Logistyka jest procesem zarządzania całym łańcuchem dostaw. Logistyka ma za zadanie utrzymanie możliwie największego poziomu obsługi klienta. Logistyka jest głównym instrumentem wspomagającym działania marketingu.
Logistyka - proces zintegrowanego zarządzania (planowania, realizowania, organizacji i kontrolowania)
Łańcuch dostaw jest to działalność związana z przepływem materiału (towaru) od pierwotnego źródła poprzez wszystkie pośrednie formy aż do postaci w której jest konsumowany przez ostatecznego klienta.
Łańcuch logistyczny jest to technologiczne połączenie procesów przewozowych (przewozowych z magazynowymi) oraz organizacyjne skoordynowanie wszystkich ogniw zewnętrznych i wewnętrznych obrotu towarowego.
Podstawowe zadania stawiane logistyce
Skrócenie i przyspieszenie wszystkich procesów na każdym etapie dystrybucji.
Koordynacja przepływów surowców, materiałów od produkcji i wyrobów gotowych
Minimalizacja kosztów tego przepływu
! Porządkowanie działu logistycznego wymaga usługi klienta - podaż żądanego poziomu usług.
Optymalizowanie działań w celu osiągnięcia założonego poziomu efektywności funkcjonowanie przedsiębiorstwa.
Oferowanie klientom właściwych produktów i informacji
Ukształtowanie odpowiedniego poziomu zysku przedsiębiorstwa.
Sprawne i racjonalne przepływy dostosowane do wymogów klientów
Koordynacja i realizacja celów przedsiębiorstwa z punktu widzenia wymogów rynku i znajdującego się otoczenia np. ochrony środowiska
Główne cele logistyki.
Osiągnięcie długofalowego zadowolenia klienta
Minimalizacja czasu i kosztu fizycznej dystrybucji przy założonym poziomie usług
Wzmacnianie pozycji i osiągnięcie przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa
Kształtowanie optymalnej struktury osiąganych wartości ponoszonych w związku z tym kosztów oraz dążenie do optymalnej relacji między poziomem realizowanych i pożądanych korzyści i usług a poziomem kosztów.
Kreowanie podaży i odpowiednich rozwiązań problemowych związanych z potrzebami i preferencjami klientów w logistycznych segmentach rynku.
Odkrywanie i kreowanie nowych potencjałów produktywności i efektywności oraz wspomaganie rynkowego sukcesu przedsiębiorstwa.
Tworzenie systemów i modeli kooperacji (aliansów strategicznych i sojuszów przedsiębiorstwa)
Określenie o ile będą większe dodatkowe dochody firmy uzyskane drogą zwiększania zysku w wyniku poprawy jakości usług.
Obszary zainteresowań logistyki:
Obszar zainteresowania logistyki stanowi fizyczne transakcje dokonywane w łańcuchach dostaw. Nie zajmuje się ona transakcjami równoległymi składających się z zakupu i sprzedaży.
Wybór dostawy produktów i materiałów, części, podzespołów i zespołów
Prognozowanie popytu i polityka zakupów
Przepływ informacji
Stan zapasów i ich kontrola
Dystrybucja - realizacja zamówień
Zarządzanie zapasami
Organizacja transportu
Obsługa zwrotów
Składowanie i lokalizacja składów
Gospodarowanie odpadkami
Wysyłka
KLUCZOWA DZIAŁALNOŚĆ LOGISTYCZNA dotyczy zatem takich zadań, jak:
1. Standaryzacji usług przeprowadzonej w kooperacji z marketingiem dla:
- określenia życzeń i potrzeb konsumenta w świetle doświadczenia usług logistycznych,
- określenie usługi jako odpowiedzi na żądanie klienta,
- podaży żądanego poziomu usług.
2. Działalności transportowej a w tym:
- selekcji i unowocześnienia usług transportowych,
- dróg kołowych,
- rozkładów jazdy środków transportu,
- dobór wyposażenia w środki transportu,
- proces zamówień,
- kontrola stawek przewozowych.
3. Zarządzania zapasami w zakresie:
- polityki zapasów surowców i wyrobów gotowych,
- prognozowania sprzedaży,
- zróżnicowania produktów w punktach magazynowania,
- liczby, wielkości i lokalizacji punktów magazynowania,
- strategii napełniania i opróżniania magazynów oraz organizacji dostaw „just in time”
4. Procesu zamówień, a w tym:
- sprzedaży zamówionych zapasów stosownie do zróżnicowanej procedury dostaw.
- metody transmisji informacji w procesie zamówień,
- przepisów dotyczących zamówień.
Należy podkreślić, iż kluczowa działalność logistyczna prowadzona jest w każdym kanale dystrybucji, niezależnie od jego rodzaju i długości.
DO POMOCNICZEJ DZIAŁALNOŚCI LOGISTYCZNEJ zaliczamy:
Magazynowanie a w tym
Wyznaczenie powierzchni magazynowych
Rozmieszczenie zapasów w magazynie i oznakowanie miejsc ich składowania
Rozmieszczenie magazynów
Rozmieszczenie zapasów
Obsługa zapasów w zakresie:
Zróżnicowania wyposażenia magazynów
Polityka rozmieszczenia wyposażenia
Procedura zamawiania zapasów
Magazynowanie zapasów oraz polityka rozliczania ubytków w magazynie
Zaopatrzenie w tym
Zróżnicowanie źródło zakupów
Czas zakupów
Wielkość zakupów
Opakowania ochronne używane w:
handlu
magazynowaniu
transporcie
Współpraca z produkcją dla:
tworzenia partii dostaw
rodzaju i czasu dokonywania wysyłek towarów
Gromadzenie informacji celem:
uzyskania zbioru informacji o magazynowaniu i obsłudze zapasów
przeprowadzenia analizy danych
przeprowadzenia kontroli procesów
NOWOCZESNA LOGISTYKA
Podstawowe zadania i potencjalne możliwości nowoczesnej logistyki
Logistyka wspomaga orientacje rynkową przedsiębiorstwa, jest zorientowana na oferowanie nabywcą optymalnego poziomu jakości obsługi.
Logistyka jest orientowana na stymulowanie sprzedaży i obsługi przy równoczesnej racjonalizacji struktury całkowitych kosztów logistycznych; zwiększa świadomość znaczenia relacji: koszty-korzyści we wszystkich sferach przedsiębiorstwa
Logistyka umożliwia rozwiązywanie problemów powstałych w miejscach styków (sprzężeń) przepływów towarów i informacji z innymi obszarami funkcjonalnymi w przedsiębiorstwie (marketingiem, produkcją, finansami, zatrudnieniem)
Logistyka umożliwia oraz stymuluje tendencje do integracji i hierarchizacji celów w przedsiębiorstwie i w powiązaniu i w powiązaniu z jego partnerami; wspomaga przedsięwzięcia i komponenty zarządzania oraz strategii marketingowej w sposób długofalowy i skuteczny.
logistyka jest zorientowana na racjonalizację systemu organizacyjnego przedsiębiorstw i całego układu przepływów towarowych.
Logistyka stymuluje wzrost ogólnej efektywności gospodarowania.
Podstawowe zasady nowoczesnej koncepcji logistyki.
Niezbędna jest integracja między operacjami, strategicznymi i normatywnymi decyzjami w sferze logistyki oraz z całym systemem zarządzania przedsiębiorstwem.
Wszystkie aspekty procesów logistycznych powinny być związane w sposób bezpośredni z innymi sferami funkcjonalnymi w przedsiębiorstwie.
Wszystkie funkcje i czynności logistyczne powinny być zorganizowane w jednostkach organizacyjnych zlokalizowane w odpowiednich (na wysokich lub najwyższych) szczeblach w hierarchii struktury organizacji i zarządzania w przedsiębiorstwie.
Logistyka powinna stanowić podstawowe kryterium zintegrowanego zarządzania przedsiębiorstwem.
Przedsiębiorstwa powinny się troszczyć o ścisłe partnerstwo z innymi uczestnikami łańcucha dostaw (łańcucha logistycznego)
Koncepcja logistyki musi być osadzona na realizacjach rynku dostosowana do zmian w otoczeniu.
Realizacja optymalnego poziomu usług i obsługi logistycznej warunkuje osiągnięcie odpowiedniej rentowności i przewagi konkurencyjnej na rynku.
Przedsiębiorstwa powinny wprowadzić (stosować) kompleksowe i przejrzyste wskaźniki jako podstawy podejmowania decyzji oraz miary efektywności w systemie logistyki.
Właściwości i założenia nowoczesnej koncepcji logistyki.
Logistyka jest koncepcją planowania i sterowania organizowania i kontrolowania fizycznego obiegu towarów i jego informacyjnych uwarunkowań wymagających systemowego ujęcia.
Przepływy towarowe i informacyjne tworzą system który może się rozciągać na różne ogniwa i fazy podsystemy itp.
Logistyka stanowi orientację efektywnościową w ujęciu systemowym opierającym się na kompleksowej analizie oraz kształtowaniu poziomu i struktury kosztów a w której centralną rolę odgrywa odpowiedni poziom i jakość świadczonych usług.
Integracja realnych komponentów logistyki ( transport magazynowanie, kształtowanie zapasów, pakowanie, czynności obsługi klientów) znajduje odbicie w tworzeniu zintegrowanych systemów organizacyjnych i informacyjnych.
Logistyka stanowi „potępiał” i instrument strategiczny marketingu wspomagający w sposób długofalowy przedsięwzięcia i komponenty strategii rynkowej przedsiębiorstwa determinując jej skuteczność.
Koncepcja logistyczna jest osadzona w realiach rynku tzn że jest bazą (..)
Nowoczesna logistyka - traktowana jest i opisywana jako:
zasada, koncepcja myślenia
! Zintegrowany system i proces podejmowania decyzji z zarządzeniem i fizycznym obiegiem towarów i informacji.
! Skoordynowania, zintegrowana funkcja przedsiębiorstwa
! Zespół zintegrowanych instrumentów, metoda zarządzania i działania
Koncepcja kierowania i dostarczenia nowych wartości i użyteczności rynkowych dla klientów w procesie dostaw.
Dział zorientowane na racjonalne wykorzystanie i kierowanie potencjału efektywności i wzrostu konkurencyjności
! Koncepcje stymulowania realizacji celów przedsiębiorstwa
Koncepcja i funkcja organizacji przedsiębiorstwa.
PODEJŚCIE SYSTEMOWE W PODEJMOWANIU DECYZJI LOGISTYCZNYCH.
Pojęcie systemu logistycznego - w ogólnym przypadku przez system logistyczny będzie się rozumiało celowo zorganizowane i zintegrowane - w obrębie danego układu gospodarczego - przepływ materiałów i produktów oraz odpowiadających im informacji, umożliwiających optymalizację w zarządzaniu łańcuchem dostaw (min. Przez automatyczną identyfikację towarów, symulację komputerową, kontrloling, elektroniczna wymiana danych)
System logistyczny składa się z podsystemów: System zarządzania, system wykonawczy.
Zarządzanie
podsystem planistyczny
planowanie
produkcji
potrzeb materiałowych
zaopatrzenia
zapasów
spedycji
podsystem decyzyjny
opracowywanie zamówień
decyzje materiałowe
sterowanie zamówieniami
sterowanie zespołami
przepływy zapasów
sterowanie spedycją
podsystem informacyjny
zbieranie danych
przetwarzanie informacji
emitowanie danych.
Wykonawczy
Transport
magazynowanie
zapasy
opakowania
zamówienia i obsługa nabywców
spedycja
LOGISTYKA W PRZEDSIĘBIORSTWIE
Głównym zadaniem logistyki w przedsiębiorstwie - jest max zysków. Osiąga ten cel przez stosowanie odpowiedniej strategii zarządzania prod. Powinna ona pozwolić na skrócenie czasu realizacji zleceń, zmniejszenie zaangażowania kapitału, zwiększenie wielkości obrotu kapitału.
Do podstawowych zadań logistyki przedsiębiorstwa należy:
Usprawnienie zarządzania procesami przepływu produktu i w konsekwencji pełne zaspokojenie potrzeb uczestników procesu logistycznego
Podporządkowanie czynności logistycznych wymogą kierownictwa???.
Zwiększenie efektywności przepływu co wpływa na obniżenie kosztów proc. logistycznego.
Podstawowe zasady organizacji logistyki w przedsiębiorstwie:
Organizacja logistyki musi być zorientowana na rynek
Logistyka powinna być scentralizowana lecz nie jako całość ale w części.
Proces logistyczny powinien być kształtowany przy szczególnym uwzględnieniu rynku, konkurencji, rozwoju technologicznego i zasad gospodarowania.
Organizacja logistyki powinna stymulować rozszerzenie się logistycznego myślenia w przedsiębiorstwie.
Logistyka musi być wkomponowana w postaci integralnej sieci w strukturę organizacyjną przedsiębiorstwa.
LOGISTYKA PRODUKCJI jest pomiędzy log. zaopatrzenia a log dystrybucji i obejmuje wszystkie czynności które są związane z zaopatrzeniem prac produkcji w stosowne towary, surowce i przekazywanie pół wyrobów i wyrobów gotowych do magazynu zbytu. Procesy produkcyjne i logistyczne są ze sobą ściśle powiązane a nawet zintegrowane.
Logistyk musi brać udział w projektowaniu zakładu i wyboru jego lokalizacji.
LOGISTYKA ZAOPATRZENIA - wpływa na konieczność podejmowania wielu decyzji mających wpływ na ekonomię przedsiębiorstwa zwłaszcza zaś na poziom kosztów wysokość zysku itp.
Typowe decyzje podejmowane logistyce zaopatrzenia
wytwarzać czy kupić
gdzie kupić
ile kupić
kiedy kupić
Zadania działu zaopatrzenia
Wyszukiwanie i aprobowanie dostawców
Zapewnienie zaopatrzenia po najwyższym możliwym do zaakceptowania koszcie.
ostrzeganie wszystkich zainteresowanych o spodziewanym opóźnieniu dostawy
sprawdzanie faktur wystawionych przez dostawców
organizowanie wszelkich spotkań z dostawcami obecnymi jak i potencjalni
zakupy nadzwyczajne
konsultacje w ustanawianiu cen dla materiałów lub usług wprowadzanych na nowe rynki bądź po zmianach konstrukcyjnych.
Działanie jako "okno na świat"
Procesy fizyczne, zachodzące w sferze logistyki zaopatrzenia obejmują.
dopływy surowców, materiałów, elementów kooperacyjnych itp. do przedsiębiorstwa
wszelkie czynności manipulacyjne związane z odbiorem, transport wewnętrznym i składowaniem dostaw
przepływ materiałów do pierwszego stanowiska w procesie produkcji, procesy informacyjne - obejmują: pozyskanie i gromadzenie informacji oraz jej transformację prowadzą do ustalenia potrzeb materiałowych przedsiębiorstwa oraz realizacji zakupów.
Ocena dostawców.
Algorytm postępowania
1. Ustalić kryteria oceny, np.:
a/ jakość
b/ terminowość
c/ koszt
d/ poziom obsługi i niezawodności
2. Wymienionym kryteriom przypisać wagi, np.:
kryterium waga
jakość 8
terminowość 6
koszt 4
poziom obsługi
i niezawodności 2
3. Przypisać punkty każdemu z kryteriów, np.:
1-„ocena niedostateczna”
5-„ocena bardzo dobra”
4. Przemnożyć przez odpowiednią wagę (w wyniku czego otrzymujemy końcowe wartości oceny kryteriów).
W wyniku otrzymujemy:
Dostawca „A” kryterium waga oc. pkt. ważona ocena punktowa
JAKOŚĆ 8 4 32
TERMINOWOŚĆ 6 4 24
KOSZT 4 5 20
POZIOM OBSŁ. 2 3 6 .
RAZEM 82
Algorytm podziału pozycji asortymentowych wg metody ABC
Obliczyć roczną wartość rozchodu (zużycia, sprzedaży) każdej pozycji zapasów
Posortować wartości rozchodów od największej do najmniejszej.
Zsumować wartości rozchodów wszystkich pozycji
Obliczyć udział każdej pozycji w wartości ogółem
Obliczyć skumulowane udziały procentowe
Podjąć decyzję o podziale asortymentów na klasy ABC
LOGISTYKA DYSTRYBUCJI zapewnia możliwie najwyższy poziom obsługi klientów. Poziom obsługi klienta jest jednym z zasadniczych czynników decydujących o konkurencyjności przedsiębiorstwa
Kryteria oceny obsługi klientów
Skuteczność funkcjonowania systemu dystrybucji przedsiębiorstwa.
Długość cyklu realizacji zamówień i wywiązywanie się z zadań które intensyfikują sprzedaż.
Harmonizowanie tempa podaży z tempem zaopatrzenia nabywców.
Satysfakcja nabywców z zakupu produktów i sposób w jaki jest ona wzbogacana o walor przestrzenno-czasowy dzięki odpowiedniej dystrybucji.
Mierniki oceny poziomu obsługi klientów.
Upływ czasu od momentu dostawy zamówionych towarów do wskazanego miejsca.
Minimalne partie dostawy lub ograniczenia asortymentowe które odbiorcy będą aprobowali
Dostępność zapasów mierzona procentowym udziałem zapasów brakujących w magazynie dostawy w danym monecie.
Dokładność w realizacji zamówień towarów i niezawodność dostawy
Wpływ poziomu obsługi klienta na wielkość sprzedaży i zysk przedsiębiorstwa.
warunkiem niezbędnym uzyskania konkurencyjnej pozycji na rynku, a w efekcie widocznego wzrostu sprzedaży i zysku, jest zaoferowanie poziomu obsługi wyższego niż konkurencja (na rys. - powyżej 83%);
uzyskanie wyższego poziomu obsługi klienta wymaga dużych nakładów, które jednak są do pewnego momentu rekompensowane przez ponadprzeciętny wzrost sprzedaży.
przedsiębiorstwa kierujące się w swojej działalności kryterium maksymalizacji zysku powinny podejmować działania na rzecz poprawy podejmować działania na rzecz poprawy obsługi i doprowadzenia jej do poziomu, który zagwarantuje największą różnicę między dodatkową sprzedażą a dodatkowymi kosztami jej osiągnięcia, a więc maksymalizację zysku przez przedsiębiorstwo (na rys. - 89%);
podwyższanie poziomu obsługi klienta przez przedsiębiorstwa maksymalizujące sprzedaż jest uzasadnione tylko do momentu uzyskania poziomu wyznaczonego przez punkt przecięcia się krzywych wzrostu sprzedaży i kosztu uzyskania określonego poziomu obsługi warunkującego tą sprzedaż (na rys. 95%).
FAZY MARKETINGU SPRZEDAŻY I MARKETINGU ZAKUPÓW.
Marketing sprzedaży
analiza rynku z punktu widzenia popytu na określony wyrób
promocja
znalezienie (zdobycie) nabywców (nabywcy)
proces negocjacyjny
zawarcie umowy-sprzedaż
cel pośredni: najkorzystniej sprzedać
cel końcowy: maksymalizacja zysku
Marketing zakupów
analiza rynku z punktu widzenia podaży określonego wyrobu
zapytania ofertowe
znalezienie (zdobycie) najkorzystniejszego dostawcy
proces negocjacyjny: zawarcie umowy-zakup
cel pośredni: najkorzystniej kupić
cel końcowy: maksymalizacja zysku.
ZARZĄDZANIE TRASPORTEM
Na co powinien zwracać uwagę zarządzający transportem?
- Zarządzający transportem powinni zwrócić szczególną uwagę na poszczególne cechy procesu transportowego:
Niezawodność - towar musi być dostarczony do klienta dokładnie w takim czasie jaki został określony w umowie (nie za wcześnie i nie za późno),
Dostępność - możliwość umieszczenia ładunku na pojeździe,
Prędkość przewozu - nagłe przypadki, realizowanie późnych zamówień,
Możliwość kontroli i monitorowanie przewozów - możliwość wglądu do komputera usługodawcy,
Elastyczność.
PODSTAWY GOSPODARKI ZAPASAMI:
Rodzaje zapasów w przedsiębiorstwie:
zapasy bieżące - zużywane na bieżąco do produkcji.
Zapasy cykliczne - te, na które jest popyt sezonowy (zap. sezonowe).
Zapasy bezpieczeństwa - gromadzone ze względu na możliwość wystąpienia jakichś nieprzewidzianych okoliczności dla utrzymania tempa prod.
zapasy spekulacyjne - (zap. nadmierne) tworzone z wyprzedzeniem ze względów finansowych lub zaopatrzeniowych.
Czynniki bezpośrednio oddziałujące (na sterowanie zapasami)
Surowce i materiały:
struktura asortymentowa,
częstotliwość dostaw,
charakterystyka strumieni zużycia,
możliwości magazynowania,
Produkcja w toku:
struktura i długość cyklu produkcyjnego,
rodzaj wyrobu i jego struktura konstrukcyjno - techniczna,
organizacja procesu produkcyjnego,
Wyrobów gotowych:
struktura asortymentowa wytworzonych wyrobów,
organizacja i struktura kanałów dystrybucji,
charakterystyka rynku.
Główne powody tworzenia zapasów.
Zapewnienie dostępności dóbr w momencie występowania popytu,
Neutralizowanie zmian popytu i produkcji, a także ewentualnego spóźnienia dostaw.
Tworzenie buforów w procesie produkcji zapewniając tym samym łagodny i efektywny ich przebieg.
uzyskiwanie upustów cenowych dzięki nabywaniu większych partii,
zapobieganie ujemnym skutkom wynikającym z określonych wahań zużycia lub popytu,
Stosowana technologia produkcji wymagająca sezonowania surowców (np. drewno).
Przeciwdziałanie stratom wynikającym z inflacji lub oczekiwanego deficytu na rynku.
Problemy decyzyjne związane z zarządzaniem zapasami:
Wybór pozycji, których zapasy powinny być utrzymywane,
Określenie wielkości zamawianych partii (wzór),
Określenie czasu składania zamówień,
Określenie systemu kontroli zapasów.
Rodzaje magazynów:
Niskiego składowania - do 4,2 m
Średniego składowania - od 4,2 do 7,2 m
wysokiego składowania - od 7,2 do 25m
Magazynowanie i obsługa zapasów
Decyzje menedżerskie dot. magazynów:
Formą własności magazynów (magazyn własny lub obcy),
Decyzje menedżerskie powinny być związane z wielkością,
Lokalizacja magazynów,
Wewnętrzną organizację magazynów.
Ad. 1
Jeśli powierzchnia będzie w pełni wykorzystana to magazyn własny. Przy małych zapasach i niewykorzystaniu powierzchni - magazyn obcy. Punktem wyjścia jest szczegółowa analiza wielkości zapasów. Koszty stałe utrzymywania magazynu własnego są wysokie ale przy dużej ilości zapasów rozkładają się i w efekcie są niskie. W magazynie obcym nie ponosimy kosztów stałych związanych z utrzymywaniem magazynu, występują wyłącznie koszty zmienne.
Czynniki mające wpływ na wielkość magazynu:
Poziom obsługi klienta (wymaga większej powierzchni magazynowej)
Wielkość obsługiwanego rynku (duża powierzchnia magazynu),
Liczba sprzedawanych na rynku produktów,
Wielkość produktów,
System transportu i przeładunku (wewnątrz magazynu),
Współczynnik przepustowości,
Czas cyklu produkcji,
Rozplanowanie magazynu,
Wymagana liczba przejść,
Strefa biur w zespole magazynowym,
Rodzaj stosowanych stojaków i regałów,
Poziom i typ popytu
Przy doborze wyposażenia magazynowego należy odpowiedzieć sobie na następujące pytania:
Czy sprzęt odpowiada właściwościom przedsiębiorstwa, również w sytuacji przewidywanych zmian profilu działalności,
Czy poszczególne elementy wyposażenia są kompatybilne a także spełniają wymagania stawiane przez transport zewnętrzny,
Czy wyposażenie umożliwia przyszły rozwój techniczny,
Czy wyposażenie zapewnia odpowiednie współdziałanie poszczególnych operacji tj. przeciwdziała powstawaniu tzw. wąskich gardeł w przepływie materiałów.
Kryteria wyboru magazynu:
Kryterium |
magazyn własny |
magazyn obcy |
koszty stałe |
b. wysokie |
nie występują |
koszty składowania |
wysokie przy małym wykorzystaniu powierzchni |
niskie |
kontrola |
pełna |
ograniczona |
zgodność asortymentu |
pełna |
ograniczona |
Elastyczność w dostosowaniu do zmiennych potrzeb nabywców |
mała |
duże terminy i powierzchnia do ustalenia |
Głównym kryterium wyboru ilości magazynów jest całkowity ich koszt.
LOGISTYKA POWTÓRNEGO WYKORZYSTANIA.
Logistyka powtórnego zagospodarowywania można zdefiniować jako zastosowanie koncepcji logistyki w odniesieniu do pozostałości (surowców wtórnych i odpadów) aby w ten sposób spowodować ekonomiczne i ekologicznie skuteczny przepływ pozostałości przy jednoczesnej transformacji przestrzenno czasowej włącznie z zmianą ilości i gatunku.
Logistyka powtórnego zagospodarowywania różni się od logistyki zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji zasadniczo obiektem tego podsystemu jak też kierunkiem ich przepływu.
Z definicji wynika że logistyka powtórnego zagospodarowywania realizuje cele równo ekonomiczne jak i ekologiczne.
Cele ekonomiczne - polegają na obniżeniu kosztów logistycznych i poprawienie poziomu obsługi logistyki powtórnego zagospodarowywania (zgodny z wymaganiami odbiorców, pozostałości w miejscu ich powstawania oraz dokładne pod względem rodzaju, ilości, przestrzeni i czasu doprowadzenie surowców wtórnych do ponownego wykorzystania)
Cele ekologiczne - działania zmierzają do ochrony zasobów naturalnych i zredujowania zanieczyszczeń pochodzących z logistycznych procesów utylizacji
ZARZĄDZANIE LOGITYKĄ MARKETINGOWĄ
W wyniku ewolucji logistyki wykształciły się 2 terminy
Logistyka - należy tutaj rozumieć całość ogólnej wiedzy o zasobach materiałów, metodach i technikach, kształtowania przepływu materiałów i wyrobów gotowych oraz zawiązanych z nimi informacji w systemie logistycznym.
Zarządzanie logistyczne - jest to proces decyzyjny. Obejmuje ciąg czynności składające się na proces stworzenia skoncentrowanej na tworzeniu całościowych działań w przedsiębiorstwie oraz proces ich realizacji w odpowiednio ukształtowanych formach organizacyjnych i przystosowaniu właściwych systemów sterowania i kontroli.
Nie można przeciwstawić pojęciu zarządzania logistyką pojęciu logistyki.
Zarządzanie logistyczne można określić jako formułowanie strategii, planowanie, sterowanie i kontrolowanie procesów przepływów i magazynowania surowców, zapasów produkcji w toku wyrobów gotowych i odpowiednich informacji od punktu pozyskania do punktu konsumpcji w celu jak najlepszego dostosowania się do potrzeb klienta i ich zaspokajania. Zarządzanie logistyczne zwraca szczególną uwagę na usprawnianie organizacji zaopatrzenia, procesów magazynowania, transportu oraz dystrybucji, a także modernizację kontaktów z zewnętrznymi klientami tworzącymi łańcuch logistyczny
Argumenty za centralizacją
Błyskotliwi, energiczni dysponujący wiedzą są rzadkością jeśli są to trzeba koncentrować w ich ręce władzę.
Duże jak i małe organizacje potrzebują koordynacji i integracji ich różnych działań najlepiej przez scentralizowaną władzę, która dostrzega ich problemy.
W każdej organizacji kierownicy myślą o własnych komórkach. Nadrzędny interes organizacji wymaga decyzji niepopularnych. Jedynie scentralizowane kierownictwo może podejmować takie decyzje
Poufność planów i decyzje taktyczne i strategiczne są łatwiejsze do utrzymania jeśli zna je tylko mała grupa osób z kierownictwa.
Argumenty za decentralizacją
W miarę wzrostu i złożoności organizacji nie można utrzymać kontroli na szczeblu centralnym
Decentralizacja lokuje uprawnienia w rękach kierowników najlepiej znających szczegóły ich wyrobów, klientów i ogólnych warunków funkcjonowania rynku.
Decentralizacja prowadzi do utworzenia komórek organizacji dostatecznie małych aby kierownicy mogli je znać i identyfikować się z nimi
Przesuwanie uprawnień do podejmowania decyzji w dół struktury organizacji umożliwia uczestnictwo większej ilości ludzi w procesie zarządzania. Zwiększy to zadowolenie i motywację
Cechy zarządzania strategicznego
Ustala cele przedsiębiorstwa
Strategie
Tworzy potencjał efektu i wartości logistyczne
Długi horyzont planowania
Elastyczność
Cechy zarządzania operacyjnego
Wyczerpywanie istniejącego potencjału sukcesu
Krótkookresowe koncepcje sprawnościowe
Nieelastyczność, skłonności do biurokratyzmu
Duża znajomość szczegółów
Egoizm resortowy
Stopniowe zmiany
KOSZTY LOGISTYKI
Koszty logistyki będziemy traktować jako wyrażone w pieniądzu zużycie pracy żywej, środków i przedmiotów pracy, wydatki finansowe oraz inne ujemne skutki zdarzeń nadzwyczajnych, wywołanych przepływem dóbr materialnych w przedsiębiorstwie i między przedsiębiorstwami oraz utrzymywaniem zapasów.
CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE WIELKOŚĆ KOSZTÓW LOGISTYKI
1. Czynniki wewnętrznie:
- rozmiar działalności przedsiębiorstwa
- stopień złożoności struktury asortymentowej i wynikającej stąd struktur złożoności zużywanych materiałów
- stopień złożoności struktury produkcyjnej
- stopień złożoności procesów fizycznego przepływu materiałów i produkcji nie zakończonej w przedsiębiorstwie
- wielkość utrzymywanych zapasów itd.
2. Czynniki zewnętrzne:
zaliczamy do nich przede wszystkim te elementy systemu zarządzania i funkcjonowania gospodarki, które kształtują pewne przejawy działania przedsiębiorstwa i mają wpływ na koszty. Zaliczamy do nich zwłaszcza:
- stopę oprocentowania kredytów, jako obcych kapitałów wykorzystywanych w finansowaniu zapasów
- stopę podatku od nieruchomości
- stawki podatku od środków transportowych
- opłaty ekologiczne
- poziom cen płaconych za zewnętrzne usługi logistyczne
- stopa amortyzacji rzeczowych składników majątku trwałego
Obszary kosztów logistyki:
1. koszty przepływu produktów
2. koszty utrzymania zapasów
ad.1 Koszty fizycznego przepływu dóbr materialnych w przedsiębiorstwie należą do podstawowej grupy kosztów logistyki.
Są one determinowane:
- rozmiarami technicznej infrastruktury przepływu fizycznego
- zaangażowaniem zasobów pracy w procesach przepływu
- zużyciem materiałów, zwłaszcza paliw i energii, w procesach transportowych i manipulacyjnych
- innymi czynnikami
Składniki kosztów fizycznego przepływu dóbr materialnych (Kfp)
- koszty amortyzacji majątku trwałego zaangażowanego w procesach logistycznych( Ka)
- koszty pracy (Kp)
- koszty zużycia materiałów, paliw i energii ( Km)
- inne koszty przepływu ( kin) - np. koszty z tytułu podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych
- koszty usług zewnętrznych, zwłaszcza zaś transportu (Kut)
Kfp= Ka+ Kp+Km+Kin+Kut
Koszty te odnoszą się do wszystkich trzech faz przepływu:
zaopatrzenia , produkcji, zbytu
miejscami ich powstawania są działy (wydziały) transportu wewnętrznego i zewnętrznego.
UKŁAD RODZAJOWY KOSZTÓW LOGISTYKI- wg zużycia podstawowych czynników produkcji.
1. koszty pracy oraz narzuty na wynagrodzenia
2. zużycie materiałów i energii w procesach logistycznych( w transporcie, magazynowaniu, manipulacji, przetwarzaniu informacji)
3. amortyzacja majątku trwałego zaangażowanego w procesach logistycznych
4. usługi obce, zwłaszcza transportowe, remontowe, łączności itp.
5. podatki obciążające koszty działalności przedsiębiorstwa np. podatek od nieruchomości, podatek od środków transportowych
6. koszty zaangażowanych kapitałów obcych, np. oprocentowanie kredytów finansujących zapasy, opłaty leasingowe itp.
Oprócz tych kosztów można wyróżnić koszty nadzwyczajne (wynikają ze zdarzeń losowych i innych czynników trudnych do przewidzenia)
Są to:
1. kary i inne podobne opłaty finansowe wynikające z zakłóceń procesów logistycznych, np. kary z tytułu nieterminowej realizacji dostaw, uszkodzenia towaru w czasie transportu,
2. koszty starzenia się zapasów wyrażające częściową lub całkowitą utratę wartości użytkowe produktów, np. ubytki naturalne, przeceny zapasów, upusty cenowe.
Źródła danych o kosztach logistyki (podstawowe składniki rachunku kosztów logistyki na przykładzie przedsiębiorstwa przemysłowego. Koszty te kojarzy się z arkuszami kosztowymi rachunkowości tradycyjnej, z której można czerpać dane o kosztach logistyki).
Koszty logistyki |
Arkusz kosztowy rachunku tradycyjnego, w którym zawarte są koszty logistyki |
Koszty zakupu |
Kartoteka kosztów zakupu |
Koszty funkcjonowania zaopatrzenia |
Arkusz kosztów zarządu, Koszty administracyjno - gospodarcze |
Koszty funkcjonowania magazynów zaopatrzenia |
Arkusz kosztów zarządu, Koszty ogólno produkcyjne |
Koszty transportu wewnętrznego na działach produkcyjnych, Koszty magazynowania na działach produkcyjnych |
Arkusze kosztów wydziałowych |
Koszty funkcjonowania magazynów sprzedaży |
Arkusz kosztów zarządu, Koszty ogólno produkcyjne |
Koszty załadunku wyrobów gotowych |
Arkusz kosztów zarządu, Koszty ogólno produkcyjne |
Koszty funkcjonowania działu sprzedaży |
Arkusz kosztów zarządu, Koszty administracyjno - gospodarcze |
Koszty sprzedaży |
Kartoteka kosztów sprzedaży |
Koszt kapitału zamrożonego w zapasach |
Brak danych księgowych - wymagane obliczenia |
Koszty przepływu informacji |
Arkusz kosztów zarządu, Koszty administracyjno - gospodarcze |
Algorytm postępowania przy wyodrębnianiu kosztów logistyki.
1.Ustalenie zestawu analitycznego kosztów logistyki do wyodrębniania.
2. Ustalenie komórek funkcjonalnych przedsiębiorstwa, dla których przypisuje koszty logistyki.
3. Określenie, w których komórkach organizacyjnych przedsiębiorstwa można pozyskać informacje o kosztach logistyki i w jakim zakresie, dla komórek określonych w 2
4. Sporządzanie listy komórek organizacyjnych, dla których zostaną przygotowane tabele o kosztach.
5. Ustalenie obszaru badań, rozprowadzenie tabel z krótką instrukcją ich wypełniania do właściwych komórek organizacyjnych.
6. Po zakończonym okresie badań zebranie wypełnionych tabel i ich opracowanie w tabelę zbiorową
7. Opracowanie raportu z badań.
Komórki w których ujmuje się koszty logistyki:
Dział sprzedaży i marketingu oraz magazyny sprzedaży.
koszty transportu zewnętrznego (samochodowy i kolejowy),
koszty załadunku,
koszty opakowań,
koszty podróży.
Dział finansowo - księgowy.
amortyzacja budynków i pomieszczeń,
amortyzacja innych składników majątku trwałego,
opłata za użytkowanie gruntów,
podatków od nieruchomości,
ubezpieczenia majątkowe.
Dział administracyjny.
zużycie materiałów biurowych
koszty usług telekomunikacyjnych, pocztowych.
Dział kosztów i cen.
koszty usług remontowych
koszty wynagrodzeń z narzutami,
czynsze,
kapitał zamrożony w zapasach wyrobów,
Dział kontroli jakości (k. badań jakości)
Dział technologiczny
Dział energetyczny (k. energii i wody)
Specjalista ds. bhp (k. odzieży ochronnej)
Koszty procesów logistycznych:
Koszty sensu stricto
Koszty pracy i zużycia czynników wytwórczych a także obcych.
Wydatki finansowe:
podatki od nieruchomości, transp.
opłaty za korzystanie ze środowiska
koszty zamrożonego kapitału
Koszty zdarzeń nadzwyczajnych, wynikające z niesprawności procesów logistycznych i zdarzeń losowych
kary nałożone przez dostawców i odbiorców np. kary z tytułu nieterminowych dostaw, wadliwych dostaw.
straty z tytułu złej jakości produkcji
straty z tytułu starzenia się zapasów.
Utracone przychody (korzyści) wynikające z niesprawności procesów logistycznych
np. braku zapasów wyrobów, na które jest popyt,
bonifikaty i upusty cenowe, mające swe źródło w procesach logistycznych (nieterminowa dostawa, nieodpowiednia jakość lub asortyment).
Podstawowe przekroje strukturalne kosztów logistyki i ich powiązania
Przekrój rodzajowy kosztów |
Przekrój według faz przepływu i miejsc powstawania kosztów |
Przekrój według podstawowych kompleksów logistyki |
Koszty materialne: amortyzacja zużycie materiałów, paliw i energii usługi obce materialne |
Koszty fazy zaopatrzenia: działu zaopatrzenia wydziału magazynów wydziału transportu |
Koszty przepływu fizycznego |
Koszty niematerialne koszty pracy usługi niematerialne koszty zaangażowania kapitału obcego wydatki pieniężne z tytułu podatków i opłat |
Koszty fazy produkcji: działu sterowania produkcją wydziału transportu wewnętrznego |
Koszty zapasów |
Pozostałe koszty - bezpośrednio kształtujące wyniki przedsiębiorstwa |
Koszty fazy dystrybucji działu zbytu wydziału transportu i spedycji wydziału magazynów |
Koszty procesów informacyjnych |
Koszty logistyki według różnych kryteriów podziału.
według podstawowych kompleksów logistyki:
koszty przepływu fizycznego
kosztów zapasów
koszty procesów informacyjnych
według podstawowych faz przepływu
koszty fazy zaopatrzenia
koszty fazy produkcji
koszty fazy dystrybucji (zbytu)
według treści ekonomicznej kosztów
koszty zużycia czynników produkcji
wydatki stanowiące składnik produkcji czystej
koszty bezpośrednie kształtujące wynik finansowy
- utracone potencjalne przychody pieniężne
według przekroju rodzajowego
koszty materialne: amortyzacja, zużycie materiałów paliw i energii, koszty usług obcych materialne.
Koszty niematerialny: koszty pracy, koszty finansowe, podatki obciążające koszty, pozostałe
Koszty i straty obciążające bezpośrednio wynik finansowy.
według miejsc powstawania
komórki zarządu funkcjonalne: dział zaopatrzenia, dział zbytu, dział transportu
wydziały ruchu: wydział magazynów, wydział transportu
Koszty logistyki procesów zaopatrzenia to całokształt kosztów związanych z organizacją i realizacją dostaw oraz utrzymaniem zapasów materiałowych.
Koszty logistyki w sferze produkcji są determinowane czynnikami wewnętrznymi przedsiębiorstwa.
Podstawowe przekroje kosztów i ich powiązania
Kryteria podziału |
Przekrój rodzajowy kosztów |
Przekrój wg faz przepływu i miejsc powstawania kosztów |
Przekrój wg podstawowych kompleksów logistyki |
koszty |
I. Koszty materialne 1. Amortyzacja 2. Zużycie materiałów, paliw i energii 3. Usługi obce i materialne |
I. Koszty fazy zaopatrzenia 1. Działu zaopatrzenia 2. Wydziału magazynów 3. Wydziału transportu |
I. Koszty przepływu fizycznego |
logistyka |
II. Koszty niematerialne 1. Koszty pracy 2. Usługi niematerialne 3. Koszty kapitału obcego 4. Wydatki z tytułu opłat i podatków |
II. Koszty fazy produkcji 1. Dział sterowania produkcją 2. Wydział transportu |
II. Koszty zapasów |
przedsiębiorstwa |
III. Pozostałe koszty bezpośrednio kształtujące wynik przedsiębiorstwa |
III. Koszty fazy dystrybucji 1. Działu zbytu 2. Wydziału transportu i spedycji 3. Wydziału magazynów |
III. Koszty procesów informacyjnych |
Przekroje kosztów procesów informacyjnych:
Przekrój fazowy
Koszty procesów informacyjnych sfery zaopatrzenia
Koszty procesów informacyjnych sfery produkcji
Koszty procesów informacyjnych sfery dystrybucji
Przekrój według miejsc powstawania:
Dział zaopatrzenia
Dział sterowania produkcją
Dział zbytu (sprzedaży)
Przekrój według rodzajów kosztów:
Koszty amortyzacji sprzętu i oprogramowania
Koszty zużycia materiałów i energii
Koszty pracy
Koszty usług obcych
Inne koszty
KOSZTY ZAPASÓW
Podział kosztów zapasów:
1.Koszty tworzenia zapasów
a. koszty fizycznego tworzenia zapasów
-koszty dostawy
-koszty zamówienia
-koszty transportu
-koszty manipulacji
b. koszty procesów manipulacyjnych
2.Koszty utrzymania zapasów
a. koszty zaangażowania kapitału
b. koszty magazynowania
c. koszty starzenia się zapasów
-koszty fizycznego starzenia się zapasów
-koszty moralnego starzenia się zapasów
3.Koszty wyczerpania się zapasów
a. dodatkowe koszty związane z wyczerpaniem się zapasów
b. utrata korzyści finansowych, wynikająca z wyczerpania zapasów
Koszty magazynowania i obsługi zapasów
1.zużycie materiałów i przedmiotów nietrwałych
2.zużycie energii i paliw
3.naprawy i remonty budynków i wyposażenia
4.płace (koszty zatrudnienia) wraz z odpowiednim narzutem
5.amortyzacja budynków i wyposażenia
6.ubezpieczenia
7.straty i ubytki
8.koszty obsługi komputerowej
9.usługi obce
10.inne koszty w postaci wydatków np. podatki od nieruchomości, transportu
Poziom kosztów magazynowania i obsługi zapasów jest zależny od:
-rodzaju i wielkości budowli magazynowych i ich infrastruktury
-lokalizacji budowli magazynowych
-liczby i rodzaju pozycji asortymentowych składowanych zapasów
Koszty zapasów:
1. Koszty tworzenia zapasów
a. związane z opracowaniem i złożeniem zamówienia
b. związane z realizacją dostawy
- zakupu
- transportu
c. procesów informacyjnych
2. Koszty utrzymania zapasów
a. zaangażowania kapitału (własnego bądź obcego) w finansowaniu zapasów
b. magazynowania
c. starzenia się zapasów
-k. fizycznego starzenia się zapasów
-k. ekonomicznego (moralnego) starzenia się zapasów
3. Koszty wyczerpania (braku) zapasów
a. utrata korzyści ekonomicznych (dochodów finansowych) na skutek braku zapasów
b. dodatkowe koszty wynikające z braku zapasów (np. konieczność używania materiałów zastępczych, powodująca wzrost kosztów ich zużycia bądź większych nakładów pracy, energii itp.)
Uwaga: Koszty zakupu, zwłaszcza koszty transportu są w niektórych przypadkach ponoszone przez odbiorców (dotyczy to np. węgla)
KOSZTY MAGAZYNOWANIA:
W celu bliższego sprecyzowania przeciętnego kosztu magazynowania na 1 m2 lub 1 tonę obrotu, stosuje się podział całkowitych miesięcznych kosztów magazynowania na trzy grupy:
MIESIĘCZNE KOSZTY MAGAZYNOWANIA
I
1.Koszty obsługi zapasów
2.Koszty zużycia materiałów i przedmiotów nietrwałych
3.Koszty zatrudnienia
4.Koszty strat i ubytków
5.Koszty obsługi komputerowej
II
1.Koszty magazynowania
2.K. zużycia materiałów i przedmiotów nietrwałych
3.K. zużycia energii i paliw służących magazynowaniu
4.K. napraw i remontów budynków i wyposażenia
5.K. pracy (wraz z narzutami)
6.K. ubezpieczeń
7.K. usług obcych
8.K. inne (np. podatki od nieruchomości, środków transportu)
III
1.Koszty administracji
2.K. przygotowania dokumentacji
3.K. dokonania rozliczeń finansowych
KOSZTY TRANSPORTU
Podział kosztów transportu:
I. BEZPOŚREDNIE (Koszty związane z samym procesem przemieszczania, związane bezpośrednio z procesem przewozu)
II .Stałe(niezależne w pewnych granicach od wielkości produkcji; rozkładają się na coraz większą liczbę jednostek produkcji)
/podział kosztów stałych/
1A. Bezwzględnie stałe
1B Amortyzacja
1C Konserwacja
1D Pogotowie produkcyjne
1E Materiały
2A Względnie stałe
2B Obsługa terminalu
2C Wyposażenia
2D Administracji
2E Itd
I. POŚREDNIE (Pośrednio związane z procesem przemieszczania ładunków np. koszty utrzymania drogi)
II. Zmienne (Zmieniają się wraz ze zmianą wielkości produkcji; wielkość kosztów jest zależna od rodzaju i wielkości usługi transportowej. Rosną wraz z wielkością produkcji).
1.Zależne od wielkości przewiezionej masy ładunków w tonach.
2.Zależne zarówno od masy ładunków, jak i odległości przewozu.
3.Zależne od odległości przewozu w kilometrach.
Podział kosztów na stałe i zmienne w p-stwie transportowym oraz ich analiza ma na celu ułatwienie podejmowania decyzji gospodarczych, przeprowadzeniu kalkulacji i ustalania cen usług transportowych.
UWAGA: nie można w sposób jednoznaczny dla transportu jako całości przeprowadzać podziału kosztów na stałe i zmienne, gdyż różne są kryteria zaliczania elementów kosztów do grupy kosztów stałych i zmiennych.
Główne cele logistyki we współczesnych p-stwach:
redukcja kosztów funkcjonowania,
utrzymanie pozycji rynkowej p-stwa,
zapewnienie możliwie najwyższego poziomu obsługi klienta.
Logistyka dystrybucji- sprzedaż produktów finalnych i dostarczenie ich na rynek zbytu producenta. Do tego potrzebny jest dobrze zorganizowany transport. Transport w p-stwie nazywany jest „układem krwionośnym”
Logistyka marketingowa-
a. logistyka w sferze dystrybucji (Wspiera marketingowców w sprzedaży produktów finalnych klientom, którzy złożyli zamówienie.)
b. logistyka w sferze zaopatrzenia (Zakup surowców, półfabrykatów niezbędnych do produkcji).
MARKETING W TRANSORCIE
Nabywcy usług transportowych poszukują wartości i zadowolenia oraz materialnego potwierdzenia ich jakości w znamionach zewnętrznych, takich jak:
- jakość i marka środków transportowych,
- kompetencje pracowników
- wygląd punktów obsługi
- dostępność do usług itp.
Przy porównywalnych cenach za usługi transportowe o wyborze przewoźnika decydują elementy pozacenowe:
- solidność( pewność, bezpieczeństwo, punktualność, częstotliwość, rytmiczność, zgodność ze specyfiką umowy.
- zdolność dostosowania oferty do oczekiwań nabywców
- kompetencje i wiarygodność firmy i jej pracowników
- łatwość kontaktu komunikacyjnego z ustawodawcą.
W działalności marketingowej w transporcie należy:
- silniej eksponować zasoby ludzkie niż rzeczowe,
- kłaść silny nacisk na szkolenie i właściwy wybór personelu kontaktującego się z klientem,
- podejmować działania dostosowawcze popytu i podaży w celu ich wzajemnego dopasowania.