- sankcyjne cofnięcie lub ograniczenie pozwolenia emisyjnego- jeżeli instalacja nie jest należycie eksploatowana przez co stwarza zagrożenie pogorszenia stanu środowiska w znacznych rozmiarach itp. Decyzja ma mieć charakter prewencyjny, cel- niedopuszczenie do powstania negatywnych konsekwencji, charakter sankcyjny- kiedy instalacja/urządzenie potencjalnie może spowodować ujemne konsekwencje, wówczas powstaje obowiązek wszczęcia postępowania cofnięcia lub ograniczenia pozw. Emi.; pozwolenie może również zostać cofnięte fakultatywnie,
- ochrona środowiska jako zadanie własne jednostek samorządu terytorialnego . - przepisy kompetencyjne, określone na wielu szczeblach, zadania bezpośrednie (wykonawcze), eliminowanie zagrożeń środowiskowych, charakter własny- bo źródłem są działania wspólnoty samorządowej, interes własny i ogólnospołeczny, zadania pośrednie- eliminowanie zagrożeń związanych z funkcjonowaniem społeczeństwa,
- obowiązek pomiaru emisji- ciągły lub okresowy, dotyczy władnącego instalacją lub urządzeniem itp., za pośrednictwem akredytowanego laboratorium, albo przez przyrząd pomiarowy,
- Zasady dot. postępowania z odpadami - zasada prewencji- ograniczanie powstawania ilości odpadów, pierwszeństwo dla odzysku- ograniczenie ilości odpadów przeznaczonych do ostatecznego składowania, szczególna odpowiedzialność producenta- za zrealizowanie postępowania z odpadami, zasada bliskości,
- standardy emisyjne i wielkości graniczne emisji- normy określające wielkość emisji substancji lub energii do środowiska, charakter ogólny i szczególny, pozwolenia emisyjne w drodze decyzji, minister ustala,
- organizacja narodowego i wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska. - to sa organy, majace osobowosc prawa prawna ale tylko narodowy i wojewodzki fundusz powiatowy i gminny juz nie, ich zadaniem jest wspomaganie przedsiewciec proekologicznych prowadza samodzielna gospodarke finansowa z pozyskanych srodkow i wpływów, gmina i powiat biora srodki z województwa, a srodki pochodza min z administracyjnych kar pienieznych
* Zasada "zanieczyszczający płaci" w prawie polskim i wspólnotowym - podstawowa zasada, powodujący zanieczyszczenie musi ponieść koszt usunięcia nieprawidłowości, kto może spowodować zanieczyszczenie ponosi koszt zapobieżeniu naruszeń, opłaty- funkcja bodźcowa i redystrybucyjna, art. 7 poś, art. 13 o ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku, i dyrektywa Parlamentu Europejskiego
* Raport o oddziaływaniu na środowisko - podstawowy dokument w trakcie indywidualnej ooś, sformalizowany środek dowodowy, do konkretnego przedsięwzięcia i postępowania z nim związanego, wniosek do przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko musi mieć zawsze dołączony taki raport, w przypadku przedsięwzięcia fakultatywnego dopiero po stwierdzeniu takiego obowiązku (screening), wnioskodawca może złożyć wniosek o ustalenie zakresu raportu ( scoping), w drodze postanowienia po zasięgnięciu opinii RDOŚ i PIS,
* przepisy sektorowe- prawo emisyjne, ochrona powietrza, postępowanie z substancjami chemicznymi, gospodarowanie odpadami, gospodarowanie wodami śródlądowymi, ochrona wód morskich, gospodarka geosfery i biosfery, ochrona różnorodności biologicznej,
* decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach-akt adm. Ustalający środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia, ustalenie uwarunkowań- podstawowa treść, w razie braku obowiązku przeprowadzenia iooś - uwarunkowania nie są uwzględnianie, wymagane dla przedsięwzięć kwalifikowanych, katalog zamknięty rodzajów przedsięwzięć, może być także wymagane dla przedsięwzięcia będącego w trakcie realizacji, powinna być wydana przed I decyzją realizacyjną, decyzją o u.ś. należy dołączyć do wniosku o decyzję realizacyjną, postępowanie jak w kpa, do wiadomości publicznej,
* nadzór nad pozwoleniem zintegrowanym- prowadzenie instalacji, której funkcjonowanie ze względu na rodzaj prowadzonej w niej działalności może spowodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych wymaga pozwolenia zintegrowanego, środki nadzorcze przysługują ministrowi w razie stwierdzenia niezgodności decyzji zintegrowanej wydanej przez starostę, może mu wskazać błąd lub zmierzać do jego wyeliminowania, skierowane do organu wyższego stopnia, w tym przypadku do samorządowego kolegium odwoławczego
* definicja odpadów- każda substancja lub przedmiot należący do jednej z tych kategorii określonych w ustawie, którego posiadacz odpadów pozbywa się lub zamierza się pozbyć lub do jakiego pozbycia się jest zobowiązany, minister dokonuje klasyfikacji odpadów,
* obszar ograniczonego użytkowania- instytucja prawna, jedna z możliwości odstąpienia od nakazu nienaruszania standardów emisyjnych, gdy władnący instalacją lub urządzeniem dzięki zastosowaniu najnowszych technologii nie może zapobiec naruszania tych wlansie standardów, -> przeprowadzenie ooś, analizy porealizacyjnej, przeglądu ekologicznego; musi wystąpić cecha użyteczności publicznej: oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów kom., kompostowanie, lotniska itp., wydawane w drodze uchwały sejmiku województwa bądź rady powiatu
* Obowiązek naprawienia szkody- przywrócenia do stanu poprzedniego, zapobieżenie naruszeniom w środowisku, łączy się z odpowiedzialnością karną/cywilną/administracyjną
* zakres zastosowania ustawy Prawo łowieckie -motywowana względami gospodarczymi, przeciwieństwo ochrony gatunkowej dzikich zwierząt, gospodarowanie w taki sposób by nie uległy wyczerpaniu, ciągłość gospodarczego użytkowania, działalność w zakresie ochrony, hodowli i pozyskiwania zwierzyny, jej bezpiecznego bytowania
* decyzje zawieszające wydawane przez wójta- wstrzymanie użytkowania instalacji prowadzonej przez osobę fizyczną w ramach zwykłego korzystania ze środowiska, tylko instalacji, jest to wykroczenie zagrożone karą aresztu, ograniczenia wolności, grzywną, wstrzymanie o charakterze obligacyjnym i fakultatywnym
* używanie instalacji w normalnych warunkach,- zakaz naruszania standardów emisyjnych, obowiązek przestrzegania standardów emisyjnych, obowiązek stosowania technologii wymaganej prawem,
* Podmiotowy zakres regulacji dot. odzysku- odzysk, odzysk energii, recykling, powtórne przetwarzanie, odzyskiem energii nie jest recykling, nie stwarzające zagrożenia dla życia lub zdrowia, odzysk pośredni i bezpośredni
* Szczególne zasady prawa ochrony środowiska- zasada prewencji, kompleksowości, partycypacji publicznej, dostępu do informacji, zanieczyszczający płaci, zasada polepszania, zasada zapobiegania, przezorności, nadrzędności, ujednolicania, zrównoważonego rozwoju
* Odpowiedzialność podmiotów zbiorowych- odpowiedzialność osób prawnych, jednostek organizacyjnych, spółek, spółdzielni, działający w imieniu lub w interesie podmiotu zbiorowego dopuszczonej do działania, ponoszą odpowiedzialność za przestępstwa przeciwko środowisku, kara pieniężna- 10% przychodu, od 1000 zł do 20 mln zł,
* Strategiczna Ocena Oddziaływania na Środowisko- dotyczy projektów dokumentów lub zmian w dokumentach, których skutkiem będzie oddziaływanie na środowisko ( polityka, strategie, zagospodarowanie przestrzenne; procedura: uzyskanie uzgodnień dotyczących prognozy, przygotowanie prognozy oddziaływania na środowisko, zapewnienie udziału społeczeństwa, uzyskanie opinii organów, ewentualne przeprowadzenie oceny transgranicznej, przygotowanie ostatecznego projektu, ogłoszenie do wiadomości publicznej, prowadzenie monitoringu dokumentu,
* "Miękkie" i twarde prawo międzynarodowe w sozologii.- twarde -> umowy dwustronne, umowy globalne, umowy regionalne, akty prawa miękkiego- raport u. Thanta, deklaracja sztokholmska, deklaracja Rio de Janeiro, globalny program agenda 21, konferencja w Johannesburgu
* Pozwolenie wodnoprawne na odprowadzania ścieków do wód i ziemi- decyzja adm., uprawniająca do korzystania w określony sposób z wód, należy wykazać konieczność uzyskania pozwolenia, jest to pozwolenie emisyjne, organ ma prawo odmówić wydania pozwolenia, na czas określony jest wydawane, nie dłużej niż na 20 lat, ilość odprowadzanych ścieków, dopuszczalne ilośći zanieczyszczeń, usytuowanie przestrzenne, przedsięwzięcia ograniczające negatywne oddziaływania, sposób i zakres prowadzonych pomiarów, postępowanie do publicznej wiadomości
* Ochrona gatunkowa- ( roślin, zwierząt, grzybów) gatunek- w znaczeniu biologicznym jak i każdą jednostkę populację, mieszańce z wyjątkiem udomowionych, hodowlanych, uprawianych, prawo ochrony, forma ochrony obiektowej, w Polsce Np. bóbr i tur, zachowanie zróżnicowania, zapewnienie przetrwania
* Obowiązki wprowadzających pojazdy- o charakterze materialnym, wymagania jakie są nałożone w kraju, związane z wrakami samochodów, o charakterze informacyjnym i formalnym, obowiązek zapewnienia sieci zbierania wraków pojazdów, zobowiązanie do wykonywania obowiązków materialnych, kontrola przez organy administracji,
* korytarz ekologiczny- to ciąg dzikiej roślinności, pasy wzdłuż dróg i cieków wodnych, a także nie uprawiane obrzeża pola, które łącząc się z innymi pasami roślinności tworzą sieć, stanowiącą schronienie dla zwierząt, będącą swoistym szlakiem komunikacyjnym dla wielu gatunków roślin i zwierząt, które nie wytworzyły mechanizmów do przemieszczania się. (definicja z podręcznika: obszar umożliwiający migrację roślin, zwierząt i grzybów; ma znaczenie dla tworzenia systemów obszarów chronionych)
* analiza porealizacyjna- jest to opracowanie, w którym dokonuje się porównania rzeczywistego oddziaływania zrealizowanego przedsięwzięcia z przewidywanym
wpływem na środowisko projektu tego przedsięwzięcia
* przestępne zaniedbania w użytkowaniu urządzeń- zaniechanie polegające na utrzymywaniu w nienależytym stanie lub nie używaniu urządzeń ochronnych, takich jak urządzenia zabezpieczające wodę powietrze itp. Odpowiedzialność ponosi władnący urządzeniem
* definicja emisji i zanieczyszczenia, - emisja- wprowadzane w wyniku działalności człowieka do powietrza gleby lub wody substancji lub energii np. cieplnej, zanieczyszczenie- emisja która może być szkodliwa dla zdrowia ludzi, która może powodować starty materialne, może kolidować z innymi sposobami korzystania ze środowiska
* Kataster - ewidencja gruntów i budynków; prowadzony przez administrację; zbiór informacji sporządzane zazwyczaj do celów podatkowych,
* Program dostosowawczy - formuła prawna wprowadzająca instrumenty które gwarantują stopniowe osiąganie standardów powszechnie obowiązujących oraz zapewniająca skuteczne sankcje dająca możliwość bieżącego egzekwowania obowiązków
* Typy działań administracji w POS,- kontrolno-nadzorcze, organizatorskie, reglamentacyjno-zobowiązujące, wykonawcze
* Zasada bliskości- zobowiązuje do co najmniej ograniczenia przemieszczania odpadów, odpady powinny być poddawane odzyskowi lub unieszkodliwianiu na obszarze tego województwa w jakim zostały wytworzone, lub w bliskości ich wytworzenia
* Zadania organów administracji o charakterze kontrolno-nadzorczym - badanie jakości środowiska (monitoring), badanie przestrzegania obowiązków ochronnych ( wójt nad osobami fizycznymi) uprawnienia starosty do cofania pozwoleń emisyjnych, uprawnienia marszałka związane z egzekucją należnych opłat, prowadzenie czynności kontrolnych, żądania pisemnych i ustnych informacji ustalających stan faktyczny, żądania do okazania niezbędnej dokumentacji
* System jakości gleby i ziemi - za pomocą środków prawnych, na sprawcę zanieczyszczeń mogą zostać nałożone obowiązki przestrzegania standardów, instrumenty o charakterze prewencyjnym, określenie ilości substancji wprowadzanych do gleby, odpowiednie zagospodarowanie gruntu, wartości dopuszczalne stężeń,
* Zasada BAT w P.o.ś.- stosowanie możliwie najlepszych i najnowocześniejszych technik, techniki najmniej szkodliwe dla środowiska, dzięki którym kontroluje się wielkości emisyjne, eliminuje się emisje, dostępna technicznie i ekonomicznie,
* standardy jakości środowiska . Str 208- standardy imisyjne, wymagania które muszą być spełnione w określonym czasie przez środowisko, jako całość lub poszczególne elementy, są wyrażane jako dopuszczalne poziomy substancji lub energii, ustala się je w drodze rozporządzenia przez ministra
* pozwolenia emisyjne .str 221- część reglamentacji oddziaływania na środowisko, poprzez decyzję adm., pozwolenie na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii, może wystąpić obowiązek zgłoszenia zamiaruy rozpoczęcia eksploayttacji właściwemu organowi,
1. wyłączenia dostępu do informacji o środowisku .str 123- jeżeli ustawa tak stanowi, jeżeli zachodzą określone okoliczności w ustawie, ochrona informacji niejawnych, w postaci decyzji administracyjne, skarga, dane jednostkowe, dane osób trzecich, sprawy będące przedmiotem praw autorskich, sprawy objęte toczącym się postępowaniem sądowym, dyscyplinarnych, dokumenty dostarczone przez osoby trzecie, gdy może naruszyć to bezpieczeństwo państwa, oddziaływania przedsięwzięc na terenach zamkniętych
2. ochrona użytkowa zwierząt .str 572- ustawa o rybactwie śródlądowym, dotyczy połowu, chowu, hodowli ryb, uregulowanie gospodarczego korzystania z ryb, obwody rybackie, rybactwo a amatorki połów ryb,
3. obowiązek ewidencji odpadów .str 334- obowiązek sporządzenia karty odpadu, przekazywanie odpadów na podstawie tej karty, po roku zbiorcze zestawienie do marszałka województwa, który prowadzi wojewódzką bazę danych wraz z rejestrem udzielonych zezwoleń, tworzony jest raport i przekazywany do ministra środowiska, nie obejmuje ten obowiązek wytwórców odpadów komunalnych, dwa cele- system kontroli odpadów, budowanie w skali kraju bazy danych o odpadach
1. Powództwo negatoryjne w kontekście ochrony środowiska.- łączy się z odpowiedzialnością cywilną, jest to rodzaj roszczenia prewencyjnego, cel-> ochrona prawa własności, roszczenie o zapobieżenie nadciągającej szkodzie, naruszanie własności w inny sposób niż faktyczne pozbawienie władania nad rzeczą
2. Zasady dotyczące ochrony środowiska w TWE.- pomocniczości, proporcjonalności, ostrożności, zapobiegania, naprawianie szkody, zanieczyszczający płaci
3. Ochrona jakościowa wód na podstawie ustawy prawo wodne z 2001r. .str 404- ustalanie wymagań jakościowych, badanie przestrzegania wymagań (monitoring), podejmowanie programów naprawczych, zgodnie z ogólnymi zasadami ochrony środowiska, podlegają WSZYSTKIE wody, żeby nadawały się do: zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia, bytowania ryb w warunkach naturalnych, rekreacja i sporty wodne; podział na wody powierzchniowe części wód podziemnych, dobry stan ekologiczny wód, dobry stan chemiczny, dobry potencjal ekologiczny, ochrona przed azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych
1.oplatach za korzystanie ze srodowiska,- wystawianie rachunków sprawcom zanieczyszczeń śr., świadczenia pieniężne pobierane z tytułu komponentów środowiska, o charakterze przymusowym, ekwiwalentnym, egzekwowane ex ante (przed rozpoczęciem działalności), i oszacowane wg przeciętnych kosztów degradacji środowiska ; podmioty korzystające ze środowiska
2.odraczaniu adm.kar pieniężnych- szansa dla przedsiębiorcy do zrealizowania przedsięwzięć już podjętych, poprzez nieobciążanie go obowiązkiem zapłaty określonych sum, która utrudnia realizację podjętych zamierzeń, najważniejszy ma być efekt środowiskowy, sankcja nie jest likwidowana od razu, odraczanie to pierwszy etap
3. prawo górnicze- dzieli kopaliny na podstawowe i pospolite ( surowce energetyczne, w stanie rodzimym, materiałów budowlanych itp., w granicach terytorialny RP), ustanawianie użytkowania górniczego, wymagana jest umowa i koncesja przy przeniesieniu prawa do użytkowania, pierwszeństwo ma przedsiębiorca spełniający warunki i taki który uzyskał zatwierzenie dokumentacji geologicznej; treścią tego prawa jest prawo do poszukiwania, rozpoznawania i wydowaynia określonej kopaliny w granicach objętych ustawą i umową,
1 art.64 i 74$4 konstytucji - art. 74- zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego, kierowanie działań na eksploatację środowiska, ustalanie poziomów zanieczyszczeń, zapewnienie optymalnych warunków życia i ludzi, ( działanie lub zaniechanie pozwalające utrzymać równowagę przyrodniczą); art. 61- powszechny dostęp do informacji publicznej
2 sankcyjne decyzje zobowiązujące- sankcja w postaci dodatkowego obowiązku, nakładanego przez upoważniony organ, jest to skutek egzekwowania odpowiedzialności w wyniku negatywnej oceny oddziaływania na środowisko, może nakładać różne obowiązki ( przywrócenie stanu poprzedniego itp.)
3 ochrona przed hałasem - zapewnienie jak najlepszego akustycznego stanu środowiska, utrzymanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub co najmniej na tym poziomie, zmniejszanie poziomu hałasu do dopuszczalnego; wprowadzenie poprzez ustalone standardy imisyjne, poziomy te w drodze rozporządzenia ustala minister, rada powiatu może wyznaczyć obszary ciche w aglomeracji lub poza nią,
1. Udział organizacji ekologicznych w ochronie środowiska- których celem statutowym jest ochrona środowiska, uczestniczy na prawach strony, jest to organizacja społeczna, warunkiem koniecznym jest złożenie zgłoszenia, odmowa następuje w drodze postanowienia na które przysługuje zażalenie; nawet gdy nie brała udziału w postępowaniu służy jej prawo do złożenia odwołania od decyzji oraz skargi do sądu administracyjnego,
2. Określenie standardów emisyjne dot. Wód- oznakowanie kąpielisk morskich i śródlądowych, monitorowanie ich i podejmowanie działań służących zapewnieniu zgodności z szeregiem parametrów mikrobiolgoczicnyh i fizykochemicznych jakości wody, określenie częstotliwości pobierania próbek, ograniczenie emisji niebezpiecznych substancji do wód, tj. ścieków komunalnych przemysłowych i nnych