19.11.2009
Wykład 6
Temat: Neurony i neurofizjologia.
Neuron:
Rola - przetwarzanie i przesyłanie informacji
Cechy - pobudliwość (zdolność do szybkiego przejścia ze stanu spoczynku w stan pobudzenia pod wpływem bodźców)
Statystyka:
100 miliardów neuronów
10-100 tysięcy synaps/neuron
Drzewko neurytyczne - 90% całej komórki
Informacja przetwarzana jest w ciele komórkowym i dendrytach, a zbierane są we wzgórku aksonalnym, przekazywane elektrycznie.
Mielina - izolacja elektryczna aksonów
Informacja między dwoma komórkami jest przekazywana chemicznie (bardzo rzadko elektrycznie).
Glej - „opiekuje się” komórkami nerwowymi:
Astrocyty - podstawowe komórki utrzymujące neurony, odbierają produkty przemiany materii od neuronu, a z naczyń włosowatych jedzenie dla neuronów
Oligodendrocyty - tworzą otoczki mielinowe
Mikroglej - komórki układu odpornościowego mózgu
Poliferacja komórek nerwowych - podziały komórkowe i specjalizacje:
Zachowanie sekwencyjności podziałów
Kolejne podziały prowadzą do specjalizacji i utraty uniwersalności
Większość podziałów ma miejsce w okolicach komór mózgowych
Bariera krew-mózg - nie wszystkie substancje znajdujące się we krwi mogą docierać do mózgu
Sygnały w układzie nerwowym:
Chemiczne - neuroprzekaźniki
Elektryczne -impulsy elektryczne
Błona komórkowa:
Błona lipidowa
Białka błonowe:
Receptory
Pompy jonowe
Kanały jonowe
Błona komórkowa ma „dzielić i łączyć”.
Własności elektryczne neuronów:
Jony:
Aniony
Kationy
Pompa jonowa, gradient stężenia (chemiczny)
Kanał jonowy, gradient elektrochemiczny
Polaryzacja, potencjał spoczynkowy
Pompa jonowa - białko przepychające jony z jednej strony błony komórkowej na drugą.
Prąd - przepływ ładunków dodatnich lub ujemnych
Kanał jonowy - takie białko, które potrafi przepuścić jon na drugą stronę błony komórkowej (por. przejście graniczne)
Pompa sodowo-potasowa i potencjał czynnościowy:
Utrzymanie gradientu kosztem energii
Potencjał spoczynkowy
Pobudzenie - depolaryzacja
Hamowanie - hiperpolaryzacja
Rodzaje impulsów elektrycznych w układzie nerwowym:
Potencjał receptorowy
Potencjał postsynaptyczny
Potencjał czynnościowy
Potencjały te są wynikiem aktywności bramkowych (kontrolujących) kanałów jonowych.