RÓŻNICE W DIAGNISTYCE CZYNNOŚCIOWEJ W GERIATRII I PEDIATRII

Zmiany organiczne związane z procesem starzenia się organizmu:

• zmniejszenie się aktywnej masy mięśni i wzrost ilości tkanki tłuszczowej

• demineralizacja kości związana z tym ich łamliwość

• ograniczenie siły mięśni na skutek szybkiego zanikania włókien szybkokurczliwych

• zmniejszenie się potencjału energetycznego ustroju wraz z zanikiem jednostek kurczliwych

• zmniejszenie się liczby neuronów, ograniczenie siły przekazywanego bodźca oraz częstotliwości pobudzeń nerwowych

• zmniejszenie elastyczności torebek stawowych i więzadeł

• wzrost naczyniowego oporu i ciśnienia krwi i obciążenia serca (wzrost ilości tkanki łącznej i złogów cholesterolu)

• obniżona adaptacja do wysiłku fizycznego o charakterze prób czynnościowych

Osobniczy potencjał energetyczny ulega zmniejszeniu o 0,5mlO₂/kg miesiąc/rok, czyli w ciągu 7 lat możliwości metaboliczne ustroju zmniejszają się o 1 MET.

Pułap tlenowy (możliwości metaboliczne organizmu) w zależności od wieku:

• 30 lat 10 - 12 MET (35 - 42 mlO₂/kg/min)

• 65 lat 5 - 6 MET (17,5 - 21 mlO₂/kg/min)

• 75 lat 2 - 3 MET (7 - 10 mlO₂/kg/min)

Charakterystyka testów wysiłkowych u osób starszych:

• osoby starsze potrzebują więcej czasu do osiągnięcia równowagi czynnościowej

• przed rozpoczęciem testu konieczna jest lekka rozgrzewka (3 - 4 min, obciążenie 2 - 3 MET)

• wzrost obciążenia podczas próby musi być łagodny (nie może przekraczać 0,5 MET po 2 - 3 minutach)

• ze względu na szybkie narażenie zmęczenia próby nie mogą być długie, nużące i skomplikowane ruchowo

• ze względów bezpieczeństwa, do testów wysiłkowych osób starszych zaleca się wykorzystanie cykloargomerty

• na bieżni obciążenie zwiększamy przez zmianę kąta nachylenia a nie prędkości

W oparciu o badania wydolnościowe możemy określić możliwości badanego i jego perspektywy rodzinne i zawodowe.

Zmiany w układzie krążenia u dzieci:

• dzieci wykonujące wysiłki fizyczne cechuje silne pobudzenie adrenergiczne i małe noradrenergiczne, co wywołuje, w przeciwieństwie do dorosłych, niższych ciśnienie tętnicze i podwyższoną częstość skurczów serca

• spoczynkowe i wysiłkowe wartości ciśnienia tętniczego do 10 roku życia dziecka systematycznie rosną i są proporcjonalne do rozmiarów ciała

• przepływ krwi przez aktywne podczas pracy mięśnie może być u dzieci większy niż u dorosłego ze względu da niższe opory obwodowe

• przystępuje zwiększona różnica tętniczo - żylna zawartości tlenu

• większa częstotliwość skurczów serca w spoczynku i podczas wysiłku o submaksymalnej intensywności kompensuje mniejszą, w stosunku do dorosłych, objętość wyrzutową serca

• powrót tętna do stanu wyjściowego u dzieci jest nieco szybszy niż u dorosłych

• dzieci cechuje wysoka wydolność i korzystna adaptacja układu krążenia do wysiłku

Podstawowe zasady testów wysiłkowych dla dzieci:

• proste do wykonania

• odpowiadające naturalnym formą ruchu

• bezpieczne

• nie wywołujące reakcji stresowych

Przeciwwskazania do wykonania prób wysiłkowych u dzieci:

• choroby mięśnia sercowego

• niekontrolowane zaburzenia funkcji serca

• choroby nerek

• przewlekłe zapalenie wątroby

• nieodpowiednia dawka insuliny w cukrzycy

• niewydolność układu oddechowego

• przyjmowanie leków wpływających na reakcje fizjologiczne

• sygnalizowanie objawów przemęczenia lub niechęci do wykonania próby

Charakterystyka badań wysiłkowych dzieci:

• reakcja dzieci na stosowane wysiłki jest podobna do reakcji osób dorosłych

• różnice wynikające z mniejszej masy mięśniowej dzieci

• zaleca się stosować bieżnie mechaniczną ze względu na niedostateczny rozwój mięśni ud (zwłaszcza prostowników kolan) i w konsekwencji szybkie zmęczenie i trudność w utrzymaniu odpowiedniego rytmu.

1

---