podział budownictwa
- budownictwo drewniane
-budownictwo kamienne
- budownictwo ceramiczne (wypalane z gliny)
- budownictwo betonowe (żelbeton)
- budownictwo stalowe (hale sportowe)
- budownictwo ziemne (zapory)
- budownictwo mieszane
warunki techniczne jakim powinny odpowiadać budynki
bezpieczeństwo konstrukcji
należy tak zaprojektować obiekt- zgodnie z kanonami i sztuką inżynierską, aby obciążenia jakie działają na budynek zarówno w trakcie budowy i użytkowania nie doprowadziły do:
zniszczenia całości lub części budynku
przemieszczeń i odkształceń o niedopuszczalnych wielkościach
częściowego uszkodzenia elementu
zniszczenia wskutek zdarzeń losowych w sposób nieproporcjonalny do ich przyczyny
konstrukcja budynku musi spełniać stan graniczny nośności oraz stan graniczny użytkowalności. W każdym elemencie konstrukcyjnym budynku oraz w całości budynku nie mogą zostać przekroczone stany graniczne.
Wykonawca, inspektor i kierownik budowy.
bezpieczeństwo przeciwpożarowe
bezpieczeństwo użytkowania
odpowiednie warunki higieniczno- sanitarne oraz ochrona środowiska
ochrona przed hałasem i drganiami
oszczędność energii
ochrona uzasadnionych interesów osób trzecich
ochrona obiektów kultury
obiekty budowlane - rodzaje budynków, pomieszczeń i części budynków
rodzaje budynków ze względu na przeznaczenie:
- budynki mieszkalne:
a) jednorodzinne (1, 2 mieszkania)
b) wielorodzinne (ponad 2 mieszkania)
- budynki zamieszkania zbiorowego:
a) budynki tymczasowego zamieszkania,
b) budynki stałego zamieszkania (dom dziecka, dom starców, domy zakonne)
- budynki rekreacji indywidualnej
- budynki niemieszkalne:
a) budynki użyteczności publicznej (szkoły, uczelnie, świątynie, sądy, urzędy)\
b) budynki gospodarcze (garaże, warsztaty oraz budynki do przechowywania płodów gospodarczych)
- budynki zagrodowe
Pomieszczenia w budynkach:
mieszkalnych
- pomieszczenia mieszkalne (pokoje, salony, sypialnie, pomieszczenia pobytu dziennego)
- pomieszczenia pomocnicze (kuchnie, łazienki, wc, garderoby, schowki, klatki schodowe)
- pomieszczenia techniczne (kotłownie, sterownie, pomieszczenia gospodarcze)
b) niemieszkalnych
- pomieszczenia przeznaczone na stały pobyt ludzi (więcej niż 4h na dobę)
- pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi (2-4 h na dobę)
- pomieszczenia nie przeznaczone na pobyt ludzi (mniej niż 2h) - pomieszczenia, w których procesy technologiczne nie pozwalają na przebywanie ludzi, np. promieniowanie
- pomieszczenia nieprzeznaczone na pobyt ludzi (hodowla roślin i zwierząt, czas przebywania ludzi jest nieokreślony )
Nazwy części budynków:
Rys.
*Kondygnacje: nadziemne i podziemne
- do kondygnacji wliczamy poddasze jeśli jest użytkowe
- do kondygnacje nie wliczamy pomierzeń poniżej h=1,9m (hmin. 2,20m w budynkach wielorodzinnych - 2,50 m)
Kondygnacja 1 - podziemna lub naziemna w zależności od h:
h>= 0,5hs - naziemna (wysokość przynajmniej z jednej strony)
h<= 0,5 hs - podziemna
piwnice - kondygnacje podziemne albo pierwsze naziemne, w której poziom podłogi przynajmniej z jednej strony budynku jest poniżej poziomu i jest przeznaczony na funkcję gospodarcze
suterena- zawiera powierzchnie użytkowe i poziom podłogi przynajmniej z jednej strony z oknami jest poniżej 0,9 m
podział budynków ze względu na czas ich użytkowania:
- stałe (20 - 100 lat) - mieszkalne
- tymczasowe (poniżej 20 lat) - rekreacji indywidualnej, np. altanki
- budynki monumentalne (powyżej 100 lat) - gmachy reprezentacyjne, pałace, zamki
Podział budynków ze względu na usytuowanie względem siebie:
- wolnostojące (ściany nie stykają się ze ścianami innych budynków)
- bliźniacze (dwa domy o wspólnej ścianie)
- szeregowe (co najmniej 3 domy o różnej budowie)
usytuowanie budynku na działce i w terenie.
schematy konstrukcyjne budynków
charakter pracy statycznej budynków
Siły działające na budynek
- pionowe od sił grawitacyjnych (ciężar własny elementów konstrukcyjnych) + obciążenia stałe + obciążenia zmienne (długotrwałe: obciążenia użytkowe, obciążenia od ścian działowych)
- poziome (wiatr, parcie gruntu, parcie wody)
konstrukcję budynków stanowi zespół elementów konstrukcyjnych i niekonstrukcyjnych, mogących w sposób bezpieczny przejmować wszelkie obciążenia działające na budynek i przenosić je na grunt.
Element konstrukcyjny nośny- przenosi oprócz ciężaru własnego również obciążenia
zewnętrzne.
* Ściany działowe przenoszą tylko ciężar własny.
Konstrukcje budynków, podział ze względu na rodzaj elementu nośnego:
- budynki ścianowe - elementem nośnym są ściany masywne
- budynki szkieletowe - słupy, rygle, belki poziome, stropy, budynki słupowe lub ??
- budynki płytowe (ściany prefabrykowane z płyt żelbetowych, stropy)
Budynki ścianowe:
- układ ze ścianami podłużnymi ( równoległe do osi podłoża)
Ryss!!!
Stropy opierane na ścianach nośnych Budynek dwutraktowy
- układ ze ścianami poprzecznymi
Rys!!!
- układ mieszany
Charakter pracy statecznej budynku ze ścianami masywnymi zależy od rodzaju stropu:
gdy sztywny- żelbetowy dobrze powiązany ze ścianami, ściana pracuje jako płyta oparta na tych stropach
gdy niesztywna wówczas podporami ścian zewnętrznych są ściany poprzeczne
Budynki szkieletowe:
- ściany spełniają rolę ścian osłonowych ( izoluje od czynników zewnętrznych), przekazują obciążenia od wiatru
- układ słupów i belek poziomych przejmujących obciążenia (pionowe i poziome) i przekazują je na fundamenty
- halowe (jedno…? i wielo…?)
- ze stali, konstrukcje żelbetowe i drewniane
Rys!!!
- budynki jednokondygnacyjne- przestrzenie wewnętrzne bez słupów wewnętrznych, pomieszczenia rozległe, duże
- budynki słupowe z żelbetów, stali, drewna- pomieszczenia niskie, wielokondygnacyjne
- w zależności od połączenia:
* ramownica ze sztywnymi węzłami
* ramownica z mniej sztywnymi węzłami
dylatacje
dylatacja- przerwa pomiędzy rozciętymi częściami budynków
- wykonywane w celu zmniejszenia lub wyeliminowania ujemnych skutków oddziaływania wynikającego ze zmian objętościowych konstrukcji. Elementy konstrukcyjne w skutek tych zmian nie mają możliwości swobodnego przesuwu. Zmiany objętościowe w materiałach konstrukcyjnych wywołane są zmianą temperatury.
- aby uniknąć pęknięć budynków w skutek ich nierównomiernego osiadania
Wymiary szczelny dylatacyjnej: szerokość <= 3 cm
Wypełnienie szczelny:
- deska owinięta papą izolacyjną
- pasek wełny mineralnej
- pianka ekspandacyjna
- twardy styropian
- taśmy dylatacyjne (lub miedziane, aluminiowe) oczyszczalnie ścieków
Rys..!!!
stropodach ocieplony brak dylatacji
8. podział materiałów budowlanych na grupy - omówić materiały budowlane pochodzenia naturalnego.
Materiały budowlane - wszelkie tworzywa (naturalne i sztuczne) stosowane do konstruowania instalacji, konstrukcji i robót wykończeniowych w budynkach
Materiały budowlane dzielimy na:
1) materiały naturalne
Materiały naturalne:
Są wynikiem zjawisk geologicznych zachodzących na Ziemi i przyrodniczych.
- zjawiska geologiczne: kamienie naturalne, torf, glina
- zjawiska przyrodnicze: drewno, korek, słoma (ocieplenie), wiklina (pędy młodej wierzby- do regulacji rzek), asfalt naturalny
Granit, bazalt skały magmowe,
Piaskowce (elementy okładzinowe), wapienie (spoiwa) skały osadowe
Gresy, alabastry (materiały wykończeniowe) skały przeobrażone
Posypki, mączki, kruszywa, do budownictwa drogowego
Drewno konstrukcje, budowa ścian, podłóg, stropów, stempli, podpieranie wykopów, a także jako materiał wykończeniowy
materiały sztuczne - wytworzone przez człowieka z materiałów naturalnych lub organicznych:
- kamienie sztuczne - ceramika, beton, zaprawy, spoiwa, szkło, stal, smoła, miedź i stopy miedzi
- stal, materiały bitumiczne, smoła, asfalt, tworzywa sztuczne
* materiały drewnopodobne- dykty, sklejki- powstały ze sklejenia 3 detormir?? , druga warstwa płyt w innym kierunku
* płyty wiórowo- cementowe SUPREMA - stosowane do małych obciążeń
* płyty pilśniowe - odpady drewna iglastego poddaje się oczyszczeniu i mineralizacji ,a następnie sprasowaniu mogą być miękkie lub twarde
9. wymienić podstawowe właściwości fizyczne materiałów budowlanych- opisać cech najbardziej istotne dla obiektów inżynierii środowiska
-gęstość właściwa ???
- gęstość objętościowa ???
- ciężar właściwy
- ciężar objętościowy
- szczelność
- porowatość
- nasiąkliwość
??? czy to tez do pytania 9??
- wilgotność naturalna (regulacja wilgotności przez materiały higroskopijne, gdy powietrze suche materiały oddają wilgoć, gdy powietrze wilgotne - materiały pobierają nadmiar wilgoci)
- kapilarność - niektóre materiały budowlane posiadają kapilary- wąskie kanaliki; podciąganie wody w górę z gruntu (stosuje się wodoszczelne izolacje poziome) kapilarność - cecha negatywna
- mrozoodporność- odporność materiałów na cykliczne rozmrażania i zamarzanie materiału nasyconego wodą. Woda zamarzając zwiększa swoją objętość przez co powoduje rozsadzanie nasączonych wodą materiałów.
Kryteria oceny mrozoodporności:
6 próbek suszymy do stałej masy, nasycamy i poddajemy cyklicznemu zamrażaniu i rozmrażaniu - o odporności decyduje ilość cykli (np. dla betonu ok. 100 cykli)
Kryteria oceny:
- kryterium makroskopowe (opis wyglądu)
- kryterium ubytku masy (suszymy do stałej masy i porównujemy z początkowym pomiarem- część materiału może być wypłukana)
- kryterium spadku wytrzymałości
- przewodność cieplna - decyduje czy dany materiał może być zastosowany do izolacji, którą charakteryzuje współczynnik λ
współczynnik λ [W/m2K] - ilość ciepła przenikającego przez przegrodę o grubości 1m przy spadku temperatury równej 1 K.
im wartość λ mniejsza, tym lepszy materiał izolacyjny
-pojemność cieplna - cecha materiału, która polega na kumulowaniu ciepła (taki materiał długo się nagrzewa i długo utrzymuje ciepło)
- rozszerzalność cieplna
- skurcz i pęcznienie (pękania i wypaczanie się materiału)
- ogniotrwałość - trwałość kształtu materiału w wysokich, długotrwale działających temperaturach
Materiały ogniotrwałe nie zmieniają swoich kształtów i właściwości mechanicznych w wysokich temperaturach, dzielimy je na:
ogniotrwałe - nie ulegają zmianie powyżej 1580 C
trudnotopliwe - od 1350 C do 1580 C
łatwotopliwe < 1350 C
- ognioodporność - wytrzymałość materiału na niszczący wpływ ognia podczas pożaru (podgrzewa się materiał do temperatury 700 C i ocenia jego trwałość kształtu, wytrzymałość na zginanie, ocenia granicę plastyczności, odkształcenia, zmiany strukturalne):
* materiały niepalne (wyroby ceramiczne, beton, gips, spoiwa wapienne)
* materiały trudnotopliwe - pod wpływem ognie nie palą się i po usunięciu źródła ognia nie podtrzymują ognia, ale mogą się tlić i węglić (odpowiednio zaimpregnowane drewno)
* materiały łatwopalne (drewno, tworzywa sztuczne)
omówić podstawowe cech mechaniczne materiałów budowlanych.
- zespół cech, decydujących o przydatności danego materiału w zastosowaniu go do konstrukcji (materiały przenoszące naprężenia, poddane obciązeniu)
- wytrzymałość na ściskanie
Wzór!!!!
- wyboczenie materiału - materiał traci swoją statyczność - przestaje pracować
Elementy smukłe podlegają wyboczeniu, elementy krępe nie (krępe - wymiary poprzeczne w stosunku do długości nie są znacząco różne)
Wzór rysunek!!!!!!!!!!!1
μ- współczynnik zamocowania
μ = 0,7 - zamocowanie sztywne
μ= 1 - zamocowanie przegubowo nieprzesuwne
μ = 2 - zamocowanie sztuczno-przegubowe
- wytrzymałość na rozciąganie
Wzór!!!
- wytrzymałość na zginanie (wszystkie elementy poziome poddane obciążeniu pionowemu ulegają odkształceniu)
Rys!! wzór!!
- wytrzymałość na ściskanie - mówi o klasach wytrzymałości na ściskanie
Klasy betonu: C8/10 - najmniejsza klasa betonu
C 100/115 - największa
* wytrzymałość na próbkach cylindrycznych - d = 150 ; h= 300
* w przypadku drewna ???
- kruchość materiału - stosunek wytrzymałości na rozciąganie do wytrzymałości na ściskanie
Jeżeli stosunek < 1/8 materiał kruchy
wzór !!!!
- twardość - opór jaki stawia materiał na zarysowanie (wciskanie, jego innymi twardymi materiałami, skala Hossa???) * diament- najtwardszy
- udarność - działanie młota na materiał z karbem (mosty)
- ścieralność - wszystkie materiały podłogowe, drogi, jezdnie, mało ścieralny- bazalt
- kawitacja- zachodzi w urządzeniach, w których następuje szybki przepływ wody (woda wytwarza pęcherzyki powietrza o bardzo dużym podciśnieniu, które niszczą cząstki materialnie np. łopatki turbin)
materiały budowlane ceramiczne - charakterystyka materiału, grupy wyrobów i przykłady zastosowania.
Wyroby ceramiczne - materiały sztuczne:
Podział ze względu na porowatość
I porowate o nasiąkliwości wagowej do 20%
wyroby ceglarskie, kafle, wyroby glazurowane, dachówki
wyroby ceglarskie:
- ścienne: cegły pełne, dziurawki, kratówki ,cegły szczelinówki, cegły modularne, cegły modularne
* parametry charakteryzujące wyroby ceramiczne:
- współczynnik przewodzenia ciepła λ
- klasa cegły - wytrzymałość na ściskanie
- gęstość oraz ciężar objętościowy
- mrozoodporność
* Cegła pełna (65x120x250)
Rysunki!!!!
- temperatura wypalania 850 - 1300 C (wyroby klinkierowe) niektóre minerały się spiekają, a niektóre się całkowicie spalają (magma zapełnia pory przez co wyroby stają się bardziej trwałe)
Wyroby porowate wypalają się w niższej temperaturze (poniżej 850 C) przez co tylko niektóre minerały ulegają spieczeniu (pory zostają niewypełnione)
* Cegła dziurawka - Ma takie same wymiary (65x120x250)
Rys!!!
Wozówka - otwory w główce
Główkowa - otwory w wozówce
* kratówka
Rys!!
* występują także pustaki wentylacyjne, pustaki kominowe
*dachówki: rys!!!!!!!!!!!
karpiówka
zapadkowa (bardzo lekka i nietrwała - nie wolno po niej chodzić)
zakładkowa (bardzo trwała)
holenderska
* pustaki stropowe ceramiczne:
Akermana (F45, F65, FERT45, FERT65, DZ-3)
II ceramika poryzowana nw do 14%
III wyroby klinkierowe, kamionkowe i terakota < 14%
- cegła kanalizacyjna (odporna na kwasy)
KP - kanalizacyjna prosta
KG - kanalizacyjna klinowa rys!!!!
- cegły kominowe klinkierowe: kształt półkola rys!!
- cegły klinkierowe budowlane (bardzo duża trwałość, stosuje się do obiektów monumentalnych, większy współczynnik przewodzenia ciepła, większy ciężar objętościowy, nie stosuje się ich do nowoczesnego budownictwa, a zamiast nich stosuje się płyty klinkierowe - również trwałe)
- klinkier drogowy (ze względu na odporność na ścieranie, stosuje się tam, gdzie ma miejsce przesuwanie bardzo ciężkich materiałów, bardzo duża wytrzymałość, mrozoodporność, nienasiąkliwy)
- kamionka (stosowana w technologii sanitarnej, wykonuje się także płyty elewacyjne i podokienniki)
IV ceramika szlachetna i półszlachetna: wyroby porcelanowe i fajansowe
V wyroby szamotowe- ogniotrwałe (cegły o jasnej barwie)
12. spoiwa i zaprawy budowlane - definicje, rodzaje i właściwości, zastosowanie w inżynierii sanitarnej i wodnej
Spoiwo budowlane- wypalony i rozdrobniony materiał mineralny, który po wymieszaniu z wodą wiąże i nabiera odpowiednich cech wytrzymałościowych dzięki zachodzącym reakcjom chemicznym
Zaczyn - mieszanina spoiwa z wodą
Zaprawa - zaczyn + kruszywo drobne
Rodzaje spoiw:
Podział ze względu na trwałość pod wodą:
a) spoiwa powietrzne - spoiwo, które wiąże i nabiera właściwych cech wytrzymałościowych tylko w warunkach powietrzno- suchych (wapno, gips)
* nie należy stosować do murowania podziemnych części budynków lub wtedy gdy zbyt duża wilgoć
Wapno
Bardzo wolno wiąże (ok. 3 lat, potrzebny CO2), zaprawę bardzo dobrze się rozprowadza, wykorzystywane do zapraw murarskich i farb, zanieczyszcza powietrze, zużycie dużej ilości energii
aby otrzymać wapno palone należy prażyć wapń: CaCO3 1000 C CaO + CO2
wapno palone (w bryłach lub mielone)
aby wapno można było zastosować do zaprawy należy je zgasić:
CaO + nH2O Ca(OH)2 + (n-1)H2O
Wapna hydratyzowane - sucho gaszone
CaO +H2O Ca(OH)2
Wiązanie wapna
Ca(OH)2 + H2O + CO2 CaCO3 + 2H2O
Farby wapienne: najlepiej stosować do nowych budynków w celu dezynfekcji ,zapobiegają grzybom, wilgoci
Gips:
kamień gipsowy, gips dwuwodny (po zarobieniu z wodą bardzo szybko powstaje gips dwuwodny)
*czas wiązania gipsu jest bardzo krótki (do kilku minut)
*stosuje się do tynków
* duża wytrzymałość wyrobów, np. na ściskanie (do 40 MPa), zginanie (5 MPa), reguluje ilość wilgoci - jest higroskopijny
Wady: powoduje korozję zbrojenia, brak wodotrwałości- traci swoją wytrzymałośc przy nadmiernej ilości wody
* wyroby: lekkie ścianki gipsowe, działowe, ścianki kartonowo- gipsowe, płyty ścienne (lekkie) stanowią izolację akustyczne, estetyczne, lekkie zaprawy
b) spoiwa hydrauliczne- wiążą i nabierają właściwych cech wytrzymałościowych w powietrzu i wodzie (cement portlandzki, cement klinkierowy)
cement - powstały przez zmieszanie klinkieru cementowego z gipsem i dodatkami hydraulicznymi, wodotrwałymi
cementy stosujemy do:
- zapraw cementowych
- betonów
- do wykończenia żel- betów
- do wyrobów betonowych
Wiązanie opiera się na hydratacji cząsteczek i hydrolizie oraz reakcjach chemicznych
Rodzaje :
1. cementy powszechnego użytku
2. cementy specjalne
Ad1. cementy powszechnego użytku:
CEM I - cement portlandzki (składnik - klinkier; budynki)
CEM II - cement portlandzki wieloskładnikowy
CEM III - cement hutniczy
CEM IV - cement puclanowy
CEM V - cement wieloskładnikowy
A,B,C - świadczą o ???
Np. CEM II/A - od 6 do 20% składnika dodanego (składniki mineralne )
CEM II/B - składniki są różne i Mozę być ich więcej (żużel, wapń)
CEM II/C - zawartość klinkieru jest bardzo mała, duża zawartość żużlu wielkopiecowego
Klasa cementu:
???????? z kartek
Wyroby z zapraw:
- zaprawy wapienne, zaprawy cementowo- wapienne, wyroby tynkarskie
- zaprawy gipsowe, gipsowo- wapienne - sztukaterie architektoniczne, tynki gładzone
- zaprawy cementowe: tynki zewnętrzne, do produktów prefabrykowanych
13. betony- definicje, rodzaje, właściwości
Beton - jest to materiał powstały ze zmieszania cementu, kruszywa grubego i drobnego, wody oraz ewentualnych domieszek lub dodatków, który uzyskuje swoje właściwości w wyniku hydratacji cementu (PN-EN-206-1)
Mieszanka betonowa- całkowicie wymieszane składniki betonu, które są jeszcze w stanie umożliwiającym zagęszczenie wybraną metodą
Beton stwardniały- beton, który jest w stanie stałym i osiągnął już pewien stopień wytrzymałości
Beton towarowy - takie, który został wykonany poza miejscem budowy (gruszka, pompy itp.)
Beton nietowarowy - wykonany na miejscu budowy (żwir itp.) nie podlega wszystkim normom
??? Beton specyfikujący - osoba, która się zna na technologii betonu, zna jego właściwości
* specyfikacja - końcowe zestawienie właściwości, które wymagane się od betonu
Beton projektowany
Beton recepturowy - o określonych właściwościach
Beton normowy - beton recepturowy (spisana receptura, która podaje dokładny skład)
Klasyfikacja betonu cementowego ze względu na gęstość objętościową :
- beton zwykły o gęstości obj.
(kruszywa sztuczne, keramzyt)
- beton lekki
(z tworzywami sztucznymi)
- beton ciężki
(kruszywa metalowe, możliwość dużego pochłaniania wysokiego promieniowania np. w reaktorach)
Betony wysokiej wytrzymałości:
- beton zwykły C50/60
-beton lekki Lc 50/55
Klasa betonu wynika z charakterystycznej wytrzymałości betonu na ściskanie
- wytrzymałość na ściskanie przeprowadzona na próbkach walcowych o d= 150 i h= 300
- wytrzymałość na ściskanie przeprowadzona na próbkach sześciennych 150x150x150
Wartość charakterystyczna - wartość powyżej, której może znaleźć się co najwyżej 5% populacji wszystkich próbek
13a wyroby budowlane z betonów i ich zastosowanie w budownictwie
- Pustaki z betonu lekkiego lub z betonu z dodatkiem żużlu
- pustaki stropowe DZ-3, DZ-4, DZ-5
- teriva
- eko
- płyty ścienne- zbrojone
14. wyroby z tworzyw sztucznych - przykłady zastosowania w inżynierii środowiska
- tworzywa sztuczne: ubrania, buty, akcesoria, opakowanie, torby oraz ogromne zastosowanie w budownictwie
-zastąpienie materiałów: ceramika, stal, żeliwo, drewno
- stosowanie do izolacji przeciwwilgociowych, przeciwwodnych, cieplnych, dźwiękowych
- do instalacji wodociągowych, wentylacyjnych, gazowych, cieplnych (są lżejsze, szybsze do wykonania, nie ulegają korozji, nie zarastają i mogą być stosowane do wysokociśnieniowych instalacji ze względu na połączenie z folią
Folie
- stosowane głównie do izolacji przeciwwodnych np. dachów
- do izolacji dachów odwróconych (stropodach)
- izolacja tuneli, rurociągów, zbiorników betonowych, fundamentów jako izolacja antykorozyjna i przeciwwodna
- do użytku codziennego (torebki)
Izolacje cieplne i styropian (spieniony polistyren produkowany metodą napowietrzania)
Geowłókniny- geosyntetyki, dzielą się na:
- geotekstylia (przepuszczalne dla wody)
- geomembrany (nieprzepuszczalne dla wody)
Funkcja geosyntetyków: drenaż w płaszczyźnie (filtracja zachodzi w kierunku prostopadłym do włókien), zbrojenie gruntu, wzmocnienie gruntu, separacja warstw gruntu
Geomembrany - uszczelnienie podłożą toksycznych składowisk rys!!!!
15. konstrukcje żelbetowe - wiadomości ogólne, przykłady zastosowań
Żel-bet
- wysoka wytrzymałość na ściskanie dzięki obecności betonu
- wytrzymała na zginanie i skręcanie dzięki obecności zbrojenia
- odporna na drganie, trzęsienia ziemi
Wady- wrażliwość prętów zbrojeniowych na korozję (karbonatyzacja) duży współczynnik przewodzenia ciepła
Zadaniem betonu w żel-becie jest przenoszenie naprężeń ściskających, zabezpieczenie przed korozją wkładek zbrojeniowych, współpraca przy przenoszeniu obciążeń rozciągających i ściskających z prętami zbrojeniowymi
Zadaniem stali w żel-becie jest przenoszenie obciążeń rozciągających, ściskających w słupach, a także ścinających
Zadaniem strzemion jest przenoszenie obciążeń tnących
Pręty ukośne - w miejscu obciążeń rozciągających
Pręty główne - przenoszą obciążenia rozciągające
Pręty montażowe - przenoszą obciążenia tnące
Rysss!!!!!!!!!
16. wyjaśnić pojęcia: grunt, grunt budowlany, podłoże budowlane - sposób powstawania gruntu i podział gruntów budowlanych
Grunt - ???
Grunt- materiał niezbędny do fundamentowania i podnoszenia budynku
Grunt budowlany - zewnętrzna część skorupy ziemskiej, która pracuje z obiektem budowlanym, stanowi jego część oraz jest materiałem przeznaczonym na budowle inżynierskie. W strefie gdzie obiekt budowlany współpracuje z gruntem nazywamy go podłożem budowlany.
W zależności od uziarnienia gruntu wyróżniamy frakcje:
f kamienista d> 40 mm
f żwirowa d = 40 - 2 mm
f piaskowa d < 2 - 0,05 mm
f pylasta d < 0,05 - 0,002 mm
f iłowa d < 0,002 mm
rys!!!
spoiste f iłowa + f pylasta
grunty:
miejscowe (powstałe w miejscu, gdzie się znajdują)
neoliczne/ eoliczne?? - przetransportowane (przeniesione przez lodowce, rzeki)
grunty budowlane:
naturalne (wynik piętrzenia skał lub innych utworów geologicznych)
antropogeniczne (wynik działalności człowieka - składowiska, zwałowiska)
naturalne:
rodzime (występują w miejscu powstania)
nasypowe (grunty miejscowe, lub przetransportowane zgromadzone w nasypiskach)
* nasypy:
Budowlane (wały przeciwpowodziowe, zapory ziemne, obiekty inżynierskie)
Niekontrolowane (składowiska odpadów gruntowych)
Antropogeniczne:
wysypisko przemysłowe (składowisko odpadów przemysłowych, np. szlam z kopalni miedzi)
wysypiska komunalne
17. rodzaje gruntów ze względu na ich uziarnienie i parametry geotechniczne: ???
W zależności od uziarnienia gruntu wyróżniamy frakcje:
f kamienista d> 40 mm
f żwirowa d = 40 - 2 mm
f piaskowa d < 2 - 0,05 mm
f pylasta d < 0,05 - 0,002 mm
f iłowa d < 0,002 mm
rys!!!
spoiste f iłowa + f pylasta
grunty rodzime:
- ze względu na wytrzymałość i na skupienie:
1. grunty skaliste o wytrzymałości na ściskanie > 0,2 MPa
-Skały lite, miękkie, twarde, mało spękane, średnio spękane, bardzo spękane
- ciężkie obiekty przy wiekowych fundamentach
- skały lite: bardzo dobre podłoże, duża wytrzymałość, np. do wysokich budynków, przy małych fundamentach
2. grunty nieskaliste o wytrzymałości na ściskanie < 0,2 MPa
- kamieniste, gruboziarniste, drobnoziarniste
Kamieniste zawierają f k > 50%
Gruboziarniste fk < 50% fż > 10%
Drobnoziarniste fk+ż <= 10%
Kamieniste: zwietrzeliny (powstają na swoim miejscu, nie ulegają transportowaniu, na skutek sił grawitacji następuje opadanie- transportowanie lądowe powstaje rumosz, który ulega dalszemu rozdrobnieniu, wpadają do wody i ulegają transportowaniu wodnemu otoczaki)
Gruboziarniste: żwiry, żwiry gliniaste, pospółki, pospółki gliniaste
Grunty drobnoziarniste:
Grunty niespoiste - sypkie (piaski fi < 0,2%)
Grunty spoiste - fi < 0,2 %
Rodzaje piasków:
p.g. - piaski grube
p.s. - piaski średnie
p.d. - piaski drobne
pπ - piaski pylaste
p.p. - piaski próchnicze
nośność gruntu zależy od parametrów geotechnicznych - najważniejszy stopień zagęszczenia gruntu
oś!!
Parametr nośności gruntu zależy od:
- rodzaju gruntu
- kąta tarcia wewnętrznego (jeżeli 0° nie występuje praktycznie tarcie nie można zbudować zamku na plaży z piasku, bo jest zbyt sypki) - zależy od gęstości objętościowej gruntu, wilgotności, ziarna,
Grunty spoiste:
W zależności od frakcji iłowej wyróżniamy różne grunty spoiste:
- małospoiste
- średniospoiste
- spoiste zwięzłe
- bardzo spoiste
Spoiste - gliny, iły, w zależności od ilości domieszek i ilości frakcji mamy:
- gliny piaszczyste
- gliny piaszczysto żwirowe
- gliny żwirowe
- gliny pylaste
- iły piaszczyste
- iły pylaste
Oś!!!
18. rodzaje wykopów budowlanych, wymienić metody ich zabezpieczenia - naszkicować przykład sposobu zabezpieczenia wykopu szerokoprzestrzennego
Rodzaje wykopów budowlanych:
- wąskoprzestrzenne (podłużny rów)
- szerokoprzestrzenne (pod mury ciągłe, pod budynki podpiwniczone)
- liniowe (pod instalacje)
- jamiste (szkieletowe elementy konstrukcyjne)
Skały lite, małospękane, grunty trudnoplastyczne rys!!!
Grunty sypkie, plastyczne
α zależy od rodzaju gruntu i jego gęstości
Przy stoku naturalnym α = kątowi nachylenia stoku ściany wykopu bez zabezpieczeń
ochrona wykopu: ochrona wykopu przed wodami opadowymi (ochrona skarpy przed rozmywaniem) drenaż z geowłókniny
jeżeli dno wykopu poniżej wody gruntowej wtedy studnie i …? Filtry,
jeżeli nie ma możliwości odgrupowania wody należy zastosować ścianki szczelne aż do warstw niewodonośnych
zabezpieczenie ścian wykopu:
- wykopy wąskoprzestrzenne rozparcie
- wykopy szerokoprzestrzenne podparcie
Zabezpieczenie jest konieczne wtedy, gdy głębokość wykopu jest na tyle duża, że zagraża ludziom i sprzętowi tam się znajdującemu.
Mała spoistość gruntu i kąt parcia, warunki budowy nie pozwalają na wykonanie rozkopu (sąsiednie budynki, podziemne wody gruntowe powyżej poziomu posadowienia)
Wykopy szerokoprzestrzenne zabezpieczenia stateczne, łatwe do montażu i demontażu, nieprzeszkadzające w wykopie: drewno, elementy stalowe (wpraski, pale, deski, rozpory)
Sposoby zabezpieczenia:
- wykop płytki (do 4m)
Rys!!!
Pal - pręt utwierdzony w gruncie
- wykopy głębinowy w zwartej zabudowie miejskiej
- wykopy odkrywkowe metoda górnicza ???
- wykopy otwarte ściana berlińska (zabezpieczenie tymczasowe) składa się z pali stalowych, gumek drewnianych, oczepów, rozporów lub kotwy
* rozpory rurowe między ścianami
Rys!!!
* rozpory rurowe zbyt wiotkie należy zastosować kotew rurową
- zwarta zabudowa miejska i głębokie wykopy metoda ścian szczelinowych: zabezpieczenie ścian wykopu jest ścianą i fundamentem obiektu
Rys!!!
*Beton podawany do wykopu przez rurę, wypompowywanie bentonitu
* szczeliny wykonywane sekcjami
Rys!!
* metoda stropowa strop wybór gruntu strop na następnym poziomie
Zasypywanie wykopów:
- przy ściankach szczelinowych brak zasypywania
- warstwy 20-30 cm zagęszczone tak, aby było zbliżone do gruntu rodzimego (zgęszczenie piaskiem, żwirem, nie iłem, torfem, gruntem zmarzniętym)
19. metody projektowania fundamentów - rodzaje stanów granicznych
Fundament - część konstrukcji, która przejmuje wszelkie obciążenia z całego obiektu i obciążenia te przekazuje na grunt
Projektowanie fundamentu:
- sprawdzenie stanów granicznych nośności - dla wszystkich przypadków usadowienia
- stanów granicznych użytkowalności
Nie sprowadza się do stanu granicznego użytkowalności jeśli:
- jeśli fundament jest na skale litej (magazyny do 3 kondygnacji)
- budynek mieszkalny lub użyteczności publicznej do 11 kondygnacji
- przy rozstawie słupów, ścian nośnych do 6 m
Trzy rodzaje stanu granicznego użytkowalności:
średnie osiadanie fundamentu (sprawdzamy o ile fundament osiądzie)
przechylenie budowli (budowa narażona na działanie sił poziomych - wiatru itp.)
wygięcie budowli lub różnica osiadania pomiędzy dylatacjami
wzór!!!!
Rodzaje stanu granicznego nośności:
- siłą pozioma niewielka, a pionowa znaczna
m - współczynnik korekcyjny wynikający z obliczeń, wartości od 0,9 - 0,7
Rys!!!
a)
wypieranie gruntu i rozsuwanie
b) drugi rodzaj stanu krytycznego dotyczy zboczy i skarp
zsuw lub osuwiska
rys!!!
c) sprawdzenia przesunięcia w poziomie usadowienia albo w głębszych warstwach
* dotyczy obiektów, dla których występują znaczne obciążenia poziome (zbiorniki, budowle hydrostatyczne)
Rys!!!
20. rodzaje fundamentów
Fundament - część konstrukcji, która przejmuje wszelkie obciążenia z całego obiektu i obciążenia te przekazuje na grunt
Rodzaje fundamentów:
- głębokie
- płytkie
- bezpośrednie (przekazywanie obciążeń)
- pośrednie (przekazywanie obciążeń)
- ławy fundamentowe (ciągłe elementy konstrukcyjne)
- stopy fundamentowe
- fundament płytowy
- skrzynie żelbetowe
*grunty słabe lub ciężkie obiekty fundamenty pośrednie wbicie pali i zbudowanie na niech fundamentów
Pale:
- pale stojące (słupy)
- pale wiszące
- pale ukośne
- studnie opuszczane (w postaci skrzyni żelbetowej)
- studnie opuszczane w postaci skrzyni żelbetowej
- ścianka szczelinowa
- kesony (wodoszczelne, obiekty betonowe pod wodą)
21. od czego zależy głębokość posadowienia budynku
Głębokość posadowienia budynku zależy od:
a) występowania gruntów pęczniejących, zapadowych lub wysadzinowych ?? wówczas przy projektowaniu głębokości musimy wziąć pod uwagę głębokość przemarzania gruntu,
b) głębokość poszczególnych warstw geotechnicznych,
c) możliwość wypierania podłoża spod fundamentu,
d) głębokość fundamentów budynków istniejących obok, występowanie wód gruntowych, ilość kondygnacji podziemnych
a) Grunt wysadzinowy, zapadowy, pęczniejący - grunt o takich właściwościach należy zbadać: kruszywa przesiewu - jeżeli frakcji pylastych jest więcej niż 10% w stosunku do ziarenek o średnicy mniejszej niż 2mm, to grunt jest niebezpieczny: podczas zimy rozsadzanie, przemarzanie gruntu, na wiosnę zapadanie gruntu
W Polsce głębokość przemarzania od 0,7 do 1,4 m
* w ścianach wewnętrznych budynku ogrzewanego nie ma konieczności zwracania uwagi na głębokość przemarzania ???
* w przypadku budynków nieogrzewanych głębokość przemarzania liczymy od posadzki w piwnicy
b) występowanie poszczególnych warstw geotechnicznych - szczególnie wtedy, kiedy budynek ma mieć fundamenty na różnych gruntach (osiadanie może być rożne na różnych terenach)
* osiadanie - koniec w momencie zakończenia budowy grunty spoiste ??
* osiadanie ciągłe, wieloletnie osiadanie na glinie
c) możliwość wypierania podłoża spod fundamentu
rys!!!
Dmin >= 0,5 m - grunty spoiste, plastyczne (wzmocnienie gruntu)
d) zagłębienie w stosunku do istniejących obok budynków
- budynek stary usadowiony głębiej niż nowy
Rys!!!
Zasadą jest żeby ściana budynku nowego sąsiadująca ze starym budynkiem miała łatę fundamentową na tym samym poziomie
- nowy budynek zagłębiony głębiej niż stary
Rys!!!
Należy zastosować podbicie fundamentów budynku starego - obok budynku starego należy wykonać ściankę szczelinową i przez nią podbić stary fundament (taka sama zasada jak przy starym budynku posadowionym głębiej niż nowy)
22. rodzaje ścian w budynkach
Ściany - pionowe przekroje budowlane, najczęściej przeznaczone do przenoszenia obciążeń pionowych czasami poziomych, obciążeń ściskających
Podział ze względu na usytuowanie względem gruntu:
Rys!!!
- ściany fundamentowe
Fundamentowe - znaczne obciążenia, stykające się z gruntem, wodami gruntowymi, narażone na wilgoć muszą być wykonane z odpornego na mróz materiału, wodoszczelne, dobra izolacja cieplna, izolacja przeciwwodna, izolacja przeciwwilgociowa
- ściany konstrukcyjne - nośne
a) zewnętrzne - obciążenia od czynników zewnętrznych, np. parcie wiatru, izolacja cieplna
b) konstrukcyjne - izolacja dźwiękowa
Ściana nośna- oprócz własnego ciężaru przenosi także obciążenia od innych elementów konstrukcyjnych i niekonstrukcyjnych, obciążenia użytkowe i obciążenia od czynników zewnętrznych (woda, wiatr, śnieg)
- ściany niekonstrukcyjne - nienośne
Ściana nienośna:
a) działowa
ściany wewnętrzne; pomiędzy pomieszczeniami lub mieszkaniami, przenoszenie ciężaru własnego, izolacja dźwiękowa, lekkie materiały budowlane (bloki gipsowe, YTONG, z płyt gipsowo-kartonowych )
b) osłonowa * budynek szkieletowy - między słupami ściany osłonowe
przenoszenie ciężaru własnego, osłona wnętrza budynku przed czynnikami zewnętrznymi
Podział ze względu na materiał:
- ściany murowane
Mur- element służący głównie do przenoszenia obciążeń pionowych, wykonany z poszczególnych elementów (cegły, pustaki, bloczki) wykonany z betonu lub żelbetu w deskowaniu
Mur z elementów - powierzchnie usytuowane mijankowo, największe powierzchnie powinny leżeć w powierzchniach wspornych
- ściany drewniane
23. mury kanałowe
Rodzaje murów:
mury pełne - oprócz elementów konstrukcyjnych nie ma kanałów i przestrzeni między elementami, cegły pełne, kratówki, pustaki, bloczki
mury warstwowe- mury składające się z 3 warstw (wewnętrzna - konstrukcyjna, warstwa izolacyjna, warstwa okładzinowa)
mury szczelinowe -
mury kanałowe - mury, w których znajdują się specjalne kanały, np. ogrzewanie, kanały spalinowe ogrzewanie gazowe, kanały wentylacyjne, piec grzewczy
kotły grzewcze, kominki kanały dymowe
-mury kanałowe odprowadzają zużyte powietrze, spaliny lub dym do atmosfery
-jest to pewnego rodzaju system grawitacyjny
-kanały mogą być trwale połączone z budynkiem albo mogą stanowić oddzielną konstrukcję oddylatowaną od budynku
-wymiary i sposób prowadzenia przewodów
Wymagania:
*przewód do komina nie może być azbestowo- cementowy, mogą być zastosowane pustaki ceramiczne lub wkład z szamotu
1. zapewnienie szczelności przewodów
2. przewody odporne na kule kominiarskie
3. materiały odporne na czynniki zawarte w dymie i spalinach (cegły szamotowe, wkład stalowy)
D>= 0,14 m - przewody spalinowe lub dymowe
D >= 0,1 m - przewody wentylacyjne
D >= 0,12 m - przewody stalowe
Rys!!!
Piece kaflowe o szczelnych zamknięciach drzwiczek można włączać do wspólnego kanału pod warunkiem ???
Zabrania się stosowania zbiorczych przewodów wentylacyjnych (sąsiedzi)
W blokach każde mieszkanie ma oddzielne przewody wentylacyjne, nie wolno montować indywidualnych wyciągów mechanicznych, w pomieszczeniach, w których znajdują się wloty do przewodów spalinowych
- umieszczenie kanałów w rurach - między ogrzewanymi pomieszczeniami
- umieszczenie kanałów w nie w ścianach zewnętrznych i nie od klatek schodowych - w pomieszczeniach nieogrzewanych ???????
Otwory do czyszczenia kanałów:
- przewody dymowe i spalinowe - sprowadzenie do piwnicy, umieszczone szczelne drzwiczki
W przypadku stosowania paliw, które się skraplają muszą być umieszczone specjalne zbiorniki
Zamiast ław i drabin kominiarskich na dachu można umieścić w kanale specjalne drzwiczki z podwójną uszczelką
24. stropy - rodzaje, zadania, obciążenia i wymagania
Stropy - są to poziome przegrody budowlane spełniające zadanie oddzielenia kondygnacji budowlanej i inne zadania statyczne, czyli:
- przenoszą ciężar własny, obciążenia użytkowe, obciążenia od ścian działowych i warstw podłogowych
- usztywniają budynek i współpracują przy przenoszeniu obciążeń poziomych
- stanową przegrodę dźwiękową a czasami również cieplną
W związku z powyższymi zadaniami stopy muszą spełniać:
1. muszą mieć odpowiednią wytrzymałość (odporne na rozciąganie)
Projektujemy konstrukcję i sprawdzamy wytrzymałość w najbardziej niebezpiecznych miejscach (najbardziej podatnych)
2. muszą być odpowiednio sztywne
Ważne wymaganie, ponieważ stropy współpracują ze ścianami przy przenoszeniu obciążeń poziomych - najbardziej sztywne stropy żelbetowe.
3. muszą zapewniać odpowiednią izolację cieplną i dźwiękową
Nie jest wymagane we wszystkich stropach, izolacja cieplna tylko w stropach, gdzie występują nieogrzewane pomieszczenia (piwnice, poddasze)
4. ognioodporne i ogniochronne
Najlepsze stopy żelbetowe, a najsłabsze - drewniane, oraz oparte na belkach stalowych; w budownictwie jednorodzinnym ostatni strop musi być ognioodporny
5. wykonane z materiałów o odpowiedniej trwałości
6. muszą być niezbyt grube i lekkie oraz łatwe w wykonawstwie i projektowaniu
Należy dążyć do tego by ciężar własny stropu był jak najmniejszy (podłoga + wszystkie warstwy - nie więcej niż 30 cm)
Kierunek rozparcia stropu:
Rys!!!
Rodzaje stropów:
Ze względu na wykonanie:
1. stropy drewniane - najtańsze stropy, nie mogą być o dużej rozpiętości (4- 4,5m) łatwe, proste w wykonaniu, lekkie
a) strop belkowy, nagi
rys!!!
b) strop belkowy z podsufitką
rys!!
c) strop kasetonowy
wady: znaczne ugięcia, palność, nietrwałe (korniki) słabo usztywniają budynek
zastosowanie: do budynków jednorodzinnych, rekreacyjnych, zabronione w domach wielorodzinnych ze względu na ognioplaność
2. stropy stalowe
a) stropy Kleina
b) stropy odcinkowe
a, b - zbudowane są z belek stalowych (najczęściej w kształcie I i C), między blekami (1-1,5m) znajduje się płyta zbrojona ceglana (Kleina) lub łukowa płyta ceglana (odcinkowy)
rys!!!
płyta Kleina lekka - powierzchnie nieużytkowe
płyta półciężka- żeberkowa
płyta ciężka
strop łukowy
zalety: łatwe w wykonaniu ( wymaga deskowania, stemplowania) bez dużych zabiegów, można zmienić na inne stropy, nie wymagają wieńców, wystarcza zastosowanie kotwy
3. stropy żelbetowe:
- żelbetowe wykonane na miejscu budowy, wykonywane w trakcie wznoszenia budowy
Najczęściej są to stropy monolityczne płytowe zbrojone jedno lub dwukierunkowo; stosowane przed wojną, aktualnie w budowach o dużej użyteczności publicznej; stosowane stemple, zbrojenia, powiązanie drutów, druty rozdzielcze - beton; nie należy wykonywać stropów w niskich temperaturach (zamarzanie wody zalegającej w betonie)
- stropy częściowo prefabrykowane
- stropy całkowicie prefabrykowane
Stropy żelbetowe, gęstożebrowe - odstępy między żebrami mniejsze niż 90-100
Wyróżniamy:
strop Akermana - składa się z pustaków (deskowanie, stemplowanie, pustaki, pręty zbrojeniowe) przenosi obciążenia do 50 kN/m2
stropy żelbetowe gęstożebrowe, których elementami nośnymi są żebra żelbetowe w większości prefabrykowane, zazwyczaj 12 typów belek o wymiarach modularnych:
strop DZ- 3; DZ-4; DZ-5 (belki żelbetowe
strop typu F45, F50
FERT 45, FERT 60 (45, 60- rozstaw żeber)
Teriva
EKO
CERAM
Zalety: zastosowanie do budynków mieszkalnych,(nie w pomieszczeniach biurowych) nie wymaga deskowania, elementy prefabrykowane mają lepszy kształt wykonany w fabrykach, niż na budowie; szybsze tempo wykonani, dostosowanie do obciążeń mieszkalnych
Wady: kosztowny transport, dodatkowe zbrojenia montażowe
25. stropy żelbetowe gęstożebrowe - rodzaje, charakter pracy statycznej - naszkicować wybrany rodzaj stropu, wskazać poszczególne elementy, sposób oparcia na podporach (ścianach)
Stropy żelbetowe gęstożebrowe
Odstępy między żebrami mniejsze niż 90-100
Wyróżniamy:
strop Akermana - składa się z pustaków (deskowanie, stemplowanie, pustaki, pręty zbrojeniowe) przenosi obciążenia do 50 kN/m2
stropy żelbetowe gęstożebrowe, których elementami nośnymi są żebra żelbetowe w większości prefabrykowane, zazwyczaj 12 typów belek o wymiarach modularnych:
strop DZ- 3; DZ-4; DZ-5 (belki żelbetowe
strop typu F45, F50
FERT 45, FERT 60 (45, 60- rozstaw żeber)
Teriva
EKO
CERAM
Zalety: zastosowanie do budynków mieszkalnych,(nie w pomieszczeniach biurowych) nie wymaga deskowania, elementy prefabrykowane mają lepszy kształt wykonany w fabrykach, niż na budowie; szybsze tempo wykonani, dostosowanie do obciążeń mieszkalnych
Wady: kosztowny transport, dodatkowe zbrojenia montażowe
Szkic!!! Sposób oparcia na podporach????
26. dachy - rodzaje dachów i pokryć, stropodachy
Dachy:
- z dużym spadkiem
- płaskie
tradycyjne
stropodachy, tarasy
stropodachy
- ocieplone
- nieocieplone
Spadek stropodachu uzyskujemy przez:
- wykonanie elementów konstrukcyjnych ze spadkiem (pomieszczenia na ostatniej kondygnacji ze spadkiem)
- wykonanie specjalnej warstwy spadkowej z zaprawy cementowej z granulowanego materiału służącego do izolacji lub specjalne słupy i ścianki
Rys!!!
1. konstrukcja spadkowe spadek od 1% do kilku procent
2. warstwa spadkowa
Rodzaje stropodachów ocieplanych
stropodachy
stropodachy odpowietrzone
stropodachy wentylowane
stropodachy o odwróconym układzie warstw
a) stropodach
rys!!!
konstrukcja
warstwa izolacji cieplnej
paraizolacja
warstwa spadkowa (chroni izolację cieplną)
wodoszczelne pokrycia
b) stropodach odpowietrzony
wyróżniamy 2 rodzaje: z paraizolacją zamiast odpowietrzenia, bez paraizolacji
rys!!!
c) stropodach wentylowany
rys!!!
d) stropodach o odwróconym układzie warstw - dużych obiektach, halach, biurowcach
najpierw warstwa wodoszczelna, a na niej izolacja cieplna (osłona izolacji wodoszczelna, chroni przed promieniami UV, przed czynnikami pogodowymi)
dachy odwrócone do góry mają różne kształty:
- jeżeli dach nieużytkowy - na warstwę izolacji cieplnej możemy wysypać żwir
- jeżeli dach użytkowy, np. taras - wykończenie płytkami, zielenią
Rys!!!!
DACHY TRADYCYJNE:
Dach składa się z:
- pokrycia: wierzchnia warstwa (wodoszczelna) oraz podkład
- z części konstrukcyjnej
- elementów odprowadzenia wód opadowych (rynny)
Konstrukcja dachu zależy od wymiaru budynku, materiału z którego jest wykonana oraz funkcji jaką będzie spełniało poddasze.
Konstrukcję mogą stanowić słupy, belki itp. ????
Materiały: drewno, stal, żelbet, konstrukcje mieszane
* konstrukcja z drewna często zwana konstrukcją ciesielską. ???
Rys!!!
Spadki pokryć dachowych
Kąt α (podany jako tg lub w %)
Spadek zależy od: strefy klimatycznej (duże opady śniegu- duże spadki), od planów architektonicznych, od rodzaju pokrycia (folia bitumiczna, papa, blacha mniejszy spadek niż przy blachodachówce)
Rodzaje dachów ze względu na spadek:
- dachy przemysłowe- różnią się od pozostałych: różne rozpiętości, oświetlenie w dachu
- konstrukcje ciesielskie - konstrukcje, w których nośnymi elementami są belki i słupy drewniane, a siły przekazywane są z jednych elementów na drugie za pomocą tzw. Złączeń ciesielskich (dawniej złącza bez elementów stalowych, obecnie złącza klejone lub śruby, koła zębate)
* wszystkie miejsca zetknięcia się miejsc drewnianych z pozostałymi elementami muszą być izolowane, ponieważ drewno jest materiałem higroskopijnym i szybko butwieje.
Elementy w konstrukcji dachowej:
Rys!!!
krokwie
płatwie
słupy
miecze
kleszcze
murłaty
łaty
deski
wiatrownice
krokiew - element konstrukcyjny, który przenosi obciążenia od ciężaru własnego dachu (pokrycia, podłogi) i od czynników atmosferycznych (śnieg), obciążenia przenoszone są na płatwie i murłaty
są zginane (im bardziej płaskie) i ściskane (im bardziej strome)
przekroje przyjmujemy najczęściej prostokątne
b:h = 1:3
b:h= 1:5 - usztywnienia w przęśle
rozstaw (0,8 - 1,2m) zależy od: obciążenia, które pada na krokiew oraz od dużych opadów śniegu - gęste ustawienie krokwi
krokiew koszowa ?? rys!!!
krokiew narożna rys!!
połączenie krokwi - nakładki rys!!!
- podparcie krokwi na murze: wykonujemy murłatę, którą zakotwimy w murze
Rys!!!
Konstrukcje dachu:
Konstrukcja trójkątna - najprostsza
1 dwuspadowy rys!!
2 krokwiowo- jętkowy rys!!
3 jednostolcowy rys!!
Pokrycia dachowe
Podział ze względu na materiał:
- pokrycia bitumiczne (na bazie pap) - wymagają pełnego deskowania, trwałość ok. 50 lat
- pokrycia metalowe - blachy stalowe, ocynkowane, pokryte farbami, blachy trapezowe- grubość nie mniej niż 0,5mm, trwałość do 50 lat, ale wymagają pielęgnacji (szczególnie ocynkowane)
Blacha trapezowa
Blacha miedziana - najlepsze okrycie, może być płaska, trwałość do 300 lat nie wymaga konserwacji, jest samoistnym zabezpieczeniem przed korozją, wymaga odpowiedniej konstrukcji i podkładu
- pokrycia ceramiczne
Dachówki - są bardzo estetyczne, nie wymagają większej konserwacji, trwałość do 100 lat
Wady: kosztowne, wykonanie dłuższe niż przy blachodachówce, musi mieć duży spadek
Cdn…..
b
h