Rynek usług finansowych
Rentowność obligacji - mierzymy przez stopę zwrotu zainwestowanego kapitału , informuje jaki zwrot na kapitale otrzymaliśmy.
Cs - Ck+ D R - całkowita stopa zwrotu
Rs = *100 % , gdzie Cs - cena sprzedaży lub wykupu
Cs Ck - cena kupna
D - dochód z odsetek
R jest kolejnym narzędziem wykorzystywanym przez inwestorów przy podjęciu decyzji o zakupie instrumentu finansowego. Miernik ten pokazuje stopę zwrotu między momentem zakupu i sprzedaży. Najczęściej stosuje się ją w przypadku kupna i sprzedaży obligacji na rynku wtórnym w następujących po sobie okresach odsetkowych ( po płatności odsetek). Z tego powodu jest ona użyteczna do oceny opłacalności inwestycji o krótkim horyzoncie czasu, ale nie uwzględnia możliwości reinwestycji odsetek w okresie przetrzymywania obligacji.
Miernikiem, który uwzględnia możliwość reinwestycji odsetek jest stopa zwrotu w terminie do wykupu (yield to maturity - YTM lub po prostu Y).
Y= [O+((WN-C)/n)] /[(WN+C)/2] * 100% Wn - wartość nominalna
N - lata
O- płatności kuponowe obligacji
gdy Y to C i na odwrót
jeśli nie zmienia się stopa zwrotu do wykupu , wielkość premii lub dyskonta zmniejsza się w miarę zbliżania się do terminu wykupu
jeśli nie zmienia się stopa zwrotu do wykupu , wielkość premii lub dyskonta zmniejsza się w coraz szybszym tempie w miarę zbliżania się do terminu wykupu
spadek stopy zwrotu do wykupu o określoną wartość powoduje większą zmianę (tj. wzrost) wartości obligacji niż w przypadku wzrostu stopy zwrotu do wykupu o tę samą wartość (tj. spadek wartości obligacji).Jest tzw. efekt wypukłości, czyli cena obligacji zmienia się gwałtowniej przy spadku Y niż przy jego wzroście
wartość obligacji o wyższym kuponie jest mniej podatna na zmiany Y w porównaniu z obligacjami „niskokupowanymi”, przy założeniu tego samego terminu wykupu. Jest to tzw. Efekt odsetek, w myśl którego wpływ Y nie ma charakteru symetrycznego
% zmiana wartości obligacji wywołana Y jest tym mniejsza, im krótszy jest okres do terminu wykupu. Jest to tzw. Efekt terminu wykupu, zgodnie z którym im dłuższy okres zapadalności, tym radykalniej zmieniają się ceny na skutek zmiany Y.
Równanie, które należy przekształcić przy wyznaczaniu YTM dla obligacji o stałej lub zmiennej wysokości kuponu może mieć postać:
C = suma [(Oi/(1+Y)^i) + (Wn/(1 + Y)^n)] i - okresy odsetkowe
O - płatności kuponowe obligacji, zmienne w przypadku zmiennego oprocentowania
Istnieje również możliwość obliczenia rzeczywistej stopy zwrotu:
RCY= [(Wpob/C2) ^1/n] - 1
Możemy również określić bieżące korzyści z obligacji licząc stopę przychodu bieżącego:
CY = (O/C) * 100%
Akcje uprzywilejowane
Akcja to:
Instrument finansowy długoterminowy
Papier wartościowy rynku kapitałowego
Instrument udziałowy
Dokument potwierdzający prawo własności
Kontrakt fin. (umowa) między emitentem (S.A.) a inwestorem inkorporującym majątek na właściciela
Uprzywilejowanie wymaga emisji akcji uprzywilejowanych, które często stają się akcjami imiennymi.
Akcje imienne
Prawa inkorporowane w akcjach dają uprawnienia co do:
Uczestnictwa w spółce akcyjnej
Uczestnictwa w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy
Udziału w zysku rocznym w postaci dywidendy
Udziału w majątku spółki poboru akcji nowych emisji
Rb = oczekiwana stopa zwrotu z akcji
Pt - P(t-1) + Dt
Rb = * 100 %
P(t-1)
Rb - st. Zwrotu z akcji w okresie t ( wyrażona procentowo )
Pt - cena akcji w okresie t - tj. po okresie inwestowania
Dt - dywidenda z akcji w okresie trwania inwestycji
Pt-1 - cena akcji w momencie jej nabycia
Pt - Pt-1 - zysk kapitałowy, może być ujemny
Jeśli walne zgromadzenie zawiesi dywidendę możemy akcję odsprzedać.
Prawo poboru nowych akcji:
powstaje jako efekt podniesienia kapitału akcyjnego poprzez emisję akcji skierowanej do potencjalnych inwestorów lub wyłącznie dla dotychczasowych akcjonariuszy
pozwala na zakup po c. emisyjnej nowych akcji spółki w określonej proporcji, która zależy od relacji pomiędzy liczbą akcji dotychczasowych emisji i liczbą akcji nowej emisji
Rzeczywista (teoretyczna) wartość prawa poboru określana jest wzorem:
C® - C(n) C(pp) - wartość teoretyczna prawa poboru
C(pp) = r - cena rynkowa
( Q(S) / Q(n) ) + 1 n - nominalna cena
Q(s)- liczba akcji dotychczasowych emisji
Q(n)- liczba akcji nowej emisji
Cena rynkowa prawa poboru zależy od podaży tego instrumentu oraz popytu ze strony potencjalnych inwestorów.
Nabywcy akcji zwykłych nabywają równe prawa majątkowe, jeśli chodzi o akcje uprzywilejowane to nierówności mogą dotyczyć:
Prawa głosu na walnym zgromadzeniu
Dywidendy
Podziału majątku w przypadku likwidacji spółki
Ceny akcji
Akcje w obrocie są sprzedawane po cenach:
Nominalnej - wartość kapitału akcyjnego przypadająca na jedną akcję
KA = WN * ilość wyemitowanych akcji
WN (wart. Nominalna) = KA (kap. akcyjny) / ilość akcji zwykłych
Emisyjnej - określona w bezpośredniej sprzedaży akcji
nie może być niższa niż cena nominalna
Rynkowej - określana pod wpływem popytu i podaży na akcje
jej poziom jest zależny od wartości nominalnej akcji
CR > CE i CR > CN
CR < CE i CR < CN
CR = CE i CR = CN
księgowej
W aspekcie prawnym akcje mogą przybierać formę papierów wartościowych bądź imiennych, bądź na okaziciela.
Akcje imienne - zawierają oznaczenie akcjonariusza, imiona i nazwiska akcjonariuszy wpisywane są do księgi akcyjnej, w której ewidencjonowane są operacje przeniesienia własności akcji na inne osoby wraz z datą jej przeprowadzenia. Obok wręczenia papierów wartościowych nabywcy przeniesienie własności akcji imiennych wymaga zachowania formy pisemnej w postaci oświadczenia umieszczonego na samej akcji lub w osobnym dokumencie. Statut spółki może ograniczać zbywalność akcji imiennych. Za akcjonariusza uważa się posiadacza tej akcji.
Akcje na okaziciela - nie mają oznaczenia akcjonariusza, zbycie ich nie wymaga zachowania
szczególnych wymogów formalnych i nie może być w żaden sposób ograniczone, a przeniesienie własności odbywa się w momencie ich wydania nabywcy. Za akcjonariusza uważa się osobę wymienioną w tekście dokumentu akcji.
Decyzje inwestycyjne o zaangażowaniu kapitału w akcje podejmowane są na podstawie następujących narzędzi analitycznych:
analizy fundamentalnej
analizy technicznej
analizy portfelowej
Analiza fundamentalna dokonuje oceny ważniejszych zmiennych ekonomicznych, politycznych, socjologicznych oraz danych dotyczących pod. Gospodarczych, a także określa ich potencjalny wpływ na stan rynku oraz wartość aktywów finansowych. Wykorzystywane są trendy rządzące zależnościami miedzy nimi.
Cały proces obejmuje 5 powiązanych ze sobą etapów:
analiza makroekonomiczna
analiza sektorowa
analiza sytuacyjna spółki
analiza finansowa
wycena wartości akcji
Analiza techniczna w przeciwieństwie do fundamentalnej nie przywiązuje istotnej wagi czynnikom ekonomicznym, ale skupia się na szeregu czasowych i graficznych prezentacji:
kursów rynkowych akcji
wolumenu obrotów (liczba sztuk akcji zmieniających właściciela podczas dnia notowań na rynku giełdowym lub pozagiełdowym
wskaźników ilościowych badanych na pods.kursów rynkowych, wolumenu obrotów i innych parametrów statystycznych
Inwestorzy identyfikują tu 3 podstawowe rodzaje trendu: trend wzrostowy
trend spadkowy
trend horyzontalny
Mają one pomóc w podjęciu decyzji ( otwarcia bądź zamknięcia ) tzw. pozycji długiej lub krótkiej.
Pozycja długa - to operacja polegająca na transakcji kupna aktywów finansowych, prognozując wzrost ich wartości w przyszłości, jeszcze nie zamknięta przez bilansującą transakcję sprzedaży.
Pozycja krótka - to operacja polegająca na transakcji sprzedaży aktywów finansowych, prognozując spadek ich wartości, jeszcze nie zamknięta przez bilansujący zakup.
Analiza techniczna i fundamentalna to aktywne narzędzia analityczne.
Analiza portfelowa - narzędzie pasywne, opierające się na tzw. hipotezie rynku efektywnego. Jeżeli ceny pap. wartościowych na rynku w pełni odzwierciedlają wszelkie dostępne informacje, to dla indywidualnego uczestnika rynku aktywne działania zmierzające do ciągłej zmiany zawartości portfela inwestycyjnego są niekorzystne. Pozwala ona na staranny dobór składu i struktury portfela inwestycyjnego i unikanie częstych jego zmian. Stwarza to możliwość minimalizacji kosztów transakcyjnych i ryzyka inwestycyjnego.
Skład portfela powinien ulegać zmianom wówczas, gdy zmianie ulega skład indeksu giełdowego lub preferencje inwestora w odniesieniu do relacji pomiędzy stopniem ryzyka i stopą zwrotu.