pośrednio = inhibitory acetylocholinesterazy

odwracalne

• Fizostygmina

• Neostigmina

• Pirydostygmina

• Edrofonium

• Ambenonium

• Distigmina

nieodwracalne

• Flustigmina

• Ekotiopat

WSKAZANIA

• atonia pooperacyjn ajelit i pęcherza moczowego

• jaskra

• zatrucia cholinolitykami

• otępienie typu Alzheimera (takryna)

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE

• nudności wymioty

• biegunka

• skurcz oskrzeli

PRZECIWWSKAZANIA

• dychawica oskrzelowa

• nadczynność tarczycy

• choroba wrzodowa

Układ adrenergiczny

Receptory: α 1, : α1A, α1B,α1C;

(α2B, α2C) =>receptory metabotropowe związane z białkiem Gi => spadek cAMP

β1,β2, β3=> związane z białkiem Gs => wzrost cAMP

Działanie receptorów:

α1 - skurcz naczyń, wzrost kurczliwości serca

α2 - skurcz naczyń żylnych pojemnościowych, zahamowanie uwalniania NA nn sympatycznych

• postsynaptyczne: płytki krwi => wzrost agregacji, mm naczyń krwionośnych

β1 - wzrost kurczliwości m. Serca ( serce, jelita)

β 2 - rozluźnienie mm. Oskrzeli, macicy, rozluźnienie naczyń w mm. Prążkowanych ( oskrzela, macica, naczynia)

β3 - tkanka tłuszczowa - lipoliza

D1 - rozluźnienie mm w naczyniach trzewnych oraz w naczyniach nerki

D2 - zahamowanie pobierania zwrotnego NA przez n. Sympatyczne

Pobudzenie określonych receptorów przez dane związki:

NA: α1 (+++),β1(+)

A : α1(+++), β1(+++),β2(++)

Dopamina: α1(++),β1(++), β2(++) D1(+++), D2(+++)

Dobutamina: α1(+),β1(+++),β(+)

Objawy pobudzenia układu noradrenergicznego:

• skurcz naczyń skóry, błon śluzowych, trzewi, śledziony

• rozkurcz jelit , oskrzeli, macicy

• pobudzenie m sercowego, ino- chronotropizm

NA:

• zwiększone pobudzenia receptorów: glikogenoliza wątroby, mm. Prążkowanych, lipolizy, uwalniania WKT,

• nasilenie stanu czuwania, hamowanie łaknienia

AGONIŚCI

A) receptor α1

• epinefryna, norepinefryna - klasyczni przedstawiciele

• fenylefryna, metoksamina, mefentermina, metaraminol

B) receptor α2

- klonidyna, guanfacyna, guanabenz, oksymetazolina, Metyldopa

C) receptor α1 + α2

- ksylometazolina, nafazolina, teryzolina

ANTAGONISCI

A) receptor α1

- Prazosyna, Doksazosyna

B) receptor α1 i α2

• Fentolamina

• Tolazolina

• Indoramina

AGONIŚCI

receptor β1

• dobutamina

receptor β1 i β2

• Izoprenalina

• Orcyprenalina

• Bametal

receptor β2

krótkodziałające:

• salbutamol

• fenoterol

• klenbuterol

• terbutalina

długodziałające

• formoterol

• bambuterol

• salmeterol

• tulobuterol

Działanie niepożądane:

• tachykardia, drżenie mm szkieletowych, hipo/ hieperglikemia, bóle głowy

ANTAGONIŚCI

Działające niewybiórczo

• bez właściwości agonistycznych - Propranolol, Timolol, Nadolol, Sotalol, Tertolol

• z działaniem agonistycznym - Pindolol, Alprenolol, Oksaprenolol, Penbutolol

Leki kardioselektywne:

• bez właściwości agonistycznych - Atenolol, Metaprolol, Bisoprolol, Betaksolol, Esmolol, Bewentolol

• z działaniem agonistycznym - Celiprolol, Acebutolol, Proktolol, Epandolol

Z dodatkowym działaniem α1-adrenolitycznym

• niewybiórcze- Karwedilol, Labetalol, Bucindolol, Ditewolol

Wskazania do stosowania β - adrenolityków:

• zaburzenia rytmu

• choroba niedokrwienna serca

• nadciśnienie tętnicze

• nadczynność gruczołu tarczowego

• jaskra

• spadek ciśnienia śródgałkowego

• nerwica lękowa

Działanie niepożądane:

• wiążą się z właściwościami farmakologicznymi: spadek akcji serca, spadek siły skurczu

• działanie depresyjne na m sercowy

• skurcz oskrzeli, zaostrzenie obturacyjnej choroby płuc

• hamowanie glikogenolizy, hipoglikemia

• zaburzenia żołądkowo-jelitowe

Leki p/ nadciśnieniowe

Antagoniści receptorów wapniowych

• grupa związków hamujących czynność kanału wapniowego zależnego od potencjału błonowego

• głównie kanał L - indukujący silny prąd wapniowy

• rozkurcz naczyń tętniczych - głównie oporowych( trzewne, mm szkieletowe, mózgu, wieńcowe) => korzystny wpływ na ukrwienie

• wpływ na serce: inotropizm (-) spadek objętości wyrzutowej ( choroba wieńcowa)

• pochodne dihydropirydyny - odruch z baroreceptorów ( odruchowy wzrost napięcia ukł. Współczulnego, przejściowy wzrost akt reninowej osocza, przyśpieszenie rytmu serca)

• nerki: wzrost przesączania kłębuszkowego, , wzrost diurezy

• hamowanie agregacji płytek, spadek gromadzenia się CHL, TG oraz Ca w ścianach tętnic

• obniżenie dysfunkcji śródbłonka

• hamują mitogenną właściwość czynników wzrostowych i proliferację komórek mięśniówki

Przykłady

1. pochodne dihydropirydyny: najsilniejszy wpływ na naczynia

2. Werapamil - nie wywołuje aktywacji ukł. Współczulnego + przyśpieszenia czynności serca, inotropowo (-)

3. Diltiazem - nie wywołuje aktywacji ukł. Współczulnego + przyśpieszenia czynności serca, wyraźniejszy wpływ na serce niż na naczynia

Leki o dużym powinowactwie do naczyń wywołują:

• bóle głowy

• zaczerwienienie skóry z uczuciem ciepła i pieczenia

• obrzęki obwodowe ( po nifedypinie),

• objawy alergiczne, zaparcia, spadek tolerancji Glc

Interakcje:

• Nifedypina - zwiększa stężenie fenytoiny, zmniejsza stężenie soli litu

• Werapamil - zwiększa stężenie digoksyny

• Diltiazem - zwiększa stężenie digoksyny

Leki moczopędne

Tiazydy

• hydrochlorotiazyd

• chlorotalidon, klopamid

• działanie moczopędne zależy od:

1. zmniejszenia objętości płynów krążących,

2. zwiotczającego wpływu na mm gładkie naczyń krwionośnych => hamowanie fosfodiesterazy => wzrost cAMP => wtórne

zmiany w przenikalności jonów : nasilona reaktywność na czynniki rozkurczające, osłabiona na skurczające

Diuretyki pętlowe

• furosemid

• kwas etakrynowy

• chorzy z upośledzoną czynnością nerek

Diuretyki oszczędzające potas

• zaburzenia rytmu, podeszły wiek, glikozydy naparstnicy

• kojarzenie z lekami wywołującymi zatrzymanie sodu, wzrost objętości krwi i płynów zewnątrznaczyniowych( sympatykolityki, pochodne dihydropirydyny

DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:

• zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej

• pogorszenie tolerancji glukozy

• zmniejszenie wydalania z moczem kwasu moczowego => zaostrzenie dny

• wytwarzanie tolerancji

Inhibitory ACE

• angiotensyna II - skurcz mm gładkich naczyń krwionośnych ( najsilniej skóry, jelit, najsłabiej łożyska płucnego)

• mechanizm skurczu: 1) wnikanie Ca=> wpływ na fosforylację miozyny, 2) nasilenie uwalniania NA i A, aldosteronu

• działanie na area postrema i tractus solitarius => spadek napięcia n. Błędnego, wzrost napięcia ukł współczulnego (odwrotnie do klonidyny, metyldopy)

• nasila aktywność fosfolipazy C - przemiany fosfatydyloinozytolu

• nasila aktywność fosfolipazy A2 - kaskada kwasu arachidonowego

- ubytek sodu ( plamka gęsta), spadek ciśnienia , stymulacja układu współczulnego=> renina =>angiotensyna II

Przykłady:

• kaptopryl, enalapryl:

• zmniejszenie stężenia AII , osłabienie działania presyjnego NA => spadek oporu obwodowego => spadek ciśnienia => spadek obciążenia następczego w sercu => zastosowanie w niewydolności m sercowego

• pobudzają neurony przywspółczulne => nie wywołują częstoskurczu

• hamują postęp zmian nefropatycznych

• wpływają korzystnie na frakcje lipidowe krwi

• KAPTOPRYL

• działa szybko T1/2 = 2 h, wchłanianie 60%

• nasilenie działania przez leki moczopędne

• hamowanie wydzielania aldosteronu => zatrzymanie potasu => zmniejszenie działania glikozydów nasercowych

OBJAWY NIEPOŻĄDANE:

• nadwrażliwość, zaburzenia alergiczne, uczulenie na światło, zaburzenia smaku

• zaostrzenie przebiegu chorób o podłożu autoimmunologicznym

• nasilenie działania leków immunosupresyjnych

• ortostatyczny spadek ciśnienia, efekt 1 dawki ( silne działanie hipotensyjne)

• uporczywy suchy kaszel

• Lizynopryl - stosunkowo mało działań niepożądanych, T1/2=12h., nie podlega metabolizmowi w wątrobie

• Enalapryl - T1/2=11h

• Benazepryl -T1/2=11h, Quinazepryl - bardzo silny krótkodziałąjący

β- adrenolityki

Agoniści receptorów dopaminergicznych

Inhibitory receptorów imidazolinowych

Leki w chorobie niedokrwiennej serca

CZYNNIKI RYZYKA CHOROBY WIEŃCOWEJ:

• nadciśnienie tętnicze

• otyłość

• hipercholesterolemia

• palenie tytoniu

• brak aktywności fizycznej

• stres

MECHANIZMY WYKORZYSTYWANE W LECZENIU CHOROBY WIEŃCOWEJ

• zwolnienie czynności serca - α i β adrenolityki

• zmniejszenie obciążenia wstępnego - azotany

• zmniejszenie obciążenia następczego - Antagoniści kanałów wapniowych, azotany

• rozszerzenie naczyń wieńcowych

• zmniejszenie kurczliwości - AKW, β-adrenolityki

Podstawowe: azotany, β-adrenolityki, AKW

Pomocnicze: leki p/zakrzepowe, środki trombolityczne, leki hipolipemiczne

Azotany i Azotyny

• nitrogliceryna, monoazotan izosorbitolu, dwuazotan izosorbitolu

• powstanie NO => stymulacja cyklazy guanylowej => wzrost cGMP => spadek Ca => rozkurcz naczyń

• substancją fizjologicznym o powyższym działaniu jest EDRF

• Działanie azotanów:

• poszerzenie żył i tętnic

• spadek oporu obwodowego

• spadek obciążenia wstępnego => spadek obciążenia następczego

• spadek zużycia O2 przez m sercowy

• poszerzenie naczyń wieńcowych

• Działanie niepożądane

• bóle głowy

• spadek ciśnienia tętniczego

• zaczerwienienie skóry

• nudności

• tachykardia

• zjawisko tolerancji zależy od czasu podawania dawki i rodzaju preparatu, przyczyny

• wyczerpywanie grup sulfhydrolowych i niemożliwość tworzenia ....

• spadek powinowactwa NO do receptorów

• spadek aktywności cyklazy guanylowej

• efekt terapeutyczny można przywrócić przez:

• terapię interwałową - przerwy na 1-2 dni lub 12 h

• uzupełnianie grup sulfhydrolowych przez podawanie

1. N-acetylocysteiny ( skutki uboczne ze strony przewodu pokarmowego)

2. kaptoprilu - w swojej budowie zawiera siarkę

• przciwwskazania

• hipotonia

• omdlenia pozatorowe

β-adrenolityki

• zwolnienie akcji serca

• obniżenie pracy serca i zapotrzebowania na tlen

• obniżenie ciśnienia tętniczego

Działania niepożądane:

• nudności, wymioty

• duszność, skurcz oskrzeli

• zaburzenia przewodzenia

• senność

• pogłębienie stanu hipoglikemicznego

• w zawale ograniczają rozmiary martwicy

• nie należy ich gwałtownie odstawiać => wzrost reakcji na aminy katecholowe

• dawka skuteczna powinna: obniżyć czynność serca do 60-70/min, zahamować przyśpieszanie czynności serca do > 100/min przy wejściu na I piętro

• dawki terapeutyczne są równe w przybliżeniu 80 mg propranololu

• bywają łączone z nitrogliceryną

Antagoniści kanałów wapniowych

• kanały: L, T, N

• agoniści receptorów Ca: NA, serotonina, histamina

Działanie:

• wazodylatacyjnie - na naczynia płucne, wieńcowe, trzewne, nerkowe

• obniżają zapotrzebowanie m. serca na tlen ( głównie werapamil i diltiazem)

• redukują obciążenie wstępne i następcze serca

PODZIAŁ:

1. Typ I serce= naczynia Werapamil, Diltiazem, Gallopamil

2. Typ II serce < naczynia Nifedypina

3. Typ III tylko naczynia ( szczególnie mózgowe) - Cynaryzyna, Flunaryzyna

• AKW są w 3 generacjach

Charakterystyka leków II generacji:

• zwiększona siła działania

• powolna kinetyka wiązania i odłączania cząsteczki leku od receptora

• korzystne właściwości farmakokinetyczne

Charakterystyka leków III generacji

• jeszcze większa selektywność tkankowa

• powolna kinetyka wiązania i odłączania cząsteczki leku od receptora

• korzystne właściwości farmakokinetyczne

ZASTOSOWANIE ANTAGONISTÓW KANAŁÓW WAPNIOWYCH

• nadciśnienie, choroba niedokrwienna serca

• przerost m. sercowego, częstoskurcz nadkomorowy

• miażdżyca, niedokrwienie mózgu, krwotok podpajęczynówkowy

• achalazja, wzmożona perystaltyka jelit, kurcz przełyku

• nietrzymanie moczu, poród przedwczesny

• zawroty głowy, padaczka

Leki cytoprotekcyjne - Trimetazydyna (Preductal)

• zmniejszenie wpływu niedokrwienia m. sercowego przez:

• zapobieganie gwałtownym spadkom ATP

• spadek wytwarzania mleczanów

• przeciwdziałanie zwiększania stężenia Ca

• hamowanie cytolizy wywołanej wolnymi rodnikami

Leki otwierające kanały potasowe

• kanał K ATP-zależny, mechanizm końcowy polega na obniżeniu Ca w komórce

• Nikorandyl (Ikorel)

Leki przeciwzakrzepowe

Leki o działaniu hipolipemicznym

Aktywatory lipazy lipoproteinowej

• Gemfibrozyl (Gevilon)

• Bezafibrat (Besamidin)

• Fenofibrat (Lipantil)

• Ciprofibrat ( Lipanol)

Żywice wiążące kwas żółciowy:

• Cholestyramina (Quastran)

• Kolestipol (Colestiol)

Inhibitory lipolizy:

• kwas nikotynowy (Periton

Inhibitory reduktazy HMG-CoA - statyny

• Lowastatyna

• Simwastatyna

Inne:

• Probucol ( Bifenabid)

• Acypimoks ( Olbetam)

• Omega-3-Triglicerydy ( Lamepa, Trinyl)

Krew

Leki przeciwzakrzepowe:

1. Leki hamujące krzepnięcie krwi

2. Doustne antykoagulanty

3. leki defibrynujące

Wskazania do stosowania leków p/zakrzepowych

1. żylna choroba zakrzepowo- zatorowa

2. choroba niedokrwienna serca

3. po wszczepieniu zastawek serca

4. przed planowaną kardiowersją w migotaniu przedsionków

5. krążenie pozaustrojowe

6. hemodializa

Leki hamujące krzepnięcie krwi:

Heparyna

• glikozaminoglikan, polimer

• działa przez ATIII na IIa i Xa

• ładunek ujemny, nie są jednorodne, 12 000 Da

• do stosowania w szpitalu - ocena APTT,

• działa in vivo i in vitro

• w przedawkowaniu - siarczan protaminy 1 mg/ 1 mg heparyny, sole Ca - mechanizm niepewny

heparyna drobnocząsteczkowa

• kompleks z AT III działa tylko na Xa,

• 2 000-6 000 Da

• Endoksaparyna = Clexane, Nadroparyna = Fraxiparine, Dalteparyna = Fragmin

• Niższe wiązanie z białkami, T1/2 = 3-4 h

• Rzadziej występują powikłania

DZIAŁANIE HEPARYN

• Z p/zakrzepowo

• N wzrost przepuszczalności naczyń

• M hamuje proliferację komórek mięśni gładkich

• L wzrost aktywności lipazy

• T wzrost stężenia wolnej tyroksyny w osoczu

• D osłabienie układu dopełniacza i reakcji antygen przeciwciało

• G opóźnienie gojenia ran

Działanie niepożądane heparyn

• krwawienie, małopłytkowość

• odczyny alergiczne

• hiperaldosteronizm, łysienie

• przejściowy wzrost aktywności aminotransferaz

• przewlekłe stosowanie => osteoporoza

hirudyna - pierwszy lek - pijawki

• Lepirudyna, Deslirudyna, Biwalirudyna

• Hamuje nieodwracalnie trombinę,

• Leki te są mniej popularne od heparyn

• Krwawienia - jako powikłania

doustne antykoagulanty

• antagoniści witaminy K, działają w wątrobie => hamowanie PIVKA

• PRZYKŁADY:

• Acenokumarol ( Syncumar, Sintrom, Acenocumarol)

• Etylbiskumacetat ( Pelentan, Tromoxan)

• Warfaryna ( Warfarin, Athrombin)

• Fenoprokumar (Maricumar)

• wymagją oceny PT i INR

• działają tylko in vivo

• w przedawkowaniu: odstawienie leku, witamina K

POWIKŁANIA:

• krwawienia

• zespół purpurowych stóp ( mikrozakrzepy cholesterolowe)

• martwica skóry ( mnogie zakrzepy w naczyniach włosowatych i żylnych)

• zaburzenia ze strony przewodu - pokarmowego

Przeciwwskazania dla leków hamujących krzepnienie krwi:

1. skaza krwotoczna \ DIC

2. choroba wrzodowa, nowotwory przewodu pokarmowego

3. wrzodziejące zapalenie jelita grubego

4. tętniak rozwarstwiający aorty

5. wylew krwi do mózgu < 12 mm

6. operacja lub uraz głowy < 20 dni

7. guz mózgu

8. wczesne okresy po zabiegach operacyjnych <4 dni

9. biopsja narządów, nakłucie tętnic

10. nadciśnienie > 200/110

11. małopłytkowość zależna od heparyny w wywiadzie => tylko dla heparyny

Przeciwwskazania względne:

1. wiek chorego > 75 lat

2. retinopatia cukrzycowa

3. ciężka niewydolność wątroby lub nerek z tendencją do krwawienia

4. ciąża I i III trymestr => tylko dla doustnych antykoagulantów

Leki potęgujące działanie doustnych antykoagulantów

• w leczeniu dny: allopurinol, sultinpirazon

• NLPS: salicylany, fenylbutazon

• inne : cimetidyna, omeprazon, disulfiram, izoniazyd, tamoksyten, glukagon, D-tyroksyna, difenylohedantoina, heparyna

• przeciwarytmiczne: amiodaron, propafenon, chinidyna

• antybiotyki: metronidazol

• p/grzybicze: flukonazol, ketokonazol

• p/lipemiczne: klofibrat, gemfibrozyl

• p/cukrzycowe - pochodne sulfonylomocznika

Leki hamujące działanie doustnych antykoagulantów

• p/drgawkowe: barbiturany, karbamazepina, fenytoina,

• doustne środki antykoncepcyjne

• kolestyramina, kolestipol

• grizeofulwina

• glutamina

• witamina K

• sulteralfat

LEKI DEFIBRYNUJĄCE

• Ankrod (Arvin), Batroksobina (Reptilase)

• odszczepiają fibrynopeptyd A z łańcuch A α-fibrynogenu - rozkładają fibrynogen

• posiadają właściwości antygenowe

• bardzo rzadko stosowane w zawale m sercowego, wstrząsie, nie mają przewagi nad H, DA

Leki p/płytkowe => hamują funkcję płytek krwi

• Funkcje płytek:

• hemostaza

• uszczelnianie naczyń

• fagocytoza

• procesy zapalne

• przerzuty nowotworowe

• funkcje transportowe

• receptory na płytkach

• dla A, ADP, kolagenu, PAF, trombiny, tromboksanu => wzrost Ca => aktywacja glikoproteiny 2B3A na powierzchni płytek = receptor dla fibrynogenu => mostki fibrynowe => agregacja płytek => czop

Rodzaje leków p/PLT:

działające przez metabolizm kwasu arachidonowego

1. inhibitory COX: kwas acetylosalicylowy ( Aspiryna, Acard)=> hamuje COX nieodwracalnie

2. inhibitory syntazy TXA2: Dazoksiben, Dazmegrel, Ocagrel

3. inhibitory syntazy i receptora TXA2: Ridogrel

prostanoidy hamujące czynność płytek:

1. PGE - Alprostadil, Misoprostal

2. PGI2 i analogi - Iloprost, Cikaprost, Taprosten

3. nienasycone kwasy tłuszczowe - kwas eikozapentaenowy

leki o różnym mechanizmie działania:

1. Pentoksyfilina

2. Dipirydamol

• powoduje zjawisko podkradania,

• hamuje fosfodiesterazę => spadek cAMP

• bywa stosowany z aspiryną dla zmniejszenia dawek

3. Molsidomina

4. Klopidogrel

5. Tiklopidyna

• POWIKŁANIA

• neutropenia, pancytopenia, aplazja szpiku

• niedokrwistość hemolityczna

• trombocytopenia

• plamica małopłytkowa

• wysypki skórne, pokrzywka, świąd

• rzadko: zapalenie wątroby, żółtaczka cholestatyczna

• INTERAKCJE

• z doustnymi antykoagulantami

• heparyną

• cefalosporyną

• NLPZ

• wzrost stężenia teofiliny w osoczu

Inhibitory receptora GP IIBIIIa

• i.v., poszukuje się p.o.

• Abciximab - Reopro => od1998 w Polsce

• Tirofiban -Aggrastat

• Eptifibratid - Integrelina

WSKAZANIA:

• stabilna i niestabilna choroba wieńcowa

• zawał serca

• prewencja wtórna po zawale

• po plastyce tt wieńcowych

• miażdżyca zarostowa tt kończyn dolnych

• udar niedokrwienny

• retinopatia cukrzycowa

Leki fibrynolityczne = trombolityczne

• rozpuszczają skrzepy, wzrost wytwarzania plazminy

• GENERACJE

I Generacja:

• Streptokinaza: świeży zawał, zakrzepica żył/tętnic

• zalety: niska cena

• wady: małe powinowactwo do fibryny, właściwości antygenowe, alergie, gorączka, nudności

• Antystreptaza: dłuższy czas działania od Streptokinazy

• Urokinaza:

• forma wielocząsteczkowa

• forma drobnocząsteczkowa: wysoka cena, nie posiada właściwości antygenowych

II Generacja - wybiórcze działanie, zawał m. sercowego, zator płuc

• Tkankowy aktywator plazminogenu

• nie ma właściwości antygenowych, alergicznych

• wybiórczy mechanizm działania

• ostra zakrzepica żylna, tt wieńcowych, zatorowość wieńcowa

• prourokinaza

• zastosowanie jak tkankowy aktywator plazminogenu

III Generacja - pozbawione właściwości antygenowych, alergicznych

• Staphylokinaza

Leki zwiększające krzepliwość krwi

• Glc 40% + NaCl - rozwalenie płytek

• Etamsylat - wzrost krzepliwości przez wzrost PLT, uszczelnienie, przed/po zabiegami chirurgicznymi

• witamina K - wzrost wytwarzania protrombiny

• awitaminoza po szerokospektralnych antybiotykach

• żółtaczka mechaniczna - brak wchłaniania żółci

• K1,K2 - pochodne naturalne, K3, K4 - pochodne syntetyczne, nie wymagają żółci do wchłaniania

• zastosowanie - skazy krwotoczne

• przeciwskazania - hemofilia, hiperprotrombinemia

• K1 - fitomenandiol, K2-menachinol, K3 - menadion, K4-menadiol

Leki hamujące fibrynolizę

• polipeptydy hamujące aktywatory plazminogenu

• zastosowanie:

• przed zabiegami chirurgicznymi,

• hemofilia

• kobiety z nadmiernym krwawieniem

• krwawienie z przewodu pokarmowego

• ostre zapalenia trzustki

Leki kurczące i uszczelniające naczynia krwionośne

I

Leki miejscowe

• jodyna, woda utleniona, anina, ałun

Leki ogólne:

• adrenalina, pochodne ergotaminy, wit C, PP

II - z grupy przeciwkrzepliwych

• spadek Ca - środki chelatujące, jony Cl, cytrynowe, szczawiany

• spadek protrombiny - heparyna, heparynoidy

• spadek tromboplastyny - heparyna, heparynoidy

• spadek trombiny - heparyna

• spadek fibrynogenu - leki fibrynolityczne

• spadek właściwości agregacyjnych PLT - leki antyagregacyjne

• związki zwiększające stężenie czynnika rozkładającego skrzep - leki trombolityczne

ZASTOSOWANIE:

• przetaczanie krwi

• zatory naczyniowe, zawały

• leczenie odmrożeń, miażdżyca naczyń

• zakrzepica naczyń krwionośnych

• bóle pourazowe, neurobóle

Leki w niedokrwistościach

• skuteczność zależy od przyczyny:

• upośledzenie wytwarzania erytrocytów: zaburzenia szpiku, niedobór czynników ( Fe, B12, kw foliowy)

• hemolityczna - nadmierny rozpad krwinek

Niedokrwistość niedobarwliwa

• nadmierne krwawienie, braki w dostawie Fe, upośledzone wchłanianie, wzrost zapotrzebowania

• preparaty żelazowe: siarczany, jabłczany, glutaminiany

• preparaty Cu, Co ( łącznie z Fe)

• Fe+ wit C => ułatwia wchłanianie

• leczenie długotrwałe do kilku mm

• przedawkowanie - deferoksamina

Brak/niedobór B12, kwasu foliowego

• nieodpowiednia dieta, choroby jelit

Niedokrwistość aplastyczna - uszkodzenie szpiku

• Il-3, erytropoetyna, rekombinowany ludzki czynnik

• Filgrastim, Malbramostin => w stanach niewydolność szpiku, przeszczepy, białaczki, leukopenia

---