Stygmaty Goffmana i mechanizmy naznaczania, Socjologia problemów społecznych


Stygmaty Goffmana i mechanizmy naznaczania. Koncentrował się na codziennych relacjach osób „normalnych” z osobami które mają pewne cechy, tendencje do zachowań uważane za inne -gorsze, poniżające, dyskredytujące. Interesował się przede wszystkim chwilą momentem spotkania osoby normalnej z osobą pod pewnymi względami inną nietypową, wzajemne oczekiwania tych osób i ich realizacja w procesie interakcji. Zajmował się przede wszystkim reakcjami dewiantów wobec społecznej widowni. Interesowały go techniki za pomocą których osoby pod pewnymi względami inne i gorsze radzą sobie z posiadanymi stygmatami. W jaki sposób kontrolują informacje dotyczące swego upośledzonego statusu, jak postępują gdy ich wstydliwych, odmiennych, gorszych cech postępków nie da się ukryć. Stygmat powoduje rozziew między oczekiwaną społeczną tożsamością jednostki a jej tożsamością rzeczywistą. Oczekiwana społeczna tożsamość jednostki to w ujęciu Goffmana wszystko to czego oczekujemy lub wymagamy od człowieka z którym mamy się zetknąć. Oczekiwana społeczna tożsamość jednostki może nie pokrywać się z cechami czy właściwościami które jednostka ta faktycznie posiada. W trakcie interakcji możemy doznać „pozytywnego” lub „negatywnego” zawodu. Goffman analizował takie stygmaty które po pierwsze są sprzeczne z naszymi stereotypami oczekiwaniami co do tego jaki powinien być dany typ jednostki po drugie są uważane w danym środowisku za dyskredytujące. Goffman wyróżnił trzy rodzaje stygmatów: -ułomności ciała, -postrzegane wady charakteru jednostki, -stygmat plemienny. Stygmat fizyczny i stygmat plemienny dotyczą sfery istnienia, stygmat charakteru jest związany z zachowaniem się jednostki. Można być potępianym traktowanym jak obywatela drugiej kategorii mimo że nie uczyniło się nic złego bo posiada się pewne cechy które są nie aprobowane w danej kulturze. Są osoby naznaczone stygmatem które z rozmaitych powodów mają odmienny system wartości lub też świadomie wycofują się z uczestnictwa społecznego - nie uważają się za innych czy gorszych. Przeciwnie ludzie tacy lub grupy sądzą że są w pełni wartościowi i normalni innych postrzegają jako „nie w pełni ludzie”. Jednostki mogą być całkowicie lub częściowo pozbawione wrażliwości na przypisywane im stygmaty i dumnie obnosić się ze swoją innością. Można również posiadać stygmaty będąc w pełni „niewinnym” tylko dlatego że nasz bliski uczynił coś złego lub że cechuje się negatywnie ocenianymi właściwościami. Goffman analizował zagadnienie stygmatów na płaszczyźnie dyskredytacji. Pewne odmienności jednostki w stosunku do jej odtoczenia są widoczne, bądź jednostka zakłada że otoczenie wie o ich istnieniu. Właściwości takie Goffman nazywał zdyskredytowanymi. Druga kategoria stygmatów są właściwości dyskredytujące. Są to właściwości co do których jednostka zakłada że otoczenie w danej chwili nie ma informacji, lub które nie są widoczne gołym okiem. Mechanizmy naznaczania.Stereotypizacja i typizacja rzeczywistości są naturalnymi cechami człowieka. Aby sprawnie funkcjonować w otaczającym świecie ludzie są zmuszeni kategoryzować, szufladkować rzeczywistość. Stereotypy odnoszą się do zjawisk, rzeczy, ludzi. Stereotypy ułatwiają interakcje w sytuacjach w których nie wiemy czego się spodziewać po nieznajomym partnerze. Korzenie stereotypów tkwią w niewiedzy. Jest niemożliwe by znać osobiście wszystkich kategorii osób. Opieramy się na wiedzy potocznej, lekturach książek, informacjach prasowych itp. Im dystans społeczny między nami a daną kategorią osób jest większy tym większe jest prawdop-odobieństwo że nasz wizerunek tej kategorii będzie stereotypowy. Wizerunek dewiantów są z reguły bardzo stereotypowe. Stereotypy dewiacyjne funkcjonują w „przestrzeni kulturowej” dając podstawę do określonych oczekiwań w sytuacji w których przychodzi nam zetknąć się osobiście z dewiantem. Od dewiantów oczekujemy postępowania zgodnego z naszymi często mylnymi wyobrażeniami o tym jacy oni są jak się zachowują. E.H.Pfuhla uważa że stereotypy dewiacyjne mają 4 konsekwencje: 1są traktowane jako rzeczywiste zestawy cech zachowań poszczególnych dewiantów lub ich kategorii,2tendencja do oczekiwania złego zachowania od dewianta oraz interpretowanie sytuacji niejednoznacznych jako przejawów dewiacji. Istotą stereotypów dewiacyjnych jest ich antycypacyjny charakter. Ważną konsekwencją stereotypów jest nie tyle przywiązywanie wagi do zadań minionych ile oczekiwanie że zadania te powtórzą się również w przyszłości. 3odrzucenie prze społeczną widownie osób odpowiadających stereotypom dewiacyjnym, 4stanowią podstawę do prowadzenia selekcji jednostek które mają być formalnie naznaczone piętnem dewiacyjnym. Ceremonie degradacji statusu.Garfinkel rozpatrywał c.d.s. w kontekście moralnym oburzenia jakie wzbudza dane postępowanie, moralne oburzenie znajduje swój wyraz w tak zwanym publicznym oskarżeniu w trakcie którego oskarżyciel stara się dowieś że sprawca jest przedstawicielem innego i gorszego typu ludzi. Osoba ta staje się w oczach potępiających inna i nową osobą. Osoba ta nie zmienia się jest niejako tworzona od nowa. W trakcie c.d.s. przypisuje się „nowej” osobie również „nowe” motywacje. W kategoriach tych nowych motywacji postrzega się zarówno przeszłe jak i przyszłe zachowanie danej osoby. W c.d.s. chodzi o to by: 1pozbawić człowieka jego dotychczasowej tożsamości i nadać mu całkowicie nową gorszą tożsamość. 2 Powiązać konkretne „złe” zachowanie z szerszym podłożem motywacyjnym działania „sprawcy" oraz z jego pozostałymi cechami charakteru. 3udowodić że „sprawca” jest „typem człowieka” który mógłby się dopuścić inkryminowanego czynu. W trakcie c.d.s. dokonuje się zmiana statusu człowieka na gorszą a ponadto w takcie tych ceromoni następuje symboliczna generalizacja z konkretnego zachowania które społeczna widownia uznała za naganne na całą osobę „sprawcy”. Retrospektywne interpretacje. To proces w trakcie którego rozpatruje się przeszłe zachowanie jednostki w świetle nowych informacji dotyczących jej dewiacji. Dewiant zastał uznany za „nowego człowieka” reinterpretacji ulegają fakty z jego „byłego życia” pod kątem nowej dewiacyjnej tożsamości. Uzyskanie poczucia zgodności nowej dewiacyjnej tożsamości jednostki z jej postępowaniem w przyszłości. Zgodność ta jest zazwyczaj osiągnięta przez takie dobieranie faktów z życia dewianta by pasowały do jego nowego statusu. Może to przy tym dotyczyć zarówno faktów rzeczywistych „niekorzystnych” dla dewiantów jak i faktów zasadniczo neutralnych. Uzgodnienia rzeczywistości.W mechanizmie uzgodnienie rzeczywistości chodzi o to że w trakcie interakcji dewianta ze społeczną widownią dochodzi do ustalenia treści i znaczenia zachowania dewiacyjnego do przyjęcia bądź odrzucenia dewiacyjnej etykietki lub zmiana tej etykietki na mniej dyskredytującą. Normalizacja -dewiacji jest to proces w wyniku którego jednostka zaczyna traktować jako normalne i moralnie akceptowalne to co początkowo uderzało ją jako nienaturalne dewiacyjne itd. Niezależnie od tego czy to pierwsze wrażenie było uzasadnione usprawiedliwione i trafne. Nastąpi proces stopniowego przyzwyczajania się do dewiacji w wyniku czego nie będzie ona już powodowała napięć interakcyjnych. Deavis wyodrębnił 3 fazy procesu norm-alizacji dewiacji: 1fikcyjna akceptacja, 2faza przejściowa otoczenie zaczyna postrzegać dewianta przez pryzmat także innych jego cech nie tylko dewiacyjnych, 3instytu-cjonalizacjia znormalizowanych interakcji. Uznanie dewiacji za fragment osobowości dewianta za coś co ten posiada lecz co nie przeszkadza w normalnych kontaktach z nim.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
socjologiczneaaspekty problemow spolecznych, SAPS 6, WYKŁAD 7 (17
socjologiczneaaspekty problemow spolecznych, SAPS 10, WYKŁAD 11 (29
Uzależnienia, Studia - socjologia praca socjalna, Socjologia problemów społecznych
Zagadnienia Socjologia Problemów Społecznych, STUDIA, Notatki i rozpiski
Teoria zróżnicowanych możliwości Clowarda i Ohlina, Socjologia problemów społecznych
socjologiczneaaspekty problemow spolecznych, SAPS 7, WYKŁAD 8 (8
socjologiczneaaspekty problemow spolecznych, SAPS 5, Czynniki sprzyjające izolacji społecznej
Teoria agresji, Socjologia problemów społecznych
SOCJOLOGIA PROBLEMÓW SPOŁECZNYCH
Socjologia problemów społecznych (alkoholizm), Studia - socjologia praca socjalna, Socjologia proble
Teoria anomii, Socjologia problemów społecznych
2 Frieske,Teoretyczne opcje socjologii problemów społecznych
Socjologia problemów społecznych (uzależnienia), Problemy społeczne
Socjologia problemów społecznych inne, Socjologia problemów społecznych
Od wartości i norm społecznych do kontrkultury roz.I, Socjologia problemów społecznych
Koalkoholizm, Studia - socjologia praca socjalna, Socjologia problemów społecznych
Socjologia problemów społecznych notatki egzamin
Teoria zróżnicowanych powiązań E, Socjologia problemów społecznych
Teoria neutralizacji Sykesa i Matzy, Socjologia problemów społecznych

więcej podobnych podstron