NIEDOKRWISTOŚCI
Niedokrwistością nazywamy zmniejszenie stężenia hemoglobiny, hematokrytu oraz liczby erytrocytów poniżej wartości prawidłowych:
Hemoglobina- poniżej 12 u kobiet i poniżej 13,5 u mężczyzn
Hematokryt- poniżej 37% u kobiet i poniżej 40% u mężczyzn
Erytrocyty- poniżej 3,9 mln u kobiet i poniżej 4,3 mln u mężczyzn
Istnieje wiele rodzajów niedokrwistości o różnych mechanizmach i różnej etiologii.
Niedokrwistości z niedoboru czynników biorących udział w wytwarzaniu erytrocytów:
z niedoboru żelaza- dochodzi tu do upośledzenia tworzenia hemoglobiny, krwinki są blade dlatego mówimy, że jest to niedokrwistość niedobarwliwa, zmniejsza się liczba krwinek czerw. i obniża poziom żelaza w surowicy krwi.
Przyczyn jest wiele np.: w przewlekłych krwawieniach z przew. pokarmowego, dróg rodnych, przy ubogiej w żelazo diecie, przy zaburzonym wchłanianiu żelaza ( brak Vit. C wpływa niekorzystnie na wchłanianie żelaza), w stanach zwiększonego zużycia żelaza ( ciąża, okres dojrzewania).
Objawy: bladość skóry,spojówek,niedotlenienie (uczucie senności, bóle głowy, szum w uszach), zajady, wypadanie włosów, łamliwe paznokcie, białe plamy na paznokciach, pieczenie języka, męczliwość, przyspieszenie pracy serca.
z niedoboru Vit. B12 -( niedokrwistość megaloblastyczna- choroba Addisona-Biermera)- przyczyną są zmiany zanikowe błony śluzowej żołądka, bezkwas soku żołądkowego i brak czynnika Castle'a co powoduje zahamowanie wchłaniania Vit. B12.
Niedokrwistość z niedoboru Vit. B12 może wystąpić też po resekcji żołądka, w alkoholizmie czy przy diecie wegetariańskiej.
z niedoboru kwasu foliowego- w okresie ciąży
(Vit. B12 i kwas foliowy zmagazynowane są w wątrobie- ich zapas starcza na 5 lat)
Niedokrwistości spowodowane zwiększonym rozpadem erytrocytów:
Defekt może dotyczyć krwinek czerwonych (wadliwa budowa) lub czynników pozakrwinkowych ( uszkodzenie przez leki, toksyny, zakażenia).
Występuje HEMOLIZA- czyli przyspieszony rozpad krwinek.
np. sferocytoza wrodzona ( wrodzona żółtaczka hemolityczna)
przetoczenie niezgodnej grupowo krwi
Niedokrwistości pokrwotoczne:
Występuje tu utrata erytrocytów po krwawieniach np.:
w następstwie obfitego krwotoku
w powtarzających się przewlekłych krwawieniach (obfite miesiączki, krwawienie z żylaków odbytu)