art. 4 stanowi, że nie są przedmiotem prawa autorskiego
akty normatywne lub ich urzędowe projekty (urzędowe projekty to takie które zostały przez autora udostępnione poprzez jakiekolwiek oświadczenie jego woli - słowem, gestem, że skończył swoją prywatną prace nad tym projektem i przekazuje go do dalszego postępowania. Do czasu wykonania takiego oświadczenia t projekt jest przedmiotem prawa autorskiego)
urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole - to np. uzasadnienia decyzji administracyjnych, wyroków i orzeczeń, raporty, protokoły, sprawozdania, czasem statystyki - to kategoria wyrażana pismem, znaki i symbole wyrażane w formie grafiki to np. herby miast i gmin, odznaczenia, medale, znaki wojskowe, znaki jakości (państwowe)
opublikowane opisy patentowe lub ochronne - opisy produktów
proste informacje prasowe - tzn. bez komentarza (bo komentarz jest wytworem umysłu)
Podmiot prawa autorskiego - art. 8 i następne
Art. 8 wprowadza zasadę, że prawo autorskie przysługuje twórcy. Twórcą może być tylko osoba fizyczna (nigdy osoba prawna, ani komputer, ani zwierzę ani siły natury). Twórcą jest każdy człowiek, który tworzy bez względu na jego stan osobowy taki jak: wiek, stopień zdalności do czynności prawnych, wykształcenie, świadomość tworzenia. Wielki uznany twórca ma takie same prawa autorskie jak nieświadome swojego tworzenia dziecko czy osoba psychicznie chora.
Wyjątkiem od tej zasady jest:
działanie producenta, wydawcy - przysługują mu wyłącznie prawa autorskie majątkowe do całości utworu oraz prawo do tytułu, który jest symbolem tej całości.
organizacja zbiorowego zarządu prawami autorskimi (OZZ) - organizacja zbiorowego zarządu nie ma praw autorskich ale zastępuje twórcę w wykonywaniu jego prawa, ściąga należne opłaty z rozmaitych miejsc w Polsce gdzie utwory są wykorzystywane (klub muzyczne, radio, TV, zakłady usługowe, hotele, kawiarnie, restauracje i wiele innych). Część z wpływów tj. do 40 % pozostawia sobie jako prowizje a resztę przekazuje na konto twórcy. OZZ zawiera też umowy z podobnymi organizacjami za granicą i ten sposób następuje przypływ wynagrodzeń dla zagranicznych artystów oraz dla polskich artystów wykonywanych za granicą.
W Polsce działa aktualnie 14 OZZ, wyspecjalizowanych w rozmaitych rodzajach twórczości. Są to stowarzyszenia, czyli organizacji nie zarobkowych. Najstarsza najsilniejsza to „ZAiKS” czyli związek autorów i kompozytorów sceny działa od 1819 i ma szeroką koncesję na obsługę wielu rodzajów twórczości.
Producent - to często osoba prawna, której ustawa przyznaje autorskie prawa majątkowe do całości dzieła, ze względu na jej wkład organizacyjny i finansowy. Producent dzieli się ze wszystkimi, którzy przyczynili się do stworzenia dzieła zgodnie z zawartymi wcześniej umowami. Taką samą rolę pełni wydawca np. encyklopedii złożonej z wielu haseł i obrazów, wydawca gazety.
Współtwórczość
Wiele utworów powstaje w wyniku twórczej współpracy dwóch lub więcej twórców. Prawo autorskie stanowi, że jeżeli nie da się wyodrębnić wkładów ich pracy (jak np. poszczególne rozdziały we wspólnej książce) to prawo autorskie przysługuje im w częściach równych np. przy dwóch współautorach po 50, przy trzech po 33.3%.
Utwór pracowniczy art. 12
Wprowadza kompromis między przepisami prawa pracy i prawa autorskiego stanowi, że pracodawca nabywa autorskie prawa majątkowe do utworu stworzonego w ramach realizacji obowiązków ze stosunku pracy a pracownik zachowuje autorskie prawa osobiste oznacza to, że pracodawca może sprzedawać utwór i w ten sposób zarabiać, nie wolno mu natomiast pomijać imienia i nazwiska twórcy, przy tym utworze, zmieniać treści lub formy utworu.
Autorskie prawa osobiste art. 16
Autorskie prawa osobiste charakteryzują się tym, że są:
nieograniczone w czasie (są wieczyste, nigdy nie gasną, trwają nawet po śmierci twórcy)
niezbywalne - nie można się ich zrzec, sprzedać, darować, czy w jakikolwiek inny sposób zbyć. Ze względu na te cechy nazywane są prawami do „ojcostwa utworu”.
Natomiast autorskie prawa majątkowe polegają na tym, że są:
ograniczone w czasie (obecnie gasną z zasady 70 lat po śmierci twórcy)
są zbywalne (można je sprzedać, zrzec się, zamienić, zastawić)
Autorskie prawa osobiste obejmują w szczególności prawo do:
autorstwa utworu tzn. do tego by nikt nie pomijał nazwiska twórcy w związku z publikacją i rozpowszechnianiem utworu
oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo. Autor ma prawo do zachowania anonimowości czyli nie podawania żadnych określeń swojej osoby. Nie oznacza to jednak, że utwór którego autor jest nieznany nie ma autora. Utwory anonimowe są objęte taką samą ochroną jak wszystkie inne . W przypadku konieczności z takim autorem, jego zastępcą z mocy ustawy jest producent bądź wydawca.
prawo do nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania - każdy rodzaj twórczości wypracował jako prawo zwyczajowe, sposób zapobiegania naruszeniom treści i formy np. w przypadku słowa pisanego jest to prawo do korekty autorskiej, w przypadku utworów plastycznych publikowanych prawo do sprawdzania w drukarni jakości papieru, farb i pierwszych wydruków. Najostrzej postawiona jest sprawa w przypadku dzieł architektonicznych ponieważ one są najkosztowniejsze. Architekt ma ni tylko prawo ale i obowiązek nadzoru budowy, nadzór ten jest ustawowo uregulowany i płatny;
prawo do decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności - to tylko autor ma prawo udostępnić posiadany przez siebie utwór, on tylko może wyrazić na to zgodę
prawo do nadzoru nad sposobem korzystania z utworu - aitor ma prawo nadzoru nad wykorzystaniem dzieła