ANALIZA FINANSOWA WYKŁAD 21.12.2008
Zmiany przedmiotowe (rzeczowe) dotycza przede wszystkim zmian struktury i asortymentów produktów (między innymi przez dokonywanie ulepszeń jakościowych, zmian konstrukcyjnych i technologicznych).
Tutaj także doprowadza siedo porównywalności danych z okresu porzedniego i bieżącego, ponieważ wazne tu sa informacje o wpływie podjętych działan innowacyjnych na efekty gospodarcze osiągane przez przedsiębiorstwo.
Zmiany organizacyjne opierają się na róznicach w skukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa, a wiec polegają na restrukturyzacji przedsiębiorstw, ich podziale i łączeniu oraz tworzeniu nowych podmiotów gospodarczych.
Aby zapewnić porównywalność, przelicza się dane z okresu ubiegłego na hipotetyczne dane adekwatne do nowych warunków organizacyjnych i porównuje się je z danymi z okresu bieżącego.
Analiza zalezności (ocena przyczynowa) jest uzupełnieniem metody porównań.
W metodzie tej zakłada się szczegółowe i wymienne określenie wpływu poszczególnych czynników na powstałe odchylenia.
Ze względu na opis badanych procesów, związków i zależności ogół metod funkcjonujących przyczynowej analizie ekonomicznej można podzielić na metody: analizy jakościowej i metody analizy ilościowej.
Metody analizy jakościowej (zwane także opisowymi) ujmują badane związki i zalezności w formie opisowej, werbalnej nie próbują nadawac im ilościowego mierzalnego wyrazu.
Mają zastosowanie w przypadku gdy zbieranie przetważanych danych ilościowych niezbędnych do przeprowadzania badania jest w praktyce niemożliwe lub zbyt kosztowne albo gdy analiza jakosciowa jest traktowana jako metoda wstepna, rozpoznawcza, po której nastapi właściwa analiza ilościowa.
Metody te polegają głównie na porównywawczej analizie dynamiki szeregów czasowych.
Ich zaleta jest prostowa i związana z tym duża łatwośc w ich praktycznym stosowaniu.
Ich wada jest to, że nie pozwalają na dokładne określenie zależności istniejących między badaną zmienną ekonomiczną a określającymi je czynnikami.
Metody ilościowe mają dosyć istotną przewagę nad jakościowymi pod względem możliwości wymiennego pomiaru zjawisk i procesów gospodarczych.
Wyraża się to tym, że czynniki je powodujące uścisla się , porządkuje i systematyzuje według ich siły i kierunku oddziaływania na badane zjawisko lub proces.
Wnioski uzyskane dzieki przeprowadzeniu analizy tylmi metodami są: wymierne, konkretne, i sa bardziej jednoznaczne, na ich podstawie najczęściej opiera się proces decyzyjny.
Metody analizy ekonomicznej dzielą się na :
- metody deterministyczne,
- metody stochastyczne.
Metody deterministyczne polegają na matematycznym sformułowaniu funkcji ekonomicznych czyli schematów obliczeniowych.
Schematy te śa na ogół proste i nie przyczyniają się do pojawiania trudności w procesie obliczeniowym stanowiąc tym samym o zalecie tej metody.
Wada tej metody jest to że praktycznie każdy schemat opiera się na założeniach z góry przyjętych przez analityka.
Jeżeli założenia te okaża się błędne lub mało precyzyjne to wyniki analizy mogą być mało wartościowe.
W czynnościach obliczeniowych metod deterministycznych nie ma możliwości oddzielenia czynników głownych od czynników przypadkowych.
Czynniki te sa zdeterminowane od samego początku a ta analiza zmierza do ich obliczania.
Przykładem zastosowania metody deterministycznej jest analiza oparta na wzorcowych układach nierówności wskaźników dynamiki podstawowych wielkości ekonomicznych i przychodów ze sprzedazy, zysku, zatrudniania, majątku.
Metody deterministyczne są bardzo przydatne w badaniach o charakterze retrospektywnym.
Wśród metod deterministycznych wymienia się najczęściej metody: kolejnych podstawień, reszty, różnic czastokowych, wskaźnikową, krzyżowych podstawień, funkcyjną, logarytmowania itd.
Metody stochastyczne (ekonometryczne) dają możliwości uwzględniania w analizie ekonomicznej nie tylko czynników głównych, a także czynników losowych, które są pomijane w metodach deterministycznych.
Stanowią one uzupełnienie i pogłębienie deterministycznych metod analizy ekonomicznej.
Dlatego też wzbogacają one w znacznym stopniu badania stosowane w analizie ekonomicznej.
Metody stochastyczne (ekonometryczne) dzieki rozbudowanemu aparatowi statystyczno-matymatycznemu poszerzają narzędzia badawcze a także prowadza do lepszego poznania ilościowych zalezności w badanych procesach i zjawiskach gospodarczych.
CHARAKTERYSTYKA ANALIZY FINANSOWEJ
Analiza finansowa jest tą czescią analizy ekonomicznej która stanowi najwyższy stopień jej uogólnienia.
Obejmuje ona zagadnienia związane z całokształtem działalności przedsiębiorstwa, tj sytuację majątkową oraz finansową (położenie i pewność finansową), analizę wzrostu i pozycji finansowej przedsiębiorstwa, wynik finansowy i związaną z tym ocenę efektywności gospodarowania - rentowności oraz koszty i przychody ze sprzedazy.
Takie syntetyczne ujecie pozwala na szybki pomiar i ocenę sytuacji finansowej oraz wyników przedsiębiorstwa.
Rozpatrując przedmiot analizy finansowej w przedsiębiorstwie jako złozona całość, można wyróżnić jego dwa podstawowe elementy:
- stan finansowy,
- wyniki finansowe.
Stan finansowy jest ujęciem statystycznym przedmiotu analizy, ustalonym na określony moment.
Obejmuje on stan wyposażenia przedsiębiorstwa w składniki majątku trwałego i obrotowego, środki zaangażowane w inwestycje i wartości niematerialne oraz finansowe pokrycie tych składników z kapitałów własnych lub obcych.
Wiąże się to z kształtowaniem się sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, jego zdolnością płatniczą i kredytową, efektywnym lokowaniem wolnych środków pieniężnych, w tym zagospodarowaniem osiągniętych nadwyżek finansowych.
Wyniki finansowe sa ujęciem dynamicznym przedmiotu analizy.
Ustala się je za pewien okres jako sumę wyników narastających w ciągu danego okresu.
Wyniki finansowe to zyski lub straty ujęte w wielkościach brutto lub netto.
Oddziałują na nie takie czynniki, jak przychody ze sprzedaży, koszty własne, rozliczenia w formie podatków, dotacji, dywidend itp.
Są określane przez wskaźniki rentowności jako relacje wyniku finansowego do obrotu, zaangażowanych zasobów majątkowych lub kapitałowych.
Osiągane wyniki finansowe prowadzą do dodatnich lub ujemnych zmian stanu finansowego przedsiębiorstwa.
Analiza finansowa zajmuje się więc badaniem stanu gospodarki finansowej.
Oczekuje się od niej:
- identyfikacji czynników wpływających na wynik finansowy
- ujawnia mocnych i słabych punktów w działalności przedsiębiorstwa oraz ujawnienia jego szans rozwojowych
- wskazania określonych aspektów kondycji finansowej przedsiębiorstwa i możliwości ich wykorzystania w przyszłości
- wskazania obszarów wymagających bardziej szczegółowych analiz , a których nie przewiduje analiza finansowa ze względu na jej syntetyczny charakter.
Podstawowym celem analizy finansowej jest przedstawienie , przeszłego , obecnego oraz przyszłego obrazu przedsiębiorstwa z określeniem aspektów finansów , który jest najważniejszym w działalności przedsiębiorstwa.
Do zadań analizy finansowej jako narzędzia zarządzania można zaliczyć :
- Ocenę tendencji rozwojowych wybranych zjawisk i procesów które są , najistotniejsze dla rozwoju danego przedsiębiorstwa , w tym oceny finansowej strony działalności gospodarczej i wykrywania niedociągnięć wpływających na koszty , przychody i sytuację finansową przedsiębiorstwa
- Ocenę rozwoju badanego przedsiębiorstwa na tle zmieniającego się otoczenia
- ocenę sytuacji przed decyzyjnych przedsiębiorstwa( z uwzględnieniem otoczenia oraz tendencji rozwojowych gospodarki ) w celu ułatwienia opracowania wariantów decyzji a następnie ocene tych wariantów pod kątem spodziewanej efektywności i pozycji finansowej przedsiębiorstwa .
Celem przeprowadzenia analizy finansowej powinno być znaleźnie właściwego obrazu sytuacji majątkowej i finansowej przedsiębiorstwa a także ustalenie decyzji wynikających z przeprowadzonej analizy
Przedmiotem badan analizy finansowej jest :
- badania związków miedzy rodzajami działalności gospodarczej , rozmiarami majatku i jego elementów składowych , a wyposażeniem przedsiebniorstwa w kapitały , a także miedzy róznymi rodzajami kapitałów i łaczna ich wielkością
- Badanie i ocene siły finansowej przedsiębiorstwa , czyli jego zdolności do generowania zysków a także rozmiarów , kierunków i uwarunkowan strumieni pieniężnych
- Wypracowanie racjonalne zasad finansowania i strowania przepływami środków w przedsiębiorstwie .
Analiza finansowa może mieć zastosowanie do badania wszystkich przedsięwzięć dla których można określić cel i zakres przedmiotowy a także ustalić nakłady i efekty .
Odpowiednio umiejscowiona w systemie zarządzania może obejmowac cały proces decyzyjny w którym może wystąpić jako analiza prospektywna oraz analiza retrospektywna i analiza bieząca (operatywna).
Prospektywna analiza finansowa przejawia się w ciągu czynności oceniające sposoby pozyskiwania kapitału i jego lokaty w składnikach majatkowych , majace zapewnic realizację pewnego celu działalności .
Czynności te obejmują ustalenia dotyczące niezbędnego stanu i struktury kapitału , zjawisk towarzyszących jego gromadzeniu , powiązań miedzy nimi oraz porównania z wzorcami , a także zmiezają do wykrycia prawidłowości rządzących funkcjonowaniem przedsiębiorstwa oraz jego rozwojem .
Wyniki tej analizy stanowią podstawę do zbudowania kilku wariantów decyzji .
Kontrola osiągniętych wyników realizacji podjętych decyzji powinna stosować przedmiot analizy retrospektywnej.
Analiza retrospektywna dostarcza informacji służących głównie do kontroli przebiegu procesów gospodarczych i podejmowania decyzji korekcyjnych
Informacje te znajdują się pod postacią wskźnikó i metod ułatwiających rozpoznanie współzależności zachodzących miedzy zjawiskami w danej dziedzinie działalności ,a także ich wpływu na efektywność ekonomiczną oraz na sytuację finansową przedsiębiorstwa .
ANALIZA FINANSOWA JAKO SYSTEM
RETRO i PROSPEKTYWNY
Ewidencja Planowanie i
sprawozdawczość kontorolwanie
Zjawiska i procesy gospodarcze w przedsiębiorstwie
Analiza finansowa Analiza finansowa
Retrospektywna Prospektywna
(expost) (ex ante)
Przeszłość Przyszłość
Uzyskane wyniki analizy finansowej umożliwiają potwierdzenie trafności podjętych decyzji w przeszłości, oceny wyników osiągniętych w okresie sprawozdawczym (ocena ex post), jak również stanowią podstawę wyboru przyszłych zamierzeń rozwojowych i do weryfikacji opracowanych planów przedsiębiorstwa (analiza ex ante)
W sposób posierdni analiza finansowa pozwala również określic jakość zarządzania przedsiębiorstwem i zdolność do sprostania konkurencji na rynku krajowym i zagranicznym.
Do najczestrzych przyczyn kłopotów z wypłacalnością należy zaliczyc szereg defektów w strukturze i finansowaniu samego przedsiebiorstwa